مرتضی چرمگی
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور، خراسان رضوی، ایران
[ 1 ] - بررسی سبک نثر «قوانین دستگیری»
«قوانین دستگیری» اثری گرانبها در زمینه دستور زبان فارسی و معانی بیان است که به صورت نسخه خطی باقی مانده و در صورت تصحیح به شیوة علمی و دقیق، منبعی بسیار ارزشمند به میراث زبان و ادبیات فارسی خواهد افزود. این نسخه خطی متعلق به قرن سیزدهم و اوایل دوره قاجاریه است و به دست مولانا غلام دستگیر به منظور آموزش دستور زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان شبه قاره هند، نگاشته شده است. سبک نثر آن ویژگی‌های خاصی د...
[ 2 ] - تحلیل سبک فکری فضولی بغدادی در رسالة رند و زاهد
چکیده محمّد بن سلیمان ملقّب به فضولی بغدادی از شاعران توانمند و مسلّط به سه زبان ترکی، عربی و فارسی است. آثار بسیار زیادی از این شاعر پُرآوازه به هر سه زبان مذکور به جای مانده است که رسالة رند و زاهد یکی از آنهاست. سؤال اصلی تحقیق پیش رو، بررسی سطح فکری فضولی در این رساله است و نگارنده تلاش می‌کند تا با بررسی عناصر بلاغی نهایتاً به لایه‌های فکری و ایدئولوژیک نویسندة اثر نامبرده دست یابد. آنچه در ای...
[ 3 ] - بررسی نام جایِ «رودابد» در شاهنامه فردوسی
پژوهندگان شاهنامه آنگونه که باید تحقیقات چندانی دربارة مکانهای شاهنامه انجام نداده‌اند، علاوه براین ضبط برخی از این مکانها در نسخههای خطی وچاپهای شاهنامه نادرست وپریشان است؛ نسخهنویسان شاهنامه هم تلاش چندانی برای ضبط صحیح این نامها انجام نداده وگاه به عمد آنها را با نامها وکلمات مأنوس در روزگار خود جایگزین کردهاند.آنچه در این مقاله به آن پرداختهشدهاست، بررسی و روشن کردن یک جای نا...
[ 4 ] - مولانا محمد ولی دشت بیاضی در گستره تاریخ ادبیات فارسی
میرزا محمد ولی دشت بیاضی متخلص به« ولی» از شاعران مشهور سده دهم هجری است .وی معاصر شاه تهماسب صفوی ودیگر پادشاهان این سلسله تا روزگار شاه عباس اول بوده است. زادگاه شاعر بنا به تصریح اکثر تذکره نویسان (دشت بیاض ) از توابع قهستان خراسان است .او یکی از شاعران توانای عهد خود و در سخنوری ملک الشعرای روزگارش بوده وگاه اشعار او به عنوان «شعر طرحی »در حضور بزرگان مطرح شده است . با توجه به اینکه نام این...
[ 5 ] - غزلی نویافته از عطّار نیشابوری(این خرابات مغان است و درو زنده دلان)
در این مقاله، غزلی نویافته منسوب به عطّار نیشابوری معرفی می‌شود. در کتابِ اورادالاحباب و فصوص-الآداب، برای بیان معنی «خرابات» به این غزل استشهاد شده است. ابوالمفاخر یحیی باخرزی، مؤلّف این کتاب، به طور صریح بیان داشته که این شعر از عطار نیشابوری است. علاوه بر این تصریح، قراین زبانی و نبودن در اقدم نسخ دیوان عراقی نیز مؤیّد صحّت این انتساب است. در این میان، نکته حائز اهمیت این است که این غزل با اختلاف...
نویسندگان همکار