سعید خودداری نایینی
استادیار دانشگاه هنر تهران
[ 1 ] - پایزه‌ای دیگر از سلطان ابوسعید ایلخانی
پس از معرفی یک پایزۀ نقره متعلق به موزۀ ملی ایران در مقاله‌ای به قلم استاد عبداللّه قوچانی، هیچ نمونۀ دیگری در ایران شناسایی نشده است. نمونۀ دیگری از پایزه‌های دورۀ ایلخانی در موزۀ بنیاد مستضعفان نگهداری می‌شود که شباهت‌ها و تفاوت‌هایی با پایزۀ نقرۀ موزۀ ملی دارد. با توجه به اینکه در این گونه موارد، مطالعات تطبیقی می‌تواند در قرائت صحیح کتیبه و نحوۀ ساخت و کاربرد مدارک حکومتی دورۀ مغول مهم باشد...
[ 2 ] - دیباچۀ مرقع شاه محمد مذهب
این مقاله با بررسی چند مرقع مهم اواخر سدۀ دهم دیباچه‌نویسی آنها، تاریخنامه‌های هنر مرقع‌سازی را مورد مطالعه قرار میدهد. یکی از این دیباچه‌ها، دیباچۀ مرقع کتابخانۀ سپهسالار، شاه محمد مذهب است که متنی مشابه آن در چند مرقع دیگر وجود دارد. این مقاله می‌کوشد تا ریشه‌های تاریخی نگارش این متن را نشان دهد. بررسی تحولات مقدمه‌نویسی مرقعات با تکیه بر مقدمۀ مرقع شاه محمد مذهب که نسخه‌ای دیگر از مقدمۀ...
[ 3 ] - شهنشاهنامۀ فتحعلی خان صبا نسخۀ 5998 کتابخانۀ ملک شاهکاری از هنر دورۀ قاجار
در این نوشته با ورود به بحث کتاب‌آرایی هنری دورۀ قاجار و عوامل مؤثر بر آن، چون زمینههای تاریخی و حمایت‌های درباری، به زندگی و جایگاه ادبی ـ هنری فتحعلیخان صبا سرایندۀ شهنشاهنامه پرداخته می‌شود. سپس با نگاهی به شهنشاهنامۀ پیش از وی، در باب جایگاه ادبی شهنشاهنامه به عنوان محملی برای بروز هنر نقاشی این دوره، نسخه‌های مختلف شناسایی میشوند و در پی آن، نسخهشناسی...
[ 4 ] - بررسی روند تکامل و نقش موربنویسی در صفحه‌آراییِ نسخ‌خطی از سده چهارم تا نهم هجری
مطالعه بر روی نسخه‌های خطی نشان میدهد یکی از عواملی که باعث گردیده تا شیوهی تازه‌ای از نگارش و به دنبال آن چینش‌های مختلف و متنوعی از خطوط و تزیینات در صفحات یک نسخه شکل بگیرد، موربنویسی است. اما مطالعاتی که سیر تحول و تکامل این شیوۀ نگارش را نشان دهد، تا کنون انجام نشده است. نگارندگان در این پژوهش برای یافتن پاسخی به این پرسشها که: موربنویسی از چه زمانی و درکدام نسخه‌ها آغاز شد؟ چگونه به...
[ 5 ] - بررسی آرایۀ جدول در نسخ خطی؛ با تأکید بر متون قرون چهارم تا نهم هجری قمری
جدول آرایه‌ای ساده است که در نسخه‌های اسلامی اولیه هم دیده می‌شود. می‌توان این جداول را بر اساس نقش آنها در صفحه‌آرایی به دو شکل جداول کاربردی و جداول تزیینی تقسیم کرد. با توجه به اینکه این آرایه‌ها به‌صورت مستقل و با تکیه بر نمونه‌های متقدم موجود در نسخ اسلامی کمتر مورد پژوهش قرار گرفته‌اند مطالعۀ پیش‌رو ضرورت یافته‌است. از طرفی شناخت هرچه بهتر این آرایه شناخت جنبه‌های دیگر هنر کتاب‌آرایی را...
نویسندگان همکار