محمد علی راغبی
دانشکده الهیات گروه فقه و مبانی حقوق
[ 1 ] - نظم عقلانی در تقدّم و تأخر ادّله و اصول استنباط احکام دینی
در رشد و تعالی همه شاخه های علوم اسلامی _علاوه بر آیات و روایات- قواعد عقلی و منطقی نیز نقش بیبدیلی ایفاء نمودهاند. توجه به فرایند منظم مقدمات عقلی، پیششرط استفاده از هر نوع استدلال عقلی و نقلی میباشد. چینش ادله و امارات، قواعد و اصول عملی درمسیر استنباط در یک مسئله دینی باید از نظمی مشخص وعقلانی پیروی کند. زیرا برای بدست آوردن حکمی از احکام با ادّله، اصول و قواعد گوناگونی روبرو می...
[ 2 ] - بررسی مقاله «عقود و عهود» از دایرة المعارف قرآن «لیدن»
مقاله حاضر به ترجمه و نقد مقاله «عقود و عهود» از دایرةالمعارف قرآن «لیدن» پرداخته است. نویسنده مقاله به دو واژه «عقد» و «عهد» در قرآن کریم و وجوه تفاوت آنها، مباحث کلی مرتبط با عقد بیع، مصادیق عقد، حق فسخ و تفاسیر مختلف از مفهوم «عقد» و «عهد» پرداخته است. عقود و قراردادها از مباحث مهم کتب فقهی هستند، بهخصوص بیع که چنانکه خود نویسنده اذعان دارد، هسته تمام التزامات قانونی را تشکیل میدهد و بسی...
[ 3 ] - نقش عقل در فهم شریعت و قانونگذاری
عقل عملی کاربردهای فراوانی در مباحث اصولی دارد، اما با توجه به هدف علم اصول و مقدمه بودن آن برای فقه، صرفاً از یکی از کاربردهای عقل یعنی عقل مشرِّع سخن به میان آمده و ضوابط و لوازم آن مطرحشده است. درحالیکه به اذعان برخی از علماء، کارکرد این درک عقل در علم فقه، نادر است و این کاربرد ناچیز، موجب کماهمیت شدن مبحث عقل در بین مسائل علم اصول شده است درحالیکه کارکرد عقل در سامان دادن به مسائل اصولی و...
نویسندگان همکار