حسن فضلی
پژوهشکده اکولوژی دریای خزر، ساری
[ 2 ] - بررسی بعضی از شاخصهای زیستی چهار گونه جنس Alosa در سواحل دریای خزر (محدوده سواحل خزرآباد ساری تا بابلسر)
هدف از این مطالعه مقایسه بعضی از ویژگیهای زیستی شامل طول کل، وزن بدن، سن و جنسیت چهار از جنس Alosa (Alosa braschnikowi، A. kessleri، A. saposchnikowii و A. caspia) در سواحل استان مازندران در دریای خزر می باشد. براساس نتایج بدست آمده بیشترین میانگین(± انحراف معیار) طول کل و وزن بدن مربوط به گونه A.braschnikowi بترتیب 32/4±65/27 سانتیمتر و 25/172±05/262 گرم بوده است. همبستگی معنی داری بین طول کل ...
[ 3 ] - کلاسه بندی اثر آلودگی بیولوژیکی شانه دار (Mnemiopsis leidyi) در زیستگاه سواحل جنوبی دریای خزر طی سالهای 1375 تا 1389
در سالهای اخیر اکوسیستم دریای خزر تحت تأثیر گروه‌‌های مختلف گونه‌های مهاجم به خصوص شانه‌‌دار قرار گرفته است. بنابراین، در این مطالعه ارزیابی آثار شانه‌‌دار مهاجم در زیستگاه با بررسی تغییرات زمانی و مکانی پارامترهای فیزیکی- شیمیایی در دریای خزر انجام شد. دگرگونی و تغییرات زیستگاه‌‌ها دارای گسترۀ بدون اثر (H0) تا آثار شدید (H4) در محیط موجودات کفزی و پلاژیک است. تغییر زیستگاه از شواهد فرایند تها...
[ 4 ] - Analysis of landings and environmental variables time series from the Caspian Sea
In the present study, the time series encompassing the years 1950-2011 of commercial landings from the Caspian Sea were analyzed using min/max autocorrelation factor analysis (MAFA) and dynamic factor analysis (DFA). These aim was to identify trends and explore the relationships between the response variables (annual landings of 10 species/groups such as kilkas, kutum, common carp, pike perch, ...
[ 5 ] - Stocks status of kilka in Iranian waters of the Caspian Sea
The present study considered the situation of kilka stocks in last decades by using overfished biomass threshold, fishing effort ratio and fishing mortality proxy during 1991-2010. The CPUE index of anchovy and mixed-species of kilka indicated an undepleted from 1991 to 2000. In 2000, the CPUE ratio declined to close to the “in danger” region, and subsequently collapsed to “overfished” region f...
[ 6 ] - Parasitic infection in various stages life of cultured Acipenser persicus
The present study was conducted to evaluate the status of the parasite fauna in Acipenser persicus at different development stages, in order to find prevention protocols for parasitic diseases in this valuable species. For this purpose, sampling from each sex breeder, 10 egg samples, 5-day-old larvae (n = 20), 20-day-old larvae (n = 80) and fingerling of A. persicus (n = 60) r...
[ 7 ] - Comparing some biological characteristics of two sturgeons species, Persian sturgeon (Acipenser persicus Borodin, 1897) and Russian sturgeon (A. gueldenstaedtii Brandt & Ratzeburg, 1833) in the Caspian Sea
The objective of this study was to compare biological parameters such as length, weight, age, caviar production indices, caviar/weight, growth, condition factor and sex ratios of Persian sturgeon (Acipenser persicus Borodin, 1897) and Russian sturgeon (A. gueldenstaedti Brandt & Ratzeburg, 1833) in the Caspian Sea during 1990-2014. The results showed that a variety of differences between this t...
[ 8 ] - Growth and mortality of brown trout, Salmo trutta fario in Lar dam, Iran
The length-weight relationship, age, growth parameters, sex ratio, mortality and exploitation rate of Salmo trutta fario were determined in Lar dam. The sex ratio (male: female) was 1:1.84 which differed significantly from the expected 1:1. The length-weight regression was (females) and (males) indicating a negative allometric growth for both sexes. Growth parameters were estimated as L∞ = ...
