مهدی طاهری

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

[ 1 ] - بررسی امکان پیاده‌سازی الگوی مفهومی ملزومات کارکردی پیشینه‌های کتابشناختی (اف.آر.بی.آر) در نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای ایران

هدف: پژوهش حاضر با هدف تبیین امکان پیاده‌سازی الگوی مفهومی «ملزومات کارکردی پیشینه‌های کتابشناختی» در نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای ایران، انجام شده است. روش: روش پژوهش، رویکرد تحلیلی - سیستمی، و جامعة پژوهش شامل نرم‌افزارهای سیمرغ، آذرخش، پیام مشرق و پاپیروس است. روش گردآوری اطلاعات، مشاهده مستقیم و ابزار آن، سیاهة وارسی محقق ساخته است. <stro...

[ 2 ] - بررسی تطبیقی کیفیت نمایه‌سازی و رتبه بندی اشیای محتوایی حاوی عناصر فراداده‌ای هستة دوبلین و مارک 21 توسط موتورهای کاوش عمومی

پژوهش حاضر با هدف تبیین کیفیت نمایه سازی و رتبه بندی اشیای محتوایی حاوی عناصر فراداده‌ای هسته دوبلین و مارک 21 مبتنی بر زبان نشانه گذاری گسترش پذیر (XML) توسط موتورهای کاوش عمومی، و مقایسه آنها با یکدیگر به روش تجربی انجام شد. جامعه پژوهش را صد شیء محتوایی مبتنی بر XML در قالب دو گروه تشکیل می‌داد؛ گروه اول حاوی پیشینه‌...

[ 3 ] - مقایسة کارایی طرح فراداده‌ای هستة دوبلین و قالب فراداده‌ای مارک 21 در سازماندهی منابع اطلاعاتی شبکة جهانی وب

نظامهای سازماندهی اطلاعات، به موازات رشد دانش و تحولات و نوآوریها در روشها و رسانه‌های ارائة آن، گسترش یافته‌اند. هدف از گسترش این نظام، پاسخگویی به نیازهای دانش‌پژوهان بوده و بهنوبة خود، موجب پدید آمدن چالشهای جدیدی در استانداردها، شیوه‌ها و رویکردهای سازماندهی اطلاعات شده است. فلسفة اصلی و نگرش موجد ایجاد این نظامها ـ تسهیل و تسریع دس...

[ 4 ] - کاربرد فراداده در بافت آرشیوی: ضرورت، استانداردها، و رویکرد جدید

هدف: مقالۀ حاضر، به منظور تبیین کاربرد فراداده در بافت آرشیوی، انواع استانداردهای فراداده‌ای بافت آرشیوی از لحاظ کارکردپذیری، و رویکردهای بهره‌مندی از فراداده در بافت مذکور طراحی شده است. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر، از نوع پژوهش‌های مفهومی است که با رویکرد تحلیلی جهت تحقق هدف پژوهش گام بر می‌دارد. بدین منظور، ضمن اشاره به ویژگی‌های بومی اشیای محتوایی بافت آرشیوی و ضرورت استفاده از فراداده در...

[ 5 ] - بررسی تحلیلی کارکردپذیری استاندارد «توصیف و دسترسی به منبع (RDA)» برای توصیف و سازماندهی مواد آرشیوی

مقالۀ حاضر، قصد دارد کارکردپذیری استاندارد «توصیف و دسترسی به منبع (RDA)» را، برای توصیف و سازماندهی مواد آرشیوی با رویکردی تحلیلی، و براساس تحولات جدید حوزۀ فناوری‌های نوین اطلاعاتی، مورد بحث و بررسی قرار دهد. در بخش اول مقاله، به رویکردهای توصیف و سازماندهی منابع اطلاعاتی و دانش: رویکرد شیءگرا، رویکرد دانشمدار، رویکرد توصیف براساس شیء در برابر توصیف بر پایۀ بافت، و تغییر در سطوح توصیف (بخش‌ها...

