یعقوب احمدی
دانشیار جامعه شناسی دانشگاه پیام نور
[ 1 ] - سرمایه اجتماعی (آنلاین و آفلاین) و فرهنگ شهروندی
در سالیان اخیر و با رشد اینترنت و فناوری های اجتماعی آنلاین، پرسش های متعددی در رابطه با نوع، شدت، کیفیت و وسعت فعالیت های مدنی در جهان مبتنی بر شبکه های اجتماعی مطرح شده است. این نوشتار با توجه به اثرگذاری شبکه های اجتماعی آنلاین در انتخابات های اخیر از 1388 به این سو و رویدادهای پس از آن، درصدد ارزیابی اثر سرمایه اجتماعی موجود در شبکه های آنلاین بر فرهنگ شهروندی شهروندان شهر سنندج برآمده است....
[ 2 ] - مطالعۀ پیمایشی جهتگیریهای فرهنگ سیاسی معلمان و عوامل مرتبط با آن
فرهنگ سیاسی در جوامع معاصر و بهویژه در جامعۀ درحالگذار ایران، نقشی محوری در توسعه و مشارکت سیاسی و مدنی دارد. در این میان، نخبگان و طبقة متوسط، در تکوین و تحکیم فرهنگ سیاسی دموکراتیک، بسیار اثرگذارند. پژوهش حاضر، در چارچوب دستگاه مفهومی تسلر، به مطالعة جهتگیریهای فرهنگ سیاسی معلمان و عوامل مرتبط با آن میپردازد. پژوهش به روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه، درمورد 310 نفر از معلمان شهر بوک...
[ 3 ] - مطالعه اثر مؤلفههای اجتماعی- فرهنگی والدین بر مزاحمت جنسی (خیابانی) فرزندان پسر
مزاحمت جنسی شکلی از آزار مبتنیبر جنسیت مفهومسازی شده است که آثار شایانتوجهی بر قربانی دارد. زنان که نیمی از جمعیت را تشکیل میدهند، بهطور روزمره با استرسها و مشکلات ناشی از وجود آزار و مزاحمت جنسی روبهرو میشوند که این مسئله موجب بسیاری از عوارض روانشناختی و جامعهشناختی میشود. هدف مطالعة حاضر در چرخشی موضوعی، سنجش مؤلفههای اثرگذار بر وضعیت عاملان ایجاد مزاحمت یعنی پسران است. تحقیق پیش...
[ 4 ] - فرایندهای تبعیض سیاسی – اجتماعی و هویت خواهی قومی (مورد مطالعه: جوانان شهرستان سنندج و قروه)
هویت قومی و تشدید و برجستگی آن یکی از مسایل اجتماعی مهم کشورهای چندقومیتی است. در این راستا، پژوهش حاضر درصدد بررسی وضعیت هویت خواهی قومی در بین جوانان شهرستان سنندج و قروه به عنوان دو الگوی متفاوت در استان کردستان با پس زمینه های مذهبی و تأکیدات قومی متفاوت برآمده است. این مطالعه به روش توصیفی از نوع همبستگی با تکنیک پیمایش انجام پذیرفته است. جامعۀ آماری شامل جوانان ساکن در دو شهر سنندج و قروه...
[ 5 ] - سرمایه اجتماعی و اثربخشی کارکنان شرکت (مطالعه موردی: استان کردستان)
Social capital is a multidimensional and multilayered concept, frequently discussed in recent years in the fields of social science, economics and political science. Social capital is collective communications and social networks, facilitating the sense of cooperation and trust among the individuals in a society. Many sociologists and social science scholars believe that social capital is an im...
[ 6 ] - تأثیر فرآیند نوسازی بر انتظام و امنیت اجتماعی در لرستان
زمینه و هدف: این مقاله به بررسی تأثیر فرآیند نوسازی بر انتظام و امنیت اجتماعی لرستان طی دورههای تاریخی پهلوی اول، پهلوی دوم و انقلاب اسلامی میپردازد. روششناسی: روشپژوهش تاریخی و مبتنی بر اسناد و مدارک و دادههای ثانویه است. واحدهای تحلیل، نظام سیاسی اجتماعی لرستان در دورههای تاریخی است. یافتهها: یافتهها نشان میدهد که تا پیش از دوره پهل...
