فاضل عباس زاده
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد پارس آباد مغان - ایران
[ 1 ] - بازشناسی ابعاد تمثیلی شخصیت پیر طریقت
پیمودن وادی‌های سخت وهولناک طریقت، بدون تمسک به وجود وارسته‌ی پیر و مراد مقدور نیست. لزوم حضور معنوی پیر در سیرو سلوک مریدان، از جمله‌ی موضوعات مهم و دامنه داری است که بیشتر به صورت تمثیلی و نمادین در کانون توجه صوفیه قرار گرفته است. به جز شمار اندکی از متصوّفه چون اویسیان که به مجذوبان، نامبردار بودند و کشف و شهود و راهیابی به حقیقت را تنها از طریق مراقبه و زدودن شوائب از لوح ضمیرخویش، میسر می...
[ 2 ] - نقش تمثیلی حیوانات در روند داستان های شاهنامه
حیوانات با ایفای نقش تمثیلی و نمادین غیر از اینکه، موجب غنای محتوا و جذابیّت داستانها میشوند، شاعران و نویسندگان از رویکرد تمثیلی نقش آنها، بیشتر برای تحقق اهداف تعلیمی و اخلاقی سود میجویند حکیم فردوسی از این رهگذر توانسته است با پندار شخصیت بخشی به حیوانات، ضمن ایجاد شورانگیزی در داستانهای شاهنامه، پیوند و همبستگی میان انسان نخستین وحیوانات را به هنر تمثیل به تصویر کشیده و در راستای تعال...
[ 3 ] - مبانی زیباشناختی رخسار و زلف یار، در صحبت نامه ی همام تبریزی
همام یکی از شاعران بزرگ ادب فارسی است که با تمسک به تخیل هنری، و چنگ زنی به دامن پرنقش خیال، توانسته است چندین مصداق را با یک نشانه به منظر حضور و ظهور رسانده جهان تازهی شاعرانهای بیافریند، زیرا تصویر آفرینی و تصویرسازی یکی از راههای گریز از زبان کلیشهای و بیرون رفت از زبان عادی و گذر به زبان ابهام آفرین ادبی است و بررسی ریشهای این گونه موارد تصویرساز، ما را با بخشی از ارزشها و زیباییهای...
[ 4 ] - درهم تنیدگی تناسبات تخییلی در یک بیت خاقانی
شاعران برای رسیدن از زبان عادی به زبانی متعالی و ادبی، ناگزیر به گریز از هنجارهای زبان متداول و آویختن به دامن خیال هستند. ایهام و انواع آن به عنوان یکی از ابزارهای زیبا شناختی و تخییم در خیمهی خیال، پویاترین دستمایهی زبان شعری خاقانی شروانی است، که ابرام در این امر موجب شده، از یک سو یکی از مؤلفههای دشواری شعر او و از سویی یکی از زیباییهای حصری و فردی ژرفا بخش و ابهام آفرین هنری او محسوب ...
[ 5 ] - بررسی نقشِ گونه‌های ایهام در تکثّر معانی واژگان دیوان همام تبریزی
ایهام یکی از ترفندهای زیبایی‌شناسی است که موجب گیرایی کلام و غافلگیری و اعجاب خواننده، و نیز لذّت در کشف پس از درنگ‌آفرینی در پذیرش معنا و تکثّر لایه‌های معانی کلام میشود. در پژوهش حاضر، شانزده مورد از گونه‌های ایهامی ـ که به نوعی به توسّع دایرۀ معانی واژگان (دیوان همام) در محور همنشینی کلام می‌انجامد ـ طیّ 36 بیت بررسی شده و تکثّر معانی و مفاهیم اتّساعی واژگان شرح شده است. نویسنده در مقالۀ خویش به ...
[ 6 ] - بررسی وجوه تمثیلی مرغان در منطق الطیر
شخصیتهای اصلی منطقالطیر، مرغان و پرندگانی هستند که شاعر برای تعیین شخصیت آنها، از نقش اساطیری و تلمیحی آنان بهره گرفته است. شخصیت درونی اکثر مرغان، بر دو پایه ناتوانی و غرور بنا شده است که در گفتار و کردار آنان به صورت اظهار عجز و خودستایی نمایان میشود. ناامیدی طاووس و غرور همای از اینگونه است؛ زیرا طاووس از رفتار خود با حضرت آدم که منجر به اخراج آدم و طاووس از بهشت شد نادم است و همای هم ا...
[ 8 ] - سبک‌شناسی قصاید فخری دعبل خزاعی
سبک‌شناسی رهیافتی نقادانه است که از یافته‌های علوم مختلف ادبی و زبانی بهره می‌گیرد و سعی در روشن ساختن سطح فکری متن دارد. ازاین رو، رابطة سبک‌شناسی با دیگر علوم ادبی، رابطة دوسویه و تعاملگرانه است. سبک‌شناسی می‌کوشد از تحلیل کوچک‌ترین واحدهای زبانی شروع کند و به کلان لایه‌ها برسد. پژوهش حاضر در پی آن است که اشعار فخری دعبل خزاعی را که یکی از بزرگ‌ترین شاعران متعهد شیعه است، از ر...
نویسندگان همکار