محمد فتاحی
استادیار دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
[ 1 ] - بررسی عامل‌های مؤثر در القای ریشۀ موئین و افزایش میزان رزمارینیک‌اسید زرینگیاه (Dracocephalum kotschyi Boiss)
زرینگیاه یا همان بادرنجبویۀ دنایی با نام علمی Dracocephalum kotschyi متعلق به تیرۀ نعناعیان و جنس بادرشبو (Dracocephalum) است که به علت پراکنش گستردۀ آن در ایران با نامهای چندی از آن یاد میشود. ترکیب‌های فلاونوئید موجود در زرین گیاه، خاصیت ضدسرطانی دارد و استفاده از روشهای مختلف مانند تولید ریشههای موئین می‌تواند به تولید ترکیب‌هایی با ارزش دارویی بالا کمک کند. در این بررسی تأثیر چهار نوع...
[ 2 ] - اثر ارتفاع و مراحل مختلف فنولوژیکی بر خصوصیات فیتوشیمیایی و فعالیت آنتیاکسیدانی گیاه دارویی .Ferulago angulate (Schlecht.) Boiss از ارتفاعات دنا
گیاه چویل متعلق به تیره چتریان و با نام علمی .(Schlecht.) Boiss.Ferulago angulata شناخته میشود. با توجه به وﺟﻮد ﻣﻮﻧﻮﺗﺮپن‌های ﻫﻴﺪروﻛﺮﺑنی ﻣﺜﻞ آﻟﻔﺎ-ﭘﻴﻨﻦ و ﺑﺘﺎ-ﭘﻴﻨﻦ، این گیاه در ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻋﻄﺮﺳﺎزی و داروسازی کاربرد وسیعی دارد. به‌منظور ازریابی و مقایسه کمیت و کیفیت مواد موثره فیتوشیمیایی اسانس، گیاه مورد نظر از ارتفاعات مختلف (2500، 3000 و 3500 متر) و مراحل فنولوژیکی مختلف رویشی، گلدهی و بذرده...
[ 3 ] - ارزیابی تنوع برخی از شاخص های فیتوشیمیایی عصاره گل در جمیعت های خودروی گیاه دارویی .Rheum ribes L در ایران
استفاده از گیاهان دارویی و مواد فعال آنها به‌عنوان آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی اخیراً مورد توجه قرار گرفته است. اندام‌های مختلف ریواس به دلیل برخورداری از فلاونوئیدها و پروآنتوسیانین‌ها ی آنتیاکسیدانی اهمیت زیادی در صنایع غذایی و دارویی دارند. در این مطالعه خصوصیات فیتوشیمیایی اندام گل در 13 ژنوتیپ (13-G1G) ریواس جمع آوری شده از مناطق مختلف کشور مورد ارزیابی قرار گرفت. عصاره‌گیری با استفاده از دستگا...
[ 4 ] - اثر القایی کیتوزان و کلشی‌سین بر تولید رزمارینیک اسید در ریشه مویین زرین گیاه (Dracocephalum kotschyi Boiss)
زرین گیاه با نام علمی (Dracocephalum kotschyi Boiss) گیاهی علفی، چندساله و اندمیک ایران از خانواده نعناع است. تحقیقات اخیر دارویی نشان داده است که فلاونوئید متوکسی موجود در قسمت‌‌های مختلف گیاه خاصیت ضدسرطانی دارد. ریشههای مویین پس از تلقیح ریزنمونه برگی با سویه 15834 باکتری آگروباکتریوم رایزوژنز بدست آمد. در این مطالعه اثر محرکهای زیستی شامل محرک کلشی‌سین در غلظت‌های (0، 01/0، 03/0 و 05/0 ...
[ 5 ] - بررسی آت‌اکولوژی بادرنجبویه دنایی (Dracocephalum kotschyi Boiss.) در ایران
بررسی روابط بین یک گونه و محیط زنده و غیرزنده اطراف آن در رویشگاه‌های طبیعی اطلاعات باارزشی را از لحاظ تکثیر، اهلی کردن و اصلاح گیاهان فراهم می‌کند. به این منظور آت‌اکولوژی گیاه بادرنجبویه دنایی (Dracocephalum kotschyi Boiss.) در 12 رویشگاه بررسی شد. مناطق رویش گیاه با استفاده از فلورا ایرانیکا و کمک اهالی محلی مشخص گردید. خصوصیات هر رویشگاه با استفاده از وضعیت توپوگرافی و اقلیمی تعیین گردید. ه...
