پروین گلی زاده
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
[ 1 ] - نگرشی به باروی موسیقی کناری در مثنوی معنوی بر مبنای ترکیبات اشتقاقی
یکی از وجوه شیوایی و بلاغت زبان مولوی عنصر ترکیبسازی است. پژوهشگران بیشتر به ادراک رموز عرفانی مثنوی توجه کرده و از روساخت و زبان مثنوی اشارهوار گذشتهاند. یکی از فنون مولوی در انعطافبخشی به صورت کلام و باروری موسیقی کناری، بهکارگیری ترکیبهای بکر اشتقاقی در جایگاه قافیه است. بیشتر ترکیبهای برساختة او در مکان قافیه به پیروی از اصل برجستهسازی با قاعدهافزاییها و هنجارگریزیهای مخصوص است ک...
[ 2 ] - موسیقی کناری در رباعیات مولانا
یکی از عوامل موسیقی بخش در شعر، موسیقی کناری است که مهمترین جلوههای آن قافیه و ردیف است. مولانا در کاربرد قافیه و ردیف در رباعیهای خود شگفتیهای زیادی از خود نشان داده است. درواقع وی به بار فونتیکی یا موسیقی کناری میاندیشیده است. از اینرو گاه در ساختار کاملاً طبیعی و بیتکلّف برای تأکید و تکمیل وزن یا غنای موسیقایی کلام قافیه و ردیف را در رباعیات خود تکرار میکند یا آن را در مصراع سوم نیز ل...
[ 3 ] - صُوَر حُسن تعلیل در شعر حافظ
در این مقاله به صناعت حُسن تعلیل در شعر حافظ پرداخته میشود. حسن تعلیل صناعتی است که در آن شاعر دلیلی ادعایی برای پدیدهای میآفریند یا بین دو پدیده رابطۀ علت و معلولیِ تخیّلی ایجاد میکند. در شعر فارسی این صناعت از آغاز ظهور و نمود داشته است؛ به نحوی که به نظر برخی پژوهشگران ادبی از ویژگیهای خاصِ شعر فارسی است. حسن تعلیل بعد از ایهام، یکی از صناعتهای غالب در شعر حافظ است که به سبب تکرار و بسام...
[ 4 ] - نقش ترکیبات اشتقاقی مثنوی در آفرینش قافیه از منظر سبک شناسی
مولوی یکی از قلّههای ادب پارسی است که در کنارمعناگرایی،گاه گاه جلوههای زبانی در شعرش جلوهگر میشود. این شاعر توانمند، جهت زیبا و شیوا ساختن صورت سخنش، شگردهای متنوّعی به کار میبندد. یکی از تکنیکهای مولوی در انعطاف بخشی به صورت کلام، ابداع ترکیبهای نو و اشتقاقی در مکان قافیه است. اندیشمندان و محققان مثنوی بیشتر به وجوه معنایی شعر مولوی پرداختهاند. در مورد نقش ترکیبات اشتقاقی در آفرینش قا...
نویسندگان همکار