[ 7 ] - مؤلفه های اجتماعی- فرهنگی و مشارکت محوری مردم و پلیس
زمینه و هدف: مشارکت به عنوان یکی از اساسیترین شکلهای روابط اجتماعی به مثابه موضوعی در جامعهشناسی معاصر تلقی میشود. مشارکت اجتماعی فرآیندی است که از طریق آن اجتماع، جماعت یا گروهها به هم میپیوندند تا عملکرد مورد انتظار یا مورد نیاز را به اجراء درآورند. نیروی انتظامی در راستای اتخاذ نوعی سیاست مشارکتی در امر کنترل جرایم و برقراری نظم و امنیت اجتماعی به همکاری و مشارکت همه ج...
[ 8 ] - رویکردهای قومی و گونهشناسی فرهنگ سیاسی؛ مطالعه موردی: شهر سنندج
توجه به مقوله فرهنگ در حیطه سیاست امر تازهای است. عمده مباحث مطرحشده در رابطه با فرهنگ سیاسی در جامعه علمی ایران مبتنیبر تز کلاسیک آلموند و وربا یعنی بحث «فرهنگ مدنی» بوده است. نوشتار حاضر در راستای واکاوی پیوند فرهنگ و سیاست، تأکید خود را بر بررسی گونهشناسی فرهنگ سیاسی مبتنیبر تز نوپدید اینگلهارت و ولزل (2005؛ 2009) نهاده است. این نوشتار از نظر کنترل شرایط پژوهش یک بررسی پیمایشی، از نظر و...
[ 9 ] - تبیین رابطه جرایم خشونتآمیز (قتل) با تأکید بر نابرابری در توسعه اجتماعی ـ اقتصادی در ایران
ایرانبعنوانیکیازکشورهایدرحالتوسعهنابرابریهایزیادیدربیناستانهایآنوجودداردواگرچهتلاشهای بسیاریازطریقبرنامههایمختلفتوسعهبرایرفعاین نابرابریهاشدهاستولیبهدلایلمختلفو الگوهاینامناسبتوسعه، همچناننابرابریهای بسیاری دربیناستانهایآن مشهودوملموساست؛کهاینامرپیامدهای مختلفی از جمله جرایم خشونتآمیز (قتل) را در بین استانها به همراه داشته است. بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع هدف این پژوهش جواب دادن...
[ 10 ] - تحلیل جامعهشناختی برابری جنسیتی در رویکردها و اهداف توسعه انسانی
در یکی دو قرن اخیر مسئلهی حضور زنان در اجتماعی در جوامع معاصر برجستگی و نمود خاصی یافته است. تغییر در نگرش به زنان بدون تردید مقدمهای هرگونه تغییر در رابطه با وضعیت زنان در جوامع مختلف است. از این منظر، گذار به وضعیت برابری جنسیتی مستلزم تغییر در نگرشها نسبت به نابرابری جنسیتی و لوازم و عناصر آن دانسته میشود. مطالعهی حاضر در راستای شناسایی وضعیت نگرش به زنان در ایران با توجه خاص به تغیی...
[ 11 ] - قانون گریزی و پیوندهای اجتماعی: (مطالعه موردی: شهر اهواز)
از جمله پدیده ها و عوامل تنظیم کننده نظم اجتماعی، قانون است که محور استحکام و انسجام هر جامعه ای می باشد. هدف تحقیق حاضر تبیین قانون گریزی بر پایه نظریه پیوند اجتماعی تراویس هیرشی است. از نظر هیرشی پیوند اجتماعی و شبکه اتصالات اجتماعی عامل مهمی در همنوایی و احساس تکلیف افراد در قبال قواعد رسمی و غیررسمی جامعه می شوند. جامعه آماری از بین شهروندان ساکن بالای 18سال شهرستان اهواز انتخاب شدند. یافت...
[ 12 ] - گونهشناسی فرهنگ سیاسی دانشجویان استان کردستان برپایة متغیرهای اجتماعی - فرهنگی
فرهنگ سیاسی، نگرش و جهتگیری افراد نسبت به سیاست و ازجمله عواملی است که بر نقش آن در تحکیم دموکراسی تأکید شده است؛ ازاینرو، اهمیت فرهنگ سیاسی در جوامع درحال گذار روزبهروز افزایش مییابد و ضرورت مطالعۀ آن بیشتر میشود. پژوهش حاضر درصدد است تا در چارچوب دستگاه مفهومی تسلر و گائو، جهتگیریهای فرهنگ سیاسی دانشجویان و عوامل مرتبط با آن را مطالعه کند. روش این پژوهش از نوع پیمایشی است که طی آن از 3...
