بیژن قهرمان
استاد گروه مهندسی آب دانشگاه فردوسی مشهد
[ 1 ] - مطالعه آزمایشگاهی فرآیند خوددفنی لوله مستغرق روی بستر فرسایشپذیر در جریان دائمی
یکی از مسائل قابل توجه در اجرای پروژههای انتقال آب از طریق خطوط لوله در بسترهای فرسایشپذیر، ایجاد شرایط ایمن برای خط لوله اجرا شده است. مطالعات نشان میدهد که نصب صفحهای به نام اسپویلر در بالای خط لوله واقع بر بستر فرسایشپذیر منجر به افزایش مقدار فرسایش در اطراف لوله و تحریک خوددفنی آن میشود. عموماً مطالعات درباره اسپویلر با لوله ثابت صورت پذیرفته است اما در واقعیت هنگامی که حفره آبشستگی زی...
[ 2 ] - مدل سازی تأثیر توامان تنش شوری و کم آبی بر مولفه های رشد و عملکرد دو رقم کلزا
اساساًتغییرهریکازعواملمحیطیمیتواندبرفرایندهایرشدونموگیاهودرنهایتبرتولیدوعملکردگیاهزراعیموثرباشد.بهمنظوربررسیتاثیرتوامانکمآبیاریوتنششوریبرخصوصیاتفیزیولوژیکی،دورقمکلزا،آزمایشیدرسالزراعی 91-1390 درمشهدبااقلیمخشکودر دو کیلومتریآرامگاهفردوسیبهصورت کرت های دوبار خرد شده درقالبطرحبلوکهایکاملتصادفیدرسهتکراربهاجرادرآمد. فاکتوراصلیشاملتنشآبی (100، 125، 75 و 50 درصدنیازآبیبهترتیبI1،I2،I3 وI4)،تنششوریآبآبیا...
[ 3 ] - مدلسازی منابع آب در حوضه آبریز با استفاده از روش پویایی سیستم (مطالعه موردی: حوضه آبریز نیشابور)
در مدیریت جامع منابع آب در سطح حوضه آبریز، اندرکنش اجزای درونی هر سیستم و نیز اندرکنش سیستمهای مختلف با یکدیگر باید به طور فراگیر در نظر گرفته شوند. تحقیق حاضر در حوضه آبریز نیشابور و با تأکید بر حل مسأله روند افت سالیانه تراز آبخوان در این دشت انجام گرفته است. به منظور کنترل تراز آبخوان، گامهای مدلسازی توسعه داده شدند و ریشههای مسأله در فرآیند شکلگیری نمودار ذخیره- جریان مورد بررسی قرار گ...
[ 4 ] - پایش خشکسالی در کشت های غیرآبی با استفاده از تکنیک سنجش از دور
پوشش گیاهی در هر منطقه نقشی کلیدی در مدل سازی تغییرات و یا حفظ اکوسیستم دارد. شاخصه های خشکسالی هواشناسی که مستقیماً از روی داده های هواشناسی نظیر بارندگی محاسبه می شوند، در صورت فقدان داده های مذکور، در پایش خشکسالی مفید واقع نخواهند شد، لذا تکنیک سنجش از دور می تواند ابزاری مفید در پایش خشکسالی به شمار رود. در این تحقیق با استفاده از تصاویر ماهواره ای سنجنده مودیس روند تغییرات شاخص نرمال شده پ...
[ 5 ] - اعتمادپذیری سیاستهای پروژه محور؛ (ارزیابی ریسک گزین ههای تأمین آب مشهد و تعیین اولویت آنها)
امروزه یکی از مهم ترین دغدغه های مدیران و برنامه ریزان کلان کشورها در بسیاری از نقاط دنیا تامین زیرساخت ها و بویژه تامین آب بوده که با توجه به کمبودهای شدید در بخش های مختلف منابعِ تامین، انرژی و اعتبارات یک عامل محدودکننده برای توسعه محسوب می شود. تامین نیازهای آبی برای مصارف مختلف در ایران از اساسیترین چالشهای پیش رو است. بر این اساس تامین آب از نقاط مختلف و اجرای پروژههای گوناگون، از راه...
