مهرزاد الله قلی پور
استادیار پژوهش، بخش اصلاح بذر، موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران
[ 1 ] - هتروزیس و تجزیه دای آلل برای عملکرد و برخی صفات مورفولوژیک در برنج (Oryza sativa L.)
به‌منظور بررسی ترکیبپذیری ارقام، نوع عمل ژنها و هتروزیس عملکرد و برخی صفات مورفولوژیک در برنج، نتاج F2حاصل از تلاقی دای‌آلل 6×6 به‌صورت طرح نیمه دای‌آلل بههمراه والدین آن‌ها در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آزمایشی مؤسسه تحقیقات برنج کشور در سال 1394کشت شدند. نتایج تجزیه واریانس برای تمامی صفات مورد مطالعه نشان داد که اختلاف بین ژنوتیپها از نظر تمامی صفات معنیدار ...
[ 2 ] - ارزیابی تنوع مولکولی و روابط ژنتیکی بین ارقام برنج (Oryza sativa L.)
هدف از این تحقیق، ارزیابی تنوع و روابط ژنتیکی بین 57 رقم برنج موجود در کلکسیون موسسه تحقیقات برنج کشور شامل 26 رقم بومی ایرانی، 13 رقم اصلاحشده ایرانی و 18 رقم وارداتی بود کهبا استفاده از 38 نشانگر ریزماهواره پیوسته با ویژگیهایکمی و کیفی روی کروموزوم 6 برنج انجام شد. در مجموع 281 آلل در ژنوتیپهای مورد مطالعه شناسایی شد و تعداد آللها در هر جایگاه ریزماهواره از دو تا یازده آلل متغیر بود. میان...
[ 3 ] - شناسایی ترکیب های هتروتیک برای ویژگی های چسبندگی دانه برنج با استفاده از روش GGE بای‌پلات
روش GGE بای‌پلات یکی از روشهای مناسب برای تجزیه و تحلیل دادههایی است که ساختار دوطرفه دارند. در این تحقیق، از روش GGE بای‌پلات جهت شناسایی ترکیبهای امیدبخش هتروتیک برای ویژگیهای چسبندگی دانه برنج در نتاج حاصل از تلاقیهای دای‌آلل کامل 8×8 استفاده شد. در تلاقیهای مستقیم، والدین دیلمانی، RI1843046، IR50 و RI184421 به عنوان ترکیب‌شونده‌های عمومی برای صفت حداکثر چسبندگی شناسایی شدند، در حالی‌ک...
[ 4 ] - مطالعه اثر متقابل ژنوتیپ × محیط در ژنوتیپهای برنج از طریق GGE بای‌پلات
روش GGE بای‌پلات با بهره‌گیری از روشهای چند متغیره، علاوه بر تجزیه و تحلیل مناسب داده‌ها، کار تفسیر نتایج را تسهیل می‌کند. در این آزمایش تعداد 10 رقم محلی و اصلاح شده با دارا بودن خصوصیات کمی و کیفی مطلوب در قالب طرح بلوک‌های‌کامل تصادفی با سه تکرار در سه منطقه رشت، آبکنار و چپرسر طی دو سال زراعی 1392 و 1393 مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از روش GGE بای‌پلات نشان داد که شش ژنوتیپ BC25، BC4...
[ 5 ] - تنوع مورفولوژیک و فیزیکوشیمیایی دانه در ژنوتیپهای مختلف برنج با استفاده از تجزیه به عامل‌ها و تجزیه خوشه‌ای
به منظور مطالعه ساختار مورفولوژیک و فیزیکوشیمیایی دانه و تعیین الگوی هتروتیک ارقام مختلف برنج، 94 ژنوتیپ برنج موجود در کلکسیون موسسه تحقیقات برنج کشور طی دو سال زراعی 1390 و 1391 مورد مطالعه و تعداد 24 صفت مرفولوژیک و فیزیکوشیمیایی دانه برنج مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه به عامل‌ها برای خصوصیات مورفولوژیک نشان داد که چهار عامل اصلی و مستقل 66/75 درصد از تغییرات کل داده‌ها را توج...
