محسن برین
استادیار، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه ارومیه
[ 1 ] - تأثیر بسترهای کشت و همزیستی قارچریشههای آربوسکولار بر رشد و استقرار پایه‌های سیب ریزازدیادی‌شده MM106
ریزازدیادی یکی از روشهای رایج افزایش کلون‌های سیب است. اما بقاء کم و رشد ضعیف این گیاهان پس از انتقال، استفادۀ گسترده از این روش را محدود میکند. میزان موفقیت این روش میتواند با استفاده از عامل‌های زیستی مانند همزیستی با قارچریشۀ آربوسکولار افزایش یابد. در این پژوهش تأثیر همزیستی قارچریشه و نوع بستر کشت بر رشد، استقرار بهتر پایه‌های سیب MM106 و کاهش تلفات گیاهان ریزازدیادی‌شده در مرحلۀ سازگ...
[ 2 ] - اثر ریزوسفر بر فراهمی عناصر خاک در حضور بیوچار و کمپوست ضایعات هرس و تلقیح میکوریزی
سابقه و هدف: ریزوسفر محل تقابل خاک-ریشه، جهان کوچک و پویایی است که در آن میکروارگانیسمها، ریشه‌های گیاه و اجزای خاک با هم در ارتباطند. ضایعات هرس درختان با تبدیل شدن به بیوچار و کمپوست و افزودن به خاک سبب بهبود خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیک خاک میشوند. از جمله راهکار دیگر افزایش فراهمی عناصر غذایی، استفاده از پتانسیل میکروارگانیسمها، همانند قارچ‌های میکوریز آربوسکولار میباشد. با توجه ب...
[ 3 ] - بررسی پتانسیل قارچ ریشه‌ها و باکتریهای سودوموناس در پالایش سبز کادمیم از یک خاک آلوده
The use of plants and soil microorganisms is a promising technique for the phytoremediation of heavy metal-contaminated soils. This study was carried out in order to evaluate the soil microbial potential with four Cd concentration levels (0, 10, 30 and 100 mg kg-1); the study also addressed the inoculation of arbuscular mycorrhizal fungi (AMF) species (a mixture of Glomus species including G. i...
[ 4 ] - تأثیر سابقه آتشسوزی بر برخی خواص فیزیکی و شیمیایی خاک در اکوسیستم جنگلی سردشت
The Firing effect on soil depends on its intensity and duration. In order to investigate influence of different firing backgrounds on some soil physical and chemical properties, 80 soil samples were taken from two depths (0-5 cm and 5-20 cm) with different time of firing background (2 and 12 months). Some soil physical and chemical characteristics were measured at soil samples. The results show...
[ 5 ] - پالایش آبهای آلوده به کادمیوم (II) Cd با استفاده از خاک‌ارۀ صنوبر (Populusnigra) به‌عنوان جاذب زیستی ارزان: بهینه‌سازی فرایند با استفاده از روش پاسخ سطح
در این تحقیق فرایند حذف کادمیوم از محلول آبی توسط خاک‌ارۀ صنوبر (Populus nigra) به‌عنوان نوعی جاذب زیستی ارزان و در دسترس بررسی شده است. برای بهینه‌سازی کارایی حذف کادمیوم، پارامترهای فیزیکی‌ـ شیمیایی مختلفی از قبیل pH، غلظت اولیۀ یون فلزی، مقدار جاذب و زمان تماس بررسی شد. آزمایشهای جذب کادمیوم براساس طرح مرکب مرکزی و با دامنهای از غلظتهای اولیۀ کادمیوم برابر 5ـ 25 میلیگرم بر لیتر انجام شد...
[ 6 ] - مدلسازی حذف مس از محیط آبی توسط خاک اره صنوبر (Populus nigra) با استفاده از طرح مرکب مرکزی
سابقه و هدف : آزاد شدن فلزات سنگین در محیط زیست و به ویژه به منابع آب از نگرانی‌های مهم زیست‌محیطی در سالهای اخیر است. مس به عنوان یکی از فلزات سنگین پرکاربرد در فعالیت‌های صنعتی و کشاورزی، سهم مهمی در آلودگی منابع آب سطحی و زیززمینی دارد. از این رو حذف مس از محیط آبی به عنوان یک چالش مهم در پالایش منابع آب محسوب میشود. خاک اره به عنوان یک جاذب طبیعی ارزان و در دسترس برای فلزات سنگین محسوب می...