[ 6 ] - اثرات تنش شوری و کم آبیاری بر شاخص کارایی مصرف آب دو رقم کلزا
کمیت و کیفیت آب عاملهای بسیار مهمی در توزیع گونه های گیاهی در سطح زمین میباشند. توان آبی کشور بیانگر محدودیت شدید منابع آبی است. از طرف دیگر، افزایش تولید نیز عمدتاً در گرو توسعهی کشتزارهای آبیانه میباشد، در نتیجه، بایستی آب با کیفیت پایین را به عنوان یک منبع آب آبیاری به شماره آورده و در برنامهی آیندهی توسعهی کشتزارهای آبیانه با اعمال روشهای مدیریتی صحیح جهت تداوم پایداری کشاورزی، و نیل ب...
[ 7 ] - برآورد نشت در کانالهای انتقال آب با معادلات تجربی و مدل SEEP/W
افزایش بازده آبرسانی و کاهش تلفات آب در کانالهای انتقال، اهمیت بسیار زیادی دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی معادلات تجربی و مدل SEEP/Wدر برآورد نشت از کانالهای خاکی انجام شد. کانال خاکی بلداجی با خاک لومی واقع در پاییندست شبکه آبیاری و زهکشی گندمان و بلداجی، شهرستان بروجن استان چهارمحال و بختیاری، به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شد. ابعاد کانال یادشده و دبیهای مورد بررسی براساس روابط تشابه ا...
[ 8 ] - تحلیل بهرهوری آب گندم در مدیریتهای آبیاری در برخی از مناطق ایران
در شرایط حاضر مهمترین چالش بخش کشاورزی، افزایش بهرهوری آب است. متأسفانهتاکنوندرکشورماتعیینوتحلیلشاخصبهرهوریآبدر کشاورزیموردتوجهجدی قرارنگرفتهاستواینامرموجبعدماطمینانازمصرف صحیحآبدربخشکشاورزیشدهاست. این پژوهش با هدف بررسی بهرهوری آب گندم تحت مدیریتهای متفاوت آبیاری در ایستگاههای تحقیقاتی هشت استان کشور و تعیین عمق مناسب آبیاری گندم (در شرایط محدودیت منابع آبی) طی سالهای 90-1377 انجام شد. ...
[ 9 ] - ارزیابی الگوریتم سبال برای تخمین تبخیر- تعرق واقعی حوضه نیشابور-رخ با استفاده از مدل SWAT
الگوریتم سبال ابزاری است که از آن برای تخمین توزیع مکانی تبخیر- تعرق واقعی با استفاده از تصاویر ماهوارهای از جمله مودیسو لندست استفاده میشود. اگرچه تصاویر لندست دارای توان تفکیک مکانی بالاتری نسبت به تصاویر مودیس هستند (30 متر در برابر 1000 متر)، اما توان تفکیک زمانی آنها نسبت به تصاویر مودیس کمتر است (هر 16 روز در برابر هر روز). از طرف دیگر، تصاویر هر روزه مودیس به دلیل مشکلاتی از قبیل ابرن...
[ 10 ] - بررسی تاثیر نانو ذرات اکسیدهای آلومینیم و سیلیسیم بر شاخصهای پایداری ساختمان خاک
چکیده مبسوط سابقه و هدف: پایداری ساختمان یکی از مهمترین ویژگیهای فیزیکی خاک است که بر جنبههای دیگر خاک مثل فرسایش و نفوذ آب در خاک تاثیر میگذارد. یکی از روشهای بهبود ویژگیهای فیزیکی خاک، استفاده از اصلاح کنندهها میباشد. مواد نانو یکی از جدیدترین مواد اصلاحی است که میتواند نقش مهمی بر ویژگیهای خاک داشته باشد و نتایج پژوهشگران نشان دهندهی تاثیر مواد نانو بر ویژگیهای مکانیکی (حد خمیرایی ...
[ 11 ] - کاربرد هندسه فرکتال و مدل لولههای موئین در برآورد تابع هدایت هیدرولیکی خاک
در این تحقیق بر مبنای هندسه فرکتال و مدل لولههای موئین خاک، تابع هدایت هیدرولیکی خاک مدلسازی شد. مدل پیشنهادی تابعی از قطر منافذ، طول ظاهری مسیر جریان، بعد فرکتالی منفذ و بعد فرکتالی لولههای موئین معوج میباشد. در این تحقیق روابط مربوط به محاسبه بعد فرکتالی منفذ و بعد فرکتالی لوله موئین معوج برای جریان غیراشباع به عنوان تابعی از میزان رطوبت خاک ارائه شده است. از مزایای این مدل نداشتن ثابت تج...
