مجید عزیزی
دانشیار، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
[ 1 ] - تأثیر تنظیمکنندههای رشد گیاهی بر ریزازدیادی گیاه گزانگبین (Astragalus adscendens Boiss and Haussk) با جوانة انتهایی
گزانگبین (Astragalus adscendens)متعلق به جنس گونها و یکی از گونههای پراهمیت ایران از نظر ارزش دارویی، جنبههای اقتصادی و اجتماعی است. به دلیل قدرت افزایش کم این گیاه با بذر و قلمه، امکان کشت درون شیشهای این گیاه ارزیابی شد. اثر سه نوع سیتوکینین مختلف (BAP1، KIN2 و Ze3) با غلظتهای 5/0، 1، 2 و mg/l 4 در ترکیب با 0 و mg/l 5/0 NAA4 بر پرآوری جوانة انتهایی بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در ...
[ 2 ] - تنوع مورفولوژیک برخی جمعیتهای سنبل بیابانی پارهبرگ(Eremostachys laciniata Bunge
جنس Eremostachys )تیرۀ نعناع( 60 گونه دارد که 15 گونه از آن در ایران رویش دارد. ریشۀ سنبل بیابانی پارهبرگ (E. laciniata) برای درمان بیماریهای روماتیسمی و دردهای مفصلی استفاده میشود. بهمنظور ارزیابی تنوع مورفولوژیک این گیاه، این آزمایش در شمال غرب کشور و در سال 1391ـ 1392 انجام شد. نمونهبرداری از 15 منطقۀ شمال غرب کشور انجام شد. حدود 30 صفت ازجمله ارتفاع گیاه، طول گلآذین، طول ریشه، وزن ...
[ 3 ] - Synergistic antibaterial activity of medicinal plants essential oils with biogenic silver nanoparticles
Objective(s): Development of a nanobiosystem by using plant essential oils with green synthesized silver nanoparticles that present synergistic antibacterial activity for overcoming antibiotic resistance in pathogenic bacteria. Material and Methods: Essential oils (EOs) of Kelussia odoratissima and Teucrium polium extracted by hydrodistillation were analyzed by gas chromatography-mass spectrome...
[ 4 ] - Modeling the growth of Staphylococcus aureus as affected by black zira (Bunium persicum) essential oil, temperature, pH and inoculum levels
Black zira (Bunium persicum) is a medicinal plant and spice, naturally grows in Iran. The aim of this study was to investigate the combined effects of different concentrations of Bunium persicum essential oil (EO; including 0, 0.08, 0.16 and 0.24%), three incubation temperatures (15, 25 and 35˚C), three levels of pH (5, 6 and 7 adjusted by hydrochloric acid), and three inoculu...
[ 5 ] - ارزیابی تحمل به شوری سه رقم انجیر بر اساس ویژگیهای رشدی، فیزیولوژیکی و توزیع یونها در گیاه
تنش شوری یکی از عاملهای مهم محدود کننده تولید انجیر به ویژه در منطقههای خشک و نیمهخشک میباشد. به منظور بررسی تأثیر سطحهای شوری 6/0، 4 و 8 دسی زیمنس بر متر بر 3 رقم انجیر ’سبز‘، ’پیوس‘ و ’شاه انجیر‘، آزمایشی به صورت فاکتوریل (3×3) در قالب طرح کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا و برخی از ویژگیهای رشدی و فیزیولوژیکی این سه رقم ارزیابی شد. شوری به طور معنیداری موجب کاهش طول و قطر شاخه، وزن خشک ...
[ 7 ] - اثر کم آبیاری وکود در دو بافت خاک بر عملکرد و اجزای عملکرد ریحان
ریحان (Ocimumbasilicum L.) یکی از گیاهان مهم متعلق به تیره نعناع (Lamiaceae) است که به عنوان گیاه دارویی، ادویهای و همچنین به صورت سبزی تازه مورد استفاده قرار میگیرد.اثرات کم آبیاری، بافت خاک و کود روی اجزای عملکرد گیاه ریحان رقم کشکنی لولو مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با 18 تیمار و سه تکرار اجرا شد. کم آبیاری شامل سه مقدار آبیاری برابر %100I...
[ 8 ] - اثر پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک بر جوانهزنی چهار توده بومی شنبلیله(Trigonella foenum-graecum L) در شرایط تنش شوری
سابقه و هدف: شوری یک عامل محیطی است که تمام مراحل رشد و نمو گیاه از جوانهزنی تا تولید میوه و دانه را کم و بیش تحت تأثیر قرار میدهد. جوانهزنی، یکی از بحرانیترین مراحل رشد گیاه در شرایط تنش شوری میباشد. در این شرایط، پیشتیمار بذر یکی از روشهای بهبود جوانهزنی و رشد آن در شرایط تنش محیطی میباشد. تیمار بذر روشی است که به واسطه آن بذرها پیش از قرار گرفتن در بستر خود و مواجهه با شرایط اکولوژی...
