بهمن جباریان امیری
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
[ 1 ] - تعیین حساسیت زیست محیطی نوار ساحلی استان هرمزگان از دیدگاه زمین ریخت شناسی
برای ارزیابی حساسیت فیزیکی منطقه ساحلی هرمزگان شش معیار و 29 شاخص مورد استفاده قرار گرفت. بررسی معیارها و تعیین ضریب اهمیت شاخص های به کار رفته در آنها نشان داد شاخص انحصاری بودن و بکر بودن به ترتیب بیشترین اهمیت و وابستگی صنعتی کمترین اهمیت را در تعیین ساختارهای فیزیکی حساس ایفا می کنند. همچنین به منظور تعیین اهمیت و اولویت بندی ساختارهای فیزیکی محدوده مورد مطالعه براساس معیارهای یاد شده 9 ساخ...
[ 2 ] - ارزشیابی بیانیه های ارزیابی اثرات محیط زیستی در کشور
ارزیابی اثرات توسعه قبل از تصمیمگیری و اجرای پروژهها و طرحهای توسعه، منجر به شناسایی، پیشبینی، کاهش یا جبران اثرات منفی ها خواهد شد. کیفیت گزارشهای ارزیابی اثرات میتواند جهت تصمیمگیری بهتر در مورد مسائل محیطزیستی و تأثیر گذاری ارزیابی کمک نماید. برای بازنگری گزارشات در کشورهای اروپایی از روش سلسله مراتبی "لی و کالی" استفاده میشود که دارای چهار بخش کلی است و هر بخش به طبقات و زیر طبقات...
[ 3 ] - ریزمقیاس نمایی مدل گردش عمومی جو و کاربرد آن در شبیه سازی داده های هواشناسی استان گیلان
پارامترهای اقلیمی جزو مهم ترین معیارهای ارزیابی توان اکولوژیک سرزمین می باشند، از سوی دیگر، تغییرات اقلیمی که درچند دهه اخیر شدت یافته و پیامدهایی همچون؛ افزایش پدیده های حدی اقلیمی مانند وقوع سیل های سهمگین، توفان های مخرب، سرما و گرماهای غیرطبیعی و ناگهانی، ریزش های نابهنگام و سنگین برف و خشکسالی های گسترده و غیره داشته است، لزوم مطالعه اثرات تغییر اقلیم در بخش های مختلف اقتصادی و اجتماعی را ...
[ 4 ] - بررسی کیفیت مطالعات حیات وحش در بیانیه های ارزیابی تأثیرات محیط زیستی ایران
با توجه به اجرای طرحهای عمرانی، فعالیتهای بشر موجب نگرانی‌های قابل توجهی بر تنوع زیستی در جوامع انسانی شده است. از این‌رو، ارزیابی تأثیرات محیط زیستی پروژهها، میتواند به‌عنوان یک ابزار کمکی برای مدیران محیط زیست برای جلوگیری از بروز تأثیرات منفی به‌ویژه بر روی تنوع زیستی به کار رود. در ارزیابی تأثیرات محیط زیستی باید همۀ اجزای محیط زیست از‌جمله تنوع زیستی مورد توجه قرار بگیرد و یکپارچه‌سازی...
[ 5 ] - بررسی اثر مقیاس بر حساسیت سنجههای سیمای سرزمین
توسعۀ سنجههای سیمای سرزمین در اواخر دهۀ 1980 و پیشرفتهای فنون سنجش از دور و سامانۀ اطلاعات جغرافیایی توانستند بعد جدیدی در مطالعات اکولوژی سیمای سرزمین به‌خصوص در زمینۀ ارتباط بین الگوهای مکانی و فرایندهای اکولوژیکی به‌وجود آورد. با‌این‌حال وابستگی برخی سنجههای سیمای سرزمین به عامل مقیاس و قدرت تفکیکهای مختلف سامانههای سنجش از دور سبب شد توجه ویژهای به انتخاب مقیاس مناسب در مطالعات اکولوژ...