[ 9 ] - Multi-species approach for stock management of kilka fish (genus: Clupeonella) in Iranian waters of the Caspian Sea
There have been recent changes in the Caspian Sea ecosystem, such as those due to changes in sea level or those caused by the invasive ctenophore, Mnemiopsis leidyi. It is believed that these changes had significant impacts on the absolute and relative abundance of the commercially important anchovy kilka (Clupeonella engrauliformis) and common kilka (C. cultriventris caspia) leading to decline...
[ 10 ] - Poulations dynamics and stock assessment of common kilka (Clupeonella cultriventris caspia ) in Iranian waters of the Caspian Sea
This paper examines the changes in the population biology and biomass of common kilka (Clupeonella cultriventris caspia) in the Iranian waters of the Caspian Sea from 1995-2004. For most years during this 10-year period, we estimated the age structure of the catch, length-weight relationship, von Bertalanffy growth parameters, condition factor, sex ratios, maturity stages determined from ovaria...
[ 11 ] - شناسایی و تنوع گونه ای ماهیان در خلیج گر گان
در این تحقیق در مجموع تعداد 4292 نمونه ماهی مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری در 3 ایستگاه، بصورت ماهانه و با استفاده از تور پره با طول 50 متر و اندازه چشمه 5 میلی متر از گره تا گره مجاور صورت پذیرفت. هدف از این پژوهش بررسی وضعیت ماهیان در سال نمونه برداری 1373 و مقایسه آن در سال 1393 می باشد. در مجموع 9 خانواده، 16 جنس و 20 گونه شناسایی شدند. بیشترین تنوع گونه ای از خانواده کپورماهیان و گاوما...
[ 12 ] - جانمایی مکان‌های مناسب برای استقرار قفس‌های پرورش ماهیان در آبهای ایرانی دریای خزر
جانمایی مکان‌های مناسب برای استقرار قفس‌های پرورش ماهیان نقش بسیار مهمی در توسعه آبزی‌پروری و موفقیت در سرمایه‌گذاری دارد. در ایران به‌دلیل محدودیت منابع آب شیرین، تمایل و توجه به استفاده از آب دریا برای توسعه آبزی‌پروری معطوف شده است. در این تحقیق از برخی پارامترهای زیستی و غیرزیستی موثر در پرورش ماهیان در قفس که طی مطالعات هیدرولوژی و هیدروبیولوژی طی سالهای 89-1387 گردآوری شدهاند، استفاده...
[ 13 ] - بررسی استحکام الیاف تور بالابر مخروطی صید کیلکا قبل و بعد از استفاده
رایجترین و مناسبترین روش صید کیلکا ماهیان در ایران، روش صید با تور بالابر مخروطی به وسیله نور افشانی زیر آبی است. تورهای مورد استفاده در ایران معمولا از جنس نخ های پلیآمید 6.6 (نایلون) با شماره نخ 9/ D210 هستند. یکی از مسایل مهم صیادان، تشخیص زمان مناسب برای تعویض تورهای صیادی است که متاسفانه بدلیل عدم وجود اطلاعات، این امر به درستی انجام نمیگیرد. برای شناخت دقیق این موضوع، نمونههایی از تو...
[ 14 ] - بررسی تغییرات مکانی صید و گروه بندی شرکتهای تعاونی پره ساحلی در سواحل ایرانی دریای خزر
هدف از این مطالعه گروه‌بندی شرکتهای تعاونی صیادی پره ماهیان استخوانی بر اساس میزان صید طی سالهای بهره‌برداری 89-1388 الی 91-1390 می‌باشد. در این مطالعه از داده‌های صید حدود 123 شرکت تعاونی پره در سه استان گیلان، مازندران و گلستان به تفکیک گونه (سفید، کفال ماهیان، کپور، کلمه، سیاه کولی، شاه کولی، شگ ماهیان، ماش، سس، سیم، سوف، آزاد، اردک ماهی، اسبله) استفاده شد. طی سال های مذکور از مجموع صید ثب...
[ 15 ] - پایش کیفیت آب و پدیده تغذیه گرایی دریاچه سد مخزنی آزاد سنندج با استفاده از شاخص کیفیت آب ایران و شاخص غنی شدگی کارلسون بمنظور فعالیت های آبزی پروری
مخازن آبی سهم مهمی را در تامین آب آشامیدنی و کشاورزی دارا هستند. در ایران نیز بررسی کیفیت آب در دریاچههای پشت سد در سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفتهاست. مطالعه حاضر به بررسی وضعیت کیفی آب سد آزاد سنندج با استفاده از شاخص های کیفیت آب ایران (IRWQI) و سطح تروفیکی (غنی شدگی کارلسونTSI =) پرداختهاست. نمونه برداری طی 12 ماه در سالهای 95-1394در پنج ایستگاه انجام شد. نتایج نشان داد که میانگین سال...