[ 9 ] - بررسی پاسخ برخی از پارامترهای فتوسنتزی گیاه دارویی استویا به غلظتهای مختلف زغال فعال با حلالهای متفاوت
سابقه و هدف: زغال فعال در محیط کشت بافت به عنوان جذب کننده ترکیبات فنلی و مواد سمی مورد استفاده قرار میگیرد، اما در مورد مصرف مستقیم آن به صورت محلولپاشی بر روی گیاه تاکنون تحقیقی صورت نگرفته است. مبنای استفاده از این ماده به عنوان منبع کربنی، تحقیقات به عمل آمده در مورد ساکارز میباشد که تأثیر بسیار مثبتی بر روی رشد و نمو گیاه داشت. لذا این فرضیه را پیش آورد که در صورت استفاده از زغال فعال، ...
[ 10 ] - تأثیر روش های مختلف خشک کردن بر سرعت کاهش وزن، میزان اسانس و بار میکروبی نعناع فلفلی
امروزه توجه ویژه ای به کیفیت میکروبی گیاهان دارویی معطوف شده است. یکی ازعملیاتی که به منظورحفظ کیفیت دراین گیاهان صورت میگیرد خشک کردن آنهاست که مقداروکیفیت اسانس را نیزتحت تاثیرقرار میدهد. بمنظور بررسی روشهای خشک کردن نعناع فلفلی آزمایشی در قالب بلوکهای کامل تصادفی با چهار تیمار و در سه تکراراجرا شد. تیمارها شامل: 1ـ شاهد، 2ـ خشک کردن در سایه، 3ـ خشک کردن در آون 45درجه سانتیگراد، و 4ـ خشک کردن...
[ 11 ] - تأثیر کاربرد پلیمر استاکوزورب و برگ پنیرک بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی، بیوشیمیایی، بیولوژیکی و راندمان آب مصرفی در ریحان (Ocimum basilicum var. keshkeni luvelou)
یکی از راهکارهای افزایش بازده آبیاری و استفاده بهینه از بارندگی در مناطق خشک و نیمهخشک استفاده از پلیمرهای سوپرجاذب است. به منظور افزایش بهرهوری مصرف آب در تولید گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.)، بهعنوان یکی از گیاهان دارویی باارزش و حساس به کمآبی، یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی، با استفاده از دو پلیمرسوپرجاذب استاکوزورب (صنعتی) و برگ پنیرک (گیاهی)، هر کدام در چهار غلظ...
[ 12 ] - بررسی تأثیر سرعت جریان هوا و شدت تابش مادون قرمز بر مؤلفههای خشک کردن گیاه دارویی بهلیمو (Lippia citriodora Kunth.)
بهمنظور بررسی تأثیر سرعت جریان هوا و شدت تابش مادون قرمز بر زمان خشک کردن، درصد و اجزای اسانس گیاه دارویی بهلیمو (Lippia citriodora Kunth.)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. سرعت جریان هوا در سه سطح (5/0، 1 و 5/1 متر بر ثانیه) و سه سطح شدت تابش مادون قرمز 2/0، 3/0 و 5/0 وات بر سانتیمتر مربع در این آزمایش مورد بررسی قرار گرفتند. پس از خشک شدن نمونهها و ا...
[ 13 ] - بررسی تأثیر کاربرد سوپرجاذب تراکوتم و موسیلاژ اسفرزه بر برخی ویژگیهای ریختی، زیستی، بازدهی مصرف آب و اسانس گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum L. var. Keshkeni luvelou)
یکی از مهمترین عوامل محدودکننده تولید گیاهان دارویی در مناطق خشک و نیمهخشک جهان، کمبود آب و تنش خشکی است. از اینرو، در این پژوهش گیاه ریحان (Ocimum basilicum L. var.Keshkeni luvelou) بهعنوان یکی از گیاهان دارویی با ارزش و حساس به کمآبی انتخاب شد. هدف از این تحقیق افزایش بهرهوری مصرف آب در تولید ریحان بود که بهصورت یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. ت...
[ 14 ] - ثر رژیمهای مختلف آبیاری و انواع خاکپوش بر خصوصیات رویشی و میزان اسانس نعنا فلفلی (Mentha piperita L.)
