محمدباقر رضایی

عضو هیئت علمی‌مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، تهران

[ 1 ] - اندازه‌گیری گلیسیریزین در ریشه گیاه شیرین‌بیان (Glycyrrhiza glabra L.) توسط دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا(HPLC)

ریشه گیاه شیرین‌بیان (Glycyrrhizia glabra L.) به طور عام لیکوریس نامیده می‌شود که به عنوان عامل شیرین‌کننده و بیش از دو هزار سال کاربرد دارویی داشته است. لیکوریس دارای پنج حلقه ساپونین تری‌ترپن به نام اسید گلیسیریزینیک است. این ترکیب متعلق به مشتقات بتا-آمیرین(b-amyrin) می‌باشد. شیرین‌بیان به خاطر مزه شیرین آن به عنوان عامل ضد التهاب، آلرژی و زخم شناخته شده است. تا کنون جهت ارزیابی مقدار گلیسیر...

[ 2 ] - بررسی عناصر معدنی کتیرا در گون سفید Astragalus gossypinus در چهار استان ایران

مصرف ترکیبهای معدنی موجود درگیاهان از جنبه‌های مختلف مورد توجه محققان می‌باشد. گرچه این ترکیبها در ارتقاء سلامتی، پیشگیری و درمان برخی بیماریها مفید می‌باشند، اما در مواردی نیز مصرف بیش از حد آنها سمی است. از اینرو با اندازه‌گیریی این عناصر درگیاه یا فرآورده‌های گیاهی می‌توان ضمن تعیین میزان مجاز مصرف آنها در فرآورده‌های غذایی، دارویی، بهداشتی و آرایشی، ارتباط بین گیاه و محیط کشت را نیز تعیین ن...

[ 3 ] - بررسی ترکیبهای اسانس بابونه دارویی (Matricaria chamomilla L.) در مناطق تهران، همدان و کازرون

گیاه بابونه دارویی (Matricaria chamomilla L.) یکی از مهمترین گیاهان دارویی است که در صنایع دارویی و لوازم آرایشی کاربردهای فراوانی دارد. بنابراین، تجزیه و شناخت کامل ترکیبهای گیاه اهمیت بسیار دارد. در این تحقیق سه نمونه بابونه دارویی از مناطق کازرون، همدان و تهران جمع‌آوری و به روش تقطیر با آب اسانس‌گیری گردیدند. نمونه اسانس تهران به رنگ سبز تیره بدست آمد. رنگ سبز در اسانس بدلیل وجود ترکیب guai...

[ 4 ] - استخراج وتعیین میزان املاح درگل گاو زبان Echium amoenum Fisch.and Mey.

عناصر معدنی در گیاهان به خصوص در گیاهان دارویی بسیار یافت می‌شود. این عناصر ضمن اینکه برای بدن انسان لازم است، برای رشد گیاهان از لحاظ تغذیه‌ای نیز ضروری می‌باشند. بنابراین اندازه‌گیری و تعیین میزان عناصری همچون: کلسیم، منیزیم و سدیم در اندام گیاهان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند. در این تحقیق گلبرگ‌های گیاه‌ گل گاوزبان(Echium amoenum) از ایستگاه تحقیقات البرز- کرج جمع آوری شد. جهت تعیین مقدا...

[ 5 ] - بررسی تاثیر پرتوهای فرابنفش بر کمیت وکیفیت اسانس گیاه رازیانه Foeniculum vulgare Mill.)) درمراحل مختلف رویشی

با توجه به سوراخ شدن لایه ازن وافزایش پرتوهای فرابنفش ونظر به اثرات زیانبار این پرتوها بر گیاهان، در بررسی حاضر به مطالعه تاثیر پرتوهای فرابنفش حاصل از لامپ 40 وات uv بر کمیت و کیفیت اسانس اندامهای مختلف گیاه رازیانه در مراحل مختلف رویشی ودر شرایط مزرعه ای پرداخته شد. گیاه رازیانه از تیره چتریان و از جمله گیاهان دارویی ارزنده ای است که در صنایع داروسازی، عطرسازی، صنایع آرایشی وبهداشتی وصنایع غذ...