[ 7 ] - مهار فرسایش بادی توسط پلیمر SBR و میکروارگانیسم باسیلوس پاسته اوره (مطالعه موردی: منطقه جبلکندی)
فرسایش بادی از عوامل اصلی تخریب خاک و محیط زیست، انتقال ذرات معلق و رسوبدهنده آن در شبکههای آبیاری و زهکشی است. بادهای موسمی منطقه، منجر به فرسایش بادی اراضی کشاورزی استانهای آذربایجانشرقی و غربی شده و آثار مخربی بر منابع زیست‌محیطی و تأسیسات اقتصادی خواهد داشت. هزینه زیاد مالچهای نفتی و آثار مخرب آنها در محیط زیست، منجر به استفاده از مواد سازگار با محیط زیست و ارزانتر شده است. در این تح...
[ 8 ] - مدلسازی کمی رهاسازی پتاسیم از فلدسپار توسط باکتری باسیلوس
پتاسیم یکی از عناصر غذایی ضروری برای رشد گیاهان بوده و در ساختار بسیاری از کانیهای سیلیکاتهی خاک یافت میشود. برخی از میکروارگانیسمها نظیر باکتریها، قارچها، جلبکها و گلسنگها کارآیی بالایی در تجزیه سیلیکاتها و آزادسازی عناصری نظیر پتاسیم از آنها را دارند. این مطالعه با هدف مدلسازی و ارزیابی تأثیر متغیرهای pH، زمان انکوباسیون و مقادیر مختلف کانی فلدسپار بر میزان رهاسازی پتاسیم توسط باک...
[ 9 ] - بررسی واکنش لاین های خویش آمیخته نوترکیب آفتابگردان به تنش کلرید سدیم در مرحله گیاهچه ای
بهمنظور بررسی واکنش لاینهای خویش آمیخته نوترکیب آفتابگردان به تنش شوری در مرحله گیاهچهای، آزمایشی بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در شرایط کنترل شده اجرا گردید. فاکتور اول شامل 77 لاین خویش آمیخته نوترکیب (نسل F9) به همراه والدین و فاکتور دوم تنش شوری NaCl با سطوح شوری صفر و 6 (دسیزیمنسبرمتر) و صفات مورد مطالعه شامل طول ریشهچه و ساقهچه، وزن تر ریشهچه و ساقهچه و وزن خ...
[ 10 ] - نقش میکروب‌های خاک در پالایش‌سبز خاک آلوده به کادمیم توسط گیاه خار زن بابا (Onopordon acanthium L.)
مایهزنی میکروبی، در بهبود رشد و افزایش تحمل گیاهان به تنشهای محیطی و پالایش سبز خاکهای آلوده به فلزات سنگین، موثرند. به منظور بررسی نقش برخی گونههای قارچریشههای آربوسکولار (AMF) (ترکیبی از گونههای GlomusشاملG. mosseae، G. intraradicesوG. fasciculatum)و باکتریهای محرک رشد گیاه (PGPR) (ترکیبی از گونههای Pseudomonas شامل برخی سویههای P. fluorescens ، P.putidaوP. aeruginosa) در پالایش آل...
[ 11 ] - آلودگی کادمیومی و بررسی تاثیر آن بر کیفیت بیولوژیکی خاک و رشد گیاه بنگدانه
در سالهای اخیر شاخص کیفیت خاک بیشتر از شاخص کیفیت آب و هوا مورد توجه قرار گرفته است. حفظ سلامت وکیفیت خاک جهت اطمینان از سلامت بیوسفر و محیط زیست ضروری میباشد. کادمیوم به عنوان یکی از فلزات سنگین اثرات سمی و بالقوه بر فعالیت و ترکیب موجودات زنده خاک دارد. پارامترهای میکروبی می‌توانند جهت ارزیابی کیفیت خاکهای آلوده مورد استفاده قرار گیرند. هدف از این مطالعه بررسی کارایی پالایش سبز و نقش قارچ...