[ 6 ] - تعیین آسیبپذیری اکولوژیکی شهرستان طرقبۀ شاندیز با استفاده از روش عینی آسیب پذیری
تجربۀ پیامدهای ناشی از توسعۀ بی قید و شرط و توجه‌نکردن به محیط زیست در گذشته، سبب شده است که امروزه بشر دریابد یگانه راه حفظ منابعطبیعی در بلندمدت، توجه به محدودیتها و توان طبیعی محیط زیست است. یکی از اقدامات مهم برای در نظر گرفتن این محدودیتها در برنامهریزیهای مدیریتی و توسعه، تعیین آسیبپذیری اکولوژیکی اکوسیستم‌ها است تا با شناسایی مناطق حساس و آسیبپذیر، از انجام پروژههای عمرانی و...
[ 7 ] - پایش تغییرات سیمای سرزمین با استفاده از تحلیل سینوپتیک و تصاویر ماهوارهای (مطالعۀ موردی: شهرستان رشت)
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی روند تغییرات ترکیب و پیکربندی عناصر ساختاری سیمای سرزمین شهرستان رشت طی سال‌های 1366 تا 1390 طراحی و با استفاده از شیوۀ تحلیل سینوپتیک سیمای سرزمین انجام شد. از این‌رو نقشههای سیمای سرزمین از سه فریم تصویر ماهوارهای سنجندۀ TM سال‌های 1366، 1378 و 1390 با استفاده از روش تفسیر تلفیقی تهیه شدند. سپس تعدادی از سنجههای ترکیب و پیکربندی سیمای سرزمین شامل تعداد تکه (N...
[ 8 ] - بررسی الگوهای توسعه در شهر ساری با استفاده از رهیافت اکولوژی سیمای سرزمین
توسعۀ شهرها یکی از پدیدههای مهم اقتصادی و اجتماعی است که تأثیرات بسیار زیادی بر عملکرد سامانههای اکولوژیکی به جا میگذارد. ازاینرو بررسی و تحلیل الگوهای رشد و توسعۀ شهرها با استفاده از فنون سنجش از دور، سامانۀ اطلاعات جغرافیایی و سنجههای سیمای سرزمین نقش مهمی در مدیریت و برنامه‌ریزی شهرها و کاهش تخریب محیط زیست به عهده دارند. پژوهش حاضر نیز در این راستا به بررسی الگوهای رشد و توسعۀ شهر سا...
[ 9 ] - بررسی حساسیت زیست‌محیطی اکوسیستم‌های موجود در نوار ساحلی استان هرمزگان
مناطق ساحلی به‌سبب موقعیت جغرافیایی و ویژگی‌های طبیعی، تنوع زیستی و اکوسیستم‌های وابسته و تأثیر‌پذیری توأم از خشکی و دریا، مناطقی حساس و شکننده محسوب می‌شوند. عملکردهای بوم‌شناختی این مناطق سبب استقرار طیف متنوعی از توسعه و بهره‌برداری انسانی در این نواحی شده است. اهمیت اکوسیستم ساحلی، این مناطق را شایستة اقدامات حفاظتی بیشتری قرار داده است. به‌دلیل غنای مناطق حساس در استان هرمزگان، در این پژوه...
[ 10 ] - تعیین آسیبپذیری اکولوژیکی بخش پاتم جنگل خیرود با استفاده از روش عینی آسیبپذیری
تخریب جنگل‌ها در دهه‌های پایانی قرن گذشته افزایش یافته است. بنابراین توسعۀ صحیح فعالیتهای انسانی در جنگل‌ها نیازمند آن است که محدودیت‌های محیط‌زیست در فرآیند مدیریت جنگل‌ها مد نظر قرار بگیرد. یکی از اقدامات مناسب در این راستا تعیین آسیبپذیری اکولوژیکی است. در تحقیق حاضر، بخش پاتم جنگل خیرود براساس پایداری اکولوژیک با استفاده از روش عینی آسیبپذیری طبقه‌بندی شد. نتایج نشان داد که 26 درصد منطقه...
