مسعود صادقی
دانشجوی دکتری فلسفه اخلاق دانشگاه قم
[ 1 ] - اوصاف اخلاقی مستقل و وابسته؛ تعریف و تقسیمی نوین در اخلاق
تاکنون اوصاف اخلاقی مطابق با معیارهای گوناگون به مطلق و نسبی، فردی و اجتماعی، خادم و مخدوم، زمانمند و ابدی و... تقسیم‌شده‌اند. حداقل فایده این تقسیمات و تفکیکات، کمک به ارتقای اخلاق پژوهی و نیز فاعلان اخلاقی در فهم بهتر و روشمندتر از ارزش‌ها و ضد ارزش‌های اخلاقی است. در این نوشتار تلاش شده مبتنی بر رابطه زمینه‌ساز و لازم و ملزومی که ممکن است میان برخی از فضائل و رذایل وجود داشته باشد، اوصاف اخل...
[ 2 ] - تحلیل برترین و بدترین اوصاف اخلاقی از منظر ارسطو، آکوئینی و خواجه‌نصیرالدین طوسی
ارسطو،آکوئینی و خواجه نصیرالدین طوسی هر یک نماینده سه دوران و جهان اندیشه هستند و هر سه نقش مهمی در تاسیس یا تحکیم نگرش اخلاق مربوط به خود ایفا کرده‌اند. در این نوشتار، تلاش شد تا برترین فضیلت و بدترین رذیلت اخلاقی از منظر هر یک از این سه حکیم و متخصص حکمت عملی مشخص و تحلیل شود. برترین فضیلت برای ارسطو عدالت و بزرگ‌منشی و بدترین رذیلت، ظلم به دوستان است. برای آکوئینی نیز برترین فضیلت کاریتاس و ...
[ 3 ] - قدرت سیاسی و بایسته‌های اخلاقی آن در اندیشه حکیم کشفی
در این نوشتار تلاش شده است تا در گام نخست، نگرش کشفی به ذات قدرت سیاسی، هدف و قلمرو آن مورد نقد و بررسی قرار گیرد. برای این منظور، در گام نخست مفاهیم کلیدی و ابتکاری در اندیشه سیاسی این متفکر عهد قاجار تبیین شد؛ از جمله نگرش موسع و متفاوت کشفی به مفهوم خلیفه‌الله و ظل‌الله. در ادامه تقسیم‌بندی نوین کشفی از اصناف سه‌گانه حکومت مورد واکاوی قرار گرفت که مبنای تقسیم آن به نوعی ناظر بر نگاه وی به قل...
[ 4 ] - چهار چالش اساسی بر سر راه استدلال‌های اخلاقی؛ دیدگاه دومِسِل
استدلال‌های اخلاقی بالاخص با شیوه صورت‌بندی موجز و مبتنی بر سنت فیلسوفان تحلیلی از قرن بیستم رواج بسیار یافته است. دستمایه اصلی این مقاله بررسی چالش‌های عملی بر سر راه تحقق یک استدلال اخلاقی کارآمد است. بنجامین دومسل از معدود کسانی است که این موضوع را مورد تحلیل مستقل قرار داده و بر این باور است که استدلال اخلاقی فربه و کمال‌یافته استدلالی نیست که صرفا از اعتبار منطقی برخوردار باشد بلک...
[ 5 ] - استعاره مفهومی و تحلیلی نو از نقش آن در اخلاق
دغدغه و دستمایه اصلی در این مقاله بررسی نقش استعاره‌های مفهومی در ساحت اخلاق است. پس از تعریف و تحلیل استعاره مفهومی با تاکید بر آراء لیکاف، جانسن و کوچِش، عمومیت، مفهومی بودن ذاتی و ساختار سیستمی به عنوان سه مولفه اصلی این سنخ از استعاره معرفی و انواع ساختاری، وجودشناختی و جهت‌مند آن به بحث گذاشته شد. همچنین بیان شد که اخلاق، سرشتی استعاری دارد و بدون استعاره‌های مفهومی قابل تصور نیست. ورود است...
[ 6 ] - تحلیل سه تلقی و تعریف از تواضع؛ رویکردهای ارسطو، آگوستین و جولیا درایور
«تواضع» یکی از فضایل تا حدی مغفول در دوران جدید است. بر همین مبنا، در نوشتار پیش‌رو تعاریف متنوع و نسبتاً پراکنده از این فضیلت به اجمال بیان و بررسی شده و در نهایت، نقد و بررسی سه رویکرد اصلی و متفاوت به تواضع، محور کار قرار گرفته است. رویکرد ارسطو به عنوان نمایندهٔ تمام و کمال دوران باستان، بر عدم فضیلت‌انگاری «تواضع» تکیه دارد. در رویکرد قدّیس آگوستین به عنوان نمایندهٔ برجستهٔ متفکران قرون و...
نویسندگان همکار