مجید نبی‌بیدهندی
استاد، گروه فیزیک زمین، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، ایران
[ 1 ] - وارونسازی توأمان دو بعدی زمان سیرهای موج لرزهای S و مقاومت ویژه الکتریکی برای آشکارسازی ناهمگنی‌های نزدیک سطح
در این مقاله برای تصویرسازی هم‌زمان مجموعه دادههای لرزه شکست مرزی و مقاومت ویژه الکتریکی روش وارونسازی توأمان دو بعدی تکرار شونده انتخاب شده است. در این الگوریتم، تابع گرادیانهای متقاطع به‌عنوان عامل پیونده دهنده ساختاری به مسئله وارون اضافه شده است. نتایج حاصل از وارونسازی توأمان دادههای زمان سیر موج S (برشی) و مقاومت ویژه که در امتداد یک پروفیل برداشت شدهاند، تشخیص دقیق مرز لایههای تش...
[ 2 ] - به‌کارگیری نگار تشدید مغناطیسی هسته‌ای و شبکه عصبی مصنوعی در برآورد تراوایی یکی از مخازن نفت سنگین در جنوب ایران
تراوایی یکی از عامل‌های چالش‌‌برانگیز در مخازن هیدروکربوری است. علت این امر مشکل بودن برآورد تراوایی به‌صورت دقیق و مستقیم از طریق اندازه‌گیری‌های نگاربرداری کنونی است. در این مقاله کاربرد روش تشدید مغناطیسی هسته‌ای (Nuclear Magnetic Resonance) در برآورد تراوایی یکی از مخازن کربناته حاوی نفت سنگین در جنوب ایران بررسی شده است. در محاسبه تراوایی با استفاده از نگار NMR، از سه مدل شاره آزاد (کوتس)...
[ 3 ] - Toward a Thorough Approach to Predicting Klinkenberg Permeability in a Tight Gas Reservoir: A Comparative Study
Klinkenberg permeability is an important parameter in tight gas reservoirs. There are conventional methods for determining it, but these methods depend on core permeability. Cores are few in number, but well logs are usually accessible for all wells and provide continuous information. In this regard, regression methods have been used to achieve reliable relations between log readings and Klinke...
[ 4 ] - بررسی خواص مخزنی با استفاده از دسته‌بندی و تحلیل رخسارههای لرزهای و کاربرد آن در یکی از میادین خلیج فارس
تحلیل رخسارههای لرزهای یک تکنیک قوی برای استخراج اطلاعات چینه‌شناسی و خواص مخزنی از دادههای لرزهای است. این تکنیک به عنوان ابزار مفیدی در مراحل مختلف اکتشاف، تولید و توسعه میادین هیدروکربنی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این تحلیل، با استفاده از چندین نشانگر لرزهای ایجاد شده در بازه مورد نظر، نمونه‌های زمانی مربوط به بازتاب‌های لرزهای در گروه‌های مشابهی دسته‌بندی می‌شود. در این تحقیق از ...
[ 5 ] - وارون سازی خواص پتروفیزیکی سنگ مخزن با استفاده از الگوریتم ژنتیک
تعیین خواص پتروفیزیکی مخزن در تولید و صیانت از مخازن هیدروکربوری نقش به‌سزایی دارد. روشهای تعیین این خواص متنوع است و مدل‌هایی که این خواص را تعیین می‌کنند روز به روز در حال تکامل هستند. مدل BISQ مدل جدیدی است که دقت آن در تعیین خواص لرزهای سنگ مخزن با توجه به مقادیر پتروفیزیکی آن، توسط محققان مختلف تأیید شده است. از طرفی به این دلیل که این مدل یک مدل غیرخطی است وارونسازی خواص پتروفیزیکی مخز...