[ 16 ] - مطالعه هم اوری و ساختار جمعیتی کاماروسPontogammarus maeoticus(Gurianova,1951) در سواحل جنوبی دریای خزر
به منظور بررسی هم اوری و ترکیب جمعیتی گاماروس Pontogammarus maeoticus (Gurianova,1951) در نوار سواحلی دریای خزر، نمونه برداری بصورت دو ماه یکبار در ده ایستگاه (بین بابلسرو فریدون کنار) به مدت 11ماه از مرداد 1392 لغایت اردیبهشت 1393 بصورت تصادفی انجام گرفت. از 1906 عدد گاماروس بررسی شده، دارای ترکیب جمعیتی نر(673)، ماده(873) و نابالغ(360) بود. بر اساس آزمون کراسکال-والیس بین میانگین تعداد گامار...
[ 17 ] - مطالعه خصوصیات فیزیکوشیمیایی آب در دریاچه پشت سد آزاد سنندج بمنظور فعالیت های شیلاتی
مخازن آبی نقش و سهم مهمی در پرورش و تولید آبزیان در بسیاری از کشورها دارا هستند. در این راستا، مطالعه حاضر دریاچه سد آزاد سنندج را از تیر 1394 تا خرداد 1395 با نمونه برداری در پنج ایستگاه و تعیین 18 پارامتر فیزیکوشیمیایی و مقایسه نتایج با استانداردهای آبزی پروری، مورد بررسی قرار داده است. نتایج نشان داد که ترموکلاین و اکسی کلاین حدود ماه خرداد شروع و سپس در ماه آذر از بین رفت. حداکثر لایه بند...
[ 18 ] - ارزیابی ذخایر و تعیین سقف قابل برداشت کیلکای معمولی Clupeonella cultriventris Borodin,1904 در آبهای ایرانی دریای خزر
هدف از این مطالعه تعیین میزان زیتوده کیلکای معمولی Clupeonella cultriventris Borodin,1904 طی سالهای 1376 الی 1392 و سقف قابل برداشت این ماهی در سال 1392 در سواحل ایرانی دریای خزر می باشد. در این تحقیق، حداکثر محصول قابل برداشت (MSY) و میزان تلاش صیادی در MSY (fMSY) مورد ارزیابی قرار گرفته و سپس با استفاده از شاخصهای fMSY ، تولید به ازای نسل نوپا و زی توده مولدین به ازای نسل نوپا با استراتژی م...
[ 19 ] - پراکنش زمانی و مکانی ماهی سفید (Rutilus frisii kutum) در سواحل ایرانی دریای خزر
این مطالعه بمنظور تعیین پراکنش مکانی و زمانی ماهی سفید با استفاده از تور ترال کف در اعماق 100-10 متر طی سالهای 1387 الی 1389 صورت گرفت. بیشترین میزان صید در زمستان سال 1387 (2903 کیلوگرم) و صید در واحد تلاش در زمستان 1389 (08/57 کیلوگرم در نیم ساعت ترال کشی) و کمترین میزان صید و صید در واحد تلاش در فصل بهار سال 1389 بترتیب 79 کیلوگرم و 41/1 کیلوگرم در نیم ساعت ترال کشی محاسبه شد. پراکنش مکانی ن...
[ 20 ] - بررسی کیفی وضعیت ذخایر ماهی سفید (Rutilus frisii kutum Kamensky, 1901)
هدف از این تحقیق، ارزیابی کیفی ذخایر ماهی سفید (Rutilus frisii kutum) با استفاده از شاخصهای ارزیابی صید بیش از حد،ضریب چاقی و وزن نسبی طی یک دوره طولانی مدت (1370 تا 1390) در سواحل ایرانی دریای خزر می‌باشد. سه شاخص صید شامل: 100 درصد ماهیان صید شده بالغ باشند، فراوانی ماهیان با طول مطلوب 100 درصد باشد و فراوانی مولدین بزرگ 40-30 درصد از کل صید باشد، بعنوان Kamensky 1901 شاخصهای ساختار معقول...
