سهیلا رستمی
گروه فقه شافعی دانشگاه کردستان، ایران
[ 1 ] - عوامل مؤثر بر انحطاط جایگاه زنان بعد از وفات پیامبر(ص)
هدف از این پژوهش بررسی عوامل تأثیر گذار بر انحطاط جایگاه زنان بعد از وفات پیامبر(ص) است و آن عبارتند از نخست: بازگشت به رسوم و عادات و سنن جاهلی ای که قبل از اسلام دربارة زن وجود داشت همانند تحقیر زنان و برتر دانستن مردان نسبت به زنان. دوم: استبداد و خودکامگی برخی از حاکمان که سبب رواج فساد و عدم رشد فضائل انسانی و در نتیجه آسیب به قشر زنان گردید. سوم: رواج اندیشه های مردسالارانه در تفسیر مسائ...
[ 2 ] - قرائت قرآن توسط حائض در فقه مذاهب اسلامی
درباره قرائت قرآن توسط حائض، به طور کلی دو نظر از سوی فقها مطرح شده است. نظر رایج و پرطرفدارتر این است که قرائت قرآن توسط حائض در ایام حیض ممنوع و حرام است. در مقابل این نظر، قول دیگری قرار دارد که قرائت قرآن را در ایام حیض توسط حائض جایز میداند و طرفداران این قول برای اثبات نظریه خود، به دلایلی نقلی از جمله عموم آیات وارده درباره امر به قرائت قرآن و روای...
[ 3 ] - وظایف زن در زندگی زناشویی و نقش آن در استوار ساختن بنیاد خانواده از دیدگاه فقه اسلامی
دین اسلام جایگاه والایی را به خانواده بخشیده است. ازاینرو برای هریک از همسران در راستای استواری این نهاد وظایفی قرار داده است. هدف پژوهش حاضر بررسی وظایف زن در زندگی زناشویی از دیدگاه فقه اسلامی و تأثیر آن بر استوار ساختن بنیاد خانواده است. پژوهش توصیفی- تحلیلی است و با به کار بستن تحلیل محتوا به انجام رسیده است. دادههای پژوهش بر پایهی روش کتابخانهای و اسنادی گردآوری شده است. استوار ساختن ب...
[ 4 ] - مجامع فقهی و نقش آن در اجتهاد معاصر
تأسیس مجامع فقهی به عنوان یکی از مصادیق بارز اجتهاد گروهی در عصر کنونی، آغازگر دورانی مهم در تاریخ تشریع اسلامی خواهد بود که در آن اجتهاد از انحصار تلاشهای فردی یا سرزمینی محدود رها میشود و فراتر از مرزهای جغرافیایی، مجتهدان امت اسلامی را دربر میگیرد، تا از هر تخصص و استعدادی در راه رشد و اعتلای این امت استفاده شود. عمل مجامع فقهی براساس اجتهاد گروهی و بر مبنای تحقیق علمی است که در آن، فقها و...
[ 5 ] - امامت زن در نماز جماعت از دیدگاه مذاهب خمسه
درباره امامت زن در نماز جماعت در مجموع چهار نظر از سوی فقها مطرح شده است. نظر رایج و پرطرفدارتر این است که امامت زن در نماز جماعت مردان، علیالاطلاق ناجایز و در جمع زنان جایز است. در مقابل این نظر، اقوالی دیگر قرار دارد که یکی قائل به بطلان مطلق و دیگری قائل به جواز مطلق است و قول سوم تحت شرایطی امامت زن را درست میداند. قائلان به بطلان مطلق و قائلان به عدم جواز امامت زن ـ فقط ـ برای مردان،...
[ 6 ] - واکاوی رویکردهای فقهی به اعتبار جنسیت در شهادت
اعتبار شهادت زن در فقه اسلامی از دیرباز تاکنون همواره عرصهی مباحث متعددی در این حوزه بوده است. با اینحال قدمت موضوع، مانع از تازگیپرداختن به انتقادات مطرح در این قلمرو و واکاوی نگرشهای مختلف پیرامون این موضوع، با هدف نزدیکترشدن به نظر شارع نخواهد بود. در این زمینه دو رویکرد قابل طرح است. نخست؛ رویکرد جنسیت محور که با استناد به برخی دلایل نقلی و عقلی، معتقد به تنصیف ارزش شهادت زن میباشد...
[ 7 ] - مفهوم شناسی واژه نکاح در فقه مذاهب اسلامی و آثار مترتب بر آن
نسبت به معنای حقیقی واژه نکاح میان علمای مذاهب اسلامی اختلاف وجود دارد. نظر راجح و مشهور در بین فقهای مذاهب اسلامی، این است که واژه نکاح حقیقتاً به معنای عقد است. طرفداران این دیدگاه برای اثبات نظریه خود به دلایلی از قرآن، سنت و عقل استناد کردهاند. این گروه بر این عقیدهاند که واژه نکاح در قرآن در تمامی آیات به معنای عقد میباشد. در مقابل گروه دیگری از فقها نکاح را حقیقت در معنای وطی و گروهی آن...
[ 8 ] - بررسی زمینههای تغییر و تحوّل در حقوق و جایگاه زنان در آغاز قرن چهاردهم هجری
هدف پژوهش حاضر بررسی تحولات جایگاه زنان در دورههای مختلف تاریخی و نیز بیان زمینههای تغییر در حقوق و جایگاه آنان در جوامع اسلامی در آغاز قرن چهاردهم هجری است که بر اساس روش تاریخی تحلیلی، از نوع تحلیل محتوا میباشد. ظهور دین اسلام سرآغاز تحولاتی عظیم در حقوق و جایگاه زنان بود. زنان در دوران پیامبر(ص) در تمامی عرصههای اجتماعی فعالیت و اظهارنظر مینمودند؛ اما این دوران عزّت، چندان بهطول نینجامی...
[ 9 ] - مجازات قتل ناشی از سم در فقه مذاهب اسلامی
از جمله کاربردهای سم، استفاده از آن برای قتل است. فقها در ارزیابی و تحلیل قتل با سم اختلافنظر دارند. خاستگاههای این اختلاف، تفاوت در قدرت کشندگی سموم، تفاوت تأثیر سم براساس شرایط مقتول و کیفیت استفاده از آن است. اختلافات مذکور سبب تفاوت دیدگاه فقها در تبیین نوع قتل و کیفیت مجازات در آن شده است. به اینصورت که گروهی از فقها قتل مذکور را عمد، و قصاص را لازمالاجرا و گروهی آنرا شبه عمد و مستوجب...
نویسندگان همکار