داود مختاری
گروه پژوهشی جغرافیای دانشگاه تبریز، ایران
[ 1 ] - پشته‌های فشاری محدوده حوضه آبریز باغلار نشانه‌ای از فعالیتهای نو زمین‌ساختی گسل شمالی میشو
ارزیابی سیماهای زمین‌ساختی- ریخت‌شناختی مانند پشته‌های فشاری در امتداد گسلهای راستالغز از جمله راه‌های قابل اعتماد برای تعیین جابه‌جایی گسل است. گسل فعال و راستالغز شمالی میشو با امتداد خاوری- باختری، خود ادامه گسل بزرگ تبریز است که فعالیت آن آثار ریخت‌شناختی متعددی را پدید آورده است. این تحقیق بر اساس تفسیر زمین‌ساختی- ریخت‌شناختی دادههای میدانی حاصل از مشاهدات زمین‌شناسی و ریخت‌شناختی، ب...
[ 2 ] - آبگیرهای فرونشستی راستای گسل تبریز، نمونه‌هایی از زمین‌ریختهای حاصل از زمین‌ساخت فعال
گسل تبریز که در ادامه شمال باختری خود گسل شمالی میشو را نیز شامل میشود با روند شمال باختری- جنوب خاوری خود دارای سازوکاری راستالغز با مؤلفه راست‌بر است و یکی از لرزه‌خیزترین گسلهای ایران در ناحیه آذربایجان است. مطالعات به عمل آمده در قسمتهای مختلف این گسل حاکی از وجود آثار ریخت‌شناختی متعدد ناشی از فعالیتهای زمین‌ساختی در راستای آن است. آبگیرهای فرونشستی از جمله این آثار هستند که با وجود اهمی...
[ 3 ] - نقش عوامل هیدروژئومورفولوژیکی در تأمین آب و مکان گزینی سکونتگاه‌ها با استفاده از فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی "AHP" (مطالعه موردی: دشت میاندوآب)
چکیده تأمین آب از مسائل مهم جهان از گذشته تا به حال بوده است. منابع آب سطحی و زیرزمینی یکی از منابع باارزش برای انسانها بهشمار میروند. در شرایط موجود با عنایت به روند رو به تزاید جمعیت، توسعه فعالیتهای کشاورزی، صنعتی و افزایش نیاز به آب، بهره‌برداری غیراصولی از یکسو و وقوع خشکسالی‌ها و نوسانهای آب و هوایی از دیگر سو، شناخت پتانسیل آبی هر منطقه جهت تصمیم‌گیری در حفاظت و استفاده درست از منابع...
[ 4 ] - مدلسازی پهنههای اسکان موقت در مدیریت بحران زلزله با استفاده از مدل‌های تصمیم‌گیری فازی-مبنا (مطالعه موردی شهر مرند)
چکیده شهر مرند از لحاظ وضعیت لرزهخیزی در پهنههای با خطر بسیار زیاد قرارگرفته است، ازاینرو مساله اسکان موقت و بهینهسازی اسکان جمعیت در هنگام بروز بحران زلزله از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و مدلسازی مکانی مراکز پیشنهادی اسکان موقت به منظور مدیریت بحران زلزله در شهرستان مرند تدوین گردیده است. با مطالعه مبانی نظری تحقیق و استفاده از نظرات کارشناسان هشت معیار موثر...
[ 5 ] - آیا دشت جلفا- هادیشهر مکان ژئومورفولوژیک (ژئومورفوسایت) است؟ نگرشی نو در مدیریت مناطق گردشگری
دشت جلفا - هادیشهر واقع در شمال غرب ایران، در دهههای اخیر به عنوان مقصد گردشگری یا معبر گردشگران برای مسافرت به مکانهای گردشکری پیرامون دشت مطرح شده است. این مقاله سعی دارد تا با معرفی این دشت به عنوان مکانی ژئومورفولوژیک از یکسو توجه برنامهریزان را به آسیبپذیری گردشگران از مخاطرات ژئومورفولوژیکی و از سوی دیگر آسیبپذیری میراث زمین از فعالیتهای گردشگری، جلب نماید. فرایند پژوهش بر پایه تحق...