[ 21 ] - بررسی شاخص های رشد و تغذیه گل آذین ماهی (Atherina boyeri caspia Eichwald, 1838 ) در سواحل جنوب شرقی دریای خزر
هدف از این پژوهش مطالعه بررسی برخی از شاخصهای بیولوژیکی ماهی گل آذین خزری در سواحل جنوب شرقی دریای خزر ( بین گهر باران ساری و نیروگاه نکا) واقع در آبهای استان مازندران است. بدین منظور، بعضی از ویژگیهای زیست شناسی از قبیل سن، جنسیت، نسبت جنسی، پارامترهای رشد و تغذیه مورد بررسی قرار گرفت. میانگین (±انحراف معیار) طول کل و وزن ماهیان بترتیب 21/1±48/8 سانتیمتر و 48/1±81/3 گرم بوده است. رابطه طول و و...
[ 22 ] - مطالعه پراکنش زمانی و مکانی ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) در سواحل ایرانی دریای خزر
هدف اصلی این مطالعه بررسی پراکنش مکانی و زمانی ماهی کپور در سواحل ایران در اعماق 2 الی 100 متر طی سالهای 1387 الی 1390 می‌باشد. نمونهبرداری از ماهیان به صورت فصلی از 57 ایستگاه با استفاده از تور ترال کف انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که بیشترین میزان صید و میانگین (±خطای استاندارد) صید در واحد تلاش در گشت بهار سال 1390 در اعماق 2 الی 10 متر به ترتیب برابر 0/39 کیلوگرم و 35/0±98/0 کیلوگرم در نیم...
[ 23 ] - ارزیابی کیفی ذخایر کفال طلائی (Liza aurata Risso, 1810) در دریای خزر طی سالهای 90-1370
هدف از این مطالعه بررسی ذخایر ماهی کفال طلائی با استفاده از شاخصهای ارزیابی بیرویه طی یک دوره طولانی مدت (1370 الی 1390) در دریای خزر در سواحل ایران می‌باشد. سه شاخص صید شامل: 100% ماهیان صید شده بالغ باشند، فراوانی ماهیان با طول مطلوب 100% و فراوانی مولدین بزرگ 0% باشد (چون محدویت طولی صید مولدین بزرگ در دریای خزر وجود ندارد، فراوانی مطلوب آنها بین 40-30% در نظر گرفته شد) به عنوان شاخص ساخت...
[ 24 ] - Growth and mortality of brown trout, Salmo trutta fario in Lar dam, Iran
The length-weight relationship, age, growth parameters, sex ratio, mortality and exploitation rate of Salmo trutta fario were determined in Lar dam. The sex ratio (male: female) was 1:1.84 which differed significantly from the expected 1:1. The length-weight regression was (females) and (males) indicating a negative allometric growth for both sexes. Growth parameters were estimated as L∞ = ...
[ 25 ] - Multi-species approach for stock management of kilka fish (genus: Clupeonella) in Iranian waters of the Caspian Sea
There have been recent changes in the Caspian Sea ecosystem, such as those due to changes in sea level or those caused by the invasive ctenophore, Mnemiopsis leidyi. It is believed that these changes had significant impacts on the absolute and relative abundance of the commercially important anchovy kilka (Clupeonella engrauliformis) and common kilka (C. cultriventris caspia) leading to decline...
[ 26 ] - Poulations dynamics and stock assessment of common kilka (Clupeonella cultriventris caspia ) in Iranian waters of the Caspian Sea
This paper examines the changes in the population biology and biomass of common kilka (Clupeonella cultriventris caspia) in the Iranian waters of the Caspian Sea from 1995-2004. For most years during this 10-year period, we estimated the age structure of the catch, length-weight relationship, von Bertalanffy growth parameters, condition factor, sex ratios, maturity stages determined from ovaria...
[ 27 ] - بررسی پراکنش و ترکیب گونه ای ماهیان در منطقه شرق دریای خزر (گهرباران)
هدف از این مطالعه تعیین ترکیب گونه ای، پراکنش زمانی و مکانی ماهیان مختلف در سه روش مختلف صید سواحل جنوبی دریای خزر (منطقه گهرباران) طی آذر 1392 تا تیر 1393 می باشد. براساس نتایج به دست آمده در پره ریز چشمه 17 گونه از انواع ماهیان صید شدند که بیش ترین تعداد ماهیان را دو گونه Neogobius caspia و boy...
