سید مرتضی سیدیان

استادیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد

[ 1 ] - ارزیابی تأثیر ارتفاع سد‌های اصلاحی بر حجم و دبی اوج سیلاب (مطالعه موردی: حوضه آبخیز گرگاندوز)

     سازه‌های آبخیزداری از جمله پروژه‌های پر‌هزینه‌ای می‌باشند که با اهداف کاهش فرسایش و رسوب و کاهش سیل‌خیزی در حوضه‌های آبخیز احداث می‌گردند. از آنجا که ایجاد هر گونه سازه در بستر مسیل‌ها می‌تواند در تغییر رفتار سیل مؤثر باشد این تحقیق با هدف بررسی تأثیر ارتفاع سازه‌های اصلاحی بر ویژگی‌های سیل و آبراهه در حوضه آبخیز گرگاندوز صورت گرفت. بدین منظور از مدل هکرس برای شبیه‌سازی جریان در سناریو‌های...

[ 2 ] - مدل‌سازی غلظت رسوب حاصل از فرسایش شیاری با استفاده از سیستم نروفازی (ANFIS) در منطقه نیمه‌خشک

در بسیاری از مناطق نیمه‌خشک ایران فرسایش خاک به‌عنوان یک معضل محیط‌زیستی بر حاصل‌خیزی خاک، کیفیت آب و زیست‌بوم‌های آبی اثر می‌گذارد. نرخ خاک برداشت شده براساس نوع فرسایش و فرآیندهای تخریب زمین متفاوت است. فرسایش شیاری معمولاً در مواقع بارش شدید بر روی دامنه‌های شیب‌دار ایجاد می‌شود و شرایط انتقال رسوب در آن نامتعادل است. در این تحقیق با استفاده از مدل نروفازی اقدام به شبیه‌سازی غلظت رسوب حاصل از...

[ 3 ] - تخمین عمق آبشستگی پایه‌های پل با استفاده از روش‌های آماری و الگوریتم‌های هوشمند

تخمین دقیق عمق آبشستگی اطراف پایه­های پل در کارهای مهندسی حائز اهمیت می­باشد. به دلیل پیچیدگی این پدیده بسیاری از روابط موجود قادر نمی­باشند عمق آبشستگی را با دقت قابل قبولی پیش­بینی نمایند. در این تحقیق ابتدا 17 رابطه تخمین عمق آبشستگی با داده­های میدانی مقایسه شدند و رابطـه فروهلیچ 1991 به عنوان بهترین رابطه انتخاب گردید. سپس با استفاده از روش­های ترکیبی میانگین (C-SAM)، رگرسیــون خطــی (C-RE...

[ 4 ] - تحلیل عددی ابعاد جداشدگی و مجرای جریان در آبگیری از کانال مستطیلی و ذوزنقه‌ای

The study of flow patterns in front of intake has been attracted the attention of researchers during the past decades to explore the mechanism of flow and sediment entry to the intake. In this study, the separation and stream tube dimensions were investigated in water intakes installed to rectangular and trapezoidal main channel. These researches were carried out with experimental and fluent mo...

[ 5 ] - پیش بینی دبی جریان رودخانه با استفاده از داده کاوی و سری زمانی

شبیه­سازی جریان رودخانه به‌منظور آگاهی از دبی رودخانه در دوره‌های زمانی آینده از مسائل مهم و کاربردی است. با توجه به اهمیت اطلاع از دبی جریان در سال­های آینده، در این مطالعه دبی جریان در سه ایستگاه حاجی‌قوشان، قره‌شور و تمر در حوضۀ آبخیز گرگانرود برای سال­های آبی 90-1381 شبیه­سازی شد. به‌منظور شبیه­سازی از روش آماری سری زمانی در قالب الگوی اتورگرسیون (AR) و داده‌کاوی در قالب ماشین بردار پشتیبان...

