لیلا رئیسی
دانشیار گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان
[ 1 ] - تحول رویکرد به تروریسم در اسناد بین المللی: خلاء های حقوقی و پیامدها
پدیده تروریسم اوائل دهه شصت میلادی با تدوین کنوانسیون ۱۹۶۳ توکیو بصورت رسمی در عرصه معاهدات چندجانبه مورد توجه دولتها قرار گرفت. یک دهه پس از آن نیز مجمع عمومی سازمان ملل متّحد در سال ۱۹۷۲ با تصویب قطعنامه شماره ۳۰۳۴ آنرا وارد ادبیات سازمان نمود. علیرغم گذشت بیش از نیم قرن از توجه جامعه جهانی به این موضوع و تصویب یا تدوین حدود ۱۵۰ کنوانسیون منطقه‌ای و بین‌المللی و قطعنامه سازمان ملل متّحد در م...
[ 2 ] - فعالیت‌های تجاری در فضای ماورای جو توسط بخش خصوصی از منظر حقوق فضا
یکی از فعالیت‌هایی که از آغاز دسترسی به فضای ماورای جو تاکنون برای بشر مد نظر بوده بحث بهره‌برداری و استفاده‌ی تجاری از این منطقه بوده است. از نظر حقوقی و براساس معاهدات مربوط به فضا، فضای ماورای جو میراث مشترک بشریت به شمار رفته و یکی از اصول اساسی حاکم بر این منطقه اصل عدم تملک و مالکیت خصوصی می‌باشد. ورود انگیزه‌های تجاری به حیطه‌ی فعالیت‌های فضایی موجب شد که حقوقدانان دامنه‌ی معاهدات فضایی ...
[ 3 ] - رژیم مسئولیت هواپیمای خلبان متحرک
پیشرفت فناوری هوا و فضا بالاخص در قرن بیستم از نوع دیگری از پرنده هوایی [هواپیمای خلبان متحرک] رونمایی نموده است. در سالیان اخیر کاربرد غیر نظامی این هواپیماها توسعه فزاینده‌ای یافته است. بهره‌برداری از این هواپیما مانند هواپیمای با سرنشین فعلی باید بطور ایمن بوده و نباید خطراتی را در هوا و روی زمین برای اشخاص و اموال ثالث ایجاد نماید. انتقال خلبان از داخل هواپیما به خارج از آن اگرچه دارای مزای...
[ 4 ] - تحلیل حقوقی «قطعنامۀ 2231 شورای امنیت» و بررسی رابطۀ آن با «برجام»
ارتباط میان برنامۀ جامع اقدام مشترک و قطعنامۀ الزام‌آور 2231 شورای امنیت نشان می‌دهد که برجام موافقت‌نامۀ نزاکتی بین‌المللی است. اگر برجام موافقت‌نامۀ نزاکتی بین‌المللی دانسته شود برای پاسخ به این پرسش که ارتباط این سند 167 صفحه‌ای با قطعنامۀ 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد چیست؟ تحلیل این قطعنامه را می‌طلبد. لحن قطعنامۀ یادشده نه‌تنها تهدیدآمیز نیست، بلکه نشانگر رابطه‌ای مطلوب فی‌مابین طرفین ...
[ 5 ] - نقش و جایگاه حقوق بشر به‌عنوان قدرت نرم در سیاست خاورمیانه‌ای آمریکا
تحولات نظام بین‌الملل در دوران اخیر، گسترش جایگاه حقوق بشر و تغییر ماهیت این حقوق را از مسئله‌ای فکری و ذهنی به رویکردی حیاتی و استراتژیک که با حیات سیاسی کشورها پیوند‌داشته را نشان می‌دهد. امروزه شاهد تعمیق جایگاه حقوق‌بشر در سیاست خارجی کشورها در معنای عمودی و به‌تبع آن، تحول حاکمیت مطلق دولتها و تبلور آن در معنای مسئولیت دولت هستیم. مضامین و آموزه‌های لیبرالیستی که ریشه در سنت‌ها و ارزش‌های...
[ 6 ] - تأثیر جهانی‌شدن حقوق بشر بر اصل عدم مداخله : با تأکید بر بحران سوریه
چکیده جهانی‌شدن به عنوان فرآیندی که بیشترین تأثیر را بر تعاملات و روابط انسانی بر جای می‌گذارد، موجب گردیده تا نقش و جایگاه فرد انسانی و حقوقی که بر آن مترتب است، از توجه ویژه‌ای در نزد افکار عمومی مردم، و دولتها و سازمانهای بین‌المللی برخوردار گردد، به گونه‌ای که شاهد جهانی‌شدن حقوق بشر در راستای قواعد آمره شدن آن هستیم. بر این اساس، جهانی‌شدن حقوق بشر با تعدیل اصل حاکمیت و عدم مداخله زمینه م...
[ 7 ] - بررسی آثار و پیامدهای فساد مالی بر حقوق بشر
فساد مالی پدیدهای جهانی، با خصوصیات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است این پدیده نه تنها در سطح جامعهی ایران بلکه در سایر جوامع نیز رشد و توسعه پیدا کرده و کشورهای توسعهیافته، در حال توسعه و توسعهنیافته را دچار چالش نموده است. آثار متعدد فساد مالی بر جامعهی بشری موجب شد رویکردهایی جدید مبنی بر ارتباط بین فساد و حقوق بشر به وجود آید. یکی از سؤالات حاصل از این رویکرد این است که آیا فساد ما...
