سید محمدرضا آیتی
استاد رشتة الهیات، فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات
[ 1 ] - وضعیت نقل و انتقال حق شفعه در منظر فقه و حقوق مدنی
یکی از مباحث مهم حقوق مدنی بحث شفعه است. از دیدگاه قانون مدنی ایران، یکی از اسباب چهارگانة مالکیت، اعمال شفعه است که به‌موجب آن شفیع، مالک سهم شریکش می‌گردد. بنا به تعریف مادة 808 قانون مدنی «هرگاه مال غیرمنقول قابل‌تقسیمی بین دو نفر مشترک باشد و یکی از دو شریک، حصة (سهم) خود را به‌قصد بیع (فروش) به شخص ثالثی منتقل کند، شریک دیگر حق دارد قیمتی را که مشتری داده است به او بدهد و حصة مبیعه را تملک...
[ 2 ] - نقش فضیلت عقلانی تواضع فکری در فرایند استنباط حکم شرعی
فضایل عقلانی در فرایند استنباط حکم و در مقام باورمندی و افتاء از مسائل مهمی هستند که فقیهان و مجتهدان می‌بایست به تحصیل آنها بپردازند. بدون تردید فقدان این فضیلت‌ها، موجب نقصان وجاهت و اعتبار ثمره عملیات فقاهت است. پیش‌فرض ما این است که عالمان دین همچون دیگر اندیشه‌ورزان به صورت آشکار و پنهان دستخوش آفت‌ها و آسیب‌های اخلاقی هستند. فضائل متعددی از جمله گشودگی ذهنی، پشتکار فکری، دقت و تمرکز، تو...
[ 3 ] - ماهیت، مشروعیت و آثار ازدواج سفید
ازدواج، از رایج ترین عقود جامعه بشری است. ازدواج در غرب رابطه ی خصوصی و شخصی است. وقتی زن و مردی زیر یک سقف و بدون تحقق ازدواج، حتی بدون قصد و بدون ثبت رسمی، قانونی و حقوقی آن در کنار هم زندگی می کنند و هم خانه می شوند، به آن ارتباط «ازدواج سفید» می گویند. این نوع زندگی یکی از شیوه های رایج در غرب است. ازدواج سفید در شرف تبدیل به یکی از چالش های جدید جامعه ایران می باشد. این ارتباط اگرچه نام زی...
[ 4 ] - بررسی فقهی خوانندگی زنان در اسلام (فریقین)
یکی از مباحث مطرح شده در علم فقه صوت زنان است که البته مانند عمده مسائل مورد اختلاف فقهاء قرار گرفته است. در این پژوهش صوت را به صوت غنایی و غیرغنایی تقسیم کردیم. در مورد صوت غیرغنایی زنان مانند صحبت‌های عادی بسیاری از متقدمین فقهای شیعه به دلیل عورت دانستن صوت زن قائل به حرمت آن بوده‌اند. اگرچه متاخرین ومعاصرین فقهای امامیه به دلیل سیره معصومین(ع) وسیره متشرعه عورت بودن صوت زن را رد وصوت غیرغن...
[ 5 ] - بیماری ایدز و تاثیر آن بر حقوق و تکالیف زوجین
ابتلا به بیماری ایدز که تا کنون علم پزشکی درمان قطعی برای آن نیافته است از اتفاقات تلخ جامعه بشری است؛ از آنجا که این بیماری تاثیر زیادی بر روابط زناشویی زوجین دارد می‌تواند حقوق و تکالیف زن و شوهر را تحت تاثیر قرار دهد. نکته اساسی آن است که بیماری ایدز تا چه حدی می‌تواند بر حقوق و تکالیف زوجین نسبت به هم و فرزندان تاثیرگذار باشد. این نوشتار به روش تحلیلی- توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه...
[ 6 ] - تقنین احکام حکومتی در حوزه منطقه الفراغ توسط ولیّ فقیه
به جهت نیازهای متغیر جامعه اسلامی، نظریه منطقه و مساحتی خالی از حکم الزامی به عنوان منطقة الفراغ مشخص شده و امر قانون گذاری در آن به ولی فقیه سپرده شده است. طبق نظر امام خمینیv در یک نظام دینی اسلامی، هرگز نمی‌توان زمام حکومت را به دست کسی داد که در فقه و فقاهت متخصص نباشد و یا به آن بیاعتنا باشد یکی از اختیارات ولی فقیه، صدور حکم حکومتی در منطقه فراغ است. این حکم می‌تواند در جهت اجرای احکا...
نویسندگان همکار