[ 6 ] - مدل‌سازی تصادفی بار رسوب با استفاده از جنگل تصادفی و رگرسیون چندک

سابقه و هدف: ارزیابی بار معلق رسوبی رودخانه‌ها بسیار مهم است. کیفیت آب رودخانه‌ها و محیط‌زیست تحت تأثیر بار رسوب می‌باشد. همچنین طراحی سازه‌های هیدرولیکی و سایر تأسیسات آبرسانی، مدیریت حوزه آبخیز و اجرای برنامه‌های حفاظت خاک و مشکلات عمده‌ی دیگر ناشی از آورد رسوب رودخانه‌ها به تخمین صحیح بار رسوب وابسته است. از آنجایی که برآورد مستقیم بار رسوبی بسیار دشوار و وقت‌گیر است، لذا این امر سبب شد محقق...

[ 8 ] - بررسی عدم قطعیت شبیه‌سازی بارش آینده (مطالعه موردی: ایستگاه همدیدی بجنورد و مشهد)

علیرغم پیشرفت علم و در نتیجه دقیق‌تر شدن مدل‌های اقلیمی در پروژه‌های تغییر اقلیم، منابع مختلفی از عدم قطعیت وجود دارد که ناشی از فعالیت‌های انسانی و واکنش متقابل سیستم اقلیمی در مقیاس‌های بزرگ مکانی و زمانی است. لذا، به‌منظور کاربرد موفقیت‌آمیز شبیه‌سازی‌ پارامترهای هواشناسی در تحقیقات کاربردی منابع آب، تحلیل عدم قطعیت ضروری است. هدف این تحقیق، بررسی عدم قطعیت شبیه‌سازی‌ سری‌زمانی بارش در افق آ...

[ 9 ] - پیش بینی مشخصات کانال های پایدار با استفاده از محاسبات نرم

سابقه و هدف: از موضوعات مهم در مهندسی رودخانه تعیین مشخصات آبراهه پایدار شامل عرض، عمق و شیب است که بیش از یک قرن مورد توجه بوده است. طراحی پایدار یک آبراهه در کارهای مختلفی مانند مهندسی رودخانه، کنترل سیل و انتقال آب مورد استفاده قرار می‌گیرد. آبراهه‌های پایدار معمولاً توسط روابط تجربی که گاهی دقت بسیار کمی دارند طراحی می‌شود. هدف اصلی این تحقیق ارزیابی دو روش ANFIS و SVM در تخمین مشخصات آبراهه...

[ 10 ] - بررسی کارایی روش‌های ناپارامتریک مبتنی بر تجزیه و تحلیل باقیمانده‌ها و پارامتریک در برآورد عدم قطعیت مدل هیدرولوژیکی

به منظور تصمیم‌گیری مناسب جهت اجرای اقدامات مدیریتی نیاز است تا علاوه بر خروجی مدل دامنه عدم قطعیت آن نیز برآورد گردد. در تحقیق حاضر کارایی روش‌های ناپارامتریک LEC (Local Errors and Clustering)، رگرسیون چندک و جنگل تصادفی در برآورد عدم قطعیت مدل یکپارچه HBV در حوضه چهل‌چای استان گلستان بررسی گردید. پس از بهینه‌‌سازی پارامترهای مدل HBV با استفاده از روش تکامل تصادفی جوامع، مدل برای دوره‌های واسن...

[ 11 ] - آنالیز منطقه‌ای سیل با استفاده از رویکرد مبتنی بر عمق داده

راهکار عملی جهت برآورد دبی سیل در حوضه‌های فاقد آمار، انتقال اطلاعات از حوضه دارای ایستگاه با استفاده از روش‌های آنالیز منطقه­ای است. تاکنون روش‌های مختلفی برای این منظور ارائه ‌شده که نیاز است تا در هر منطقه با توجه به داده‌های در دسترس و شرایط منطقه روش مناسب تعیین گردد. در این تحقیق اقدام به برآورد سیلاب در سه دوره بازگشت 10، 50 و 100 ساله در حوضه‌های فاقد آمار با استفاده از رویکرد مبتنی بر ...

