محمد خسروشاهی

[ 1 ] - محدوده‌های بیابانی ایران با تأکید بر نقش عوامل زمین‌شناختی مؤثر در تشکیل آنها

در این نوشتار، بیابان‌های ایران از نظر عوامل(سازندهای) زمین‌شناختی مؤثر در تشکیل و گسترش آنها مورد بررسی قرار گرفته و محدوده آنها تعیین شده است. برای این کار ابتدا با استفاده از نقشه‌های زمین‌شناسی 1:250000 ، 1:100000 سازمان زمین‌شناسی کشور و شرکت ملی نفت ایران، سازندهای زمین‌شناسی شور و تبخیری در محدوده استا‌ن‌های مورد مطالعه شناسایی شده و در محیط GIS رقومی شده و با عنوان بیابان‌های اولیه معرف...

[ 2 ] - بررسی مقایسه‏ای آستانه های هیدرولیک جریان فرسایش خندقی در کاربری‌های مختلف اراضی (مطالعۀ موردی: منطقۀ قصرشیرین، استان کرمانشاه)

پیامدهای فرسایش خندقی در اراضی مارنی به‏دلیل استفادۀ نامناسب از اراضی از جمله آبیاری و شخم غیراصولی، چرای دام و تخریب پوشش گیاهی قابل توجه است. هدف از این پژوهش مقایسۀ آستانه‏های هیدرولیک جریان در سه کاربری کشاورزی، مرتع متوسط و مرتع فقیر بود که در اراضی مارنی منطقۀ قصرشیرین در استان کرمانشاه به‏عمل آمد. به این منظور، با استقرار نه پلات صحرایی (فلوم) در کاربری‏ها، ویژگی‏های هیدرولیک جریان مؤثر ...

[ 3 ] - تعیین کمّی سلامت پوشش گیاهی بر اساس قابلیت بازگشت‌پذیری

The correct management in natural ecosystems is not possible without knowledge of the health in its sectors. Vegetation is the most significant sector in ecosystem that has important role in its health. Resilience is one of the defining features of health vegetation The term resilience was first introduced in the study of ecological systems and demonstrates the ability of the ecosystem to mai...

[ 4 ] - تعیین قلمرو بیابانهای ایران از جنبه عوامل محیط طبیعی

تا کنون آمارهای متفاوتی از سطح بیابانهای دنیا و ایران به وسیله افراد و سازمانهای مختلف ارایه شده است. دلیل عمده وجود آمار و ارقام متفاوت از عرصه بیابانها، اختلاف عقیده صاحب نظران و دست اندکاران در ارایه تعریفی جامع از بیابان و عوامل موثر در تشکیل آن است. در این مقاله عوامل محیط طبیعی از جمله اقلیم، پوشش گیاهی، ژئومرفولوژی، خاک، زمین شناسی و هیدرولوژی که اثر مشترک آنها به صورت مستقیم یا غیر مستق...

[ 5 ] - بررسی برخی از ویژگی‌های آب و خاک و پوشش گیاهی حاشیه ی مرطوب کویر کاشان برای احیاء بیولوژیک آن

یکی از پتانسیل‌های موجود در حاشیه مرطوب پلایاهای کشور، سطح آب زیرزمینی بالا می‌باشد. با بهره‌گیری از آن و به‌منظور احیا و تولید علوفه، کشت گونه‌های مرتعی شور دوست و سازگار امکان‌پذیر می‌باشد. در این راستا و به‌منظور بررسی برخی از خصوصیات فیزیکی وشیمیایی آب و خاک و پوشش گیاهی حاشیه مرطوب دریاچه نمک، 11 سایت مطالعاتی انتخاب و عواملی نظیر سطح آب زیرزمینی، خاک، آب و نوع پوشش گیاهی برداشت گردید. با ...

[ 6 ] - بررسی روند دما و بارش در حوضه دریاچه نمک کاشان طی نیم سده ی گذشته

 دما و بارش از عناصر اصلی تشکیل‌دهنده‌ی اقلیم یک منطقه به‌شمار می‌روند. به همین دلیل بررسی روند گذشته و آینده‌ی این عناصر مورد توجه متخصصان علوم مختلف ازجمله منابع طبیعی و محیط‌‌زیست قرار گرفته است. در این تحقیق ابتدا حوضه دریاچه نمک به شش زیرحوضه تقسیم شد و سپس داده‌های ماهانه بارش و دما طی سال‌های 1956 تا 2005 جمع‌آوری و بازسازی گردید. محاسبه میانگین بارش و حداقل و حداکثر دمای زیرحوضه‌های شش‌...

