وحیده پیام نور
دانشیار، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. ایران.
[ 1 ] - تلاشی در جهت ریزازدیادی گونه نمدار در شرایط درون شیشه‌ای
زمینه و هدف: نمدار از جمله گونههای مورد تهدید در شمال ایران است که درصد بسیار ناچیزی از جنگل‌های شمال کشور را تشکیل میدهد. از آنجاییکه بذور نمدار در جوانه‌زنی با مشکلاتی همچون خواب دوگانه فیزیولوژیکی (جنین) و مکانیکی (پوشش سخت پریکارپ) روبهرو هستند، استفاده از روش‌های کاربردی نظیر کشت بافت میتواند در کشت، بازسازی و حفاظت از ذخایر ژنتیکی موثر واقع شود. روش بررسی: این پژوهش با هدف تعیین م...
[ 2 ] - ارزیابی میزان جذب برخی متابولیت‌های ثانوی (بتولین، اسید بتولینیک، فنل، فلاونوئید) و فعالیت آنتی‌اکسیدان قارچ‌های چوب زی گیاه دارویی Betula pendula (L.) Roth. در استان گلستان
قارچ‌های چوب زی نیازهای غذایی و متابولیت‌های ثانوی را از میزبان خود جذب نموده و یکی از منابع عظیم درمانی و حاوی عناصر فعال زیستی میباشند. تحقیق حاضر برای اولین بار بر روی قارچ‌های ماکروسکوپی چوب‌زی درخت توس Betula pendula (L.) Roth.، واقع درجنگل‌های سیاهمرزکوه استان گلستان انجام شد. دو متابولیت ثانوی بتولین و بتولینیک اسید با ارزش ضدسرطانی در پوست گونههای مختلف درخت توس سنتز می‌شود،...
[ 3 ] - بهینه‌سازی تیمارهای سترونسازی جهت کشت درون شیشه‌ای دو گونه مختلف درخت توس (Betula sp)
توس (Betula sp) از گونه¬های رو به انقراض ایران بوده و زادآوری طبیعی آن در جنگل¬های شمال کشور بسیار اندک می¬باشد. مشکلات مربوط به زادآوری و جوانه زنی طبیعی بذر آن و آلودگی¬های همراه بذور اهمیت استفاده از کشت¬های درون شیشه را در جهت حفظ، بقا و اصلاح آن¬ها دو چندان کرده است. بدین منظور کشت بافت دو گونه از جنس توس از طریق ریزنمونه بذری مدنظر قرار گرفت. بذور گونه litwinowii B. از منطقه جنگ...
[ 4 ] - شناسایی برخی عوامل خسارتزای همراه بذور سیاه کرکو ((Acer monspessulanum sub. Turcomanicum و نمدار (begonifolia Tilia) در استان گلستان
سیاه کرکو ((Acer monspessulanum sub. Turcomanicum یکی از پنج زیرگونه کرکو در ایران بوده و در نواحی شمال شرق کشور، از گرگان تا شمال خراسان امتداد دارد. کمبود تجدید حیات در رویشگاههای طبیعی و مشکلات ناشی از خشکسالی باعث از بین رفتن بسیاری از پایه‌های افرا کرکو در ایران شده است. درصد بالایی از بذور، پس از رسیدن، پوک و آسیب‌دیده‌اند. قوه نامیه بذور نیز بسیار پایین بوده به علت داشتن خواب بذر، پس از...
[ 5 ] - تیپ‌های مختلف روزنه برگ توس (Betula spp.) در جنگل‌های شمال کشور
پژوهش پیش رو به منظور شناسایی تیپ‌های مختلف روزنه و تعیین موقعیت قرارگیری آن نسبت به سلول‌های اپیدرم در جنس توس (Betula spp.) در سه رویشگاه کوهستانی شامل سیاه مرزکوه، سنگده و شهرستانک با استفاده از میکروسکوپ الکترونی و نوری انجام شد. از هر رویشگاه 10 پایه درختی با رعایت فاصله حداقل 100 متری از یکدیگر برای انجام این پژوهش در نظر گرفته شد. نتایج آنالیز طرح آشیانه‌ای، حاکی از تفاوت های معنی دار بی...