[ 12 ] - تخمین تابش خورشیدی با استفاده از پارامترهای هواشناسی

در این تحقیق اطلاعات هواشناسی شامل: دمای بیشینه و کمینه، سرعت باد، ساعت آفتابی، ابرناکی، بارندگی، فشار هوا و رطوبت در شش ایستگاه هواشناسی همدیدی مشهد، اصفهان، رامسر، زاهدان، ارومیه و شیراز جمع‌آوری گردید. با استفاده از آزمون گاما پارامترهای هواشناسی موثر بر تابش خورشیدی در هر ایستگاه تعیین شد. نتایج نشان داد در تمام ایستگاه‌ها دمای بیشینه و ساعت آفتابی، در پنج ایستگاه ابرناکی و در چهار ایستگاه ...

[ 13 ] - استفاده از نانو جاذب‌های گیاهی به منظور حذف نیترات از محلول‌های آبی

در این تحقیق اثر نانو جاذب‌های نی و پوشال نیشکر به منظور حذف نیترات از محلول آبی مورد بررسی قرار گرفت. اثر عواملی مانند جرم جاذب، غلظت نیترات ورودی، pH و حضور سایر یونهای رقابتی روی جذب نیترات مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج نشان داد که برای هر دو جاذب، زمان تعادل پس از 2 ساعت و حداکثر جذب نیترات در 6 pH=  به دست آمد. در جاذب پوشال نیشکر اصلاح شده با افزایش جرم جاذب از 1/0 تا 5/0 گرم، راندمان حذف ...

[ 14 ] - ارزیابی پایداری اکوسیستم با استفاده از روش اتّحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (مطالعه موردی: حوضه آبخیز دروک)

ارزیابی پایداری حوضة آبخیز به روش اتّحادیة بین­المللی حفاظت از طبیعت، تکنیکی برای درک و اندازه­گیری توسعة پایدار است. این تکنیک، امکان مقایسة شرایط موجود منطقه را با وضعیّت ایده­آل خود، یعنی توسعة کامل انسانی و یک اکوسیستم سالم و مولّد را فراهم می‌آورد. این روش، به صورت هم­زمان، پایداری اکوسیستم و پایداری انسانی را بررسی می­کند. در پژوهش حاضر، پایداری حوضة آبخیز دروک با استفاده از روش اتّحادیة بین­...

[ 15 ] - شبیه‌سازی عددی انحراف جریان از آبگیر کانال اصلی با دیواره قائم و مایل با استفاده از فلوئنت

مطالعه انحراف جریان در کانال‌های روباز یکی از موضوعات مهم برای مهندسان هیدرولیک بوده است. در این تحقیق عرض جریان انحرافی در آبگیر 90 درجه منشعب از کانال اصلی با دیواره قائم و مایل، به­صورت آزمایشگاهی و عددی موردبررسی قرار گرفت. هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر شیب دیواره کانال اصلی بر عرض جریان انحرافی هست. به­منظور واسنجی و صحت­ سنجی نرم­ افزار عددی، از نتایج آزمایشگاهی استفاده شد. با تحلیل داده...

[ 16 ] - تعیین ابعاد مجرای جریان و قدرت گرداب حلزونی در محل آبگیرهای جانبی

در آبگیرهای جانبی بخشی از جریان کانال اصلی از بالا دست به‌سمت آبگیر جدا می‌شود که این بخش جدا شده را مجرای جریان می‌نامند. میزان دبی و رسوب ورودی به آبگیر و نیز طراحی صفحات مستغرق به‌منظور کنترل رسوب ورودی به آبگیر مستلزم تعیین ابعاد مجرای جریان است. تاکنون تحقیقات زیادی بر روی ضریب دبی جریان و یا نسبت آبگیری در آبگیرها انجام گردیده ولی توجه کمتری به ال...

[ 17 ] - پیش‌بینی رواناب با استفاده از مدل‌های جعبه سیاه و خاکستری

در دهه گذشته، یادگیری ماشین یک روش مناسب برای مدل‌سازی تجربی بارش-رواناب به عنوان یک مکمل مفید برای مدل‌های هیدرولوژیکی مطرح شده است، به ویژه در حوضه‌هایی که داده‌ها برای مدل‌های داده محور محدود هستند. در این تحقیق از مدل‌های جعبه سیاه (نروفازی و ماشین بردار پشتیبان) و مدل های جعبه خاکستری (TOPMODEL و HBV) برای شبیه سازی فرآیند بارش-رواناب روزانه در حوضه نوده خاندوز که در رودخانه گرگانرود قرار ...