[ 6 ] - اهمیت نقشه¬های زمین پیمایی در مدیریت مکان¬های ژئومورفیکی ایران، (مطالعه موردی: گردنه پیام)
گردشگری از نوع زمینپیمایی، که ترکیبی از فعالیتهای ورزشی و تدبر در ویژگیهای زمینشناختی ـ ژئومورفولوژیکی طبیعت را شامل میشود، از جمله مهمترین فعالیتهای تفریحی و زمینههای کسب در آمد با افقی روشن در آینده نزدیک خواهد بود. این مقاله با معرفی گردنه پیام در شمال غرب ایران (بین ″05′17°38 تا ″52′55°38 عرض شمالی و ″13′46°45 تا ″12′59°45 طول شرقی) به عنوان یک مکان ژئومورفیکی، سعی دارد روششناسی ته...
[ 7 ] - ژئوتوریسم: شاه‌کلید حفاظت و ساماندهی توانمندی‌های جوامع محلی با نمونه‌هایی از شمال غرب ایران
همة شواهد و قرائن دربارة روستاها و جوامع محلی ایران، حاکی از نابودی تدریجی توانمندی‌های آنهاست؛ پدیده‌ای که مهاجرت بیش از پیش ساکنان این مناطق را به سوی شهرها به دنبال داشته است. ژئوتوریسم که بر نگاهداری و حمایت از ابعاد پنج‌گانة اساسی ویژگیهای جغرافیایی یک ناحیه، یعنی محیط، فرهنگ، زیبایی، علم، آموزش و بهزیستی مردم محلی تأکید دارد، نقش ویژه‌ای در حفظ توانمندی‌های جوامع محلی ایفا می‌کند. این پژ...
[ 8 ] - اصول موضوعه دانش ژئومورفولوژی و جایگاه ژئوتوریسم (نقدی در حوزه دانش ژئومورفولوژی ایران)
علی‌رغم اقبال محققان رشته ژئومورفولوژی به مطالعه در مورد موضوعات ژئوتوریسم در دهه گذشته، ساختار کلی این مطالعات از اصول موضوعه دانش ژئومرفولوژی فاصله گرفته است. بنابراین،، کنکاش در ابعاد مختلف موضوع و ارائه نقطه نظرات متخصصان امر، میتواند نقطه آغازی برای نقد و بررسی جایگاه ژئومورفولوژیکی ژئوتاین دانش و گامی در جهت غنای ادبیات ژئوتوریستی کشورمان تلقی شود. شخصیت جغرافیایی و زمین شناختی ژئوتوریسم ...
[ 9 ] - پژوهشی در توفای مخروط افکنه‌ای پرسیان در شمال غرب ایران و کاهش روند تشکیل آن در هولوسن
منطقه مورد مطالعه بخشی از سیستم مخروط افکنه‌ای پرسیان است که در دامنه شمالی کوه کیامکی قراردارد. وجود نهشته‌های توفایی در پایین دست مخروط افکنه پرسیان، ارتباط آنها با سایر بخش‌های سیستم مخروط افکنه‌ای، سیستم توفازایی و روند کاهشی به جاگذاری توفاها مهمترین مسایل مطرح در این پژوهش هستند. بررسی منابع، بازدیدهای میدانی و کنترل‌های زمینی امکان تعیین سن نسبی و تحلیل ساختار رخساره‌ای را فراهم آورد. ...
[ 10 ] - آثار ژئومورفیکی عملیات راهسازی در مناطق حساس ژئومورفولوژیک (مطالعه موردی: راه روستایی ارلان در شمال غرب ایران)
چکیده راه روستای ارلان (از توابع شهرستان مرند در آذربایجان شرقی در شمال غرب ایران)، جاده‌ای خاکی به طول 7/10 کیلومتر است که عملیات تعریض و مرمت آن از سال 85 آغاز شده است. بی توجهی به ملاحظات ژئومورفولوژیک منطقه در اجرای این عملیات، موجب فعال شدن برخی فرایندهای ژئومورفولوژیک در برخی از قسمتهای مسیر راه شده است. در این مقاله، علاوه بر بررسی و تحلیل وضعیت ژئومورفولوژیک مسیر راه ارلان، سعی ...