[ 6 ] - میزان جامعیت و مانعیت بازیابی تصاویر در موتورهای کاوش Bingو Google Image

چکیده هدف: هدف پژوهش، تعیین میزان جامعیت و مانعیت دو موتورکاوش بینگ و گوگل در بازیابی محتوامحور تصاویر است. روش شناسی: روش‌ پژوهش شبه آزمایشی است، جامعه پژوهش، تصاویر پایگاه‌های دو موتور کاوش بینگ و گوگل،‌ و نمونه شامل جستجوی 15 تصویر منتخب در هر موتور کاوش است. همه منابع بازیابی شده با جستجوی محتوا‌محور گردآوری شده و جامعیت و مانعیت نتایج هر موتور کاوش با فرمول ربط محاسبه و میانگین درصد‌ها ب...

[ 7 ] - رویکرد بافت مدار در طراحی پروفایل کاربردی فراداده‌ای و توسعه وب معنایی

هدف: مقاله حاضر با هدف جنبه­ی بافت­مدارانه در طراحی و ایجاد پروفایل کاربردی فراداده­ای متناسب با نیازهای بومی محیط اطلاعاتی مرتبط و تأثیر آن بر توسعه­ی وب معنایی تدوین شده است. روش‌شناسی: به منظور نیل به هدف مقاله، از رویکرد تحلیلی برای کشف رابطه میان نگرش مبنای طراحی پروفایل کاربردی فراداده‌ای با فرایند تولید معنا که زمینه را برای تحقق وب معنایی فراهم می‌سازد، استفاده شده است. بدین منظور، تبیی...

[ 8 ] - بررسی تأثیر بستر نحوی بر نمایه‌سازی و رتبه‌بندی پیشینه‌های فراداده‌ای توسط موتورهای کاوش وب: مقایسه پیشینه‌های فراداده‌ای مارک 21 و هسته دوبلین

هدف: پژوهش حاضر با هدف تبیین وضعیت نمایه‌سازی و رتبه­بندی پیشینه‌های فرا­داده­ای هسته دوبلین و مارک 21 در بستر نحوی زبان نشانه‌گذاری گسترش­پذیر (ایکس. ام. آل.) مبتنی بر رویکرد پیوند توسط موتورهای کاوش وب انجام شد. روش: روش پژوهش، رویکرد تحلیلی-مقایسه‌ای بود. جامعه پژوهش را یک‌صد پیشینه فراداده‌ای مبتنی بر ایکس.­ام.آل. در قالب دو گروه تشکیل می‌دادند. گروه نخست، دارای عناصر فرا­داده­ای هسته دوبلی...

[ 9 ] - ارزیابی رعایت معیارهای کنترل واژگان در اصطلاحنامه‌های علوم اسلامی بر اساس استاندارد ایزو 25964

هدف: هدفپژوهش حاضر، تبیین میزان رعایت معیارهای کنترل واژگان در اصطلاحنامه‌های علوم اسلامی بر اساس استاندارد ایزو 25964بود.روش: جامعه پژوهش را اصطلاحنامه‌های کلام اسلامی، منطق، فلسفه اسلامی، اصول فقه، اخلاق، علوم قرآنی، و علوم حدیثتشکیل می‌دادند. به منظور اجرای پژوهش از روش توصیفی- پیمایشی استفاده شد.ابزار گردآوری داده‌ها سیاهه وارسی استخراج شده از استاندارد 25964 بود. از هر اصطلاحنامه 450 اصطلا...

[ 10 ] - بررسی تاثیر کتابخانه های پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی بر ارتقاء سواد اطلاعاتی کاربران

پژوهش حاضر با هدف تبیین تأثیر کتابخانه­های پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی  بر ارتقاء مهارت‌های سواد اطلاعاتی­کاربران با روش پیمایشی-توصیفی انجام شد. جامعه پژوهش را 440 نفر از کاربران کتابخانه‌های عمومی و تخصصی پژوهشگاه (دارای مدرک کاردانی به بالا) تشکیل می‌دادند که بر اساس روش تصادفی ساده 205 نفر از میان آنها انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه طراحی شده بر اساس مولفه‌های موجود در منابع م...