[ 13 ] - فرهنگ سیاسی دموکراتیک در میان نسلهای ایرانی (تحلیل ثانویه دادههای پیمایش ارزشهای جهانی برای ایران، اقوام و استانهای آن)
اهمیت نقش ارزشهای توده (فرهنگ سیاسی) در گذار به مردم سالاری در سالهای اخیر برجستگی خاصی یافته است. اگرچه دیرینه شناسی مفهومی حکایت از تأکید اندیشمندانی مانند ارسطو و افلاطون بر اهمیت نقش ارزشهای شهروندان در سیاست دارد، اما در دهههای اخیر و به طور خاص با مطالعه "فرهنگ مدنی" آلموند و وربا بود که توجهات بیش از پیش به این سو رهنمون شد. مطالعه حاضر نیز در همان راستا، البته با طرح نظریات و تجربیا...
[ 14 ] - سنجش وضعیت تفاوت نسلها در ابژههای فرهنگی، اجتماعی (مطالعه موردی شهر کرمانشاه )
تحولات فنی و جمعیتی قرن نوزدهم و دهههای آغازین قرن بیستم، سبب گردیده که نسل جوان کنونی به سادگی گذشته، حاضر به پذیرش نقشهای اقتدارگرای گروههای اجتماعی و والدین و همچنین ارزشها، الگوها و قواعد رفتاری آنها نشود. حاصل این فرایند بروز نوعی تفاوت ارزشی، هنجاری و... بین نسلهاست که با تعابیری مختلفی از تفاوت و فاصله نسلی تا گسست و شکاف نسلی مورد خطاب قرار گرفته است. نوشتار حاضر نیز در پی واکا...
[ 15 ] - سنجش احساس امنیت زنان مبتنی بر عوامل چند بعدی و میان رشته ای در شهر مشهد
احساس امنیت از جمله مقولات مهم در هر جامعه ای به شمار می رود و مقدمه لازم برای حیات هر نظام سیاسی و اجتماعی است. احساس امنیت به احساس روانی شهروندان از امنیت مرتبط بوده و از اینرو موضوعات و مسایل بسیاری را پیرامون خویش در رابطه با تأمین یا عدم تأمین آن به همراه دارد. از جمله آسیب پذیرترین اقشار هر جامعه در رابطه با موضوع امنیت، زنان هستند و بر این اساس، موضوع این پژوهش بررسی احساس امنیت اجتماعی...
[ 16 ] - اثر همدلی فرهنگی، ابتکار اجتماعی و قومگرایی بر هوش فرهنگی
هوش فرهنگی بهعنوان قابلیت یادگیری الگوهای جدید در تعاملات فرهنگی و ارائه پاسخهای رفتاری صحیح به این الگوها تعریف شده است. با توجه به متنوع و چندفرهنگی بودن جامعه ایرانی، هدف اصلی مقاله حاضر سنجش وضعیت هوش فرهنگی و عوامل مؤثر بر آن است. روش پژوهش حاضر، توصیفی از نوع همبستگی است. همچنین از نظر کنترل شرایط پژوهش یک بررسی پیمایشی، از نظر وسعت پهنانگر و از نظر زمانی، مقطعی است (نیمه نخست ...
[ 17 ] - فرهنگ سیاسی جوامع اسلامی (با تأکید بر بررسی وضعیت ارزش های رهاینده)
توسعه سیاسی یا افزایش ظرفیت و کارایی نظام های سیاسی در حل و فصل تضادهای منافع فردی و جمعی، ترکیب مردمی بودن، آزادی و تغییرات اساسی در جوامع همواره به عنوان هدف اصلی جوامع مدنظر بوده است. اگرچه تعاریف و مولفه های مورد نظر گروههای مختلف برای تعریف "ایده آل تایپ" سیاسی متفاوت بود...
[ 18 ] - تأثیر فرآیند نوسازی بر انتظام و امنیت اجتماعی در لرستان
زمینه و هدف: این مقاله به بررسی تأثیر فرآیند نوسازی بر انتظام و امنیت اجتماعی لرستان طی دورههای تاریخی پهلوی اول، پهلوی دوم و انقلاب اسلامی میپردازد. روششناسی: روشپژوهش تاریخی و مبتنی بر اسناد و مدارک و دادههای ثانویه است. واحدهای تحلیل، نظام سیاسی اجتماعی لرستان در دورههای تاریخی است. یافتهها: یافتهها نشان میدهد که تا پیش از دوره پهل...
[ 19 ] - مؤلفه های اجتماعی- فرهنگی و مشارکت محوری مردم و پلیس
زمینه و هدف: مشارکت به عنوان یکی از اساسیترین شکلهای روابط اجتماعی به مثابه موضوعی در جامعهشناسی معاصر تلقی میشود. مشارکت اجتماعی فرآیندی است که از طریق آن اجتماع، جماعت یا گروهها به هم میپیوندند تا عملکرد مورد انتظار یا مورد نیاز را به اجراء درآورند. نیروی انتظامی در راستای اتخاذ نوعی سیاست مشارکتی در امر کنترل جرایم و برقراری نظم و امنیت اجتماعی به همکاری و مشارکت همه ج...