[ 7 ] - بررسی و تعیین مناسبترین شاخص خشکسالی هواشناسی ب همنظور ارزیابی خشکسالی در استان همدان

[ 8 ] - برآورد نیاز آبی گونه تاغ در ناحیه رویشی صحارا-سندی ایران ( مطالعه موردی: مناطق اهواز-چابهار)

[ 9 ] - اثرهای استفاده از سیلاب‌های با کیفیت پایین بر آبشویی خاکهای کویری (مطالعه موردی منطقه برآباد - سبزوار)

استفاده از سیلاب­های با کیفیت پایین در اراضی بیابانی حاشیه رودخانه کالشور شهرستان سبزوار با هدف اداره بهینه سیلاب‌های­ این رودخانه، از سال 1371 در دست انجام است. در این پروژه سیلاب­های رودخانه کالشور سبزوار که از کیفیت خوبی برخوردار نیست مورد بهره­­برداری قرار گرفته و اراضی بوته­کاری شده­ی حاشیه آن، آبیاری سیلابی می­شوند. هدف از انجام این پژوهش، سنجش کارایی استفاده از سیلاب­های با کیفیت پایین، ...

[ 10 ] - قلمرو مناطق بیابانی استان مرکزی از جنبه پوشش گیاهی

بیابان مکانی است که در آن مشکلات محیطی، زندگی انسان را با مشکل روبرو می­سازد. در بوجود آمدن شرایط بیابانی عوامل مختلف اقلیمی، زمین شناسی، پوشش گیاهی، خاک­شناسی، هیدرولوژی و ژئومورفولوژی نقش خاص خود را ایفا نموده و بر یکدیگر نیز تأثیرگذار می­باشند. برای شناسایی مناطق بیابانی و محدوده آنها، نیاز به بررسی دقیق عوامل فوق­الذکر در هر منطقه و تأثیر متقابل آنها بر یکدیگر می­باشد. به­طوری­که در این تحق...

[ 11 ] - قلمرو بیابانهای اقلیم شناسی ایران

بسیاری از دانشمندان اقلیم­شناس برای مشخص کردن مناطق بیابانی از بین عناصر اقلیمی، دما و میزان بارندگی را به کار گرفته­اند که در این زمینة به دلیل تفرق و تفاوت دامنه اعداد پیشنهادی برای تعیین بیابانهای جهان اختلاف‌نظرهای فراوانی وجود دارد. در این مقاله برای تفکیک مناطق بیابانی ایران، عناصری از داده­های نیواری انتخاب شده است که بطور متعارف در بیان ویژگیهای اقلیم‌های بیابانی از آنها بیشتر یاد می­شو...

[ 12 ] - تعیین قلمرو مناطق بیابانی استان هرمزگان از جنبه ژئومرفولوژی1

بیابانهای ناشی از فرایندهای ژئومرفولوژی از نظر خواص مرفوژنیک، ساختمانی، لیتو- ادافیکی و ترکیبی طبقه‌بندی و تعریف شده‌اند. در این پژوهش از روش مرفوژنیک برای تعیین و تفکیک مناطق بیابانی استان هرمزگان استفاده شده است. برای این کار با استفاده از نقشه‌های زمین‌شناسی و نقشه‌های توپوگرافی و تلفیق داده‌های مربوط به عوارض ژئومورفولوژی خاص بیابان از جمله دشت سرها، بسترهای طغیانی در مسیر شبکه آبها، تپه‌ها...

[ 13 ] - بررسی عوامل زمین شناختی موثر در تشکیل بیابانهای استان بوشهر و تعیین قلمرو آن

استان بوشهر با واقع شدن در بخش جنوبی ایالت زمین ساختی- رسوبی زاگرس، از نهشته های با سنگ شناسی رسوبی از نوع تبخیری و تخریبی تشکیل شده است. با توجه به اهمیت سازندهای چینه شناسی در بیابان زائی و شناسایی مناطق بیابانی، با استفاده از نقشه های زمین شناسی 1:250000 ، 1:100000  و 1:1000000 سازمان زمین شناسی کشور و شرکت ملی نفت ایران، و با مطالعه دقیق سنگ شناسی و چینه شناسی حوضه های آبخیز استان و نیز آبر...