[ 12 ] - تأثیر تغییر کاربری اکوسیستم‌های جنگلی بر شاخصهای فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک
در این پژوهش اثر تغییر کاربری اراضی جنگلی به مرتع و زمین‌های زراعی بر برخی شاخصهای فیزیکی، شیمیایی و زیستی منطقه پردانان پیرانشهر بررسی شد. ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی نمونه‌های خاک شامل بافت، pH، هدایت الکتریکی، کربنات کلسیم معادل، مقدار قابل جذب برخی عناصر (پتاسیم، فسفر، سدیم، کلسیم و منیزیم) اندازه‌گیری شد. برخی ویژگیهای میکروبی (کربن زی‌تودۀ میکروبی، قابلیت دسترسی کربن، تنفس پایه، تنفس بر...
[ 13 ] - نقش اسیدهیومیک در پالایش سبز سرب توسط گونه مرتعی طوق (Xeanthium vetelus)
یکی از روشهای نوین افزایش کارآیی پالایش سبز فلزات سنگین در خاکهای آلوده، استفاده از عوامل کمپلکسکننده در خاک است. بدینمنظور برای بررسی اثر کاربرد اسید هیومیک بر افزایش انحلال سرب در خاک و جذب آن توسط گیاه طوق آزمایشی در شرایط گلخانهای اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل: 1) سرب (صفر، 250، 500 و 1000 میلیگرم بر کیلوگرم از منبع نیترات سرب) و 2) اسید هیومیک (صفر، 100 و 200 میلیگرم بر کیلوگرم)...
[ 14 ] - بررسی تأثیر مایهزنی میکروبی در خصوصیات کمی و کیفی گیاه گلگندم (Centaurea cyanus) در یک خاک آلوده به کادمیم
در سالهای اخیر استفاده از توانایی ریزسازوارههای ریزوسفری بهویژه قارچریشهآربوسکولار ( AMF) و باکتریهای محرک رشد گیاه (PGPR) در افزایش بردباری گیاهان به فلزات سنگین مورد توجه قرار گرفته است. دراینپژوهشنقشبرخیگونههایPGPR و AMF بر جذب برخی عناصر و همچنین برخی شاخصهای فیزیولوژیک، بهوسیلهگیاه گلگندم (Centaureacyanus) در خاک آلوده به کادمیمبررسی شد. این مطالعهدر شرایطگلخانه‌ایبهصورتفاکتوریل...
[ 15 ] - تاثیر قارچ‌های حل‌کننده پتاسیم بر آزادسازی پتاسیم از کانیهای سیلیکاتی و برخی شاخصهای رشد گیاه ذرت (Zea mays L.)
از روشهای تامین پتاسیم مورد نیاز گیاهان بهر‌ه‌گیری از کانیهای سیلیکاتی و استفاده از میکروارگانیسم‌های حل‌کننده پتاسیم میباشد. مطالعه حاضر با هدف جداسازی قارچ‌های حل‌کننده پتاسیم از خاک ریزوسفری و ارزیابی توانایی کمی پتاسیم آزادسازی شده توسط سویه‌ها از منابع مختلف سیلیکاته، بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشگاهی شامل منبع پتاسیم در چهار سطح (بی...
[ 16 ] - Iron and zinc interaction on leaf nutrients and the essential oil of Pimpinella anisum L.
Foliar spraying of a small amount of micronutrients (iron and zinc) may increase the yield of anise(Pimpinella anisum L.), an anethole-rich important medicinal plant. In order to evaluate the effect of iron (Fe) and zinc (Zn) spraying (0, 2, 4, and 6 g l-1) on the nutrient contents and the essential oils of anise, a factorial experiment was conducted based on a randomized complete block design ...