[ 11 ] - سنجش عناصر اقلیمی مؤثر در توسعۀ آتش‌سوزی جنگل‌های زاگرس با بهکارگیری مدلهای رگرسیون در جنگل‌های زاگرس شهرستان ایذه
آتش‌سوزی هر ساله سبب ازبین‌رفتن بخش وسیعی از پوشش‌های جنگلی و مرتعی در سطح جهان میشود. شهرستان ایذه واقع در شمال شرق استان خوزستان در حوزۀ رویشی جنگل‌های زاگرسی ایران از این قاعده مستثنا نیست و تاکنون آتش‌سوزی‌های متعددی در این شهرستان روی داده است. هدف از این تحقیق تعیین مهم‌ترین عناصر اقلیمی مؤثر در وقوع آتش‌سوزی و گسترش اراضی جنگلی آسیب‌دیده از این رخداد، در شهرستان ایذه، با استفاده از مدل...
[ 12 ] - مقایسه روشهای ارزیابی اثرات محیط زیستی با به کارگیری روش تحلیل تاکسونومی عددی
در پی شکل گیری تفکرات حفاظت محیط زیست در اوایل دهه 1970 و فشار های اجتماعی بر دولت‌ها به منظور برنامه ریزی و اتخاذ اقداماتی جهت جلوگیری از تخریب بیشتر محیط زیست، در بسیاری از کشورهای توسعه یافته، قانون لزوم انجام ارزیابی اثرات زیست محیطی برای پروژه های عمرانی به تصویب رسید. از آنجا که انجام ارزیابی اثرات محیط زیستی خود مستلزم در اختیار داشتن روش ها و ابزار مخصوص خود بود، تلاش های زیادی در این ز...
[ 13 ] - مدلسازی اثر خصوصیات فیزیکی حوزه آبخیز بر روی کیفیت آب های سطحی و تحلیل عدم قطعیت با استفاده از شبیه ساز ی مونت کارلو
مدلسازی ارتباط بین ویژگی های فیزیکی و شاخص های کیفیت آب، نقش مهمی در مدیریت یکپارچه حوزه آبخیز بازی میکند. علاوه بر آن در فرآیند مدلسازی همواره نا اطمینانی به‌طور ذاتی و اجتناب‌ناپذیری وجود دارد که به سبب وجود عدم قطعیت و خطا در دادههای ورودی مدل، پارامترها و ساختار مدل است؛ بنابراین به کمیت درآوردن میزان عدم قطعیت در خروجی مدل ها برای رسیدن به پیشبینی های مطمئن در مدلسازی امری اجتناب‌ناپذیر ...
[ 14 ] - مقایسه سه روش تعیین دبی محیطزیستی برای رودخانه هرو در حوزه آب منطقه‌ای استان اردبیل
بهمنظور تأمین نیاز اکوسیستم رودخانه لازم است تا بخشی از جریان رودخانه تحت عنوان جریان محیطزیستی به خود رودخانه تخصیص‌یافته تا تضمین‌کننده پایداری اکوسیستم رودخانه‌ها باشد چرا که بهره‌برداری از اکوسیستم‌ها و خدمات اکولوژیکی رودخانه‌ها همچون تأمین آب نمی‌بایست توان اکولوژیکی آنها را در داشتن یک زندگی پایدار به خطر بیاندازد. به‌طور کلی هدف از انجام پروژه حاضر، تعیین بده محیطزیستی با به‌کار‌گیر...