[ 12 ] - تحلیل حساسیت جامع پارامترهای گیاهی مدل WOFOST برای گیاهان ذرت و گندم در شبیهسازی عملکرد محصول
مدل شبیهسازی رشد محصول WOFOST به طور گستردهای در تخمین عملکرد محصولات زراعی در مقیاس مزرعهای و منطقهای و شرایط مختلف اقلیمی بکار میرود. در فرآیند مدلسازی، همواره به سبب وجود تعداد زیاد پارامترها و از طرفی کمبود دادههای اندازهگیری شده نمیتوان تمامی پارامترهای مدل را تخمین زد. بنابراین معمولاً در فرآیند مدلسازی پارامترهای حساس مدل شناسایی و سپس تخمینزده (واسنجی) میشوند. روشهای جامع تح...
[ 13 ] - ارزیابی مدل DWB و اصلاح آن برای برآورد مولفههای بیلان آب در مقیاس سال-حوضه(مطالعه موردی: محدوده مطالعاتی رخ و نیشابور)
هدف اصلی از پژوهش حاضر اصلاح، توسعه و ارزیابی مدل دینامیکی بیلان آب «DWB »، با رویکرد کاربرد ضرایب تناسبی «به نوعی قیود مبتنی بر واقعیتهای هیدرولوژیکی» و اعمال میزان برداشت از منابع آب سطحی و زیرزمینی به همراه واسنجی و تحلیل عدم قطعیت پارامترها آن، است. نتایج نشان داد که به طورکلی نمیتوان یک مجموعه پارامتر بهینه برای واسنجی مدل DWB و SDDWB (شکل توسعه یافته) بدست آورد و اغلب پارامترهای این مدل...
[ 14 ] - شناسائی تعارضات مدیریت آب با استفاده از تحلیل نقشه های شناختی کنشگران (مورد مطالعه : کنشگران مدیریت آب دشت مشهد
دشت مشهد به دلیل برداشت بیش از حد آب با افت شدید منابع آب زیرزمینی روبه رو است، ادامه این روند باعث اضمحلال آبخوان خواهد شد. برای برون رفت از این بحران یا بایستی از سایر حوضه ها تامین آب کرد یا با مدیریت تقاضا، مصرف آب را کاهش داد. پروژه های انتقال آب علاوه بر هزینه بری در مبدأ و مقصد با چالش و آینده ای نامطمئن روبه رو هستند. از این رو، امروزه محققین به جای مدیریت تامین بر مدیریت تقاضا و راه حل...
[ 15 ] - تاثیر انتخاب تابع درستنمایی در تخمین عدم قطعیت مدل شبیه سازی سیلاب HEC-HMS با استفاده از الگوریتم مونت کارلو زنجیر مارکوف
در تحقیق حاضر از الگوریتم DREAM(ZS) (از الگوریتمهای مبتنی بر مونت کارلو زنجیره مارکوف) بهمنظور بررسی عدم قطعیت پارامترهای مدل-هیدرولوژیکی HEC-HMS در حوزهآبخیز تمر به مساحت 1530کیلومترمربع واقع در استان گلستان استفاده شد. از سه رویداد برای واسنجی و یک رویداد در اعتباریابی استفاده گردید و تعداد 24 پارامتر واسنجی برای کل حوزه درنظر گرفته شد. همچنین تأثیر 5 تابع درستنمایی بر روی نتایج روش DREAM...
[ 16 ] - بهینه سازی شبکه پایش کیفیت منابع آب زیرزمینی شهر مشهد با استفاده از مدل سازی فضایی-زمانی
بهینه سازی شبکه پایش یک فرآیند تصمیم گیری برای داشتن بهترین ترکیب در بین ایستگاه های موجود است. به دلیل ملاحظات اقتصادی و کاستن از هزینه های پایش، رویکرد بهینه سازی در این پژوهش، کاهش ایستگاههای پایش کیفی منابع آب زیرزمینی آبخوان شهر مشهد است. با استفاده از الگوریتمی براساس معیارهای آنتروپی و بر مبنای شاخص آلودگی نیترات، نسبت به بهینه سازی شبکه پایش با 287 حلقه چاه در دوره آماری 1381 تا 1389 ا...