[ 8 ] - حـق بهره‌منـدی از هوای پـاک در رویة مراجع بین‌المللی
برخورداری از محیط زیست سالم و به طور خاص بهره‌مندی از هوای پاک، یکی از دغدغه‌های مهم امروز و آیندة بشر است. با گذری بر اسناد و معاهدات بین‌المللی دو رویکرد متفاوت نسبت به این موضوع را مشاهده می‌کنیم. در برخی از آن‌ها مثل منشور آفریقایی، این موضوع صراحتاً به عنوان یک حق پذیرفته شده اما در برخی دیگر مثل میثاقین یا کنوانسیون اروپایی سخنی از آن به میان نیامده است. عملکرد مراجع بین‌المللی نیز در این ...
[ 9 ] - تأثیر جهانی‌شدن حقوق بشر بر اصل عدم مداخله : با تأکید بر بحران سوریه
چکیده جهانی‌شدن به عنوان فرآیندی که بیشترین تأثیر را بر تعاملات و روابط انسانی بر جای می‌گذارد، موجب گردیده تا نقش و جایگاه فرد انسانی و حقوقی که بر آن مترتب است، از توجه ویژه‌ای در نزد افکار عمومی مردم، و دولتها و سازمانهای بین‌المللی برخوردار گردد، به گونه‌ای که شاهد جهانی‌شدن حقوق بشر در راستای قواعد آمره شدن آن هستیم. بر این اساس، جهانی‌شدن حقوق بشر با تعدیل اصل حاکمیت و عدم مداخله زمینه م...
[ 10 ] - Development of International Trade in Health Services in the Legal System of World Trade Organization
The World Trade Organization, as one of the youngest international organizations following its 50th activity of predecessor means the General Agreement on Tariffs and Trade in the Multilateral Trade System, through the establishment of a General Agreement on Trade in Services, regulated the domain of International Trade in services and by designating Integrated legal framework for the advanceme...
[ 11 ] - استفاده از هواپیمای قابل کنترل از راه دور و لزوم رعایت حق حریم خصوصی
پیشرفت فناوری هوا و فضا بالاخص در قرن بیستم از نوع دیگری از پرنده هوایی [هواپیمای قابل کنترل از راه دور از راه دور] رونمایی نموده است که در کاربردهای نظامی و غیرنظامی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در سالیان اخیر کاربرد کشوری این هواپیماها توسعه فزاینده‌ای یافته است. با اختراع و گسترش استفاده از این فناوری نوین و با توجه به قابلیت‌های آن، فضای هوایی تبدیل به یک نگرانی و تهدید جدی برای نقض حق...
[ 12 ] - کاربست قوانین و مقررات ارتباطی در صیانت از حریم خصوصی شهروندان در فضای سایبر
با پیدایش و توسعۀ فضای سایبر حمایت از حریم خصوصی شهروندان صرفاً با قواعد حقوق بشر سنتی امکان‌پذیر نیست. ازاین‌رو باید با توسعۀ قوانین و مقررات داخلی همراستا با قواعد بین‌المللی و اقدامات فراملی، و نیز با در نظر گرفتن فناوری و شیوههای نوپدید ارتباطی و الزامات زیست در فضای سایبر و همچنین توصیه‌ها و قواعد تدوینی سازمان‌هایی مانند اتحادیۀ بین‌المللی مخابرات و سازمان جهانی مالکیت فکری، از این حقوق م...
[ 13 ] - مشروعیت صلاحیت قانونگذاری شورای امنیت در مبارزه با تروریسم: خودبازسازی حقوق بین‌الملل
شورای امنیت در زمینۀ مبارزه با تروریسم، به‌خصوص با صدور قطعنامۀ 1373، فصل نوینی را در شکل و قالب قطعنامه‌ها گشود. این قطعنامه‌ها که شکلی قانونگذارانه دارد، برای تمام دولت‌های جهان تعهداتی ایجابی و سلبی ایجاد می‌کند. این سبک از تصویب قطعنامه‌ها برای شورا که نهادی سیاسی بود، چالش مشروعیت و قانونمندی تصمیمات را پیش می‌کشد. از سوی دیگر، برخی این اقدام را در صورت فقدان بازوی اجرایی کارا و مؤثر در نظ...
[ 14 ] - چالش های موجود نظام حقوقی ایران در نقض داده های شخصی و حریم خصوصی در فضای سایبر
حریم خصوصی اشخاص تحت تاثیر توسعه فناوری اطلاعات و بالطبع کاربردهای مختلف فضای سایبر قرار گرفته است و به دلیل تسهیل جستجو و تسریع دستیابی به دادهها، در صورت عدم ساماندهی صحیح فضای سایبر، حریم خصوصی و دادههای شخصی اشخاص میتواند در این فضا مورد تهدید واقع گردد. لذا این امر دولتها را برآن میدارد که با برپایی نظام حقوقی کارآمد از طریق اصلاح قوانین و مقررات داخلی موجود و وضع شیوههای خاص برای س...
[ 15 ] - معاضدت قضایی متقابل درزمینۀ جرایم سایبری
تعقیب و پی‌جویی جرایم سایبری مستلزم دسترسی به دادههای مربوط به فعالیت‌های مجرمانۀ سایبری است. درعین‌حال ممکن است دادههای رایانهای موردنظر که درواقع ادلّۀ بالقوۀ جرم هستند بر روی سیستم یا سروری مستقر در قلمروی دولتی دیگر قرار داشته باشند. در این صورت دسترسی مأمورین تحقیق به آن دادهها میتواند موجب نقض حاکمیت دولت مزبور گردد مگر اینکه ازطریق همکاری بین‌المللی با آن دولت صورت گیرد. همکاری دراین...
نویسندگان همکار