[ 20 ] - سبکهای هویتیابی و جهتگیریهای ارزشی (موردمطالعه: جوانان شهر سنندج)
مطالعه حاضر درواقع پژوهشی در حوزه روانشناسی اجتماعی است و به بررسی وضعیت جهتگیریهای ارزشی جوانان شهر سنندج (18-29) که بازتاب اهداف متعالی و مطلوب و اولویتهای کنشی و باوری آنهاست در پیوند با سبکهای هویتی میپردازد. روش پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی از نوع همبستگی، کاربردی و پیمایشی و مقطعی است (نیمه دوم سال 2017). حجم نمونه مقتضی 345 نفر و نمونهگیری نیز به روش خوشهای چندمرحلهای انجامگرفته ا...
[ 21 ] - شبکههای مجازی، گزینش عقلانی و مشارکت سیاسی آنلاین
مشارکت در همۀ ابعاد آن، بهویژه مشارکت سیاسی بارزترین نمود توسعة مدنی و سیاسی در جوامع معاصر تلقی میشود. از این منظر، شناسایی فرایندهای مشارکت و زمینههای تسهیلکنندة آن برای نیل به توسعه امری گزیرناپذیر است. رشد رسانههای نوین و شبکههای اجتماعی در سالهای اخیر، به تقویت انواع جدیدی از شبکههای ارتباطاتی و اشکال جدیدی از مشارکت منجر شده است که این مطالعه در پی شناسایی و واکاوی آنهاست. به عبا...
[ 22 ] - تأثیر انواع سرمایۀ اجتماعی در شبکههای اجتماعی بر انواع مشارکت سیاسی مورد مطالعه: شهروندان 18 سال به بالای سنندج
اثر شبکههای اجتماعی مجازی و فضای سایبر و روابط اجتماعی و تعاملات درون این فضا بر مشارکت مدنی و سیاسی در سالهای اخیر و با وقوع رویدادهایی ازجمله بهار عربی و جشن یکدرصدی (در آمریکا و اروپا) اهمیت بسیاری یافته است. نوشتار حاضر، در همین زمینه و با توجه به نقش مهم شبکههای اجتماعی آنلاین در اعتراضات و فعالیتهای سیاسی و مدنی آشکار و پنهان از اواخر دهۀ 80 تا به امروز ایران اسلامی، درصدد ارزیاب...
[ 23 ] - حرمان نظاممند: تحلیلی کیفی از خشونت ساختاری و پیامدهای آن در شهر سنندج
پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت خشونت ساختاری در شهر سنندج و پیامدهای آن با روش نظریة زمینهای انجام شد. مقولههستهای حرمان نظاممند بهعنوان نظامی القاءشده از محرومیتی بنیادین، فراگیر و همه جانبه کشف و معرفی شد. مطابق با روایت نظری بهدست آمده، با تأثیرگذاری متقابل خشونت ساختاری در کنار شرایط زمینهای و مداخلهگر، راهبردهای فرد بهشکل تلاش برای سازگاری، تغییر شرایط و یا انحراف ظاهر ش...
[ 24 ] - Sociological Explanation of Street Sextual Harassment through Intruders’ Approach: Case Study of 18 – 30 years old males in Sanandaj City
One of the major gaps in research on the subject of sexual harassment is that there is very little information about the characteristics of sexual intruders. Sexual harassment is a conceptualized form of harassment based on gender, which has significant effects on victims. Women constitute about half of the population and face significant stress and sexual harassment on a daily basis in their l...
[ 25 ] - Relationship Between Lifestyle and Social Vitality of Women Over 18 Years Old Living in Sanandaj City, Iran
Background: Vitality and happiness are one of the important components of social welfare affecting individuals' efficiency and quality of life. Lifestyle variations, especially the type of health-oriented lifestyle, are important determinants of social happiness. According to this, the aim of this study was to investigate the relationship between lifestyle and social happiness of women over 18 ...
[ 26 ] - Study of the Relationship between Different Types of Capital (Economic, Social and Cultural) and Social Indifference (Case Study: Young People Aged 18-29 in Sanandaj)
Social indifference is in fact a sign of the failure of the processes of cohesion and integration in the connection of individuals with society. The severity and pervasiveness of social indifference will undoubtedly lead to social disintegration and, in a way, to underdevelopment. Accordingly, the importance of the study of social indifference in its adverse consequences on the path of developm...
نویسندگان همکار