[ 6 ] - بررسی سطوح پلوئیدی در گونهها و هیبریدهای بین گونهای گردو با روش فلوسیتومتری
در این تحقیق سطح پلوئیدی و شمارش کروموزومی در گونهها و هیبریدهای بین گونهای گردو (Juglans ) جهت اهداف اصلاحی با دستگاه فلوسیتومتری مورد بررسی قرار گرفت. در بهار، برگ‌های جوان گردو شامل ارقام گردوی ایرانی (J. regia)، ژنوتیپ_های گونه گردوی سیاه (J. nigra)، گونه هیندسی (J. hindsii) و هیبریدهای بین گونهای رویال (J. hindsii × J. nigra) و پارادوکس (J. hindsii × J. regia) ازایستگاه تحقیقاتی کمال شهر ک...
[ 7 ] - ارزیابی مقاومت سه گونه اکالیپتوس (E. camaldulensis، E. microtheca ، E.saligna) در مراحل اولیه رشد تحت تنش نمک کلرید کلسیم در شرایط آزمایشگاه
سطح وسیعی از خاک‌های جهان با مشکل شوری مواجه میباشند. شوری بر استقرار، جوانه‌زنی و سبز شدن گیاهان تاثیر می‌گذارد. کاشت گونهها و ارقام مقاوم به شوری یک روش بسیار مناسب و اقتصادی جهت غلبه بر مشکلات مربوط به شوری خاک معرفی شده است. گونههای مختلف اکالیپتوس در دنیا به عنوان درختان متحمل به شوری معرفی و به طور گسترده‌ای در سراسر جهان استفاده می‌شوند. مهمترین عنصرهای محلول در خاک‌های شور که مانع از...
[ 8 ] - ارزیابی مقاومت به شوری سه گونه اکالیپتوس در مراحل اولیه رشد
چکیده تنش شوری یکی از تنش¬های غیر زنده محسوب می¬شود که با توجه به اثرات منفی روی رشد گیاهان، پتانسیل تولید اراضی را کاهش می¬دهد. جوانه¬زنی بذر اولین مرحله¬¬ای است که گیاه با شوری خاک مواجه می¬شود، بنابراین بررسی پاسخ گیاه در این مرحله به تنش شوری می¬تواند نقش اساسی در تعیین میزان مقاومت آن داشته باشد طوری¬که با شناسایی رفتار گیاه در این مرحله می¬توان با صرف زمان اندک مقاوم¬ترین گونه را مشخص کرد...
[ 9 ] - باززایی مستقیم توس Betula litwinowii از طریق کشت درون شیشه‌ای ریزنمونه تک‌گره
توس(Betula sp) در ایران بازمانده جنگل¬های اولیه خزری و رو به انقراض است. دامنه پراکنش محدود و شرایط رویشگاهی نامساعد جنس توس و عدم زادآوری در رویشگاه¬های طبیعی و ناتوانی در تکثیر جنسی باعث در معرض انقراض قرار گرفتن آن شده و استفاده از فنون درون شیشه¬ای را جهت حمایت بیشتر از این جنس مورد تاکید قرار می¬دهد. هدف از پژوهش حاضر بهینه¬سازی محیط کشت و تیمار¬های سترون¬سازی جهت ریزازدیادی B. litwinowii،...
