حیدر مختاری
استادیار گروه علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه پیام نور
[ 1 ] - تعیین و دسته‌بندی معیارهای قابلیت اطمینان در حفاظت رقمی
هدف: از آنجاکه فرایند مدیریت محتوای دیجیتال برای تضمین دسترس‌پذیری طولانیمدت به این محتواست، شناخت معیارهای تضمین قابلیت اطمینان و دوام این آرشیوها اهمیت فراوان دارد. هدف این پژوهش، تعیین و دسته‌بندی معیارهای قابلیت اطمینان در حفاظت رقمی در این آرشیوهاست. روش: روش پژوهش کتابخانه‌ای ومروریـتحلیلی است تا بتوان برای تضمین قابلیت اطمینان در نظام‌های حفاظت ...
[ 2 ] - گرفتن هزینة استفاده از کتابخانه‌ها: چرا و چگونه؟
گرفتن هزینة استفاده در ازای استفاده از برخی خدمات و منابع خاص کتابخانه، یکی از مسائل مناقشه‌برانگیز در اقتصاد اطلاعات است و موافقان و مخالفان، در مورد آن نظرهای گوناگونی دارند. تحلیل اقتصادی هزینة استفاده و بدیلهای پیش‌روی کتابخانه برای گرفتن این هزینه می‌تواند روشنگر باشد و پاسخی علمی به مخالفان است و نشان می‌دهد که گرفتن هزینة استفاده، نه تنها لازم است؛ بلکه به کارآیی خدمات پایة کتاب...
[ 3 ] - قانون برادفورد در مجموعه‌های نامعین/استنتاج‌های آماری برای تحلیل کتابخانه
در این نوشته زیربنای فکری و جنبه‌های عملی قانون برادفورد تشریح شده است. تفاوت مقوله‌بندی سن‍ّتی با مجموعه‌های نامعین «لطفی‌زاده» شرح داده شده، اندیشه‌های «کارل پیرسون» دربارة «مسئلة بنیادی علم» آورده شده، به «داده‌های پرت» از دید «بارنت» و «لوئیس» پرداخته شده و با تکیه بر این موارد، گزارشی از یک بررسی که در دانشگاه لویزیانا در پیوند با انتخاب مجلات شیمی ت...
[ 4 ] - کلی‍ّات ارگونومی در کتابخانه‌ها
در این مقاله، با تعریف ارگونومی و بیان تاریخچه‌ای از آن، صدمات و ناراحتی‌های ناشی از شرایط و محیط کار بررسی شده‌اند و به شناسایی مشکلات محیط کاری و راه‌حل‌های آن با استفاده از اصول ارگونومیک و با تأکید بر محیط کتابخانه‌ای پرداخته شده است.
[ 5 ] - راه یابی «آیین بدنویسی» به نوشته های علم اطلاعات و دانش شناسی: نگاهی به مشکلات ویرایشی در مقاله های مجلات جاری
مقدمه و هدف: اصل درستنویسی اصل مشترک نوشتن به یک زبان است. درستنویسی، بهویژه در نوشتار علمی ضروری و عامل روان و سلیس بودن متن است. هدف این مطالعه نگاهی نقادانه به مسائل و مشکلات ویرایشی نوشتههای مربوط به علم اطلاعات و دانششناسی از لابهلای مقالات منتشر شده در مجلات جاری این رشته به زبان فارسی است. روش: تعداد 89 مقالۀ منتشر شده در آخرین شماره از یازده عنوان مجلۀ فارسی این رشته، در تابستان و...
[ 6 ] - موانع و راهکارهای افزایش رضایت کاربران کتابخانه با به‌کارگیری قانون موئرز
کالوین موئرز از پیش‌گامان حوزه بازیابی اطلاعات، قانون خود موسوم به «قانون موئرز» را چنین بیان کرد که «وقتی کسب اطلاعات از یک نظام بازیابی اطلاعات سخت و پرمشقت باشد، کاربر ترجیح می‌دهد که از آن استفاده نکند و در این صورت نظام با عدم استفاده مواجه می‌شود». مقاله حاضر در پی بررسی موانع عمده استفاده از نظام کتابخانه و پیشنهاد راهکارهایی برای رفع این موانع در مقوله‌های اینترنت و موتورهای کاوش، صفحات...
[ 7 ] - شاخص هرش (h)، رویکردی نو در ارزیابی برون‌داد علمی محققان
جی.ای.هرش شاخصی را برای ارزیابی برون‌داد علمی محققان پیشنهاد کرده است که به لحاظ سادگی و سهولت کاربرد و مزایای آن نسبت به سایر روش‌های ارزیابی متداول، مورد توجه پژوهشگران علم‌سنجی قرار گرفته است. شاخص هرش که به "شاخص h" معروف است، عبارت است از h تعداد از مقالات یک پژوهشگر که به هرکدام دست کم h بار استناد شده باشد. در جهت تعدیل و تکمیل این شاخص، شاخص‌های دیگری از جمله شاخص‌های h-b، g، و h1 پیشنه...
[ 11 ] - تفاوت‌های علوم تجربی، علوم اجتماعی و علوم انسانی از نگاه شاخص‌های علم-سنجی مؤسسه‌ی اطلاعات علمی (ISI)
مقدمه و هدف: داده‌های برگرفته از پایگاه‌های اطلاعاتی مؤسسه اطلاعات علمی (ISI) و شاخص‌های علم‌سنجی حاصل از این داده‌ها، مبنای قضاوت در مورد توسعه و اثرگذاری علمی است. هدف از این مقاله، تبیین تفاوت های بین علوم تجربی، علوم اجتماعی و علوم انسانی از منظر شاخص های علم‌سنجی ISI است. مواد و روش‌ها: با بازتحلیل یافته‌های آماری برخی متون علم‌سنجی، استخراج آمارهایی از وب‌سایت ISI و مرور برخی م...