[ 11 ] - ارزیابی توان محیطی برای توسعه‌ی ژئوتوریسم در یک منطقه‌ی حفاظت شده مطالعه موردی: منطقه‌ی حفاظت شده مانشت، بانکول و قلارنگ در استان ایلام
گردشگری صنعتی است که امروزه مورد توجه بسیاری از دولت‌ها قرار گرفته است و در حال حاضر یکی از پردرآمدترین بخش‌های اقتصاد جهانی می‌باشد. صنعت گردشگری به شکل چشمگیری بر نرخ اشتغال، درآمد ملی، مصرف و سرمایه‌گذاری آثار مثبت دارد. گردشگری را بسته به هدف گردشگر، به انواع مختلفی طبقه‌بندی کرده‌اند که یکی از آنها ژئوتوریسم می‌باشد. با اینکه ژئوتوریسم در حال حاضر بخش کوچکی از کل توریسم را به خود اختصاص دا...
[ 12 ] - برآورد دبی وتراز سیلاب ها ی گذشته ی رودخانه سیروان، با استفاده از شواهد ژئومورفولوژیکی و سیلابی
وقوع سیلاب های شدید یکی از مهم ترین مخاطرات هیدرو-ژئومورفیک حوضه آبریز رودخانه سیروان است. رودخانة سیروان به عنوان یکی از شاخص‌ترینرودخانه‌هایواقع در غربایران است. طی نیم قرن اخیر خصوصاً در بهاربه شدت سیلابی شده و بسیاری از کارشناسان محلی علت وقوع سیلاب های آن راتشدید ذوب برفها و بارش ها نسبت می دهند. برای بررسی بهتر موضوع داده های طولانی تر سیلاب مورد نیاز است که در این مقاله با استفاده از داده...
[ 13 ] - تحلیل فضایی و بهینه سازی شبکه ی ایستگاه های باران سنجی استان کردستان با استفاده از واریانس خطای کریجینگ
در راستای برداشت دقیق دادههای بارش به عنوان مهمترین ورودی مدلسازی‌های هیدرولوژیکی، شبکه‌ی بارانسنجی نقش اساسی را ایفا می‌کند. با طراحی شبکه‌ی بارانسنجی بهینه می‌توان با حداقل هزینه و ع...
[ 14 ] - ارزیابی دقت روش‌های مختلف درون‌یابی در تخمین مقادیر بارش جهت انتخاب بهینه‌ترین الگوریتم (مطالعۀ موردی: استان کردستان)
برآوردِ دقیق خصوصیات کمّی و کیفی پدیدههای طبیعی مستلزم صرف زمان و هزینة زیاد است. در این راستا، درون‌یابی روشی کارآمد شناختهشده است که، با ارائه و تعمیم مقادیر نقطهای به سطح، صرفهجویی در وقت و هزینه را فراهم کرده است. الگوریتمهایِ مختلفِ درون‌یابی مدلسازیِ مقادیر را مقدور میسازد که گام مهمی در مدیریت منابع محسوب میشود. با توجه به اینکه صحت دادههای ورودی در تحلیلها و تصمیمگیریها از اهمیت...
[ 15 ] - بررسی نقش فرایندهای ژئومورفولوژیک در ایجاد ژئومورفوسایت‌‌های منطقۀ حفاظت‌‌شدۀ مانشت، بانکول و قلارنگ با روش پریرا
در این تحقیق با استفاده از روش پریرا به شناسایی و ارزیابی ژئومورفوسایت ها در منطقه حفاظت‌شده مانشت، بانکول و قلارنگ پرداخته شد. در این روش با استفاده از دو ارزش علمی و اکتسابی ارزش ژئومورفولوژیک ژئومورفوسایت های موردنظر شناسایی گردید و ارزش مدیریتی از دو ارزش محافظت و بهره‌برداری به دست آمد و از مجموع دو ارزش ژئومورفولوژی و مدیریتی امتیاز نهایی ارزش هر ژئومورفوسایت محاسبه گردید. نتایج این تحقیق...