[ 10 ] - مقایسه میزان تاکسول تولید شده در شرایط درون شیشه ای با بافت های طبیعی گیاه Taxus baccata L و .Taxus berevifolia Nutt
تاکسول به عنوان یک ترکیب طبیعی بسیار کارآمد با سمیت پایین در کنترل و درمان طیف گسترده‌ای از سرطان-ها شامل سرطان پستان، رحم، تخمدان و سایر انواع آن معرفی شده است که منبع اولیه تولید آن، گیاه سرخدار (Taxus sp) می‌باشد. محدود بودن تعداد درختان سرخدار و عدم امکان تهیه مستقیم تاکسول از اندام‌های طبیعی به دلیل ممنوعیت قانونی قطع این درختان باعث شده از کشت‌های درون شیشه‌ای به عنوان جایگزین مناسب جهت ت...
[ 11 ] - اثر تیمارهای مختلف شکست خواب بذر بر جوانه‌زنی و عملکرد اولیه بذور Betula pendula
زادآوری در رویشگاههای طبیعی گونههای توس در ایران با مشکل شدید مواجه بوده و در معرض از بین رفتن هستند. جوانه‌زنی بذور نیز به راحتی انجام نمی‌گیرد؛ لذا تحقیق حاضر با هدف افزایش عملکرد بذورBetula pendula و در آزمایشگاه انجام شده است. بذور از منطقه سیاه مرزکوه (استان گلستان) جمع‌آوری گردید. تیمارهای خیساندن 24 ساعته بذور در آب، هورمون جیبرلیک اسید (غلظتهای 50، 100 و 150 پی پی ام)، نیترات پتاسیم (غ...
[ 12 ] - بهینه سازی دستورالعمل بکارگیری تترازولیوم در راش شرقی
جهت انجام هرگونه کار اصلاحی بر روی بذر، تعیین میزان قابلیت حیات آن از طریق انجام آزمون-های جوانه‌زنی دارای اهمیت فراوانی است. آزمون‌های بیوشیمیایی به صورت کلی روش‌های سریع-تری برای ارزیابی زنده بودن نمونه‌های بذری و به طور اختصاصی برای ارزیابی بذرهای غیرقابل جوانه‌زنی که به نظر می‌رسد خواب باشند، از طریق سنجش بافت‌های ضعیف یا مرده ارائه می‌کنند. آزمون تترازولیوم از معمول‌ترین آزمون‌های یاد شده ...
[ 13 ] - کالزایی Betula pendula Roth. از طریق کشت بافت ریزنمونهها و محیط کشت‌های مختلف
Betula pendula Roth. یکی از گونههای مهم خانواده Betulaceae در ایران به علت رویشگاه طبیعی محدود و عدم زادآوری در معرض خطر انقراض می‌باشد. استفاده از تکنیک کشت بافت گیاهی راه حلی مناسب برای تکثیر غیرجنسی این گونه و همچنین حفاظت و حمایت آن در شرایط کنترل شده‌است. در این پژوهش کالزایی B. pendula با استفاده از پنج ریزنمونه (برگ، ساقه، تک‌گره، دمبرگ و پوست) در دو محیط کشت WPM و NT با دو ترکیب هورمون...
[ 14 ] - تأثیر متیل‌جاسمونات و سالیسیلیک اسید بر تولید بتولین و بتولینیک اسید در کشت سوسپانسیون سلولی توس (Betula pendula Roth.)
این پژوهش با هدف افزایش تولید بتولین و بتولینیک اسید با استفاده از کشت سوسپانسیون سلولی گیاه توس (Betula pendula Roth.) و محرک‌های متیل‌جاسمونات و سالیسیلیک اسید انجام شد. در این تحقیق ابتدا رشد سلولی طی دوره 16 روزه بررسی شد. سپس دو محرک متیل‌جاسمونات (در غلظتهای 0، 50،100،150 و 200 میکرومولار) و سالیسیلیک اسید (در غلظتهای 0، 100، 200، 300 و 400 میکرومولار) به‌طور جداگانه به محیط کشت‌های 8 ...
