مریم صانع پور
استادیار گروه تاریخ و تمدن غرب، پژوهشکده غربشناسی و علمپژوهی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران
[ 1 ] - نقد عقل مدرن با رویکردی زنانه نگر
عقل انسانبه عنوان وجه تمایز وی از حیوانات، اصلی ترین عامل شکل دهندة تمدن بشری بوده است و محرومیت از عقل به منزله محرومیت از حضور در فرآیند تمدن بشری تلقی می شود. در اسطوره های یونان باستانیعنی اولین زمینه های فرهنگی غرب زنان موجوداتی غیرعقلانی و احساسی توصیف می شدند.این طرز تلقی با فیثاغوریانکه بنیانگذاران فلسفهیونان بودند ادامه یافت و سپس در تاریخ فلسفة غرب تا دوره روشنگریپیش رفت. به این ت...
[ 2 ] - پژوهشی اسطوره‌شناسانه در بن‌مایه‌های جامعة مدرن غربی
انسان¬گرایان (Humanists) اروپایی در دورة رنسانس با رویگردانی از حاکمیت استبدادی ارباب کلیسا در قرون وسطا به مطالعه و بازخوانی آموزه‌های یونان باستان همت گماشتند و در یک فرایند تجدید حیات و نوزایی، عصر طلایی اسطوره‌های باستانی یونان را مبنای حرکت تکاملی خود به سوی رشد و پیشرفت انسان‌مدارانه قرار دادند. مردان دورة رنسانس معتقد بودند حاکمیت زورمدارانة ارباب کلیسا در عصر میانه موجب انقیاد کورکورانه...
[ 3 ] - جایگاه اصول اعتقادات شیعة دوازده‌امامی در آثار شیعهشناسان غربی
نگارندۀ مقالة حاضر با بررسی آثار شیعهشناسان غربی درصدد است تا از میزان و نحوۀ شناخت آن‌ها در مورد آموزه‌های عقلانی ـ اعتقادی شیعة امامیه (عدل و امامت) مطلع شود. شیعهشناسان مورد مطالعه در این مقاله عبارت‌اند از: ویلفرد مادلونگ، مایر بارآشر، اتان کوهلبرگ، ونزبرو، رون بوکلی، هانری کربن، مونتگمری وات، هاینس هالم، و آندرو نیومن. نویسنده در پایان مقاله با توجه به وجوه مثبت و منفی آثار شیعهشناسان ...
[ 4 ] - رویکردی تطبیقی به نظریۀ خیال در آرای ابن‌عربی و ملاصدرا
اصول عرفان ابن عربی، واضع نظریة خیال، بر حکمت متعالیة ملاصدرا تأثیر فراوانی گذارد، چنانکه می‌توان نظریة تجرد خیال و وساطت و طریقیت عالم خیال را مهم‌ترین عوامل شکل‌گیری حکمت متعالیه قلمداد کرد. به بیانی دیگر، می‌توان وجه تمایز مبنایی «حکمت متعالیه» با «حکمت مشاء» و «حکمت اشراق» را در تجرد عالم خیال و صور خیالی در حکمت متعالیه و عدم تجرد آن‌ها در حکمت مشاء و اشراق دانست. در مقاله حاضر، نظریه خیال...
[ 5 ] - اصول اخلاقی در رسانۀ جهانی
روابط اجتماعی انسانها مستلزم رعایت اصول اخلاقی است و هرقدر گسترة ارتباطات اجتماعی بیشتر شود، ضرورت تقیّد به اخلاق فضیلتمندانه بیشتر خواهدشد. برخی صاحبنظران اخلاقی برآناند امروزه تکثر و تنوع فرهنگ‌ها در رسانۀ جهانی موجبشده تا نتوان مشترکاتی اخلاقی برای بشریت ترسیم کرد، اما نگارنده در مقالة حاضر از پنج اصل اخلاقی به عنوان حداقل اصول اخلاقی که از ذاتیات و فطریات بشر نشئت گرفته، یاد کردهاست ک...
[ 6 ] - فرایند عشق در رویکردهای زنانه نگر به فلسفه دین و الهیات
در این مقاله نویسنده به جریان شناسی فلسفه های دین فمینیستی پرداخته تا در میان تنوع رویکردهای فلسفی و الهیاتی زنانه نگر به یک جریان مشترک دست یابد. به همین منظور دیدگاه های برخی فیلسوفان دین فمینیست مانند اندرسن، دیلی و ایریگاری، و...مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته اند. همچنین دیدگاه های فیلسوفانی که به طور غیرمستقیم می توانند در نگرش دینی فمینیستی تأثیر گذار باشند مانند هاردینگ، رادیک، کریستوا، ...
[ 7 ] - دنیای مجازی، رسانه جهانی، و اخلاق جهان وطنانه
تمرکز مقاله حاضر بر این نکته است که رسانه های جهانیِ عصر ارتباطات دیجیتال می توانند نقش تعیین کننده ای را در ایجاد صلح، محرومیت زدایی، و توسعه در سراسر گیتی بازی کنند،مشروط به آن که روزنامه نگاران و خبرگزاری های دنیای مجازی به اخلاقی جهان وطنانهای بند باشند؛ اخلاق جهانوطنانهای که مبتنی بر یک جهان وطنیِ فراملی - فرافرهنگی باشد و در عین حال با وطن پرستی های ملی گرایانه منافاتی نداشته باشد.تحقق ...
[ 8 ] - تحلیل و بررسی کتاب پنجاه مفهوم کلیدی در مطالعات جنسیت از منظری اسلامی- ایرانی
در این مقاله، کتاب پنجاه مفهوم کلیدی در مطالعات جنسیت نوشته جین پیلچر و ایملدا ولهان مورد تبیین و تحلیل قرار گرفته‌‌است. علت انتخاب کتاب نام‌برده توسط نگارنده این است که با وجود کنجکاوی زیاد دربارة مطالعات جنسیت در ایران، اما اطلاعات علمی، صریح و مکفی در این زمینه وجود ندارد. از این رو ضروری می‌نماید مفاهیم مبنایی این رشته، تحلیل و بررسی شود و سپس از منظر همین مفاهیم، سنت اسلامی – ایرانی با روش...
نویسندگان همکار