[ 6 ] - تعیین رخسارههای الکتریکی مخزنی با استفاده از روشهای خوشه‌سازی (SOM ،AHC ،MRGC و DYNCLUST) در بخش عرب در چاه 2S-05 میدان نفتی سلمان
هدف از این پژوهش، معرفی بهترین روش خوشه‌سازی جهت تعیین رخسارههای الکتریکی مخزنی در چاههای فاقد مغزه می‌باشد. تعیین رخسارههای الکتریکی در اصل یک روش قطعی یا تحلیلی برای دسته‌بندی دادههای چاه نگارهای پتروفیزیکی است که میتواند نشان دهنده تغییر ویژگی‌های زمین‌شناسی یا مخزنی باشد. رخسارههای الکتریکی بر مبنای خوشه‌سازی داده‌ها تعریف می‌شود. مبنای خوشه‌سازی، قرار دادن دادههای نمودارهای پتروفیزی...
[ 7 ] - شناسایی شکستگی های تراوا با استفاده از امواج استونلی در یکی از چاههای هیدروکربنی واقع در جنوب ایران
نرخ تولید هیدروکربنی در مخازن شکافدار به مراتب بیشتر از سایر مخازن است. بنابراین شناسایی شکستگی های تراوا در سنگ مخزن از اولویت های اساسی به شمار می رود. روشهایی همچون نگاربرداری تصویری و مغزه گیری دقت بسیار بالایی در شناسایی شکستگی ها دارند اما قادر به تفکیک شکستگی های تراوا از شکستگی های ناتراوا نیستند. از این رو به کارگیری روشهای مکمل نظیر استفاده از امواج استونلی جهت تشخیص شکستگی های تراوا ...
[ 8 ] - تعیین رخسارههای سنگی با استفاده از خوشه‌سازی براساس نمودار با تفکیک‌پذیری چندتایی (MRGC) نمودارهای پتروفیزیکی چاه: بررسی یکی از میدانهای خلیج فارس
میدان مورد بررسی در این پژوهش، یکی از بزرگ‌‌ترین میدانهای گازی جهان است که در خلیج فارس قرار دارد. ازآنجاکه سنگ مخزن این میدان کربنات نامتجانس است، تعیین رخسارههای سنگی آن میتواند راه‌‌حلی کارآمد برای طبقه‌بندی رخسارههای مخزن در جهت تعیین خواص پتروفیزیکی سنگ مخزن، مدل‌سازی مخزن و تفکیک کردن مناطقی که پتانسیل بالاتری برای تولید نفت دارند از مناطق کم‌‌پتانسیل باشد .دقیقترین روش ت...
[ 9 ] - تاثیر فشار همه‌جانبه بر سرعت موج‌های کشسان و مدول‌های یانگ دینامیک و استاتیک نمونه‌های سنگ آهک سروک
در این پژوهش، به منظور بررسی تاثیر فشار همه‌جانبه بر سرعت امواج کشسان و مدول‌های یانگ دینامیکی (Ed) و استاتیک (Es)، آزمایش فراصوتی (اُلتراسونیک) تحت فشار همه‌جانبه روی مغزه‌های سنگ آهک سروک مربوط به یکی از چاههای نفتی جنوب غرب ایران صورت گرفت. با نصب کُرنش‌سنج، تغییرات طولی نمونه در حین آزمایش ثبت و Es در فشارهای متفاوت اندازه‌گیری شد. دادههای به‌دست آمده از این...
[ 10 ] - مقایسه روشهای مختلف تحلیل سرعت براساس همبستگی در پردازش دادههای لرزهای بازتابی
در این تحقیق مقدمه تحلیل سرعت، چگونگی و ساختار سرعت به اختصار بیان می‌شود. در ادامه سعی شده است شش روش از مرسوم‌ترین روشهای تحلیل سرعت شامل روشهای برانبارش دامنه، برانبارش دامنه بهنجار، دگرهمبستگی، انرژی دگرهمبستگی بهنجار، شباهت و AB Semblance که براساس همبستگی بین ردلرزه‌ها است باهم مقایسه شوند. کَد این روش‌ها با استفاده از برنامه نرم‌افزار مَت‌لَب MATLAB نوشته و روی دادة مصنوعی اِعمال شده است. ...