[ 28 ] - بررسی فلزات سنگین (روی، مس، کادمیوم و آهن) در بافت‌های مختلف شگ ماهی (Alosa braschnikowi) در نواحی جنوبی دریای خزر (بابلسر)
این تحقیق به‌منظور بررسی غلظت فلزات سنگین روی، مس، کادمیوم و آهن در بافت پوست، عضله، آبشش و گناد شگ ماهی (Alosa braschnikowi) در نواحی جنوبی دریای خزر(بابلسر) در سال 1393 به اجرا در آمد. بدین منظور 70 قطعه نمونه ماهی در دو فصل پاییز و زمستان به‌صورت تصادفی از پره‌های صید تهیه و مورد زیست‌سنجی قرار گرفتند. پس...
[ 29 ] - بررسی ارتباط بین میزان بازماندگی بچه ماهی سفید (Ruitilus frisii kutum) با برخی عوامل غیر زیستی آب (مطالعه موردی سواحل ایرانی دریای خزر)
اکثر ماهیان با ارزش شیلاتی مانند ماهی سفید که از مهم ترین ماهی های استخوانی دریای خزر می‌باشد، رود کوچ بوده و برای تخم‌ریزی به رودخانه‌ها مهاجرت می‌کند، لذا ویژگی های مصب رودخانه‌ها به عنوان محل های تخم ریزی ماهیان نقش مهمی در بقاء آن ها دارند. مطالعات نشان می دهد که اکثر رودخانه‌های سواحل ایرانی دریای خزر در گذشته، مکان تکثیر طبیعی ماهی سفید بوده، ولی در حال حاضر فقط برخی از این...
[ 30 ] - بررسی استفاده از مکمل گیاهی اشتهاء آور در غذای پلت شده به منظور افزایش وزن ماهی کپورمعمولی (Cyprinus carpio L.1978) در مرحله پرواری
بررسی استفاده از مکمل گیاهی اشتهاء آور تولیدی شرکت مهندسی بهار زمرد فام قومس در غذای پلت شده به منظور افزایش وزن ماهی کپورمعمولی در مرحله پرواری در پژوهشکده اکولوژی دریای خزر در سال 1393 انجام شد. تعداد 186 عدد ماهی کپور پرورشی با میانگین وزنی 126/3 گرم در 3 تیمار با 3 تکرار، در 9 حوضچه فایبرگلاس به مساحت تقریبی 16 مترمربع (و با عمق مفید و تقریبا ً ثابت 0/6 متر) تقسیم گردید و به مدت 8 ...
[ 31 ] - کاربرد مدل تصمیم گیری چندمعیاره در رتبه بندی کیفی رودخانه ها در زمان رهاسازی بچه ماهی سفید Ruitilus Frissi kutum (مطالعه موردی سواحل ایرانی دریای خزر)
باتوجهبهاهمیتیکهمنابع آبسطحیازنظرتولید موادغذاییموردنیازجامعه،دارند، باید مدیریت آگاهانه ای را بر رودخانه ها درراستایتوسعهپایداراعمالنمود، تا علاوهبرحفاظت منابعآبی،محیطی مناسبجهتزیستانواعآبزیانرا نیز فراهم نمود. اکثر رودخانه‌های سواحل ایرانی دریای خزر در گذشته، مکان تکثیر طبیعی ماهی سفید بوده، ولی در حال حاضر به دلایل مختلف، فقط برخی از این رودخانه ها از محل‌های اصلی مهاجرت بهاره ماهیان در...
[ 32 ] - بررسی امکان تولید پلت های غذایی برای ماهی کپورمعمولی پرورشی (Cyprinus carpio) در مرحله پرواری با تاکید بر جذابیت و استحکام
بررسی امکان تولید پلت های غذایی برای ماهی کپور معمولی پرورشی در مرحله پرواری با تاکید بر جذابیت (خوش خوراکی) و استحکام (زمان ماند‌گاری پلت) در دو مرحله در پژوهشکده اکولوژی دریای خزر در سال های 90 و 91 انجام شد. در مرحله اول مواد اولیه مورد نیاز تهیه و پلت غذایی با پروتئین 31% ( با دو سطح انرژی 3150 و 3240 کالری بر گرم) تولید شد. در مرحله دوم 9 عدد تانک فایبر گلاس به ابعاد 4×4 انت...