[ 17 ] - شکلهای پتاسیم خاک و پارامترهای کمیت به شدت (Q/I) پتاسیم و همبستگی آن با برخی خصوصیات خاک در مناطق زیرکشت توتون شمال‌غرب ایران
چکیده سابقه و هدف: پتاسیم نقش حیاتی در افزایش عملکرد و کیفیت توتون (Nicotiana tabacum) از جمله به‌سوزی برگ توتون دارد. پتاسیم در خاک به ترتیب کاهش قابلیت استفاده برای گیاه شامل بخش‌های محلول، تبادلی، غیرتبادلی و ساختمانی میباشد. قابلیت استفاده پتاسیم به تقابل دینامیکی اشکال مختلف پتاسیم در خاک بستگی دارد که درک این دینامیک، سبب بهبود مدیریت حاصلخیزی خاک میشود. استفاده از رابطه کمیت- شدت پتاسی...
[ 18 ] - مقایسه شکلهای مختلف پتاسیم و رفتار جذب پتاسیم در خاکهای زراعی و غیر زراعی منطقه زیرکشت توتون شمال‌غرب کشور
به منظور بررسی تأثیر کشت مستمر بر شکلهای شیمیایی پتاسیم و رفتار جذب آن در خاکهای زیرکشت توتون در منطقه شمال‌غرب ایران، شکلهای پتاسیم خاک در 29 نمونه خاک زراعی و 29 نمونه خاک غیرزراعی همجوار تعیین گردید و آزمایشات جذب به صورت پیمانهای با 5/2 گرم خاک در قدرت یونی 01/0 مولار CaCl2 انجام گرفت. نتایج نشان داد که با استمرار کشت، میانگین پتاسیم تبادلی و غلظت تعادلی پتاسیم محلول (EKC) در خاکهای ز...
[ 19 ] - ارزیابی خصوصیات کیفی خاک آهکی تیمار شده با بیوچار و کمپوست در حضور باکتریهای محرک رشد گیاه
این تحقیق با هدف ارزیابی تأثیر کمپوست و بیوچار حاصل از بقایای هرس درختان میوه در حضور باکتریهای ریزوسفری محرک رشد (PGPR) بر برخی شاخصهای بیولوژیکی خاک آهکی در قالب آزمایشی بهصورت فاکتوریل با طرح کاملاً تصادفی در شرایط گلخانهای در رایزوباکس اجرا شد. فاکتورها شامل منابع آلی (بیوچار، کمپوست و شاهد)، تلقیح میکروبی (باکتریهایPGPR و عدم تلقیح) و خاک (خاک ریزوسفر و غیرریزوسفر) بودند. در پایان دور...
[ 20 ] - تأثیر شوری و تلقیح میکروبی بر عملکرد و شاخصهای کارآیی فسفر در گیاه ذرت
در این مطالعه، به منظور بررسی تأثیر شوری بر عملکرد، شاخصهای کارآیی فسفر و غلظت برخی از عناصر در ماده خشک ریشه و اندام هوایی گیاه ذرت (Zea mays L.) و نیز ارزیابی کارآیی ریزجانداران حل‌کننده فسفات و میکوریزها در تعدیل اثرات تنش شوری بر گیاه، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در شرایط گلخانهای اجرا گردید. فاکتور اول شامل شوری در 2 سطح (بدون شوری (شاهد) و با شوری 5/4 دسی ز...
[ 21 ] - The Effect of Fruit Trees Pruning Waste Biochar on some Soil Biological Properties under Rhizobox Conditions
The pyrolysis of fruit trees Pruning waste to be converted to biochar with microbial inoculation is a strategy improving the biological properties in calcareous soils. In order to investigate the biochar effect on some soil biological properties of the soil in the presence of microorganisms, a factorial experiment was carried out in a completely randomized design in the rhizobox under greenhous...