[ 11 ] - برآورد توزیع تخلخل مخزن از نشانگرهای لرزهای با استفاده از مدل عصبی- فازی NEFPROX در دشت گرگان
برآورد توزیع تخلخل مخزن در فواصل بین چاه‌ها در تعیین دقیق گسترش جانبی مخزن و در نتیجه در برآورد میزان ذخیره هیدروکربوری و برنامه‌ریزی برای بهره‌برداری از مخزن، از اهمیت اساسی برخوردار است. یکی از دقیقترین روشهایی که تاکنون برای این منظور به‌کار رفته، استفاده از برآوردگر غیرخطی مانند شبکه عصبی و مدل‌های عصبی- فازی برای برآورد پارامتر پیش‌گفته از نشانگرهای لرزهای است. شبکه‌های عصبی و مدل‌های ...
[ 12 ] - طبقه‌بندی رخسارههای سنگی با استفاده از چاه‌نگاری و بررسی تاثیر نگار صوتی بر آن به کمک شبکه عصبی مصنوعی در یکی از مخازن هیدروکربوری
یک مخزن هیدروکربوری، از سنگ‌‌‌های رسوبی لایه‌‌ای تشکیل شده است که در طی یک دوران طولانی رسوب‌گذاری شده و با گذشت میلیون‌‌‌ها سال تحولات دیاژنزی، دچار تغییرات ساختاری شدهاند. این فرایند‌ها، با تغییرات دائمی‌خواص فیزیکی مخزن در طول دوران‌‌های زمین‌شناسی همراه هستند. شناخت رخساره یکی از مهمترین این خواص است که به مهندسان نفت توانایی طراحی و مدیریت مؤثر برای شناخت دقیق‌‌تر و توسعه میدانهای نف...
[ 13 ] - به‌کارگیری مدل فازی عصبی در برآورد پارامترهای مخزن با استفاده از نشانگرهای لرزهای- بررسی موردی در یک مخزن هیدروکربوری در ایران مرکزی
در این مقاله از مدل فازی عصبی برای برآورد خواص مخزن با استفاده از نشانگرهای لرزه ای استفاده شده است. الگوریتم "درخت مدل خطی‌محلی(LOLIMOT)" برای آموزش مدل به‌کار رفته است. این مدل از نگارهای چاه و نشانگرهای لرزه ای در محل چاه در مرحله آموزش استفاده می‌کند. شبکه فازی عصبی آموزش‌‌دیده برای برآورد خصوصیات مخزن با استفاده از نشانگرهای لرزهای مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش در یک تاقدیس هیدروکربن...
[ 14 ] - وارونسازی هم‌زمان و توأمان خواص پتروفیزیکی سنگ مخزن با استفاده از الگوریتم ژنتیک جزیره‌ای موازی
برای وارونسازی خواص پتروفیزیکی، به مدل فیزیک سنگی جهت پیوند زدن خواص پتروفیزیکی زمین به خواص لرزه‌شناسی آن نیاز است. در این پژوهش، از مدل BISQ (Biot Squirt flow) برای وارونسازی خواص پتروفیزیکی سنگ مخزن استفاده شده است. مدل BISQ به‌طور هم‌زمان هر دو سازوکار بایوت (Biot) و جریان فواره‌ای را دربرمی‌گیرد. جریان فواره‌ای از مهمترین مدل‌های انتشار امواج در محیط‌های متخلخل حاوی سیال است. مدل بایوت،...
[ 15 ] - تخمین تراوایی مخازن گازی کربناته با استفاده از نگارِ تشدید مغناطیسی هسته‌ای (NMR) و شاخص زون جریانی به دست آمده از امواج استونلی (FZI- استونلی)
تراوایی یکی از مهمترین پارامتراهای مخزنی برای توسعه و گسترش مخزن می باشد که نشان دهنده قابلیت سنگ مخزن در انتقال سیال هاست. به علت ناهمگن بودن مخزن، تخمین تراوایی همیشه با خطای زیادی محاسبه می شود. برای محاسبه تراوایی، این مقاله به دو بخش کلی تقسیم شده است. در بخش اول، با استفاده از نگاره تشدید مغناطیسی هسته ای ((NMR گروه‌های آرامش (معادل واحدهای جریان هیدرولیکی 12b0 یا HFU) تعیین شدند. مزیت...
نویسندگان همکار