[ 15 ] - بررسی وضعیت زیست محیطی خاک و گیاه Astragalus sp. در اراضی اطراف کارخانه ذوب مس خاتون آباد
در این مطالعه غلظت عناصر محلول در خاک و گیاه اطراف کارخانه ذوب مس خاتون آباد (Al, As, Ba, Cr, Cu, Fe, Mg, Mn, Mo, Ni, Pb, Rb, S, Si, Sr, Zn) و تجمع و انتقال این عناصر در گیاه Astragalus sp. با فاکتور انتقال مورد بررسی قرار گرفت. جهت تعیین تغییرات انها از ازمون ANOVA و دانکن استفاده شد. همبستگی عناصر با یکدیگر توسط ضریب همبستگی پیرسون مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد، بیشترین غلظت عناصر مربو...
[ 16 ] - بررسی نقاط قوت و ضعف مطالعات حیات وحش در گزارش های ارزیابی اثرات محیط زیستی کشور
عدم توجه کافی به گونه های جانوری و گیاهی که در محدوده اجرای پروژه ها قرار گرفته اند، می تواند عواقب جبران ناپذیری را ایجاد نماید. ارزیابی آثار توسعه بر محیط زیست از طریق گزارش ارزیابی اثرات، یک راه مهم برای حفظ بقای این ذخائر زیستی ارزشمند است. یکی از بخش های مهم در فرایند تهیه و بررسی گزارش ارزیابی محیط زیستی پروژه ها، مطالعات حیات وحش است. لذا این مطالعه با هدف تعیین کیفیت مطا...
[ 17 ] - مدلسازی آشفتگی مکانی جنگل با استفاده از سنجههای سیمای سرزمین در پارک ملی گلستان
هدف این پژوهش، تعیین وضعیت آشفتگی مکانی در بخش جنگلی پارک ملی گلستان با استفاده از فنآوری سنجش از دور، سنجههای سیمای سرزمین و GIS است. به این منظور پساز تعیین محدودة جنگلی منطقة مورد بررسی، نقشة دقیق پوشش سرزمین جنگل-غیرجنگل سال 1395 آن به روش تفسیرتلفیقی از دادههای سنجنده OLI ماهوارة لندست 8 تهیه شد. پس از تعیین مساحت بهینة شبکهبندی، منطقه به شبکهای از 550 پهنه ششضلعی 100 هکتاری تقسیم ...
[ 18 ] - بررسی اثرات مخرب گردشگری در شهرستان طرقبه شاندیز با کاربرد مدل تخریب
توسعه گردشگری پیامدهای مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیطزیستی در محیط پذیرنده ایجاد میکند. گردشگری در شهرستان طرقبه شاندیز به دلیل نزدیکی به کلانشهر مشهد، برخورداری از آب و هوای مطلوب و وجود چشم‌اندازهای زیبا و بکر، در سال‌های اخیر به‌شدت رو به گسترش نهاده است. این تحقیق با هدف بررسی پیامدهای توسعه گردشگری در این شهرستان انجام شده است که برای این منظور مدل تخریب به کار رفت. نخست محدوده مر...
[ 19 ] - مقایسه کارکرد مدل های مفهومی در شبیه سازی هیدرولوژیک رودخانه
مدلهای هیدرولوژیک بارش-رواناب ابزارهای مهمی در پروژه های منابع آبی هستند. بطور کلی کارایی این گروه مدلها وابسته به انتخاب مناسب پارامترهای مدل است. براین اساس روشهای متعددی برای برآورد پارامترهای هیدرولوژیک ابداع شده اند. تحقیق حاضر با هدف مقایسه عملکرد مدلهای هیدرولوژیک ادراکی TANK،SIMHYD و AWBM که از قابلیت برآورد غیر مستقیم پارامترهای مدل بهره می برند، در شبیه سازی جریان دبی حوزه آبخیز بابلر...
[ 20 ] - پیشبینی رشد مکانی و توسعه پراکنده شهر ساری با بهکارگیری مدل سلول‌های خودکار- مارکوف و شاخص آنتروپی شانون
Constant urban development in today’s world has turned urban growth management into a main challenge in the 21st century. Obtaining spatiotemporal information about the pattern and rate of urban growth is critical to a better understanding of the urban growth process and practicing appropriate management policies. The present study investigated the trend of urban sprawl in Sari, Iran. First, la...