بهمنظور اثر رژیمهای مختلف آبیاری و انواع خاکپوش بر شاخصهای فیزیولوژیک و میزان اسانس گیاه دارویی نعنا فلفلی (Mentha piperita L.) در سال 1389 در مزرعهی دانشکدة کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد آزمایشی بهصورت فاکتوریل با طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل سه سطح آبیاری (100، 80 و 60 درصد نیاز آبی محاسبه شده از تشت تبخیر کلاس A) و دو نوع خاکپوش (پلاستیک سیاه، خرده چوب) ...
[ 15 ] - مطالعه اثر نوع ریزنمونه و سطوح تنظیمکنندههای رشد بر کالزایی در گیاه دارویی Levisticum officinale Koch. در محیط کشت MS تغییریافته
با گذشت زمان، بار دیگر پرورش و تولید گیاهان دارویی با رشد قابلتوجهی روبرو شدهاست. پیشرفتهای زیستفناوری میتواند کارآیی بسیاری در حفظ و تکثیر گیاهان در خطر انقراض و همچنین افزایش توان ژنتیکی گیاهان دارویی داشته باشد. تغییرات ژنتیکی رخ داده در کشتهای کالوس ممکن است به بازدهی بالاتری در تولید متابولیتهای ثانویهی ارزشمند بیانجامد. انجدان رومی (Levisticum officinale Koch.) از تیرهی چتریان، ی...
[ 16 ] - بررسی تأثیر روشهای مختلف خشک کردن بر زمان خشک کردن، درصد و اجزای اسانس ریحان (Ocimum basilicum L.)
خشک کردن یکی از قدیمیترین روشهای نگهداری محصولات کشاورزی پس از برداشت میباشد. ریحان (Ocimum basilicum L.) یکی از گیاهان خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است که بهعنوان گیاهی دارویی و ادویهای مورد استفاده قرار میگیرد. بهمنظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خشک کردن بر زمان خشک کردن، درصد و اجزای اسانس گیاه دارویی ریحان آزمایشی بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. شش توان مختلف میکرو...
[ 17 ] - بهینهسازی ترکیبهای بستر کشت غوطهور قارچ دارویی Ganoderma lucidum به منظور افزایش تولید بیومس میسلیومی و پلیساکارید برون سلولی
این تحقیق به منظور معرفی محیط کشت غوطهور مطلوب، جهت تولید بهینه بیومس میسلیومی و پلیساکارید برون سلولی قارچ دارویی Ganoderma lucidum انجام گردید. اثر منابع مختلف کربن (قند گلوکز، قند لاکتوز و قند مالتوز)، غلظت منابع کربن (40، 50 و 60 گرم بر لیتر) و pH (5/3، 5/4 و 5/5) بر تولید میسلیوم و پلیساکارید برون سلولی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشها به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی به...
[ 18 ] - بررسی تأثیر روشهای مختلف خشککردن (طبیعی، آون و میکروویو) بر زمان خشککردن، درصد و اجزای اسانس گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis L.)
خشککردن یکی از مراحل مهم پس از برداشت گیاهان دارویی میباشد که نقش مهمی در کمیت و کیفیت مواد مؤثره آنها دارد. به منظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خشککردن بر زمان خشککردن، درصد و اجزای اسانس گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis L.)، آزمایشی به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1387 به اجرا درآمد. شش توان مختلف میکروویو شامل 100، 180، 300، 450، 600 و 900 وات، دو دمای مختلف آون شام...
[ 19 ] - بررسی تأثیر روشهای مختلف خشک کردن بر سرعت کاهش وزن، میزان اسانس و درصد کامازولن گیاه دارویی بابونه (Matricaria recutita L.)
بهمنظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خشک کردن بر زمان خشک کردن، سرعت کاهش وزن، میزان اسانس و درصد کامازولن گلهای بابونه (Matricaria recutita L.) اصلاح شده، آزمایشی بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال 87-1386 به اجرا درآمد. شش توان مختلف میکروویو شامل 100، 180، 300، 450، 600 و 900 وات، سه دمای مختلف آون شامل 50، 60 و 70 درجه سانتیگراد و روش طبیعی (سایه و آفتاب) در این آزمایش مورد مق...
