مصطفی یاوری
پژوهشکدۀ تاریخ علم
[ 1 ] - بررسی دلایل حرکت زمین در رسالۀ قانون ناصری از عبدالغفار نجم‌الدوله
مسألۀ حرکت زمین (حرکت وضعی و حرکت انتقالی آن) و حل ایرادات طبیعی و تجربی حاصل از پذیرش این حرکت، یکی از مسائل مهم در پذیرش یا رد نجوم خورشیدمرکز بوده است. با این که در آثار هیئت دورۀ اسلامی، سعی بر آن بود تا دلایلی که برای بر سکون زمین مطرح می‌شوند، بیشتر دلایلی تجربی باشند، اما به نظر می‌آید در نزد متفکران دورۀ قاجار، این دلایل تجربی نسبت به دلایل طبیعی اهمیت کمتری داشتند. عبدالغفار نجم‌الدوله...
[ 2 ] - راهکار بطلمیوس برای تبیین حرکات سیارات در عرض و تعبیر فیزیکی آنها
تغییرات موقعیت سیارات در عرض دایرةالبروجی یکی از دشواری‌های مدل‌های بطلمیوسیِ حرکات سیارات است. بطلمیوس در مقالۀ سیزدهم از کتاب مجسطی این مسأله را توضیح می‌دهد. او در تبیین این مدل‌ها ناگزیر شده است اجزای مدل سیاره‌ای را نسبت به یکدیگر زاویه‌دار کند. به‌نظر می‌رسد تا پیش از این، بطلمیوس می‌توانست تمام ناهنجاری‌های حرکت سیارات را با مدل‌هایی دوبعدی توضیح دهد، اما توضیحِ مقادیرِ اختلاف اندک...
نویسندگان همکار