[ 16 ] - تحلیل تغییرات کاربری اراضی با استفاده از روش‌های شیءگرا و زنجیرۀ مارکف در حوضۀ آبریز زیلبیرچای واقع‌در آذربایجان شرقی و غربی
هدف از پژوهش حاضر، استخراج و کشف تغییرات کاربری اراضی از تصاویر ماهواره‌ای با مدل شیءگرا و همچنین پیش‌بینی این تغییرات با مدل زنجیرۀ مارکف تا سال 2030 در حوضۀ آبریز زیلبیرچای است. با توجه به اینکه تفکیک برخی محصولات از همدیگر مانند گندم آبی و دیم، زراعت آبی و باغات در تصاویر با تفکیک مکانی متوسط مانند تصاویر لندست و روش‌های شناخته‌شدۀ پیکسل پایه به‌سختی صورت می‌گیرد، بنابراین در تحقیق حاضر مدل ...
[ 17 ] - کاربرد مدل شاخص آسیبپذیری تپه‌های ماسه‌ای (DVI) در ارزیابی تپه‌های ماسه‌ای ساحلی از بندر سیریک تا بندر زیارت در جنوب‌شرق استان هرمزگان
تپه‌های ماسه‌ای مانعی در برابر امواجاند و میتوانند سواحل را از فرسایش حفظ کنند. بنابراین، حفاظت از این تپهها امری مهم و نیازمند مدیریت است. هدف از این پژوهش بررسی میزان آسیبپذیری تپه‌های ماسه‌ای واقع در حد فاصل بندر سیریک تا بندر زیارت در جنوب شرق استان هرمزگان است، زیرا ساخت اسکلههای جدید در سالهای اخیر به تغییراتی در ساحل این منطقه منجر شده است. بنابراین، آگاهی از وضعیت آسیبپذیری تپه...
[ 18 ] - بررسی ویژگیهای زمین‌ریختی و تنوع سامانه‌های رودخانه‌ای دشت جلفا- هادیشهر، شمال باختری ایران: تلفیقی از آثار تغییرات جنبایی زمین‌ساختی، سطح اساس و محیطی در کواترنری
سامانه‌های رودخانه‌ای و سیمای زمین‌ریختی محیط‌های نیمه‌خشک شمال باختری ایران نشانگر آثار متعددی از فعالیتهای زمین‌ساختی و تغییرات محیطی کواترنری هستند. چاله زمین‌ساختی جلفا-هادیشهر یکی از دشت‌های شکل گرفته این بخش از ایران در راستای رودخانه ارس است که در پژوهش حاضر دادههای سامانه‌های رودخانه‌ای آن برای ارزیابی نقش تغییرات زمین‌ساختی، سطح اساس و محیطی در چشم‌انداز دشت مورد بررسی قرار گرفته ا...
[ 19 ] - Time variations analysis of the Hormoz strait northern shoreline by using Digital Shoreline Analysis System (DSAS)
Extended abstract 1- Introduction Coastal systems are very dynamic, and their movement is relatively fast due to the collision of onshore and marine environment. The majority of the world's population is concentrated along with the coastal areas. Hormuz Strait coasts are affected by morphological variables due to the hydrodynamics of the sea and the dynamics of coastal and onshore environme...
[ 20 ] - مدلسازی خطر وقوع فرونشست زمین با استفاده از الگوریتم جنگل تصادفی (مطالعه موردی: حوزه آبریز دشت تسوج)
وقوع پدیده فرونشست زمین و خطرات احتمالی آن در حوزه آبریز دشت تسوج استان آذربایجان شرقی به علت بروز بحران آب و دوره خشک‌سالی موجود در منطقه طی سالیان اخیر افزایش چشمگیری داشته است. به‌منظور برنامه ریزی برای کاهش خطرات ناشی از فرونشست زمین، شناسایی مناطق پرخطر و مستعد وقوع این پدیده ضروری است. در این مطالعه به مدلسازی خطر وقوع فرونشست زمین در بستر الگوریتم جنگل تصادفی با بهره گیری از نقاط فرون...
[ 21 ] - Application of landsat imageries for mapping post-earthquake landslide, case study: 2012 Ahar-Varzegan earthquake, NW Iran
The 2012 Ahar-Varzegan earthquake and its aftershocks have not only caused huge damage with a severe loss of life and property but also induced many geo-hazards with the major type of collapse, creep, slip, debris flow, and fallings that are generally considered as landslide in this study which can cause continuous threats to the affected region. in this study, a semi-automated geo-hazard detec...
نویسندگان همکار