[ 33 ] - ارزیابی توان تولیدات طبیعی سدآزاد سنندج جهت تولید ماهی
هدف از این تحقیق بررسی پارامترهای زیستی آب پشت سد سنندج و برآورد میزان تولید اولیه و ثانویه و در نهایت توان تولید ماهی بود. در این مطالعه جوامع پلانکتونی و کفزیان به صورت فصلی به همراه سنجش مقدار کلروفیلa طی یکسال از خرداد 1394 تا خرداد 1395 مورد بررسی قرار گرفتند. جمع آوری فیتوپلانکتون بوسیله نسکین از سه لایه سطحی، میانی و لایه نزدیک بستر، زئوپلانکتون توسط تور پلانکتون، تعیین توان تولید اولیه ...
[ 34 ] - The role of the Macrobenthic invertebrates in feeding some bony fishes - the economic in the southeast coast of the Caspian Sea
The sampling of fishes and Macrobenthic were performed in Goharbaran Mazandaran province by selecting four stations at a depth of 5 meters and four stations at a depth of 10 meters a monthly basis from May 2013 to April 2014 and fish samples of coastal blade caught were used. During the study, a total of 565902 Macrobenthic invertebrates isolates belonging to 22 species of 9 families. Oligochae...
[ 35 ] - Age and growth of Alburnus mossulensis Heckel, 1843 in Azad Dam Reservoir and Komasi River in Kordestan Province, Iran
The aim of the present study was to estimate the population parameters including length-weight relationship (LWR), condition factor (KF), relation condition factor (Kn), age, growth and mortality of Alburnus mossulensis in Azad dam and Komasi River in Kordestan Province, Iran. Of 522 specimens, the fork length, total length and weight of A. mossulensis ranged from 70 to 164, 75-175 mm, and 4.3 ...
[ 36 ] - سن و پارامترهای رشد ماهی سفید (Rutilus frisii kutumKamenski , 1901) در دریای خزر(استان مازندران )
هدف از این تحقیق بررسی پارامتر های رشد و شاخص های بیولوژیک ماهی سفید (Rutilus frisii kutum) می باشد. این تحقیق بر اساس طرح ارزیابی ذخایر ماهیان استخوانی در سواحل مازندران (محدوده شهرستان ساری تا محمود آباد ) به صورت نمونه برداری تصادفی از ماهیان صید شده توسط پره های ساحلی انجام شد. طول چنگالی ماهیان با دقت 1 میلی متر و وز...
[ 37 ] - Diversity and spatial distribution patterns of the benthic macrofauna communities in the southeast of the Caspian Sea (Golestan Province– Iran) in relation to environmental conditions
Biodiversity and structure of the benthic macrofauna communities were studied in the southeast the Caspian Sea (Golestan Province – Iran) during one year from October 2014 to September 2015. Seasonal samplings were done at 6 stations in 3 transects. Depth, temperature, salinity, pH, E.C., total organic matter and grain size were measured. More than 4,037 individuals belonging to five orders, Po...
[ 38 ] - The effect of some environmental parameters on recruitment of golden grey mullet in the Caspian Sea during 1991-2018
This study was conducted to determine the effects of some environmental parameters (sea surface temperature SST, sea level SL and Volga river water volume VRWV) on biomass of golden grey mullet Chelon aurata in Iranian coastlines of the Caspian Sea. In the study, the catch and population parameters of golden grey mullet during the years 1991-2017 used as input data. In these years, the catch of...
[ 39 ] - Species diversity of fish in the Sanandaj Azad Dam ecosystem
Fish sampling was conducted to evaluate the species diversity of fish in 4 stations in Sanandaj Azad dam ecosystem seasonally from summer of 2017 to spring of 2018. A total of 1057 fish were caught in 12 species, of which more than 80% were caught in the lake behind the dam. The Cyprinidae family had 11 species with the most species diversity and only Sasanidus kermanshahensis belonged to the N...
[ 40 ] - Quality of Virtual Learning during COVID-19 Pandemic from the Perspective of Dental Students in Mazandaran University of Medical Sciences
Background and purpose: The COVID-19 pandemic has widely forced universities to provide electronic education, so, it is necessary to examine the quality of this type of education. The aim of this study was to investigate the quality of virtual learning during COVID-19 pandemic from the perspective of dental students in Mazandaran University of Medical Sciences. Materials and methods: A descrip...
نویسندگان همکار