سید محمد مقیمی
استاد دانشکده مدیریت دانشگاه تهران
[ 1 ] - طراحی و اجرای سازوکار های نهادینه سازی ارزش ها در شرکت های هلدینگ:مطالعه ای درگروه مپنا
چکیده: درسه دهه گذشته مطالعه در حوزه ارزش و اخلاق در سازمان های بزرگ جهانی اهمیت روزافزونی یافته و به یکی از حوزه های استراتژیک سازمانها تبدیل شده است. پیش از آن، ویژگی های مالی عامل مهمی در تعریف موفقیت یک سازمان محسوب می شد ولی در سالهای اخیر، اخلاق و ارزش ها، شاخص های مهمتری برای ماندگاری سازمان ها به شمار میروند.هدف این پژوهش طراحی ساز وکارهائی برای نهادینه سازی ارزش ها درگروه مپنا بود. برا...
[ 2 ] - بازاریابی کارآفرینانه کسب و کارهای کوچک و متوسط صنعت فناوری اطلاعات با رویکرد نظریه زمینه ای کلاسیک
کسبوکارهای کوچک و متوسط، ویژگیهایی دارند که آنها را از کسبوکارهای بزرگ مجزا میکند. یکی از این ویژگیها مربوط به بازاریابی است؛ بهطوریکه مهارت اندک بازاریابی در کسبوکارهای کوچک، اغلب به سطوح پایینتر عملکرد، ریسکهای بالاتر و شکست منجر میشود. برخورداری از یک رویکرد ناشی از بررسی و تحلیل کسبوکارهای کوچک موفق، نیاز اساسی اینگونه کسبوکارهاست. عبارت «بازاریابی کارآفرینانه» برای توصیف فعال...
[ 3 ] - چارچوبی برای تجاری سازی نوآوریهای دیجیتال در شرکتهای کارآفرین رسانهای ایران (مطالعهای چند موردی)
ظهور فناوریهای نوین ارتباطی سبب شد صنعت رسانه از چیرگی شرکتهای بزرگ که تواناییهای مالی بالا و دسترسی به امکانات گران قیمت را داشتند خارج شود و فعالیت شرکتهای کوچک و کارآفرین با استفاده از این فناوریهای جدید و ارزان امکانپذیر شود. در کشور ما نیز فعالیتهای کارآفرینی در عرصه رسانههای دیجیتال با استقبال روبهرو شد، اما بهرغم تلاشهای متعدد، آمار موفقیت کارآفرینان ایرانی چندان چشمگیر نبوده ...
[ 4 ] - ارزیابی پیش برندگی سیاستهای کلان و خرد توسعه کارآفرینی کشور
به موازات رشد جمعیت کشور و گسترش فزاینده بیکاری، مقوله کارآفرینی و توسعه آن در برنامههای توسعه سوم و چهارم مورد توجه قرار گرفت. اکنون پس از اتمام دوره زمانی برنامه چهارم، ضرورت دارد تا سیاستها و برنامههای مرتبط با توسعه کارآفرینی مورد ارزیابی قرار گیرد. بر این اساس، این پژوهش با هدف ارایه الگویی از سیاستهای مؤثر بر توسعه کارآفرینی در دو بخش سیاستهای کلان و خرد و ارزیابی آنها انجام شده است...
[ 5 ] - طراحی و تبیین مدل بودجهبندی بر اساس شاخصهای حکمرانی خوب در ایران
هدف اصلی این پژوهش، شناسایی مشخصات و مؤلفههای نظام بودجهبندی است؛ بهگونهای که تبلوری از حکمرانی خوب باشد و باعث بهبود شاخصهای حکمرانی خوب گردد. رویکرد مدنظر این پژوهش، رویکرد ترکیبی و از نوع اکتشافی متوالی است. در بخش کیفی این پژوهش از تحلیل تم مصاحبه و در بخش کمی، بهمنظور تأیید مدل از پرسشنامه استفاده شده است. جامعۀ آماری این پژوهش، خبرگان دانشگاهی و اجرایی حوزۀ بودجهبندی است که نمونه...