[ 15 ] - بهبود صفات جوانه‌زنی در بذور کاج جنگلی (Pinus sylvestris)، کاج سیاه (P. nigra) و کاج بروسیا (P. brutia) با استفاده از پیش‌تیمار پلی‌اتیلن گلیکول
جوانه‌زنی و استقرار مطلوب بذر از مهمترین مسائل در تیمارهای پیش از کاشت است. اسموپرایمینگ بذر به‌عنوان یک تیمار پیش‌رویشی برای افزایش صفات جوانه‌زنی و استقرار گیاهچه به‌ویژه در شرایط نامطلوب مطرح است. در این تحقیق، اثر اسموپرایمینگ بر صفات جوانه‌زنی (درصد جوانه‌زنی، میانگین حداکثر جوانه‌زنی روزانه، سرعت جوانه‌زنی، میانگین زمان جوانه‌زنی، ارزش جوانه‌زنی) بذور کاج جنگلی، کاج سیاه و کاج بروسیا در ...
[ 16 ] - ریزازدیادی توس از طریق کالوس برگ آن
گونههای توس بهدلیل دارا بودن ارزش دارویی، صنعتی و زینتی از اهمیت ویژهای برخوردار میباشند. litwinowii Betula یکی از دو گونه توس در حال انقراض ایران می‌باشد که در سنگده ساری رویش دارد. در پژوهش حاضر، ریزنمونههای برگ پس از اعمال تیمارهای سترونسازی (کلرید جیوه 1/0 درصد، الکل 70 درصد و هیپوکلریت سدیم 25 درصد در زمانهای مختلف) در دو محیط کشت WPM و MS با غلظتهای مختلف هورمونهای BAP و 2,4-D جه...
[ 17 ] - غلبه بر خواب بذر و بهبود صفات جوانه زنی در بذور Acer monspessulanum sub turcomanicum
تحقیق حاضر، با هدف یافتن بهترین تیمار جهت شکستن خواب بذر و بهبود صفات جوانه‌زنی و رویشی سیاه‌کرکو زیر‌گونۀ ترکمن انجام شد. بدین منظور بذور لازم از منطقۀ سیاهمرزکوه در 18 کیلومتری جنوب شرق گرگان- گلستان جمع‌آوری و پس از دو، چهار و شش ماه چینۀ سرمایی تحت تأثیر تیمارهای جیبرلیک اسید (250 و 500 پیپیام)، قارچ‌کش (دیفنوکنازول) و آفت‌کش (ایمیراکلراید) قرار گرفت و صفات جوانه‌زنی شامل درصد جوانه‌زنی...
[ 18 ] - رفتار ذخیره‌ای و حساسیت به خشکی بذرهای سیاه کرکو (Acer Monspessulanum Sub. Turcomanicum)
این تحقیق با هدف شناخت رفتار ذخیره‌ای، حساسیت به خشکی، و اثر رطوبت داخلی بذر بر صفات جوانه‌زنی و خصوصیات اولیۀ بذر و نونهال‌های حاصلۀ بذرهای سیاه کرکو انجام شده است. بذور سالم و رسیدۀ درختان افرا کرکو از درۀ زرین‌گل علی‌آباد استان گلستان در دامنۀ ارتفاعی 500 تا 1100 متری از سطح دریا و با رطوبت اولیۀ 46 درصد جمع‌آوری و برای غلبه بر خواب بذر به مدت شش ماه استراتیفه شدند؛ سپس برای تشکیل 9 سطح رط...
[ 19 ] - اثر میزبان‌های مختلف بر تغییرات متابولیت‌های ثانویه دارواش (Viscum album)
اثر میزبان‌های مختلف بر تغییرات متابولیت‌های ثانویه دارواش اروپایی (Viscum album L.) چکیده سابقه و هدف: دارواش‌ها گروهی قابل توجه و متنوع از نهاندانگان‌اند که انگل شاخه‌ها محسوب شده و دارای طیف گسترده‌ای از میزبان‌ها بوده و محدوده پراکنش بسیار وسیعی در دنیا داشته و ترکیبات موثره‌‌ی زیادی در خود دارند. با توجه به اینکه مقدار و نوع این ترکیبات در گیاهان به عوامل بسیار زیاد محیطی و ژنتیکی وابسته ...