[ 17 ] - تأثیر کاهش نوفه در تحلیل پویایی غیرخطی سری زمانی دمای حداکثر روزانه در ایستگاه کرمان
آب و هوا را میتوان بصورت مجموعه شرایط اتمسفری یک سیستم پویا و آشوبناک دانست. در هر صورت یکی از مسائل اساسی در برآورد بُعد سریهای زمانی آشوبناک روبرو شدن با این واقعیت است که سیگنال زمانی هر پدیده طبیعی، با نوفه همراه میباشد. اهداف تحقیق حاضر شامل (الف) بررسی تاثیر کاهش نوفه در سری زمانی دمای حداکثر روزانه بر بازسازی فضای فاز، زمان تأخیر و بُعد نشاننده؛ (ب) به کمیت در آوردن آشوب برای هر دو س...
[ 18 ] - ارایه تکنیک پیش بینی غیر- نظارت شونده در برآورد تبخیر-تعرق گیاه مرجع
تبخیر-تعرق از اجزاء اصلی چرخه هیدرولوژی است و در تعیین نیاز آبی گیاه، مطالعات بیلان آبی و مدیریت منابع آب نقش مهمی دارد. تاکنون روشهای مستقیم و غیر مستقیم متعددی برای برآورد تبخیر- تعرق گیاه مرجع ارائه شده است، اما هر یک از این روشها دارای محدودیتهایی هستند. به عنوان مثال، از محدودیتهای روشهای اندازهگیری مستقیم میتوان به عدم دقت وسایل اندازهگیری و مسائل مربوط به مقیاس اشاره کرد، در حالی...
[ 19 ] - تغییرات پله ای غیرنظام مند در پارامترهای مربوط به شبیه سازی استوکاستیکی بارش روزانه چندایستگاهی
شبیه سازی استوکاستیکی باران روزانه در بسیاری از مدلها (برای مثال هیدرولوژی، هواشناسی، تولید محصول) کاربرد دارد. بیشتر مدل های شبیهسازی استوکاستیکی تک-ایستگاهی بوده و مدل های اندکی ساختار همبستگی بارندگی (وقوع و مقدار) را به صورت چند-ایستگاهی درنظر میگیرند. با اینحال در مدلهای موجود توجهی به احتمال ناایستایی پارامترهای دخیل نمیشود. تعداد 36 ایستگاه بارانسنجی در گسترهی سه استان خراسا...
[ 20 ] - مقایسه دو روش کمآبیاری سورگم
کمبود آب مهم ترین عامل محدود کننده تولیدات زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک ایران است. کاربرد کم آبیاری موجب بازده بالای مصرف آب با منابع آبی موجود میشود. در این مقاله روشهای فصلی و درون فصلی برای کم آبیاری سورگم (نوعی ذرت علوفهای) مقایسه شدند. دادههای کم آبیاری برای این پژوهش در منطقه باجگاه با شرایط نیمه خشک واقع در 16 کیلومتری شمال شیراز (جنوب جمهوری اسلامی ایران) جمع آوری شد. توزیع زمانی آب...
[ 21 ] - برآورد حداکثر بارش محتمل 24 ساعته به روش چند ایستگاهی: مطالعه موردی شمال خراسان
هرشفیلد برآورد بارندگی حداکثر محتمل (PMP)1 را در سال1961 به روش آماری پایهریزی کرده است. این پژوهشگر روش اصلاح شدهای را برای 2645 ایستگاه با مطالعة بارندگی حداکثر 24 ساعتة ارائه داده است. در سالهای بعد بارندگیهایی رخ داد که بیش از PMP محاسبه شده به این روش است. در نتیجه روش هرشفیلد به زیر سؤال رفت. الیاسون روش چند ایستگاهی را در سال 1997 ارائه داد. این روش از ادغام آمار کلیة ...
[ 22 ] - الگوی توزیع زمانی بارش استان خراسان بزرگ
تأثیر الگوی توزیع زمانی بارش در طراحی سدهای بزرگ، شبکة جمع آوری رواناب شهری، آبگذرها، زهکشها و پتانسیل سیلخیزی و همچنین فرسایش خاک از اهمیت ویژهای برخوردار است. در این تحقیق، برای تعیین الگوی توزیع زمانی بارش در استان خراسان بزرگ از گرافهای باران نگاری 18 ایستگاه باران سنجی ثبات استفاده شدهاست. عمق بارش در فواصل زمانی مشخص از گرافهای باران نگاری به ازای هر پایه زمانی استخراج و بارش به چها...