[ 6 ] - مطالعه ماهیت زبان دولت در سه دهه انقلاب اسلامی و ارائهی الگوی کارآمد آن در ایران
با توجه به اینکه بورکراسی ساختار غالب دولتها است؛ ازاینرو، زبان دولت نیز تا حد زیادی شبیه به زبان بوروکراسی شده است. بسیاری از مشکلات مدیریت دولتی با همین زبان بوروکراسی (زبان بوروکراتیک) ردیابی میشود. در این مقاله تلاش شده است تا ماهیت زبان دولت در سه دهه انقلاب اسلامی ایران برررسی شده، الگوی کارآمد زبان دولت برای دهه چهارم انقلاب اسلامی تدوین شود. روش انجام پژوهش برای بررسی وضعیت موجود ز...
[ 7 ] - الگوی مدیریت توسعه بر مبنای ارزشهای اسلامی: سیری دردیدگاههای امام خمینی(ره)
از آنجاکه هر جامعهای برای توسعه مادی و معنوی خود نیازمند الگویی منحصر بهفرد مبتنی بر ارزشهای حاکم بر جامعه است و امام خمینی(ره) بهعنوان پایهگذار نظام مقدس اسلامی ، اولین تجربه عملی مدیریت توسعه مبتنی بر ارزشهای اسلامی را به منصه ظهور رسانید؛ پژوهشی در خصوص مدیریت توسعه از دیدگاه امام خمینی(ره) با استفاده از مجموعه 22 جلدی صحیفه امام (ره)انجام شده که مقاله حاضر برگرفته از نتایج علمی-کاربر...
[ 8 ] - بررسی رابطه بین عناصر ساختار سازمانی و فرهنگ کارآفرینانه در دانشگاه تهران
یکی از موضوعات بسیار مهم و نوین در حوزه تحقیقات دانشگاهی مدیریت آموزشی، موضوع "دانشگاه کارآفرین" است. در دانشگاه کارآفرین، ساختار و فرهنگ سازمانی کارآفرینانه شرط لازم برای موفقیت سازمان تلقی میشوند و برای تحقق این موضوع، میبایست بین فرهنگ سازمانی کارآفرینانه و ساختار سازمانی، رابطه تنگاتنگی وجود داشته باشد. سازمانهای بزرگی همچون دانشگاه تهران به عنوان اولین و موفقترین دانشگاه کشور جهت پیاده...
[ 9 ] - بررسی ارتباط بین سبک شخصیت و اثربخشی مدیریت در مدیران سازمانهای دولتی
«رویکرد موقعیتی» در رهبری بیانگر چندین فاکتور متعامل در فرایند اثربخشی مدیریت تأثیرگذار است ازجمله: ویژگیها و رفتارهای رهبران، زیردستان و موقعیتی که باآن در تعاملاند. در این تحقیق تمرکز ما روی تأثیر ویژگیهای شخصیتی مدیران بر اثربخشی آنها میباشد. امروزه در استخدام و بهکار گیری منابع انسانی، مهم ویژگیهای روانی و شخصیتی متقاضی شغل با پست و شغل مورد نظر میباشد. که در ماده 9 آئیننامه اصلاح ...
[ 10 ] - استعارهپردازی رفتاری کارکنان در سازمانهای دولتی ایران
این پژوهش با هدف غایی استعاره پردازی رفتار کارکنان در سازمانهای دولتی با رویکرد کیفی انجام شده است. برای این منظور دو مطالعه پایهگذاری شد. در مطالعه اول با اتخاذ استراتژی پدیدارشناسی به بررسی تجارب زیسته افراد از پدیده رفتار و زندگی سازمانیشان پرداخته شد. برای این منظور 43 نفر از کارشناسان و مدیران میانی سازمانهای دولتی از طریق روش نمونهگیری گلوله برفی مصاحبههای نیمه ساختاریافته عمیق صورت...