[ 20 ] - استخراج تری‌ترپنوئیدهای ضدسرطانی (اسید بتولینیک و بتولین) از گلسنگ (Ramalina sinensis) پوست‌زی درخت توس (.Betula pendula Roth)
گلسنگ‌ها زیست‌بوم‌های کوچکی هستند که شامل دو موجود همزیست قارچی و جلبکی میباشند. آنها به‌عنوان یکی از منابع سرشار از ترکیب‌های طبیعی با خاصیت آنتی‌توموری، آنتی‌بیوتیکی و همچنین آنتی‌اکسیدانی شناخته شده‌اند که از برخی از آنها به‌عنوان دارو و برای درمان بیماری‌های خاص استفاده می‌شود. این پژوهش با هدف شناسایی و تعیین میزان بتولین، بتولینیک اسید و ارزیابی فعالیت آنتی‌اکسیدانی گلسنگ پوست‌زی درخت تو...
[ 21 ] - ارزیابی میزان جذب برخی متابولیت‌های ثانوی (بتولین، اسید بتولینیک، فنل، فلاونوئید) و فعالیت آنتی‌اکسیدان قارچ‌های چوب زی گیاه دارویی Betula pendula (L.) Roth. در استان گلستان
قارچ‌های چوب زی نیازهای غذایی و متابولیت‌های ثانوی را از میزبان خود جذب نموده و یکی از منابع عظیم درمانی و حاوی عناصر فعال زیستی میباشند. تحقیق حاضر برای اولین بار بر روی قارچ‌های ماکروسکوپی چوب‌زی درخت توس Betula pendula (L.) Roth.، واقع درجنگل‌های سیاهمرزکوه استان گلستان انجام شد. دو متابولیت ثانوی بتولین و بتولینیک اسید با ارزش ضدسرطانی در پوست گونههای مختلف درخت توس سنتز می‌شود،...
[ 22 ] - تنوع صفات ماکرومورفولوژیک برگ و بذر در سه جمعیت جنس توس در ایران
بهمنظور بررسی تنوع صفات ماکرومورفولوژیک برگ و بذر در سه جمعیت جنس توس در ایران در مجموع 1800 برگ و بذر از 90 پایۀ درختی در سه رویشگاه از تاکسون‌های این جنس اندازه‌گیری شد. 25 صفت ماکرومورفولوژی از برگ و بذر ارزیابی شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌های کمّی با استفاده از آزمون تجزیۀ واریانس یکطرفه و طرح آماری آشیانه‌ای صورت گرفت و برای مقایسۀ چندگانۀ میانگین‌ها از آزمون دانکن استفاده شد. برای مقایسه و گروه...
[ 23 ] - اثر نوع ریزنمونه بر مقدار ماده مؤثره تولید شده در شرایط In vitro در دو گونه Betula pendula Roth و Betula litwinowii
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.577.96.4.1575.105 بتولین و اسید بتولینیک یکی از مهمترین متابولیت‌های ضد سرطان (پوست، سینه، رحم، روده، پانکراس، مغز استخوان و غیره) و ضد ایدز میباشند که منبع اولیه تهیه آن درخت توس است. با توجه به در حال انقراض بودن این درختان در ایران، جایگزین نمودن روش‌های نوین کشت سلول و بافت بجای استخراج از پوست امری ضروری می‌باشد. هدف از انجام...
[ 24 ] - بررسی برخی صفات کمی و کیفی برگ در گونه ها و هیبریدهای بین گونه ای گردو واقع در کمال شهر کرج
سابقه و هدف: این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه صفات مورفولوژیکی برگ گونهها، ژنوتیپ‌ها و هیبریدهای بین گونهای درختان گردو موجود در ایستگاه تحقیقاتی کمال شهر کرج، بخش تحقیقات باغبانی موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر صورت گرفت. خصوصیات ریخــت شناســی جــزو نخســتین و پــرکــاربردتــرین نشانگرهایی هسـتند کـه از دیـر بـاز همـواره مـورد توجـه گیاهشناسان بوده‌اند که در این میان صفات ریختی بـرگ دارای جایگ...