[ 6 ] - تأثیر سطوح مختلف کلشی‌سین بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه دارویی زرینگیاه
القای پلی‌پلوئیدی یکی از ابزارهای مهم اصلاح گیاهان دارویی میباشد. چند برابر شدن کروموزوم‌ها در اثر پلی‌پلوئیدی باعث ایجاد تغییرات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی و سیستم پرورش گیاهان شده و در نهایت موجب تولید یک ژنوتیپ جدید می‌گردد. در این تحقیق، تیمار مریستم انتهایی با غلظت‌های مختلف کلشی‌سین (صفر، 05/0 ، 1/0 ، 2/0 و 5/0 درصد وزنی به حجمی) در دو مرحله دو و چهار برگی گیاه دارویی زرین گیا...
[ 7 ] - ارزیابی تنوع برخی از خصوصیات مورفولوژیکی و فعالیت آنتیاکسیدانی اسانس جمعیت‌های خودرو گیاه دارویی ،Heracleum persicum Desf. ex Fischerدر شمال غرب ایران
گیاه دارویی گلپر (Heracleum persicum)متعلق به تیره چتریان میباشدکه در طب سنتی به عنوان ادویه و طعم دهنده غذا، تهیه ترشی و همچنین ضد کرم، ضدنفخ، اشتها آور، مدر و مسکن استفاده میشود.به منظور اصلاح و اهلیسازی این گیاه تنوع مورفولوژیکی هشت جمعیت از مناطق مختلف ایران (اهر، کلیبر، مارمیشو، سیلوانا، گردنه حیران، اسالم، آینالو، مشکینشهر) مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفت.در تنوع مورفولوژیک ...
[ 8 ] - بررسی پراکنش، خصوصیات فیتوشیمیایی و درصد اسانس جمعیت‌های مختلف چهار گونه جاشیر (Prangos spp.) در شمال‌غرب ایران
در این پژوهش 19 جمعیت از چهار گونه جاشیر (P. acaulic، P. ferulacea،P. uloptera وP. asperula) از مناطق مختلف شمال‌غرب ایران جمعآوری و میزان فنل و فلاونوئید کل، فعالیت آنتیاکسیدانی، کلروفیل a و b، کاروتنوئید کل و درصد اسانس آنها ارزیابی شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان فنل کل (mg GAE/g DW 12.5) مربوط به جمعیت قوشچی از گونه P. uloptera جمعآوری شده از استان آذربایجان‌غربی و کمترین میزان آن (m...
[ 9 ] - مطالعه ویژگیهای فیتوشیمیایی و آنتیاکسیدانی ژنوتیپهای مختلف ریواس(Rheum ribes L.) جمعآوری شده از مناطق مختلف ایران
جنس ریواس (Rheum) یکی از مهمترین سردههای خانواده علف هفتبند (Polygonaceae) میباشد. ساقه گلدهنده ریواس حاوی مقادیر بالایی از ترکیبات فنولیکی و آنتیاکسیدانی هستند که اثرات مفید بر سلامتی انسان دارند. هدف این پژوهش،بررسی ویژگیهای فیتوشیمیایی و فعالیت آنتیاکسیدانی ژنوتیپهای جمعآوری شده از 16 منطقه مختلف ایران بود. نتایج نشان داد که منطقه جغرافیایی تاثیر معنیداری روی ویژگیهای فیتوشیمیایی ...
[ 10 ] - بررسی تأثیر روشهای مختلف خشک کردن و ترکیب‌های افزودنی بر روی خواص فیزیکی و شیمیایی عصاره گیاه بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.)