[ 11 ] - چارچوبی برای تدوین آییننامۀ نظام جامع بازرسی شهرداریهای کلانشهرهای ایران
در دهههای اخیر تحولات وسیعی در نحوۀ مدیریت شهری در چارچوبهای جدید مدیریتی و حکمرانی رخ داده است. نظام بازرسی در شهرداریها، به دلیل ارتباط مستقیم آن با سلامت اداری، عملکرد کارا و اثربخش، همچنین رضایتمندی شهروندان، از اهمیت و اعتبار خاصی برخوردار است. از همین رو، برخورداری از نظام بازرسی منسجم، کارآمد، شفاف و پاسخگو از اهمیت ویژهای برخوردار است. برای دستیابی به نظام کارآمد بازرسی در شهرداری...
[ 12 ] - تحلیل و سنجش ریسکهای منابع انسانی با بهکارگیری تکنیکهای دیمتل فازی و مشابهت فازی
علیرغم توجه فزاینده به حوزة تحقیقاتی منابع انسانی با عنوان سرمایههای مولد ارزش، مدیریت ریسکهای مرتبط با آن بهطور نظاممند بررسی نشده است. در پژوهش حاضر رویکردی کمّی بهمنظور تحلیل و سنجش ریسکهای منابع انسانی اتخاذ شده است. در گام نخست، ابعاد چندگانة ریسکهای منابع انسانی و مؤلفههای این ابعاد از طریق مصاحبههای نیمهساختاریافته با خبرگان منابع انسانی یکی از سازمانهای مطرح در صنعت برق کشور ...
[ 13 ] - پایبندی مدیران به اخلاق، و مدیریت شایعه در سازمانهای دولتی ایران
شایعه با توجه به ماهیت و قدرت تأثیرگذاری آن میتواند اضطراب اجتماعی را افزایش و بهرهوری و تولید را کاهش دهد و حتی اعتبار اجتماعی کارکنان، مدیران، مؤسسات و سازمانها را خدشهدار کند. در این زمینه انتظار میرود افرادی که به اصول اخلاقی پایبندترند، در درک، تجزیهوتحلیل و مدیریت شایعه، رفتاری متمایز داشته باشند. هدف این پژوهش، تشریح مفاهیمی مانند شایعه و بررسی شیوههای مدیریت و کنترل اخلاقی آن در ...
[ 14 ] - بررسی رابطه نگرشهای فرهنگی و خلاقیت کارکنان
راه حل کارساز برای غلبه بر مشکلات و تهدیداتی که سازمانهای امروزی با آن مواجهاند ایجاد بستر فرهنگی متناسب با خلاقیت و نوآوری است. هدف از این پژوهش بررسی رابطه نگرشهای فرهنگی و ابعاد چهارگانة آن، براساس مدل هافستد (مردسالاری، فردگرایی، فاصلة قدرت و اجتناب از عدم اطمینان) با خلاقیت کارکنان در وزارت رفاه و تأمین اجتماعی است. بدین منظور، نمونه آماری به حجم 150 نفر از کارکنان وزارتخانه، به روش ت...
[ 15 ] - مدیریت استعدادهای سازمانی: شناسایی شاخصها و ویژگیهای کارکنان کلیدی
امروزه اعتقاد این است که منابع انسانی مهمترین مزیت رقابتی و سرمایة سازمانی است و به همین دلیل، بر نقش ارزشمند افراد در سازمان تأکید شده است و مدیریت مطلوب آنها بسیار مهم و حساس تلقی میشود. مدیریت استعداد نشاندهندة نوعی تغییر پارادایم، از مدیریت منابع انسانی سنتی به مدیریت منابع انسانی نوینی است که دربرگیرندة توجه به نخبگان سازمانی است. یکی از گامهای اولیه در مدیریت استعداد، شناسایی کارکنان...
