پگاه مصلح

استادیارپژوهشکدۀ‌نظریه‌پردازی‌سیاسی‌پژوهشگاه علوم انسانی

[ 1 ] - نسبت «سیاست» و «امر سیاسی» در خوانش ادبیات ریتوریک: مطالعۀ موردی شعر سهراب سپهری

چکیده اندیشمندانی چون پل ریکور، هانا آرنت و شنتال موف، سیاست و امر سیاسی را به گونه‌ای تفکیک کرده‌اند که متضمن نوعی دوپارگی و تقابل است. چنین نگرش هایی خوانش و ارزییابی بخش مهمی از ادبیات را، که همانا ادبیات و به ویژه شعر ریتوریک است، دچار مشکل می‌کند. مقالۀ پیشِ رو دربرگیرندۀ پژوهشی است برای شناخت این که تغییر برداشت در نسبت سیاست و امر سیاسی چگونه بر فهمِ پیدایش و معنای این ادبیات تأثیر می‌گذا...

[ 2 ] - "رهایی" و فراروی از دیالکتیک

سخن از رهایی به‌مثابة بخش مهمی از بحث تحول اجتماعی، جایگاه ویژه‌ای در تفکر سیاسی جدید دارد. پیوند این بحث با فلسفۀ تاریخ در دو سدۀ اخیر، که فصل بزرگی از آن به خط فکری آغازشده از هگل بازمی‌گردد، موجب شده است که سخن از رهایی با محورهای اصلی این سنت فکری ارتباط تنگاتنگی بیابد. "دیالکتیک" با وجوه هستی‌شناختی، شناخت‌شناسانه و روش‌شناختی‌اش محور اصلی پیوند یادشده است. در این مقاله ضمن بررسی نسبت دیال...

[ 3 ] - امکان نظریه‌پردازی سیاسی در جهان امروز در پرتو شناخت گستردگی و وجه وجودی امر سیاسی

بسیاری از مشکلات زندگی سیاسی و اجتماعی که گاه در نگاه نخست صرفاً برخاسته از مناسبات عرصۀ سیاست عملی به‌نظر می‌رسند، به سبب فقدان نظریۀ سیاسی مناسب برای توضیح پیچیدگی‌ها و ارائۀ راه‌حل مفید پدید آمده‌، یا تداوم و شدت یافته‌اند. اکنون با این پرسش مواجهیم که آن نوع از نظریه‌پردازی که انتظار می‌رود بتواند به حل مشکلات سیاسی جوامع معاصر یاری برساند و راهنما، بهبود‌بخش یا نظم‌دهنده به کنش‌های سیاسی با...

[ 4 ] - کاوشی در چهار رویکرد معاصر به نظریۀ سیاسی

رویکردهای متفاوت به نظریۀ سیاسی، بازتاب دگرگونی های معاصر در نگرش اندیشمندان دربارۀ جایگاه و ابعاد معرفتی و روش شناختیِ فلسفه، علم، و سیاست است. از این رو، همان کشمکش هایی که در سدۀ بیستم، و تا حدودی در دو دهۀ اخیر، پیرامون این مقوله ها جریان داشته است، در نوشته های مربوط به نظریۀ سیاسی نیز دیده می شود. این وضعیت سبب شکل گیری طیفی از رویکردها شد که یک سوی آن، "نظریۀ سیاسی" را اصطلاحی پارادوکسیکا...

[ 5 ] - تصحیح چند خطای پژوهندگان زندگی رضاقلی خان هدایت و معرّفی تحقیقی و جدید آثار او

رضاقلی خان هدایت از شخصیت­های برجستۀ فرهنگی، ادبی و سیاسی عصر قاجار است. او در دربار حسینعلی میرزا فرمانفرما، فرزند فتحعلی شاه قاجار و والی فارس، و پس از مهاجرت به تهران در دربار محمدشاه و ناصرالدین شاه جایگاه ویژه­ای داشت و محترم بود. هدایت به مدّت پنج دهه در مرکز تحوّلات سیاسی حضور داشت و به مناصبی چون سفارت (با فرمان امیرکبیر)، نظامت و مدیریت دارالفنون، معاونت وزارت علوم و مربی­گریِ مظفرالدین ش...

نویسندگان همکار