[ 21 ] - مدل سازی رابطه بین کیفیت آب رودخانه و پوشش / کاربری سرزمین با رویکرد مناطق میانگیر
کاربری یا پوشش سرزمین در حوضه آبخیز تأثیرات زیادی بر کیفیت آب رودخانه‌ها دارد. کیفیت آب رودخانه ها به علت تغییرات الگوهای کاربری یا پوشش سرزمین در حوضه آبخیز به دلیل فعالیتهای انسانی تغییرات زیادی از خود نشان می‌دهند. در این تحقیق برای تعیین میزان اثراتی که تغییر در کاربری در بستر و حریم حوضه‌های آبخیز رودخانه‌ها بر کیفیت آب آنها می گذارد، به مدل سازی رابطه بین کاربری و متغیرهای کیفیت آب پردا...
[ 22 ] - ارزیابی اثرات محیطزیستی توسعه در شهرستان طرقبه شاندیز با بهکارگیری مدل تخریب
چکیده زمینه و هدف: مدل تخریب از جمله روشهای ارزیابی اثرات محیطزیستی است که اثرات فعالیتهای انسانی را بهصورت کمی بیان میکند. هدف از بهکارگیری این مدل، شناسایی عوامل تخریب و درجه آسیبپذیری بومسازگانها بهمنظور پیشگیری از تخریب آتی توسط پروژههای دیگر و نشان دادن امکان توسعه در آینده، به تصمیمگیرندگان است. روش بررسی: نخست م...
[ 23 ] - پیش بینی مخاطرات زیست محیطی و کاربرد نقشه های ریسک به انسان در برای حملات گرگ (canis lupus) به انسان در استان همدان
امروزه، مدل سازی پیش بینی ریسک به عنوان یک راهکار موثر برای حفاظت از منافع انسانی و جمعیت های حیات وحش محسوب می گردد. کاربرد نقشه های خروجی چنین مدل هایی جهت تعیین گستره پراکنش درگیری ها، برآورد هزینه های احتمالی و موفقیت برنامه های کنترلی بسیار سودمند است. در تحقیق حاضر یک نقشه ریسک برای حملات گرگ (canis lupus) به انسان در استان ه...
[ 24 ] - سنجش میزان همخوانی توسعه صنعتی با توان توسعه با بهکارگیری روش تصمیمگیری چند معیاره فازی در استان اردبیل
برنامه‌ریزی و انتخاب مکان‌های مناسب برای مناطق صنعتی برای استفاده صحیح و پایدار از سرزمین به‌عنوان پایه آمایش سرزمین و راهکار رسیدن به توسعه پایدار می‌باشد. ازاینرو در نظر گرفتن این مکان‌ها و موقعیت جغرافیایی آنها با ویژگی‌های محیطزیستی سرزمین که تعیین‌کننده توزیع و تعادل منطقه‌ای و استفاده حداکثر از قابلیت‌های محیط باشد میتواند کاهنده اثرات مخرب محیطزیستی صنایع باشد. در این تحقیق به‌منظ...
[ 25 ] - بررسی رابطه دمای سطحی و الگوی مکانی سرزمین با بکارگیری مدل های رگرسیونی و سنجه های سیمای سرزمین
با توجه به آثار منفی افزایش دمای مناطق انسان ساخت روی مصرف انرژی و رفاه انسانی، جبران این اثرات منفی از طریق کنترل الگوی پوشش های سبز و اثر خنک کنندگی آن از اهمیت زیادی برخودار است. هدف از این مطالعه تعیین مناسب ترین رابطه رگرسیونی الگوی مکانی سرزمین با دمای سطحی شهرستان رشت بوده است و بدین منظور از سنجه های سیمای سرزمین به عنوان متغیرهای ورودی به مدل سازی استفاده شد. کاربری/ پوشش و دمای سطحی ز...
نویسندگان همکار