[ 22 ] - تأثیر ریزجانداران حل‌کننده فسفات و قارچ‌های میکوریز بر ویژگیهای رشدی گیاه ذرت (Zea mays L.) در شرایط تنش شوری
استفاده از ریزجانداران در خاکهای متأثر از تنش میتواند این امر را در گیاهان کاهش دهد. به منظور بررسی تأثیر ریزجانداران حل‌کننده فسفات ((PSB: Pseudomonas fluorescens, PSF: Aspergillus niger، قارچ‌های میکوریز (M: Funneliformis mosseae (G. mosseae)، (G. intraradices) Rhizophagus irregularis، Rhizophagus fasciculatus (G. fasciculatum))، و اثرات متقابل آنها بر بهبود جذب عناصر غذایی تحت شرایط شوری،...
[ 23 ] - نقش کربن آلی در معدنی شدن نیتروژن، کربن و غلظت برخی عناصر غذایی در یک خاک شور
سابقه و هدف: خاکهای تحت تأثیر نمک، توزیع گسترده‌ای در نواحی خشک و نیمه نیمهخشک از جمله ایران دارند. در خاکهای تحت تأثیر نمک، تغییرات فیزیکی، شیمیائیشیمیایی و بیولوژیکی و نیز پائین بودن مقدار مواد آلی در نتیجه رشد ضعیف گیاه، سبب کمبود عناصر غذائیغذایی مثل مانند نیتروژن و سمیت یونی (سدیم و کلر) میشود. ناچیز بودن پوشش گیاهی در نواحی خشک و شور سبب میشود که بقایای گیاهی کمتری وارد خاک شده و با ...
[ 24 ] - تغییرات کیفیت خاک‌هایی با رژیم‌های رطوبتی مختلف در اثر زراعت: با تاکید بر کیفیت فیزیکی خاک
عملیات کشاورزی میتواند پیامدهایی گزندزا بر کیفیت خاکها داشته باشد. آگاهی از تغییرات زمانی کیفیت خاک در اراضی کشاورزی برای مدیریت بهینه زمینها و رسیدن به بیشینه بهرهوری اقتصادی ضروری است. در این پژوهش، برخی ویژگیهای فیزیکی چهار خاک زراعی با خاکهای شاهد غیرزراعی همجوار آنها مقایسه گردید. در هر منطقه مورد مطالعه، چهار نمونه خاک (شامل دو نمونه خاک زراعی و دو نمونه خاک غیرزراعی مجاور آن) انتخ...
[ 25 ] - کارایی فرآیند رسوب میکروبی کربنات کلسیم در مقاوت سطحی ماسه بادی منطقه جبل کندی
با پیشروی به سمت دریاچه ارومیه، فرسایش بادی خاک به وضوح دیده می شود و کانون فعال ریزگرد در منطقه به شکل تل ماسه های روان، خودنمایی می کند. فرسایش بادی از عوامل اصلی تخریب خاک و محیط زیست است. هزینه زیاد مالچ های نفتی و آثار مخرب آنها در محیط زیست، منجر به استفاده از مواد سازگار با محیط زیست و ارزانتر شده است. در این تحقیق، مهار فرسایش بادی با بررسی مقاومت برشی با استفاده از دستگاه برش پر...
[ 26 ] - ارزیابی توانایی عصاره‌گیرهای شیمیایی در استخراج پتاسیم قابل‌جذب در برخی از خاکهای مناطق توتون‌کاری شمال‌غرب ایران
پتاسیم نقش مهمی در افزایش عملکرد و ویژگیهای کیفی توتون از جمله به‌سوزی برگ آن دارد. بهمنظور ارزیابی تعدادی از عصاره‌گیرهای معمول در استخراج پتاسیم قابل‌جذب گیاه توتون در خاکهای شمال‌غرب ایران، آزمایش گلخانهای در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 26 نمونه خاک منطقه توتون‌کاری شمال‌غرب ایران با سه تکرار انجام گرفت. در پژوهش حاضر، 14 عصاره‌گیر مورد ارزیابی شامل استات آمونیم یک مولار، استات سد...