[ 14 ] - معرفی و تعیین ویژگیهای بیابانهای اقلیمی و زمین شناسی در استان تهران

ویژگی مناطق بیابانی از دیدگاه علوم مختلف حاکی از وجود تنوع خصیصه های متفاوت می باشد، به طوری که هر یک از علوم مذکور معیارهای خاصی را برای شناسایی بیابان معرفی کرده‌اند. از آنجا که پاره ای از  معیارهای علوم محیطی برای معرفی مناطق بیابانی، ناشی از اثر عوامل و عناصر اقلیمی و ویژگی دسته دیگر مربوط به خصوصیات سنگ در مرحله تشکیل آن است، بنا براین در این مقاله بیابانهای استان تهران از دو جنبه زمین شنا...

[ 15 ] - مطالعه کیفی قابلیت بازگشت‌پذیری پوشش گیاهی در پاسخ به تغییرات بلند مدت بارش (مطالعه موردی: بخشی از حوضه آبریز نمکزار خواف، استان خراسان جنوبی)

پوشش گیاهی از مهم‌ترین اجزاء حیاتی اکوسیستم به شمار می‌آید که تحت تأثیر عوامل محیطی، همواره در حال سازگاری یا تغییر به سمت تعادل نهایی است. یکی از نشانه‌های سلامت اکوسیستم، قابلیّت بازگشت‌پذیری پوشش گیاهی پس از رفع آشفتگی‌‌های محیطی است. هرچند پوشش گیاهی مناطق خشک و نیمه‌خشک، روش‌های متفاوتی برای مقابله با نیروهای مخرّب دارد؛ امّا تداوم این عوامل می‌تواند این قابلیّت را مختل سازد. نتیجة چنین وضعیّتی...

[ 16 ] - توسعه روشی برای شناسایی و اولویت ‌بندی مناطق مولد سیلاب در زیرحوضه های آبخیز (بازنگری روشSSSE)

یکی از راهکارهای اساسی برای کنترل و کاهش اثرات مخرب سیل، شناسایی مناطق سیل خیز در حوضه های آبخیز است. تا کنون روشهایی برای شناسایی مناطق مولد سیلاب معرفی شده است اما در سالهای اخیر برای بررسی وضعیت سیل خیزی حوضه های آبخیز بیشتر از روش "تکرار حذف انفرادی زیرحوضه (SSSE[1])" استفاده شده است. در این روش سهم مشارکت زیرحوضه های سیل­خیز و اولویت بندی آنها با استفاده از تحلیل هیدروگراف سیل خروجی کل حوض...

[ 17 ] - ارزیابی و کاربرد زمین آمار در شناسایی و تحلیل ویژگی های خشکسالی حوضه جازموریان

As one of the most important natural disasters “drought” is a phenomenon, which has an important impact on water resources, natural ecosystems and human societies economic, social, political and cultural from the point of view. Therefore, it is essential and inevitable to create a proper management system based on the recognition of the drought characteristics including frequency, severity, con...

[ 18 ] - بررسی اثرات عوامل اقلیمی بر گرد و غبار، مطالعه موردی: غرب استان خراسان رضوی

گرد و غبار از جمله فرآیندهای مهم تخریب سرزمین بوده که مناطق وسیعی از غرب استان خراسان رضوی را پوشش میدهد. رویش و ثبات پوشش گیاهی در کنترل گرد و غبار موثر بوده که به عناصر اقلیمی و به طور عمده دو عامل قدرت باد و میزان بارش بستگی دارد. تغییرات این دو عنصر نیز بر روی سایر عناصر آب و هوایی از جمله دما، تبخیر، رطوبت نسبی تاثیرگذار بوده که منجر به خشکسالی شده و عواقب جدی برای انسان و محیط زیست دارد. ...

[ 19 ] - Analysis of the Effect of Climatic Parameters and Meteorological Droughts on the Variation of Internal Dust Events (A Case Study: Qazvin City)

The occurrence of wind erosion and the spread of dust particles can be regarded as one of the most important and threatening environmental factors. Climate change and the frequency of droughts have played an important role in exacerbating or weakening these events. The primary objective of the present study was to investigate the trend of changes in four important climatic elements (precipitati...

[ 20 ] - Predicting Mobility of Sands in the Future Based on Sensitivity Analysis Test (Case Study: Manjil City)

Sand dunes are one of the most important and sensitive wind erosion susceptible landforms whose activity varies depending on the severity of the impact of various climatic and terrestrial factors. Long-term monitoring of these factors, along with the mobility status of sand sands in different areas, can have a significant effect on reducing their adverse effects. One of the sensitive areas of w...