[ 6 ] - بررسی تغییرات کیفی و کمی اسانس Thymus pubescens Boiss. et Kotschy ex Celark در چند نقطه رویشی دره لار

جنس آویشن (Tymus) در نقاط مختلف ایران 14 گونه دارد (1). یکی از گونه‌هایی که پراکندگی وسیعی در شمال و غرب کشور دارد Thymus pubescens است. معرفی این گونه به‌عنوان گیاهی دارویی و معطر، شناخت ترکیبهای موجود در اسانس آن، مقایسه مقدار و درصد ترکیبهای تشکیل‌دهنده اسانس در نقاط مختلف، در دو مرحله قبل از گلدهی و گلدهی کامل از اهداف اصلی این طرح است. به علاوه، معرفی این گونه به‌عنوان گیاهی معطر در جهت تو...

[ 7 ] - بررسی ترکیبهای شیمیایی اسانس اکلیل کوهی Rosmarinus officinalis L.

گیاه اکلیل کوهی Rosmarinus officinalis L. از باغ گیاهشناسی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع جمع آوری وخشک گردید. اسانس گیری از برگ توسط دستگاه تقطیر با آب صورت گرفت. تجزیه کمی و کیفی اسانس توسط دستگاه GC وGC/MS  انجام شد. در این بررسی از 20 ترکیب شناسایی شده ترکیبهای Piperitone،  α-Pinine  و Linalool و  1,8-Cineolبترتیب 23.65، 14.94، 14.89، 7.34 درصد می باشند که بیشترین مقدار از کل را تشکیل می دهند...

[ 8 ] - بررسی ترکیبهای موجود در اسانس گل بومادران هزار برگ Achillea millefolium L. Subsp. Millofolium

بومادران هزار برگ از جمله گیاهان با ارزش دارویی است که در ایران در دامنه های البرز، اطراف دماوند و در آذربایجان و اطراف تبریز می روید. در این تحقیق گونه مورد آزمایش از روستایی در اطراف تبریز، به نام هربی جمع آوری و به روش تقطیر با آب از گلهای خشک شده آن اسانس گیری گردیده و بازده اسانس 0.47 درصد و محاسبه گردیده است. سپس توسط دستگاههای کروماتوگرافی گازی مورد ((GC و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف س...

[ 9 ] - بررسی ترکیبهای شیمیایی اسانس رازک

گیاه رازک Humulus lupulus  از منطقه خود آفرین در حاشیه رود ارس جمع آوری و خشک گردید و از روش کلونجر جهت اسانس گیری استفاده شد.پس از تعیین میزان اسانس، ترکیبهای موجود در آن توسط دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC) و دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC-MS) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این تحقیق از 100 گرم گل خشک 0.03  درصد اسانس(با محاسبه رطوبت) استخراج گردید. در این اسانس 25 ترکیب ک...

[ 10 ] - اسانس و دستگاههای اسانس گیری

مواد اولیه موجود در گیاهان باید به تناسب طبیعت خاص گیاه مورد نظر و کاربرد درمانی آنها با انجام یک رشته اعمال شیمیایی یا مکانیکی عمل آورده شوند. روشهای آماده نمودن گیاه پس از جمع آوری و مراحل مختلف آماده کردن آن، بطور دقیق مشخص شده اند. روشهایی که براثر تحقیقات و تجربیات طولانی، جهت اندازه گیریهای مقدار مواد موثر گیاهان بدست آمده اند، شامل برداشت یا جمع آوری، حذف برخی اندامهای زائد، خشک کردن، آس...

[ 11 ] - بررسی ترکیبهای شیمیایی اسانس گونه های بومادران بیابانی، زرد و زاگرسی Achillea albicaulis C.A. Mey, Achillea bibersteinii, Achillea filipendula Lam

بومادران بیابانی گیاهی پایاست که بیشتر در شمال، شمال غربی، شمال شرقی، تهران و اطراف آن می روید. بومادران زرد یا بومادران مزرعه نیز بیشتر در استان آذربایجان می روید. بومادران زاگرسی بیشتر در شمال غرب کشور می روید. این گیاهان می تواننداز لحاظ استفاده دارویی با ارزش باشند. از این سه گونه دو گونه آن (بومادران بیابانی و زاگرسی) در اواسط خرداد 1377 از باغ ملی گیاه شناسی ایران و گونه بومادران زرد در ا...