[ 16 ] - تحلیل رابطة فرهنگ سازمانی کارآفرینانه و هوش عاطفی
هدف این پژوهش طراحی چارچوبی نظری برای درک رابطة هوش عاطفی و فرهنگ کارآفرینانه است، در این پژوهش ضمن مطالعۀ مبانی نظری هوش عاطفی و فرهنگ کارآفرینانه، میزان ارتباط آنها بررسی شد. به این منظور پرسشنامههای تأییدشده (آلفای کرونباخ 92 درصد) میان 84 نفر از کارشناسان پردیس فارابی دانشگاه تهران (تعداد جامع برابر با 155 نفر است) توزیع شد و دادههای بهدستآمده با اجرای آزمونهای آماری توصیفی و استنباطی...
[ 17 ] - ارزیابی و اولویتبندی شاخصههای سرمایه اجتماعی وتأثیر آن برعملکرد سازمانی در نظام دانشگاهی
تحقیق حاضر با هدف بررسی ارتباط سرمایه اجتماعی و عملکرد سازمانی صورت گرفته است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات پیمایشی از گروه تحقیقات توصیفی میباشد. جامعه آماری این پژوهش کارکنان رسمی با مدرک دیپلم به بالا و اعضای هیات علمی دانشگاه زنجان میباشند که تعداد نمونه آماری به دست آمده با استفاده از نمونهگیری طبقهای 115 نفر میباشند. ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامه میب...
[ 18 ] - اخلاق سازمانی؛ جوهره فرهنگ سازمانی کارآمد
مقاله یکی از مهمترین مقولات سازمانی که از منظر علمی و عملی و اعتقادی توجه ویژهای به آن مبذول گردیده؛ از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار گیرد. ایجاد و حفظ فرهنگ سازمانی اخلاقی ضرورتی انکار ناپذیر برای سازمانهای امروزی است. دراین نوع فرهنگ سازمانی، ارزشها، باورهای اخلاقی محیطی و روشهای فلسفهای که سازمان براساس آن تأسیس گردیده؛ کلیه فرآیندهای ساختاری و رفتاری سازمان را تحت تأثیر قرار داده و در ...
[ 19 ] - ارائۀ مدلی برای بررسی تأثیر فناوری اطلاعات بر بهرهوری سازمانی با رویکرد فرایندگرا (مطالعه در صنایع استان فارس)
بهبود بهرهوری، یکی از اهداف بهکارگیری فناوری اطلاعات در سازمانها است، اما همواره از زمان آغاز بهکارگیری فناوری اطلاعات در سازمانها، در مورد تأثیر این فناوری بر بهرهوری سازمانی و سازوکارهای این تأثیر، ابهامهایی وجود داشته است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی تأثیر فناوری اطلاعات بر بهرهوری و شناخت سازوکارهای آن بر اساس رویکرد فرایندگرا است. برای این امر، پس از بررسی پژوهشهای گذشته، تهیۀ...
[ 20 ] - سنجش شاخصهای حکمرانی خوب و نقش دولت الکترونیک در ارتقای آن
حکمرانی خوب، واژهای است که بیانگر تغییر پارادایم نقش دولت و حکومتها است که زمینه را برای مشارکت یکسان و برابر تمام شهروندان در فرآیند تصمیمگیری فراهم نموده و بیانگر این واقعیت است که حکمرانی متعلق به مردم است و توسط مردم شکل میگیرد. از سویی دیگر، دولت الکترونیک ابزار قدرتمندی است که باعث ارایه بهتر خدمات عمومی، کاهش زمان انتظار و بهبود اثربخشی - هزینه، افزایش بهرهوری و بهبود شفافیت و پاسخ...
[ 21 ] - تبیین عناصر حکمرانی خوب در سیاستگذاری نظام بودجهریزی کشور
دستیابی به حکمرانی خوب و استقرار نظام تدبیر در حکومت، به یکی از مهمترین مقاصد در جوامع و دولتها تبدیل شده است. دستیابی به این مهم تا حد زیادی نیازمند تخصیص بهینه منابع به اهداف مرتبط با آن است. نظام بودجهریزی بدان جهت که ابزاری برای تخصیص بهینه منابع مادی به سیاستها و برنامههای هر کشور است، اهمیت غیرقابلانکاری در دستیابی به این مقصود دارد. بر این اساس، در پژوهش حاضر به دنبال شناسایی و تبی...