[ 18 ] - بررسی کارایی آزمون من‌کندال در شناسایی روند سری‌های دارای خودهمبستگی

 در صورتی­که داده‌های اقلیمی و هیدرولوژیکی فاقد روند و دارای خود همبستگی باشند ممکن است بررسی روند با روش کندال با خطا همراه باشد. بدین منظور در این تحقیق اقدام به بررسی کارایی روش‌های مختلف حذف تأثیر خود همبستگی در بررسی روند پارامترهای بارش و رواناب با استفاده روش کندال در برخی از ایستگاه‌های هیدرومتری استان گلستان گردید. روش‌های مورد استفاده در این تحقیق شامل آزمون‌های من -کندال معمولی، MK-P...

[ 19 ] - مکان‌یابی برداشت مصالح رودخانه‌ای با استفاده از مدل HEC-RAS (مطالعه موردی: رودخانه قورچای استان گلستان)

همه ‌ساله رودخانه‌ها در اثر جریان‌های سیلابی فرسایش یافته و موجب تخریب پل‌ها و زمین‌های کشاورزی و در برخی موارد منازل مسکونی می‌شوند. برای کنترل و مدیریت رودخانه‌ها لازم است رفتار هیدرولیکی آن‌ها مورد بررسی قرار گیرد تا در مواقع بحرانی تصمیم مناسب اتخاذ شود. یکی از مهم‌ترین عوامل به هم خوردن تعادل هیدرولیکی رودخانه برداشت بی‌رویه رسوبات از بستر رودخانه می‌باشد. این تحقیق به منظور بررسی میزان بر...

[ 20 ] - بررسی انتشارپذیری نیترات در خاک ماسه‌ای و شبیه‌سازی آن با هایدروس دوبعدی

کودهای شیمیایی مورد استفاده در کشاورزی از منابع آلاینده محیط زیست می­باشند. شناخت عوامل موثر بر حرکت املاح و آب در پروفیل خاک کمک موثری در مدیریت صحیح و کاهش آبشویی نیترات از منطقه رشد ریشه می­نماید. در این پژوهش انتشارپذیری نیترات در خاک ماسه­ای و شبیه‌سازی آن با هایدروس دوبعدی مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور  ارتفاع‌های مختلف ستون خاک 20، 40 ، 60، 80 و 100 سانتی‌متر (H5-H1</...

[ 21 ] - استفاده از روشهای نوین در تعیین پارامترهای موثر بر آبشستگی پایه پل

چکیدهتخمین عمق آبشستگی در اطراف پایه پل برای مهندسان ضروری است. تاکنون روابط تجربی زیادی به منظورپیش بینی عمق آبشستگی ارائه شده است و در این روابط از پارامترهای با بعد و بیبعد مختلفی به منظور تخمیناستفاده گردیده است. در این تحقیق دو سری پارامترهای دارای بعد و بدون بعد که انتظار میرود بر آبشستگی پایه پلمؤثر باشند انتخاب گردید. سپس با استفاده از سه روش آزمون گاما ) GT (، ت...

[ 22 ] - بررسی رابطه شاخص دبی پایه با دما و بارندگی به روش موجک همدوس (مطالعه موردی: حوزه آبخیز گرگان‌رود)

تغییر اقلیم در نواحی مختلف دنیا باعث تغییر پارامترهای هواشناسی شده است. خشکسالی و کم‌آبی مشکلی است که ممکن است بسیاری از کشورها را دچار بحران نماید. بنابراین مطالعه تغییرات پارامترهای هواشناسی و تأثیر آن بر دبی رودخانه‌ها که عامل مهمی در تأمین نیازهای آبی می‌باشند حائز اهمیت است. هدف از این تحقیق بررسی ارتباط پارامترهای دما و بارندگی با شاخص دبی پایه در رودخانه گرگانرود با روش انتقال موجک پیوست...