[ 11 ] - بررسی تطبیقی گرایش‌های رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی در کشورهای انگلستان، کانادا و آمریکا با ایران: با تاکید بر تاثیر آنها بر میزان تولید علم در عرصه بین‌المللی

هدف: پژوهش حاضر با هدف تبیین تفاوت گرایش­های رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی در کشورهای انگلیس، آمریکا، و کانادا[1] با ایران و تاثیر آن بر میزان تولید علم تخصصی در عرصه بین­المللی در این کشورها انجام شد؛ روش/رویکرد پژوهش: رویکرد مورد استفاده برای انجام پژوهش، رویکرد تحلیلی ـ مقایسه­ای بود، و گردآوری داده‌ها بر اساس روش اسنادی (کتابخانه­ای)صروت گرفت؛ یافته‌ها: یافته­های پژوهش در مورد تعداد گرایش­ه...

[ 12 ] - بررسی واکنش موتورهای کاوش وب به پیشینه‌های فرادا‌ده‌ای مبتنی برروش ترکیبی داده‌های خرد و روش داده‌های پیوندی

The purpose of this research was to find out the reaction of Web Search Engines to Metadata records created based on the combined method of Rich Snippets and Linked Data. 200 metadata records in two groups (100 records as the control group with the normal structure and, 100 records created based on microdata and implemented in RDF/XML as experimental group) extracted from the information gatewa...

[ 13 ] - شناسایی روابط کتابشناختی در فهرست کتابخانه ملی ایران مبتنی بر الگوی ملزومات کارکردی پیشینه‌های کتابشناختی (اف آر بی آر): گام نخست در بازنمون شبکه دانش انتشارات ایرانی-اسلامی

The aim of this study is to find out the bibliographic relationships between the metadata records in the National Library and Archives of Iran (NLAI) according to FRBR model, in order to represent the Knowledge network of Iranian-Islamic publications. To achieve this objective, the content analysis method was used. The study population includes metadata records for books in NLAI for four biblio...

[ 14 ] - شناسایی و تعیین ویژگی‌های نسخ خطی بافت اطلاعاتی ایرانی-اسلامی از دیدگاه سازماندهی اطلاعات و دانش

هدف: شناسایی و تعیین ویژگی‌‌های نسخ خطی بافت اطلاعاتی ایرانی-اسلامی برای توصیف آنها از دیدگاه سازماندهی اطلاعات و دانش. روش‌شناسی: این پژوهش توسعه‌ای-کاربردی با روش تحلیل محتوا انجام شده است. با استفاده از روش‌ اسنادی و فن دلفی، ویژگی‌های (داده‌های) نسخ خطی بافت اطلاعاتی ایرانی-اسلامی استخراج و تنظیم شد. 14 متخصص و صاحب‌نظر در حوزه‌های نسخه‌پژوهی و سازمان...

[ 15 ] - مقایسه عملکرد موتورهای کاوش وب در نمایه‌سازی و پیدانمایی پیشینه‌های فراداده‌ای مبتنی بر روش داده‌های خرد

پژوهش حاضر با هدف تبیین عملکرد موتورهای کاوش وب در نمایه‌سازی و پیدانمایی پیشینه‌های فراداده‌ای مبتنی بر روش داده‌های خرد به صورت تطبیقی و با روش تجربی انجام شد. جامعه پژوهش را 100 پیشینه فراداده‌ای (مربوط به کتاب‌های الکترونیکی) مبتنی بر زبان نشانه‌گذاری فرامتن (اچ‌تی‌ام-ال) در قالب یک گروه آزمون، دارای 50 پیشینه به زبان فارسی و 50 پیشینه به زبان انگلیسی که بر اساس روش داده‌های خرد ایجاد شده ب...