[ 23 ] - ارایه چارچوب آیندهنگاری شرکتی مبتنی بر سناریوپردازی، در راستای ارتقای مدیریت نوآوری در صنایع دفاعی با فناوری پیشرفته
شواهد عینی پژوهشهای حوزههای گوناگون نشان میدهد که شرکتها هنوز از کمبود چارچوبی جهت مواجهه با شرایط ابهامآمیز و پیچیده آینده در حوزههای مختلف و اطمینان از دریافت همه تغییرات خارجی مرتبط و ارائه پاسخهای متناسب در مخاطره هستند. در این میان شرکتها برای توسعه و گسترش نوآوریهای خود در راستای خلق ارزش و ثروت تلاش میکنند. یکی از روشهای نوین و توانمند برای شرکتها در این شرایط، آیندهنگاری شرک...
[ 24 ] - طراحی مدل سیاستگذاری رسانهای اتحادیه رادیو و تلویزیونهای اسلامی مبتنی بر رویکرد همگرایی محتوایی
پژوهش حاضر با استفاده از روش پژوهش نظریه دادهبنیاد، مدل سیاستگذاری رسانهای اتحادیه رادیو و تلویزیونهای اسلامی را طراحی کرده است. روش گردآوری دادهها، مصاحبه عمیق، روش نمونهگیری، گلوله برفی و روش تحلیل دادهها، سه مرحله کدگذاری (باز، محوری و انتخابی) بوده است. در این پژوهش با 23 نفر از مدیران و اعضای اتحادیه رادیو و تلویزیونهای اسلامی و خبرگان در حوزه رسانه مصاحبه شد و در خلال این م...
[ 25 ] - طراحی و تبیین چارچوبی برای شناسایی و دستهبندی ریسکهای منابع انسانی: کاربرد رویکرد کیفی
منابع انسانی بهعنوان منبع حیاتی موفقیت بیشتر سازمانها، دیرزمانی است که مورد بحث و بررسی پژوهشگران قرار گرفته است. با وجود توجه فزاینده به این حوزهی پژوهشی، منابع انسانی اکثراً تحت عنوان سرمایههای مولد ارزش نگریسته شده و جز معدودی موارد استثنا، ریسکهای مربوط به آن بهصورت سامانمند مورد بررسی قرار نگرفته است. در این راستا، در پژوهش حاضر دیدگاهی چندبُعدی و کلنگر به مبحث ریسک منابع انسانی ات...
[ 26 ] - شناسایی و رتبهبندی شاخصهای کارکنان کلیدی در راستای مدیریت استعدادهای سازمانی
امروزه اعتقاد بر این است که منابع انسانی مهمترین مزیت رقابتی و سرمایهی سازمانی است و بههمین دلیل، بر نقش ارزشمند افراد در سازمان تأکید شده است و مدیریت مطلوب آنها بسیار مهم و حساس تلقی میشود. مدیریت استعداد، نشاندهندهی نوعی تغییر پارادایم از مدیریت منابع انسانی سنتی به مدیریت منابع انسانی نوینی است که دربرگیرندهی توجه به نخبگان سازمانی است. یکی از گامهای نخستین در مدیریت استعداد، شناسا...
[ 27 ] - بررسی رفتارکارآفرینانه مدیران میانی دانشگاه تهران
امروز اکثر سازمان ها برای کسب مزیت رقابتی اقدام به به فعالیتهای نوآورانه می کنند رفتارکارآفرینانه فعالیت هایی است که افراد در شرایط عدم اطمینان با استفاده از منابع و امکانات سازمان اقدامات نوآورانه را انجام می دهند مدیران میانی دارای نقش اساسی در سازمانها بوده و در ایجاد محیطی که زمینه ساز فعالیتهای کارآفرینی و نوآور باشد ، دارای نقش موثری هستند . این پژوهش رفتارهای کارآفرینانه مدیران میانی...