[ 23 ] - ارزیابی روش‌های آماری و داده کاوی مکانی در پهنه‌بندی خطر فرسایش خندقی در اراضی لسی استان گلستان

در این تحقیق اقدام به پهنه‌بندی خطر فرسایش خندقی با استفاده از روش‌های نسبت فراوانی، شاخص آماری، رگرسیون لجستیک و جنگل تصادفی در منطقۀ آی‌تمر استان گلستان شد. پس از تهیۀ نقشۀ پراکنش خندق‌ها، نقشۀ 13 عامل مؤثر بر فرآیند خندقی شدن شامل: زمین‌شناسی، فاصله از گسل، تراکم گسل، ارتفاع، طول شیب، درصد شیب، جهت شیب، انحنای صحفه، انحنای پروفیل، فاصله از جاده، کاربری اراضی، شاخص قدرت جریان و شاخص رطوبت توپ...

[ 24 ] - Check dam suitable locations for erosion control using hierarchical analysis process

1- Introduction Watershed describes an area of land that contains a common set of streams and rivers, which all drain into a single large body of water. For sustainable management of watersheds, soil erosion is a major factor, which accelerates the rate of land degradation and hence influences agricultural productivity, run off movement and sometimes leads flood in the lower basin. Soil is one...

[ 25 ] - Comparing Bivariate and Multivariate Methods in Landslide Sustainability Mapping: A Case Study of Chelchay Watershed

1- INTRODUCTION In the last decades, due to human interventions and the effect of natural factors, the occurrence of landslide increased especially in the north of Iran, where the amount of rainfall is suitable for the landslide occurrence. In order to manage and mitigate the damages caused by landslide, the potential landslide-prone areas should be identified. In landslide susceptibili...

[ 26 ] - Understanding rill erosion rate in dry-wet condition

Rill erosion is considered to be the most important process affecting soils created by the concentrated flow of water. In this research to quantify sediment transport and runoff in natural rills, two rill experiments under dry and wet conditions were accomplished in November 2013 in the Golestan Dam. Filed experiments lead to a closer understanding of the dynamics and power of different soil er...

[ 27 ] - بررسی کارآیی روش‌های نزدیک‌ترین همسایه و مبتنیبر خوشه‌بندی فازی در ترکیب خروجی مدل‌های آب‌سنجی

داده‌های ورودی و ساختار مدل‌ها معمولا نقص‌هایی دارد و هیچ مدل منفردی نمی‌توان پیدا کرد که عمل‌کرد آن در شبیه‌سازی جریان رودخانه در تمام شرایط بهترین باشد و در خروجی آن بی‌قطعیتی نباشد. در این حالت با ترکیب مدل‌ها از مزیت‌های هر یک از مدل‌های منفرد برای ساختن مدلی که عمل‌کرد بهتری از هر یک از مدل‌های منفرد دارد بهره گرفته‌می‌شود. در این تحقیق، کارآیی روش‌های نافراسنجه‌‌یی نزدیک‌ترین همسایه و خوش...

[ 28 ] - ارزیابی روش‌های مختلف وزن‌دهی برای پیش‌بینی عمق آبشستگی پایین‌دست سازه‌های تثبیت بستر

تخمین عمق آبشستگی سازه از اهمیت زیادی برخوردار است. محققین بر مبنای کارهای آزمایشگاهی و صحرایی روابط تجربی متعددی ارائه داده‌اند ولی تاکنون رابطه‌ای که در شرایط مختلف نتایج قابل قبولی داشته باشد شناخته نشده است. در این پژوهش دقت روابط مختلف تجربی (منفرد) در دو مرحله‌ی قبل و بعد از اصلاح اریبی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان می‌دهد قبل و بعد از اصلاح اریبی به‌ترتیب روابط منفرد مؤسسه‌ی ملی و...

[ 29 ] - Evaluation of fractal properties of different layers sedimentation behind the check dam

In this research, fractal relationships were used to evaluate the particle size distribution of the check dam. Three check dams with height of 2, 2 and 2.6 meters were selected and the hole was drilled same the height of the check dam at the sediment deposits. Then, depending on the color of the deposited layers, the thickness of the layers was determined and sampling was down from each layer t...