[ 20 ] - تأثیر سطوح مختلف ورمیکمپوست و آبیاری بر خصوصیات مورفولوژیک و میزان اسانس بابونه آلمانی (Matricaria recutita) رقم Goral
بابونه آلمانی با نام علمی Matricaria recutita یکی از مهمترین گیاهان دارویی اسانسدار است که اسانس آن از اجزای متفاوت (کامازولن، آلفا-بیسابولول و آلفا-بیسابولول اکسیدA و B) تشکیل شده و از آن در صنایع مختلف داروسازی و آرایشی-بهداشتی استفاده فراوانی میشود. در این تحقیق اثر سطوح مختلف کود آلی ورمیکمپوست و آبیاری بر خصوصیاتمورفولوژیک و میزان اسانسرقم اصلاح شده Goralمورد بررسی قرار گرفت. این آزمای...
[ 21 ] - مطالعه چهار رقم بابونه(Matricaria chamomila L.) اصلاح شده در شرایط آب و هوایی ایران
بابونه با نام علمی (Matricaria chamomila L.) یک گیاه دارویی ارزشمند است که از گلهای آن در صنایع داروسازی، آرایشی و بهداشتی استفاده فراوانی می شود. اسانس این گیاه دارای ترکیبهای ارزشمندی چون کامازولن، آلفابیسابلول و آلفا بیسابلول اکسید A و B میباشد. باتوجه به نیاز صنایع داروسازی داخلی به این گیاه و با درنظر گرفتن خواص کیفی بابونههای خودروی ایران بذرهای چهار رقم اصلاح شده جرمانیا، بودگلد، بونا...
[ 22 ] - بررسی کشت درون شیشهای گل راعی بومی ایران (Hypericum perforatum)
گل راعی(Hypericum perforatum) متعلق به خانواده Hypericaceae، یک گیاه دارویی مهم است که مواد موثر آن یعنی هیپریسین و هیپرفورین دارای خواص مهمی مانند خاصیت ضد افسردگی، ضد ویروس و ضد باکتری میباشند و در صنایع دارویی کاربرد فراوانی دارند. دلیل توجه به جنبههای مختلف کشت بافت گیاهان دارویی، بهینه نمودن این روشها به عنوان ابزار مهم جهت مطالعات بعدی مربوط به عوامل موثر در بیوسنتز متابولیتهای ثانویه ...
[ 23 ] - بررسی تأثیر کاربرد کود دامی و کمپوست شهری بر میزان رشد و نمو، میزان و عملکرد اسانس و بار میکروبی سنبل الطیب (Valeriana officinalis
استفاده از کودهای آلی یکی از روشهای موثر درکشت ارگانیک گیاهان دارویی است که نقش بسزایی درتولید گیاهان دارویی دارد. هدف ازاین پژوهشبررسی اثرکوددامی و کمپوستزبالهشهریبر میزان رشد و نمو، اسانس و بارمیکروبی سنبل الطیب بوده است. این طرح آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تیمار و در سه تکرار انجام شد، تیمارها شامل استفاده ازکوددامی و کمپوست شهری، درمقایسه با شاهد بودند. صفات مورفولوژیک، م...
[ 24 ] - بررسی اثر روش های مختلف خشک کردن برخصوصیات ظاهری و میزان اسانس پنج گونه بومادران (Achillea)
خشک کردن یکی از مراحل مهم پس از برداشت گیاهان دارویی می باشد که نقش مهمی در کمیت و کیفیت محصول دارد. به منظور بررسی روش های مختلف خشک کردن، آزمایشی بصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو فاکتور گونه های بومادران (5 گونه) و روش خشک کردن (5 روش) با سه تکرار اجراگردید. تیمارها عبارت بودند از، فاکتور اول: گونه های بومادران Achillea millefolium ،A. eriophora ،A. nobilis, A.bieberst...
[ 25 ] - تاثیر کم آبیاری و نانو کود بر خصوصیات زایشی گیاه ریحان (basilicum L. Ocimum)
چکیده سابقه و هدف: ریحان (Ocimum basilicum L.) یکی از گیاهان مهم متعلق به تیره نعناع (Lamiaceae) است که بهعنوان گیاه دارویی، ادویهای و همچنین بهصورت سبزی تازه مورداستفاده قرار میگیرد. امروزه با افزایش جمعیت، کم شدن منابع آبی و همچنین افزایش قیمت زمینهای کشاورزی، کشاورزی به روش مکانیزه از اهمیت خاصی برخوردار شده و در این میان با ورود نانوتکنولوژی به عرصه تولید کودها، از یکسو به دلیل پایین...
[ 26 ] - Quantitative Determination of Lycorine and Galanthamine in Different in Vitro Tissues of Narcissus tazetta by GC-MS
Narcissus spp. are of great importance to pharmaceutical industries because of biosynthesis of Amaryllidaceae alkaloids. N. tazetta with several varieties is a widespread species, native to the Mediterranean region with considerable distribution in Iran. In the present study, calli, roots and bulblets were regenerated from N. tazetta var. Meskin. In order to report alkaloid profile and quantify...