[ 28 ] - شناسایی الگوی کارآفرینی رسانهای برای کسبوکارهای رسانههای دیجیتال کشور
کارآفرینی رسانهای (ME) خلق و مالکیت یک شرکت یا سازمان کوچک است که فعالیتهای آن حداقل یک نوآوری برای بازار کسبوکارهای رسانهای ایجاد کند. با عنایت به نو بودن پدیدهی کارآفرینی در کسبوکارهای رسانهای، هدف این پژوهش ارائه الگویی برای کارآفرینی رسانهای میباشد. این تحقیق از نوع کیفی و با بهکارگیری روش نظریهی دادهبنیاد (نظریهی برخاسته از داده) انجام شده است. دادههای تحقیق از طریق مصاحبهی...
[ 29 ] - آموزش کارآفرینی درکسب و کارهای کوچک و متوسط ایران: نیازها و راهکارها
کارآفرینی به عنوان موتور محرکهی توسعهی اقتصادی و اجتماعی نقش اساسی در فرآیند توسعهی جوامع دارد. کسب و کارهای کوچک بهترین مأمن برای فعالیتهای کارآفرینانه است و این امر مستلزم آن است که صاحبان و کارکنان کسب و کارهای کوچک از مهارتها و تواناییهای کارآفرینانه برخوردار باشند. در این مقاله که مستخرج از تحقیقی میدانی است، ضمن پرداختن به برخی مفاهیم کارآفرینی، چالشها و اهداف آموزش کارآفرینی و چرخ...
[ 30 ] - طراحی ماتریس جذابیت مداخله (مطالعه موردی: تحلیل بازیگران مداخلهگر در سوریه)
تحلیل بازیگران یکی از مهمترین روشهای آیندهپژوهی است، تحلیل بازیگران هم به عنوان روشی مستقل و هم در ترکیب با سایر روشها به خصوص روش سناریوپردازی از جایگاه خاصی برخوردار است. در این مقاله با هدف توسعه مدلی جهت تحلیل بازیگران با استفاده از مدلهای تحلیل ذینفعان در رشتههای مدیریت و مدلهای خاص تحلیل بازیگران در رشته آیندهپژوهی ابتدا معیارهای اصلی در مدلهای موجود استخراج گردید سپس مدل تحلیل با...
[ 31 ] - ارایه الگوی آموزش مهارت محور جهت توسعه کارآفرینی رسانه ای
امروزه اشتغال و کارآفرینی در مرکز توجه دولتهای مختلف جهان قرار دارد. روش این پژوهش برحسب هدف، بنیادی و برحسب گردآوری اطلاعات، کیفی- نظریه دادهبنیاد با رویکرد گلیزری است.برای دستیابی به هدف پژوهش، 15نفر از خبرگان آشنا با حداقل دو حوزه از حوزههای مهارتی، کارآفرینی و رسانهای، با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند برای مصاحبههای عمیق انتخاب شده و دادههای کیفی همزمان با استفاده از مجموعهای از...
[ 32 ] - شناسایی قابلیت های پویا در صنعت داروسازی با استفاده از نظریه داده بنیاد
زمینه:محققان حوزه مدیریت استراتژیک معتقدند که قابلیت های پویا عملکرد شرکت را به واسطه ابزارها و مکانیسم های مختلف تحت تاثیر قرار می دهند. هدف:پژوهش حاضر با توجه به شرایط کنونی شرکت های دارویی و نیاز آنها به قابلیت های پویا به دنبال شناسایی قابلیت های پویایی است که آینده نگری و پیشتازی و تحقق چشم انداز پیش روی آنها را در شرایط در حال تغییر کنونی امکان پذیر می ک...
نویسندگان همکار
حسن بشیر 1