[ 12 ] - تبیین و مقایسۀ طبقه‌بندی‌های علوم در تمدّن اسلامی و تمدن غرب
هدف: دانشمندان بسیاری بر اساس معرفت‌شناسی و هستی‌شناسی خود به طبقه‌بندی علوم پرداخته‌اند. هدف این مطالعه تبیین و مقایسۀ رده‌بندی‌های علوم در تمدن اسلامی و تمدن غرب و کشف تفاوت‌ها و تشابهات آنهاست. روش: این مطالعه از نوع تحلیلی و به روش مرور متون انجام شده است. یافته‌ها: دانشمندان مسلمان ملاک‌هایی «بومی» برای طبقه‌بندی علوم در نظر گرفتند. آموزه‌های وحی، تعالیم نبوی و اعتقاد به معاد این طبقه‌بندی...
[ 13 ] - باورهای معرفتی دانشجویان و تأثیر متغیرهای زمینه ای بر آن
باورهای افراد در خصوص دانش و دانستن (باورهای معرفتی) در آموزش آنان نقش دارد و عوامل مختلفی بر شکل‌گیری و توسعۀ این باورها اثرگذارند. هدف این پژوهش بررسی ابعاد و سطوح باورهای معرفتی دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد بر حسب متغیرهای جنسیت، حوزۀ تحصیلی و دوره تحصیلی بود. این تحقیق کاربردی و از نظر روش پیمایشی و از نظر نوع توصیفی بود. 364 نفر از دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد به روش نمونه‌گیری تصادفی طب...
[ 14 ] - ارزیابی عملکرد کتابخانه‌های عمومی استان گلستان با کارت امتیازی متوازن (سال 1392)
Purpose: This study aimed to evaluate the performance of public libraries in Golestan province (Iran) by using Balanced Scorecard (BSC) -a relatively new and multidimensional model to evaluate the holistic performance of organizations- in 2013. Methodology: This applied study was a descriptive survey. Its statistic population from customer's perspective was included all 28,700 members of the p...
[ 15 ] - سکوت سازمانی کتابداران کتابخانه‌های عمومی کشور: عوامل اثرگذار و اثرپذیر (سال 1392)
Purpose: Organizational silence (OS) in any foundation, organization or institution has some bad effect on their service provision or effectiveness. This study aimed to investigate the status of OS among the public librarians of Iran public Libraries Foundation (IPLF) and its affecting and affected factors. Methodology: By multistage cluster sampling, 350 public librarians of 7 states were s...
[ 16 ] - Within-text and Out-of-text Structures of Islamic-Iranian Manuscripts
Despite some differences, Islamic-Iranianmanuscriptshave special common out-of-text and within-text structures. These structures were followed by authors, scribes and transcription centers during centuries when transcription tradition was dominant throughout the Islamic world. In this article, these common features were considered in detail. Some manuscript folios preserved in National Library ...
[ 17 ] - آموزش و ترویج مهارت‌های شهروندی از طریق کتابخانه‌های عمومی
هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر کتابخانه‌های عمومی بر آموزش و ترویج مهارت‌های شهروندی از دیدگاه مدیران کتابخانه‌های عمومی بود. روش: روش پژوهش از نوع پپیمایشی-تحلیلی بود. جامعه آماری شامل کلیه مدیران کتابخانه‌های عمومی وابسته به نهاد کتابخانه‌های عمومی شهر تهران به تعداد 45 نفر در تابستان 1396 بود. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود. یافته‌ها: شاخص اهمیت آموزش و ترویج...
[ 18 ] - ارزیابی ویژگی‌های مرجع‌شناختی کتب ضرب‌المثل‌های ترکی
هدف: ارزیابی کتاب‌های ضرب‌المثل‌های ترکی منتشرشده در مناطق مختلف ایران از لحاظ رعایت معیارهای منابع مرجع. روش: فهرست نسبتاً کاملی از کتب ضرب‌المثل‌های ترکی از فهرست اینترنتی کتابخانۀ ملی ایران فراهم و اصل آثار تهیه شد. با تدوین سیاهۀ وارسی پژوهشگرساخته حاوی معیارهای ارزیابی آثار مرجع از این دست، این کتب طبق این معیارها بررسی شدند. یافته‌ها:</...
[ 19 ] - تحلیل علم‌سنجی یک دهه فعالیت فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (1388-1397)
هدف: تحلیل و دیداری‌سازی برون‌داد علمی فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات از نظر شاخص‌های علم‌سنجی طی یک دهه از 1388 تا 1397. روش‌شناسی: با استخراج داده‌های لازم از پایگاه استنادی علوم جهان اسلام و یکدست‌سازی اسامی و کلیدواژگان، شاخص‌های علم‌سنجی فصلنامه با کمک نرم‌افزارهای مختلف علم‌سنجی تعیین و ترسیم شد. یاف...
[ 20 ] - Disciplinary-based (Professional) Information Literacy of Iranian Students in the Academic Year of 2017-2018
Background and Aim: Information literacy is a foundation for all information-related professional skills for preparing them for better performing their careers. This applied survey aimed at determining the rate and level of DIL skills among Iranian students in the academic year 2017-2018. Method: A 20 item researcher-made valid and reliable questionnaire on DIL was prepared by conducting a com...
نویسندگان همکار