[ 25 ] - ارزیابی نوع ریزنمونه و فصل نمونه‌گیری تحت تأثیر تیمارهای مختلف ضدعفونی بهمنظور کشت بافت شمشاد خزری (Buxus hyrcana Pojark.)
این پژوهش با هدف یافتن بهترین ریزنمونه و فصل نمونهبرداری تحت تأثیر تیمارهای مختلف سترونسازی برای دستیابی به دستورالعمل مناسب و بهینه برای پژوهشهای کشت بافت شمشاد خزری انجام شد. ریزنمونههای برگ و ساقه از بخشهای مختلف گیاه تهیه شدند. ابتدا پیشتیمارهای ضدعفونی ریزنمونهها و شستشوی اولیه با آب معمولی دارای چند قطره مایع ظرفشویی بهمدت چهار تا پنج دقیقه بهمنظور حذف آلودگیهای سطحی انجام شد...
[ 26 ] - ریخت‌شناسی دانۀ گردۀ برخی از گونههای بومی و غیربومی جنس افرا در ایران
در این پژوهش، مورفولوژی و تنوع دانۀ گردۀ هشت گونه از جنس افرا شاملA. negundo, Acer palmatum A.monsspesulanum, A.velutinum, A,cappadocicum, A.campestre,, A.platanoide L, A.hyrcanumو یک کولتیوار از افرا(A.negundovariegatum) با هدف بررسی تأثیر آن در آرایه‌بندی این جنس و یافتن صفات تشخیصی بررسی شد. نتایج نشان داد که دانه‌های گرده در این جنس سه...
[ 27 ] - The effects of magnetism and osmopriming on seed germination and vegetative characteristics of Pistacia atlantica
The present study aimed to increase the seed germination and the initial performance of pistachio seeds by investigating the effects of the magnetic field and osmopriming treatments simultaneously. 10 treatment levels of 10, 20 and 30 mT for 5, 15, 25 minutes and 1 control treatment (without exposure to a magnetic field) were performed in three replicates and the best level of magnetic surface ...
[ 28 ] - بررسی تأثیر برخی نانومواد در کنترل قارچ عامل بلایت شمشاد (Calonectria pseudonaviculata) در شرایط درون شیشه‌ای
در این پژوهش اثرهای برخی نانومواد (نانوسلولز، نانوکیتین، نانوکیتوزان، نانونقره و نانومس) در کنترل قارچ عامل بیماری در شرایط درونشیشهای ارزیابی شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و در پنج غلظت (صفر، 50، 100، 150 و 200 پیپیام) برای هر نانومواد انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که کاربرد نانومواد با غلظتهای ذکرشده در ممانعت از رشد میسلیوم قارچ عامل بیماری معنید...
[ 29 ] - بررسی اثر القاء الیسیتورها بر خواص آنتی‌اکسیدانی و ترکیبات ثانویه میسلیوم قارچ‌های Stereum hirsutum, Hyphodontia paradoxa و Arthrinium arundinis در استان گلستان
این تحقیق با هدف بررسی اثر القاء الیسیتورها بر خواص آنتی‌اکسیدانی و ترکیبات ثانویه میسلیوم قارچ‌های Arthrinium arundinis ، همزیست گلسنگ، Hyphodontia paradoxaو Stereum hirsutum به میزبانی گیاه Betula pendulaانجام شد. در تابستان 1395 نمونهبرداری اولیه از پوست تنه درختان از منطقه سیاه مرزکوه استان گلستان از ارتفاع 2400متری از سطح دریا انجام و خالص‌سازی قارچ ان...
نویسندگان همکار