محسن مؤمنی

[ 1 ] - وزارت مجدالملک قمی، واکاوی رقابت خراسانی ـ عراقی

دوران وزارت خواجه نظام‎الملک طوسی و حکومت سلطان ملکشاه سلجوقی را می‎توان عصر طلایی سلجوقیان دانست. اما، این ساختار در درون خود با مشکلاتی مواجه بود و آن رقابت دو گروه از دیوان‎سالاران خراسانی و عراقی با هم بود. در پایان عمر نظام‎الملک، گروه مخالف او، که عراقی‎ها بودند، موفق شدند قدرت را به‎دست‎گرفته و خواجه نظام‎الملک و طرفداران خراسانی او را از قدرت حذف کنند. با مرگ ملکشاه و جنگ‎های جانشینی، ا...

[ 2 ] - نخبگان ایران عصر صفوی از دیدگاه شاردن (از اواخر دورة شاه عباس اول تا اوایل دورة شاه سلیمان)

نخبگان، از ارکان اصلی هر جامعه، مهم‌ترین نقش را در تحولات جامعة خود دارند. نقش و کارکرد نخبگان مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. در این پژوهش، جامعه و نخبگان عصر صفوی، با تکیه بر سفرنامة ژان شاردن، بررسی و تحلیل شده‌اند. نخبگان آن دوره، بر اساس دو عامل اقتدار (اتوریته) و نفوذ، تقسیم‌بندی و سه گروه از نخبگان بررسی شده‌اند. البته این مرزبندی قراردادی است و گروه اول، شامل نخبگان فن‌سالاریِ...

[ 3 ] - واکاوی قرارداد 1237ﻫ ایران ـ انگلستان

در پی گرفتاری‏‏های ایران در جنگ با روسیه، حکومت انگلیسی هند برای آنکه کنترل منطقة خلیج فارس را به دست بگیرد و شیخ‌نشین‏ها را نیز به تابعیت خود درآورد، در سال 1820م برای مبارزه با دزدی دریایی قراردادی با شیخ‌های عرب منعقد کرد که به قرارداد اساسی معروف شد. انگلیسی‌ها در این قرارداد برخلاف تعهدهای پیشین خود با ایران در عهدنامه‌های مفصل و مجمل، شیخ بحرین را نیز وارد کردند. اعتراض‌های ایران از طریق ...

[ 4 ] - زندان و زندانی در دوره صفویه

حکومت صفویان در تاریخ ایران به‌عنوان یکی از دوره‌های مهم این سرزمین شناخته می‌شود، تا پیش از دوره صفویه هیچ یک از حکومت‌هایی که در قلمرو سرزمین ایران به‌قدرت رسیدند، تشیع اثنی عشری را به‌عنوان دین رسمی خود اعلام نکرده بودند، اما رسمیت یافتن تشیع اثنی عشری برای اولین بار در این سرزمین، بوسیله حکومت تازه تأسیس صفویه، نیازمند استفاده از قوانین فقهی مربوط به آن بود، مسئله‌ای که این پژوهش به‌دنبال ت...

[ 5 ] - مواد مخدر در ایران عصر صفوی

[ 6 ] - عوامل تأثیرگذار بر حیات امارت بنی‌مزید (در دوره آل‌بویه)

با تضعیف خلافت عباسی در قرن چهارم هجری، فضای سیاسی برای قدرت‌گیری امارت‌های محلی در منطقه عراق مساعد شد و به این ترتیب امارت شیعه مذهب بنی‌مزید در کنار مرکز خلافت عباسی شکل گرفت. مسئله اساسی که پژوهش حاضر با استفاده از منابع کتابخانه‌ای با روش و رویکرد توصیفی ـ تحلیلی دنبال می‌کند تعیین عوامل تأثیرگذار بر حیات این امارت در دوران حاکمیت آل‌بویه است. امارت بنی‌مزید چه نقشی در تحولات این دوره داشت...