خشک کردن یکی از مراحل اصلی در فرایند پس از برداشت گیاهان دارویی است که نقش مهمی در کمّیت و کیفیت مواد مؤثره آنها دارد. به‌منظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خشک کردن شامل آون (40 و 80 درجه سانتی‌گراد) و خشک‌کن پاششی (120 درجه سانتی‌گراد) در حضور کمک خشک‌کن‌های مالتودکسترین (M)، مالتودکسترین و پکتین سیب (M+P) و بدون کمک خشک‌کن، آزمایش‌هایی بر روی عصاره گیاه بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.) به‌صو...
[ 11 ] - ارزیابی تنوع برخی از خصوصیات مورفولوژیکی و فعالیت آنتیاکسیدانی اسانس جمعیت‌های خودرو گیاه دارویی ،Heracleum persicum Desf. ex Fischerدر شمال غرب ایران
گیاه دارویی گلپر (Heracleum persicum)متعلق به تیره چتریان میباشدکه در طب سنتی به عنوان ادویه و طعم دهنده غذا، تهیه ترشی و همچنین ضد کرم، ضدنفخ، اشتها آور، مدر و مسکن استفاده میشود.به منظور اصلاح و اهلیسازی این گیاه تنوع مورفولوژیکی هشت جمعیت از مناطق مختلف ایران (اهر، کلیبر، مارمیشو، سیلوانا، گردنه حیران، اسالم، آینالو، مشکینشهر) مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفت.در تنوع مورفولوژیک ...
[ 12 ] - اثر ارتفاع و مراحل مختلف فنولوژیکی بر خصوصیات فیتوشیمیایی و فعالیت آنتیاکسیدانی گیاه دارویی .Ferulago angulate (Schlecht.) Boiss از ارتفاعات دنا
گیاه چویل متعلق به تیره چتریان و با نام علمی .(Schlecht.) Boiss.Ferulago angulata شناخته میشود. با توجه به وﺟﻮد ﻣﻮﻧﻮﺗﺮپن‌های ﻫﻴﺪروﻛﺮﺑنی ﻣﺜﻞ آﻟﻔﺎ-ﭘﻴﻨﻦ و ﺑﺘﺎ-ﭘﻴﻨﻦ، این گیاه در ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻋﻄﺮﺳﺎزی و داروسازی کاربرد وسیعی دارد. به‌منظور ازریابی و مقایسه کمیت و کیفیت مواد موثره فیتوشیمیایی اسانس، گیاه مورد نظر از ارتفاعات مختلف (2500، 3000 و 3500 متر) و مراحل فنولوژیکی مختلف رویشی، گلدهی و بذرده...
[ 13 ] - ارزیابی تنوع برخی از شاخص های فیتوشیمیایی عصاره گل در جمیعت های خودروی گیاه دارویی .Rheum ribes L در ایران
استفاده از گیاهان دارویی و مواد فعال آنها به‌عنوان آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی اخیراً مورد توجه قرار گرفته است. اندام‌های مختلف ریواس به دلیل برخورداری از فلاونوئیدها و پروآنتوسیانین‌ها ی آنتیاکسیدانی اهمیت زیادی در صنایع غذایی و دارویی دارند. در این مطالعه خصوصیات فیتوشیمیایی اندام گل در 13 ژنوتیپ (13-G1G) ریواس جمع آوری شده از مناطق مختلف کشور مورد ارزیابی قرار گرفت. عصاره‌گیری با استفاده از دستگا...
[ 14 ] - بهینه‌سازی پارامترهای موثر دراستخراج اسانس از بذر (Heracleum persicum Desf. Ex Fischer) با استفاده از روش سطح پاسخ (RSM)
امروزه استفاده از اسانس‌های گیاهی در صنایع غذا و دارو در حال افزایش است. مطالعه حاضر، با هدف بهینه‌سازی فاکتورهای موثر در به حداکثر رساندن عملکرد اسانس و تعیین ترکیبات اسانس در شرایط بهینه صورت گرفت. اثر پارامترهای: مقادیر مختلف گیاه (X1)، زمان اسانس‌گیری (X2) و اندازه ذرات بذرها با مش (X3)، در سه سطح (1، 0، 1-) به عنوان متغیر مستقل، برای بهینه‌سازی درصد اسانس به عنوان متغیر وابسته با استفاده ا...
نویسندگان همکار