[ 27 ] - بهینه‌سازی فرمولاسیون کود زیستی برای افزایش انحلال فسفر توسط قارچ آسپرژیلوس
فسفر یکی از عناصر غذایی پرمصرف بوده که کمبود آن رشد گیاه را به شدت محدود میکند. یکی از سادهترین و کم هزینهترین روشهای تأمین فسفر گیاه کاربرد مستقیم خاکفسفات می باشد اما در خاکهای آهکی به علت حلالیت ناچیز آن چندان موثر نیست. استفاده از خاکفسفات مخلوطشده با گوگرد و مواد آلی به همراه ریزجانداران حلکنندههای فسفات از جمله این راهکارها محسوب میشوند. این مطالعه با هدف مدلسازی بررسی تأثیر ...
[ 28 ] - توزیع شکلهای فسفر در خاک آهکی تلقیح‌شده با قارچ‌های حل‌کننده فسفات
چکیده فسفر یکی از عناصر ضروری برای رشد گیاهان بوده و در اغلب خاکها رفتار پیچیدهای داشته و با اجزاء خاک به صورت ترکیبات کم محلول تا نامحلول در میآید. لذا تعیین شکلهای مختلف فسفر در خاک تحت تأثیر فعالیت ریزجانداران حلکنندهی فسفر در ارزیابی وضعیت فسفر خاک مهم است. بهمنظور بررسی اثرات ریزجانداران حل کننده فسفر بر توزیع شکلهای فسفر در یک خاک آهکی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل د...
[ 29 ] - تأثیر آتشسوزی سطحی بر پویایی برخی از ویژگیهای شیمیایی خاک جنگل، سردشت، آذربایجان‌غربی
این پژوهش با هدف بررسی اثر آتشسوزی بر برخی از خصوصیات شیمیایی خاک در جنگل‌های شهرستان سردشت که در شهریورماه سال 96 دچار آتشسوزی شد، انتخاب شد. منطقه شاهد یا نسوخته با شرایط یکسان در مجاورت منطقه سوخته انتخاب شد. پس از بررسی شرایط جنگل در هر منطقه تعداد نه قطعهنمونه با مساحت 500 مترمربع و در مجموع 18 قطعهنمونه با استفاده از روش سیستماتیک تصادفی و ابعاد 100×100 متر پیاده شد. نمونه‌های خاک در ...
[ 30 ] - تاثیر کشت و کار بر برخی ویژگیهای زیستی خاک: مطالعه موردی در استان آذربایجان غربی، ایران
ارزیابیهای گوناگون نشان دادهاند که عملیات کشاورزی میتواند پیامدهای زیانبار بر کیفیت خاکها داشته باشد. بنابراین، آگاهی از کیفیت خاک در عرصههای کشاورزی و منابع طبیعی، برای مدیریت بهینه زمینها و رسیدن به بیشینه بهرهوری اقتصادی، امری ضروری است. در این پژوهش، تاثیر دراز مدت مدیریتهای مرسوم کشاورزی در سه منطقه در استان آذربایجان غربی شامل زیوه، نازلو و سیرداغی با خصوصیات و ویژگیهای رطوبتی مخ...
[ 31 ] - کاربرد محلولپاشی برگی روی در کاهش اثرات سمیت بور در دو رقم انگور
سمیت بور، یکی از مهمترین اختلالاتی است که میتواند رشد گیاهانی مانند انگور را در نواحی خشک و نیمهخشک جهان محدود سازد. به منظور بررسی تأثیر کاربرد محلولپاشی برگی سولفات روی بر برخی ویژگیهای مورفولوژیک، فیزیولوژیک و بیوشیمیایی در دو رقم انگور (قزلاوزوم و حسینی) در شرایط سمیت بور، آزمایش گلخانهای با سه فاکتور شامل دو رقم انگور (قزلاوزوم و حسینی)، چهار سطح بور (25/0 (شاهد)، 5/2، 5 و 10 میلی...
[ 32 ] - The effect of zinc sulfate under boron toxicity conditions on some morphophysiological and biochemical properties of grapevine (Vitis vinifera L.)
Boron is an essential plant micronutrient that is involved in the cell wall and membrane structure and functioinig. Boron is often found in high concentrations in association with agriculture in arid and semi-arid regions. In order to investigate the effect of zinc sulfate on some morphological, physiological and biochemical characteristics of two grapvine cultivars under toxicity of boron, a ...
نویسندگان همکار
کاظم بدو 2