[ 23 ] - مدیریت بهره برداری از مخازن سدها
متغیر بودن رژیمهای بارندگی و جریان رودخانه در سالهای مختلف، در عین حالی که تاییدی بر تکرار پدیده خشکسالی است، اتخاذ یک راهکار مناسب را ایجاب میکند. در این مقاله یک مدل برنامهریزی ریاضی که تلفیقی از برنامه ریزی غیر خطی (به عنوان زیر مدل 1) و برنامه ریزی پویای استوکاستیکی (به عنوان زیر مدل 2) برای یک سد یک منظوره جهت مصارف کشاورزی است،. تدوین گردید. در زیر مدل 1، با توجه به مقادیر مشخصی از ...
[ 24 ] - اصلاح معادلات تجربی برآورد نشت با استفاده از تشابه ابعادی (کانال خاکی بلداجی، استان چهارمحال و بختیاری)
تلفات زیاد از کانالهای آبیاری سبب شده که پوششدهی کانالهای انتقال به عنوان یکی از راهکارهای مهم در افزایش بازده انتقال آب مطرح شود. توجیه فنی پوشش انهار خاکی نیاز به بررسی میزان نشت و نفوذ آب در آنها دارد. در پژوهش حاضر، میزان نشت و نفوذ از کانال خاکی بلداجی، شهرستان بروجن استان چهارمحال و بختیاری، با بافت خاک لومی، با استفاده از مدل فیزیکی و روابط تشابه ابعادی، در محدوده دبیهای 40 تا 100 ل...
[ 25 ] - تحلیل عدم قطعیت مدل DWB با استفاده از روش GLUE (مطالعه موردی: حوزههای آبخیز اندرآب و فاروب رمان)
تجزیه و تحلیل عدم قطعیت پارامترهای مدلهای هیدرولوژیکی و تشخص ویژگیهای آماری آنها بر اساس روابط موجود بین پارامترها و ورودیهای مدل، از مهمترین موارد مدلسازی هیدرولوژیکی محسوب میشود. در این پژوهش واسنجی و تحلیل عدم قطعیت این مدل DWB در حوزههای رودخانههای اندرآب و فاروب رمان از سرشاخههای رودخانه کالشور (حوزه آبخیز نیشابور) به ترتیب در محل ایستگاههای آب سنجی زرنده و عیشآباد، با استفاده ا...
[ 26 ] - علم جدید هیدرولوژی اجتماعی: در جستجوی درک مفهوم همتکاملی انسان و آب
امروزه برهمکنشهایی میان جوامع بشری و چرخهی هیدرولوژیکی در حال رخ دادن میباشد که در گذشته هرگز مشاهده نشده است. بازخوردها و برهمکنشهای میان سیستمهای انسانی و هیدرولوژیکی نشان میدهد که فعالیتهای انسانی منجر به ایجاد پیوستگی قوی میان بشر و سیستمهای هیدرولوژیک شده و اثرات مثبت و منفی توسعهی سیستمهای اجتماعی از طریق تصمیمگیریهای مدیریتی بر سیستمهای هیدرولوژیکی بازتاب مییابند. اگرچه پی...
[ 27 ] - برآورد برخی خصوصیات هیدرولیکی خاک با استفاده از توابع انتقالی
ظرفیت زراعی (Field Capacity, FC) و نقطه پژمردگی دائم (Permanent Wilting Point, PWP) در تعیین عمق خالص آب آبیاری موثر میباشند. با اینحال اندازهگیری مستقیم این خصوصیات به خصوص در سطوح وسیع، مشکل، زمان بر و پر هزینه است. توابع انتقالی خاک جزو روشهای غیر مستقیمی است که میتواند جایگزین روشهای مستقیم گردد. در این تحقیق ابتدا عملکرد شش تابع انتقالی موجود در منابع در برآورد رطوبت در نقاط FC و P...
[ 28 ] - ارزیابی عملکرد کلزا بهصورت تابعی از ارتفاع آب آبیاری و شوری در منطقه مشهد
کمبود آب در طبیعت، خصوصاً در مناطق خشک و نیمه خشک، همواره با کاهش کیفیت آب همراه است. این تحقیق در مزرعهای با بافت شنی لومی در فاصله 25 کیلومتری از مرکز شهر مشهد، در دو سال زراعی 91-1390 و 92-1391 اجرا گردید. طرح آزمایشی موردنظر بهصورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب بلوکهای کامل تصادفی بود که در آن چهار فاکتور مقدار شوری آب آبیاری (5/0، 5، 8 و 11 دسی زیمنس بر متر به ترتیب S1، S2</...