[ 27 ] - Anatomical and Morphological Properties of Trichomes in Four Iranian Native Salvia Species under Cultivated Conditions
The morphological specifications play a substantial role in classification and breeding programs of various plant taxa. In the current study, some macro- and micro-morphological features of Salvia nemorosa, Salvia syriaca, Salvia frigida and Salvia virgata (three accessions), were investigated using scanning electron microscopy and image analysis program. The completely randomized design (CRD) ...
[ 28 ] - ارزیابی تأثیر مدیریت آبیاری با کاربرد کود آلی و پلیمرهای ابر جاذب ریز ترکیب بر عملکرد اقتصادی و تولید مواد مؤثره در گیاه دارویی زعفران (Crocus sativus L)
به منظور یافتن و توصیه روشی جهت بهبود رشد رویشی و زایشی، همچنین عملکرد اقتصادی زعفران با استفاده از مواد آلی اصلاح کننده خاک، آزمایشی بصورت کرتهای خرد شده شامل: سه دور آبیاری 30، 50 و 70 روزه بعنوان کرتهای اصلی و سه عامل ورمی کمپوست، تراکوتم و بلور آب آ بصورت ساده و ترکیبی همچنین شاهد بهعنوان کرتهای فرعی به مدت سه سال زراعی (96- 1393) در مزرعه تحقیقاتی پژوهشکده زعفران، دانشگاه تربت حیدریه ا...
[ 29 ] - ارزیابی ویژگیهای جوانهزنی و تعیین دماهای کاردینال با استفاده از مدلهای رگرسیونی در سبزی بومی چوچاق (.Eryngium caucasicum Tratvu)
چوچاق (.Eryngium caucasicum Tratvu) از گیاهان بومی ایران با کاربرد سبزی- دارویی است که مطالعات اندکی در زمینه شناخت رفتارهای جوانهزنی آن صورت گرفته است. مطالعه بر روی اهلیسازی و تکثیر آن میتواند گامی مهم در راستای حفظ و تجاریسازی آن بهشمار رود. جهت ارزیابی تأثیر درجه حرارت بر شاخصهای جوانهزنی چوچاق، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با هشت سطح دمایی (0، 5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35...
[ 30 ] - کلونینگ و توالی یابی ژن p- انسولین جدا شده از گیاه دارویی Momordica charantia و تحلیل بیوانفورماتیکی ساختار سه بعدی پروتئین
چکیده سابقه و هدف: دیابت بیماری است که بدن توانایی کنترل قند خون را از دست می دهد. داروهای شیمیایی تجویز شده به منظور درمان قند خون دارای اثرات جانبی نامطلوب متعددی هستند. در این زمینه داروهای گیاهی جایگزین بسیار مناسبی میباشند چون اثرات جانبی بسیار کم تری دارند. گیاه کارلا با نام علمی Momordica charantia از خانواده Cucurbitaceae می باشد. بذرهای کارلا دارای پلی پپتیدی به نام p-انسو...
[ 31 ] - اثر قارچ مایکوریزا و باکتریهای محرک رشد (PGPR) بر ظرفیت آنتی اکسیدانی و برخی صفات مورفوفیزیولوژیک همیشهبهار دارویی (.Calendula officinalis Linn) تحت تنش خشکی
به منظور بررسی اثر کاربرد باکتریهای محرک رشد گیاه و قارچ مایکوریزا تحت شرایط تنش خشکی در زمستان و بهار سالهای 1396-1397 آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار در گلخانه تحقیقاتی گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. عامل اول استفاده از کود زیستی در 8 سطح (شامل ترکیب های مختلفی از باکتری های سودوموناس، ازتوباکتر و قارچ مایکوریزا) و عامل دوم تنش ...
[ 32 ] - (مقاله کوتاه علمی) اثر کودهای نانو کلات (آهن و روی) و کود نیتروژن (زیستی و شیمیایی) بر ویژگیهای مورفوفیزیولوژیکی و عملکرد اسانس دو توده محلی گیاه دارویی Ocimum basillicum L.
گیاه ریحان (Ocimum basillicum L.) یکی از مهمترین گیاهان متعلق به خانواده نعناء است، پیکر رویشی آن حاوی اسانس (5/0 تا 5/1 درصد) است و در صنایع غذایی و عطرسازی مورداستفاده قرارگرفته است. این آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. فاکتورها ...
نویسندگان همکار
عسکر غنی 1