سوسن جبری
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
[ 1 ] - درآمـدی بر آسیب شناسی شعر معاصر در حـوزة معنایی زبان (با نگاهی نقدی- تطبیقی به شعر معاصر ایران و عراق)
نوآوریهای قابل تأمّل در صوّر خیال و تلاش در خلق تصاویر و ترکیبات تازه در شعر امروز، زبان را از یکنواختی، خارج کرده و به آن حیاتی دوباره بخشیده است. شاعران معاصر با شخصیسازیِ عواطف در دو محور همنشینی و جانشینی و عدول آگاهانه از خودکاریِ زبان، اصــولِ قراردادی را پس میزنند تا کلام خویش را برجسته کنند. در این رهگذر، شاعران ایران و عراق با توجّه به قرابتهای خاصّ فکری و فرهنگی، و تحت تأثیر عوامل مختلف...
[ 2 ] - جستجوی پیشینۀ حکایت پردازی در تاریخ بلعمی
چکیده: امروزه دست‌یابی به شناختی از پیشینۀ و ماهیت سنت‌های روایت‌پردازی در زبان فارسی ضرورت دارد. در بارۀ ماهیت روایت‌پردازی در متون روایی کهن فارسی تا کنون بررسی هایی انجام شده است که نتایجی خوبی دربرداشته و تا حدودی به شناخت برخی ویژگی‌های عام انواع قالب‌های کهن روایت کمک کرده است. در ادامه این تلاش‌ها به بررسی ماهیت عناصر داستانی در کهن‌ترین متن به جای مانده دارای حکایت یعنی حکایات بخش اول ...
[ 3 ] - «حُسن و دل» خوانش صوفیانه «خسرو و شیرین»
وجود هشت نظیره و پنج ترجمه از حُسن و دل، به زبانهای مختلف از جمله انگلیسی و آلمانی، نشان دهندة توجه دیگر ملل به این منظومة عاشقانة صوفیانه فارسی و اهمیت آن است. پژوهشگران بسیاری به دنبال یافتن سرچشمههای تأثیرگذار بر خلق این اثر بودهاند و منابعی را نیز برشمرده‌اند، اما تا کنون به تقلید سیبک نیشابوری از منظومة خسرو و شیرین نظامی؛ یعنی مهمترین سرچشمة این اثر پی نبردهاند. پنهان ماندن شباهتهای ...
[ 4 ] - تأثیر گسترش ساختاری جمله بر ماهیت معنا در نثر صوفیانۀ میبدی
بخشی از تأثیرگذاری عمیق نثرصوفیانۀ میبدی به خلاقیتهای ساختاری بازمیگردد. این پژوهش به بررسی جملات مرکب پرداخته تا تأثیر گسترش ساختار را بر ماهیت معنا نشاندهد. ضرورت و اهمیت این پژوهش در شناخت بیشتر بُعد انعطافپذیری ساختاری زبان فارسی است. حوزۀ پژوهش، بخش تفسیر عرفانی مجلدات دهگانۀ کشفالاسرار و عدهالابرار است که به روش سیستماتیک نمونهبرداری شدهاند تا به این پرسش پاسخ دهندکه؛ گسترش ساختا...
[ 5 ] - جستجوی اشکال گوناگون روایی در متون منثور فارسی قرن چهارم تا هفتم هجری
روایت در تمام جلوه‌های فرهنگ بشری دیده‌می‌شود. چون از این دیدگاه به روایت در متون فارسی منثور بازمانده از قرن چهارم تا هفتم هجری بنگریم؛ این پرسش مطرح است که: «کدامیک از اشکال روایی در کهن-ترین متون منثور فارسی قرن چهارم تا هفتم هجری دیده‌می‌شود؟» اهمیت این پژوهش در آن است که به شناخت کلی از پیشینۀ حضور اشکال روایی در دوران آغازین زبان فارسی دست خواهیم‌یافت. برای یافتن پاسخ پرسش پژوهش، متون منث...
[ 6 ] - بازتاب شرایط اجتماعی در تحلیل کنش‌های‌‌گفتاریِ تفسیرِ عرفانیِ کشفالاسرار
موضوع این پژوهش بررسی کنشهای گفتاری در بخش تفسیر عرفانی کشفالاسرار و عدهالابرار است. شیوۀ پژوهش بر پایۀ نظریۀ جان راجرز سرل و طبقهبندی پنجگانۀ او از کنشهای گفتاری و نمونهبرداری سیستماتیک از پارهگفتارها قرار دارد. تحلیل دادهها نشان میدهد که بیشترین بسامد را کنشهای اظهاری با حدود 55% از کل کنشها دارد و قصد آن بیان باورهای صوفیانۀ میبدی است که اغلب از زبان خداوند و مشایخ طریقت بیان می...
[ 7 ] - نقش روابط مفهومی در توسعه و دگرگونی معنایی نشانه‌ها ی زبانی (مطالعۀ موردی نیاز در شعر حافظ)
چکیده: آفرینندگان متون ادبی برای بیان نگرش خود به پدیده‌ها، گاه معانی برخی نشانه‌ها را گسترش می-دهند تا آنجا که گاه این معانی را دگرگون می‌کنند. این نشانه‌ها واژگان کلیدی هستند که دسترسی به معانی آن‌ها دشوار به نظر می‌رسد. امروزه معناشناسی و روابط مفهومی میان واژگان و جملات، می‌تواند امکان تحلیل عینی روند گسترش یا دگرگونی معنایی نشانه‌ها را فراهم کند و با بررسی روابط مفهومی نشانه‌ها، به نگرش آف...
[ 8 ] - تأثیر تجربۀ زیسته بر ماهیت عناصر روایت (مطالعۀ موردی من زندهام )
روایت تجربۀ زیستۀ نویسنده، چه تأثیری بر شکلگیری ماهیت عناصر روایت دارد؟ هدف این پژوهش شناخت تأثیر تجربۀ زیستۀ بر شکلگیری ماهیت عناصر روایی است. برای مطالعۀ موردی، من زندهام برگزیدهشد که روایت تجربۀ دوران اسارت نویسنده است. شیوۀ پژوهش، متن پژوهی است. یافتهها نشان میدهند که؛ روایت از آنجا که برآمده از تجربۀ زیسته نویسنده است، توانسته به‌خوبی از عهدۀ پردازش پیچیده و عمیق عناصر روایی برآید و...
نویسندگان همکار