بتول واعظ
دانشگاه علامه طباطبایی
[ 1 ] - تحلیل پرسشمحور شعر «هنوز در فکر آن کلاغم» احمد شاملو
تفسیر و تحلیل شعر، فرآیندی است که تنها با بررسی زبانی و بلاغی و یا در چارچوب یک نظریّة ادبی به صورت مجزّا نمیتوان به فهم جامع و حداکثری از آن دست یافت. تفسیر و تحلیل شعر، زمانی دشوارتر میشود که با شعری ناب و هنرمندانه روبهرو میشویم. در مواجهه با چنین شعری، ابهام هنری موجود در نظام معنایی- ساختاری شعر، افق فهم خوانندة مفّسر را با دشواری خوانش و ارائة تحلیلی منسجم رو بهرو میکند. برای تحلیل دقی...
[ 2 ] - تحلیل ساختاری و گفتمانی تمثیل در مرصادالعباد
در هر ژانر ادبی، متناسب با غایت آن ژانر، شگردهای زبانی و ادبی آفریده میشوند و موجب زیبایی و بلاغت آن متن میگردند. زمانی آرایههای ادبی و صُوَر خیال در تحلیل متن نقشی برجسته ایفا میکنند که تبدیل به شگردی سبکی شده باشند. در متون تعلیمیـ عرفانی که غایت آن بیان اندیشه در قالب زبان و ساختاری زیباست، تمثیل بسامد بالایی دارد، به گونهای که غالبترین شگرد سبکیـ هنری در این متون، تمثیل و کارکرد بلاغی...
[ 3 ] - بلاغت انواع ادبی با تکیه بر بلاغت نوع رباطی
بلاغت سنتی، زیبایی شناسی آثار ادبی را تنها در سه حوزهی علم بدیع، بیان و معانی بررسی میکند. این دیدگاه سنتی، ارزش زیبایی شناختی هر سروده یا نوشته ادبی را تنها آراسته بودن آن به آرایهها و هنرهایی میداند که در سه قلمرو بدیع، بیان و معانی از آنها سخن میرود. اما بلاغت جدید، معیار زیبایی اثر ادبی را علاوه بر این سه علم، در شاخصها و مؤلفههای دیگری جستوجو میکند که موجب تمامیت و کلیت اثر و شال...
[ 4 ] - خاستگاه متناقضنمایی در سبک شخصی حافظ
زبان شعر، زبان تناقض است و این تناقض در هر دو ساحت صورت و معنی برای شعر اجتنابناپذیر است.این جستار در پی آن است تا این گونه تنشهای صوری- معنایی را در غزلیات حافظ مورد تحلیل قرار دهد.در بخش نخست مقاله، مختصری در باب پارادوکس و تعریف آن در شعر، آمده است.سپس در مورد ساخت تقابلهای دوگانه در مکتب ساختارگرایی اندکی بحث شده است.در بخش سوم تضادها و تقابلهای دوگانه در اشعار حافظ نشان داده شده و علا...
[ 5 ] - اسلوب خطاب و بیان در شعر حافظ
بررسی و تحلیل اسلوب خطاب در هر متنی، موضوعی جدید و شایستة پژوهش است. مقصود از اسلوب خطاب، شیوهها و شگردهایی است که گوینده/راوی مخاطبان و شخصیتهای متن را از طریق آنها مورد خطاب قرار میدهد و با آنها گفتگو میکند. خطاب در اینجا اعمّ از خطاب مستقیم و رودرروی با مخاطب است، بلکه هر نوع شیوة رویآوری به شخصیتها و مخاطبان درونمتنی و برونمتنی را در بر میگیرد. این پژوهش، شیوهها و شگردهای خطاب را ...
[ 6 ] - اسلوب خطاب و بیان در شعر حافظ
بررسی و تحلیل اسلوب خطاب در هر متنی، موضوعی جدید و شایستة پژوهش است. مقصود از اسلوب خطاب، شیوهها و شگردهایی است که گوینده/راوی مخاطبان و شخصیتهای متن را از طریق آنها مورد خطاب قرار میدهد و با آنها گفتگو میکند. خطاب در اینجا اعمّ از خطاب مستقیم و رودرروی با مخاطب است، بلکه هر نوع شیوة رویآوری به شخصیتها و مخاطبان درونمتنی و برونمتنی را در بر میگیرد. این پژوهش، شیوهها و شگردهای خطاب را ...
[ 7 ] - خوانش غزلی از مولانا براساس الگوی پرسش محور
در مواجهه با متن ادبی میتوان به شیوههای گوناگونی به تحلیل و شرح آن پرداخت و ابعاد معنایی متن را آشکار نمود. هرچند استفاده از نظریههای ادبی در تحلیل متن، افق معنایی تازهای به روی خواننده میگشاید و موجب پویایی فرایند خوانش و قرائت متن میشود، هیچیک از نظریههای ادبی بهتنهایی نمیتواند نگاهی کلنگر و جامع به همه ابعاد متن داشته باشد و خواننده را به فهمی حداکثری از متن برساند؛ ازاینرو لازم ...
[ 8 ] - a
a
نویسندگان همکار