[ 29 ] - ارزیابی خطر کردن گزینه های تامین آب مشهد و تعیین اولویت آنها
امروزه تامین نیازهای آبی برای مصارف مختلف در بسیاری از نقاط دنیا و بویژه ایران از اساسی ترین چالش های پیش روی برنامه-ریزان است. بر این اساس تامین آب از نقاط مختلف و اجرای گزینه های گوناگون، از راهکارهای جاری جهت رفع این چالش در کنار مدیریت غیر سازه ای بوده و میزان زیادی از اعتبارات و بودجه های ملی را به خود اختصاص داده است. در این مقاله به صورت موردی به چالش ها و فرصت های طرح های تامین آب مشهد ...
[ 30 ] - تحلیل فراوانی خشکسالی هیدرولوژیک حوضه کرخه با استفاده از تحلیل آماری دو متغیره
In recent years, the joint distribution properties of drought including severity and duration have been widely evaluated using copula. Few studies, however, have worked on drought modeling based on stream flow, especially in semi-arid regions such as the southern regions of Iran. This study followed two purposes. The first purpose was to find the appropriate marginal distribution function for h...
[ 31 ] - برآورد غلظت رسوبات معلق در سطح آب مخزن سد با استفاده از تصاویر ماهواره ای (نمونه مورد مطالعه: سد ارداک مشهد)
برآورد رسوبات معلق در آبهای روان از جنبههای مختلف نظیر عملکرد سازههای هیدرولیکی، مشکلات زیستمحیطی و .. دارای اهمیت میباشد. هدف اصلی از این تحقیق استفاده از فناوری سنجش از دور به منظور برآورد غلظت مواد معلق در سطح آب ورودی به مخازن سدها در طول عمر سد و همچنین برآورد سالانه آن می باشد. برای این منظور از نتایج آزمایشگاهی و دادههای سنجنده 〖ETM〗^+ ماهواره لندست مربوط به طیف بازتابندهگی رسوبات...
[ 32 ] - شبیه سازی زمانی و مکانی بارش در حوضه رود شور تحت تأثیر تغییر اقلیم
در این تحقیق، با ارائه روشی جدید با استفاده از مدل خطی تعمیم یافته اثرات بلند مدت تغییر اقلیم بر تغییرات بارش در سطح حوضه رود شور تحت سناریوهای B1،A2 وA1B در سه بازه زمانی 30 ساله تا افق 2090 مورد بررسی قرار گرفته است. با استفاده از دادههای بارش روزانه و دمای ماهانه در دورهی پایه (2000-1971) در 13 ایستگاه سینوپتیک به کمک مدلهای خطی تعمیم یافته، الگوی رخداد و مقدار بارش شبیهسازی شده و جهت...
[ 33 ] - بهینهسازی مقدار آب آبیاری و آبشویی براساس تیمارهای مختلف مدیریت و شوری آب با استفاده از مدل AquaCrop
باتوجهبهمحدودیتهایتولیددرمناطق خشک و نیمهخشک،بهینهسازی مقدارآبیاری و آبشویی ازاهمیتزیادی برخورداراست. در این پژوهش از مدل AquaCrop واسنجی و ...
[ 34 ] - تأثیر غلظت پسزمینه نانوذرات دیاکسیدتیتانیم بر انتقال آنها در خاکهای غیراشباع
برای مدیریت هر دو جنبه مثبت و منفی کاربرد موادنانو هنگام ورود بهسامانههای طبیعی، اطلاع از نحوه توزیع و سرنوشت این مواد در این سامانهها ضرورت دارد، در این باره، غلظت پسزمینه نانوذرات یکی از عوامل مؤثر بر فرایند انتقال است. در این تحقیق،به منظور بررسی اثر غلظت پسزمینه بر انتقال نانوذرات دی اکسید تیتانیم، ابتدا انتقال نانوذرات دی اکسید تیتانیم در قالب آزمایشهای ستونی خاک دستنخورده در...
[ 35 ] - بررسی امکان افزایش دقت تخصیص نیاز آبی در تهیه مدل شبیهسازی هیدرولیکی شبکه آب
تخمین نیاز آبی یکی از عوامل اساسی ایجاد خطا حین تهیه مدلهای شبیهسازی هیدرولیکی شبکه آب است. روشهای مختلفی برای این منظور وجود دارد که هر کدام محدودیتها و مزایایی دارند. اگر اطلاعات GIS مصرف مشترکان موجود نباشد، میتوان از روشهای معمول مانند تیسن یا روش توزیع نیاز آبی بر اساس طول لوله در تخمین نیاز آبی شبکه استفاده کرد و اگر این اطلاعات ناقص باشد، م...
[ 36 ] - پیش بینی فضایی-زمانی خشکسالی با استفاده از شاخص SPEI در شمال شرق ایران
سابقه و هدف: خشکسالی به عنوان پیچیدهترین و خطرناکترین بلایای طبیعی است که هم در مکان و هم طی زمان تغییر میکند. گرمایش جهانی در سالهای اخیر باعث تشدید این گونه رویدادهای حدی شده است. از این رو استفاده از شاخصهای خشکسالی که هر دو اثر بارش و دما را در نظر میگیرند و نیز استفاده از روشهای توأم فضایی- زمانی که گسترش یافتهی آمار مکانی هستند، احتمالاً میتواند باعث پایش بهتر خشکسالیها و در نتی...
[ 37 ] - ارائه یک مدل فازی برای مدل سازی نفوذ آب در خاک
مدل سازی نفوذ آب در خاک غیر اشباع معمولاً بر اساس حل عددی معادله ریچاردز انجام میگیرد. پیچیدگیهای موجود در حل عددی، در نظر نگرفتن عدم قطعیت پارامترها، و دشواریهای کاربرد این شیوه در مدلسازی حرکت آب در خاک در مقیاس بزرگ (مزرعهای و ناحیهای) توجه پژوهشگران را به سایر روش ها جلب کرده است. در این پژوهش مدل فازی مبتنی بر قانون برای بررسی نفوذ آب در خاک غیر اشباع بدون کشت گیاهی ارائه شده ...
[ 38 ] - مطالعه تاریخی سیستم پیوسته انسان ـ آب از منظر هیدرولوژی اجتماعی، محدوده مورد مطالعه: حوضه آبریز مشهد
درک روابط پیچیده میان سیستمهای طبیعی و انسانی و شناخت پویایی همتکاملی انسان و آب، در برنامهریزی برای توسعه پایدار بسیار پراهمیت است. در دهه اخیر شناخت چنین سیستمهایی از طریق مطالعه تاریخی هیدرولوژیکی اجتماعی محقق شده است. مقاله حاضر با هدف بهکارگیری ابعاد علم هیدرولوژی اجتماعی و بررسی تاریخ همتکاملی، بهعنوان نخستین گام در شناخت سیستم پیوسته انسانـآب، طی انجام مطالعه تاریخی، ارائه...
[ 39 ] - بررسی تأثیرپذیری سطح آب زیرزمینی از نشت و نفوذ در کانالهای انتقال آب (مطالعه موردی: بلداجی)
آب زیرزمینی منبع اصلی تأمین آب آشامیدنی بیش از 5/1 میلیارد نفر در سراسر جهان، از جمله مناطق خشک و نیمهخشکی چون ایران است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر نشت و نفوذ بر تغذیه آب زیرزمینی، در شرایط قرارگیری تراز سطح ایستابی در اعماق متفاوت انجام شده است. برای انجام این پژوهش، کانال خاکی بلداجی با خاک لومی، در شهرستان بروجن استان چهارمحال و بختیاری، بهعنوان نمونه اصلی انتخ...
[ 40 ] - انتقال نانوذرات TiO2 در ستونهای خاک دست نخورده: تأثیر نرخ جریان
برای بررسی انتقال نانوذرات در محیط متخلخل، با توجه به محدودیت ابزارهای آزمایشگاهی و دشوار بودن تفسیر نتایج بهدست آمده در محیطهای متخلخل پیچیده مانند خاک، اغلب از محیطهای متخلخل، همانند دانههای شیشهای، شن، دانههای خالص کوارتز و شنهای بستر رودخانه استفاده می شود. در این تحقیق، اثر دبیهای مختلف جریان بر انتقال نانوذرات دی اکسید تیتانیم در ستونهای خاک دستنخورده بررسی شد. دبی در واحد سطح ب...
نویسندگان همکار