[ 6 ] - شناسایی ترکیبهای والدینی برای اصلاح خصوصیات کیفی دانه، عملکرد و اجزای آن در برنج
به منظور تعیین ترکیبپذیری عمومی و خصوصی و مشخص کردن ترکیبهای ایده‌آل جهت تولید ارقام پرمحصول با کیفیت پخت مطلوب در برنج، تعداد دو رقم اصلاح شده صالح و سپیدرود به عنوان تستر و هشت رقم بومی هاشمی، آبجی‌بوجی، محمدی، حسنی، اهلمی‌طارم، حسن‌سرایی، سالاری و غریب به عنوان لاین در نظر گرفته شدند. در سال 1383، هر یک از لاین‌ها با تسترها تلاقی داده شدند و در سال 1384، تعداد 16 نتاج به دست آمده به همراه ...
[ 7 ] - گیلانه، رقم جدید برنج با زمینه ژنتیکی ارقام بومی ایرانی
ارقام برنج محلی ایرانی ضمن برخورداری از سازگاری وسیع در شرایط مختلف محیطی، بدلیل ویژگیهای کیفیت دانه و پخت مطلوب به عنوان یک منبع با ارزش در ایجاد جمعیت‌ها یا صلاحی به حساب می‌آیند. نیاز آبی کمتر و بالا بودن کیفیت پخت و بازارپسندی ارقام محلی از دلایل مهم کشت این ارقام در مناطق شمالی و حتی سایر استان‌هامی باشد. بنابراین دستیابی به ارقام مشابه ارقام محلی با دوره رشد و نیاز آبی کمتر ودارا بودن ک...
[ 8 ] - پیش‌بینی گروه‌های آمیلوزی بالا و متوسط بر اساس خصوصیات فیزیکوشیمیایی نشاسته در ژنوتیپهای برنج (Oryza sativa L.)
به منظور بررسی رابطه بین میزان آمیلوز دانه، دمای ژلاتینی شدن و خصوصیات ویسکوزیتی و شناسایی شاخص‌های شناسایی گروه‌های آمیلوزی متوسط و بالا در ژنوتیپهای برنج، تعداد 40 رقم و لاین خالص از دو گروه آمیلوز بالا و آمیلوز متوسط در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال 1394 و 1395 در موسسه تحقیقات برنج کشور – رشت مورد ارزیابی قرار گرفتند. خصوصیات فیزیکوشیمیایی دانه (میزان آمیلوز و دمای ژل...
[ 9 ] - ارزیابی ژنوتیپهای برنج امید بخش برای مقاومت کرم ساقه خوار نواری برنج، Chilo suppressalis (Lepidoptera: Crambidae) در شرایط مزرعه
هدف از این مطالعه شناسایی لاین‌ها(ژنوتیپهای) برنج مقاوم به ساقه‌خوار نواری برنج و تعیین خصوصیات گیاهی مرتبط با مقاومت است. در این پژوهش از مجموع 63 لاین برنج در طول سال های1396-1395تحت شرایط آلودگی طبیعی مورد ارزیابی قرار گرفت. این لاین ها دارای تغییرات قابل توجهی در ارتفاع گیاه (149-39/84 سانتی متر)، قطر ساقه (3/6-7/3 میلی متر)، طول خوشه (9/32-1/21سانتی متر)، تعداد لارو (50/69-83/3 عدد)، دوره...
[ 10 ] - تأثیر کاربرد پایه و محلول‌پاشی کود سولفات روی بر جذب روی، عملکرد و اجزاء عملکرد برنج رقم هاشمی
کمبود روی پس از نیتروژن و فسفر، مهم‌ترین نارسایی تغدیه‌ای و عامل مهمی در کاهش عملکرد برنج است. بنابراین به منظور بررسی تأثیر کاربرد روشهای مصرف روی (مصرف پایه و محلول‌پاشی) بر برنج رقم هاشمی، آزمایش مزرعه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار اجرا شد.فاکتورهای آزمایشی عبارت بودند از کودپاشی پایه (کاربرد خاکی) کود سولفات روی در سه سطح (0، 10 و 20 کیلوگرم در هکتار سو...
[ 11 ] - Participatory breeding, an approach for sustainable production of new rice cultivars in Iran
Over the past 50 years, thousands of rice varieties have been introduced by plant breeders to agricultural communities all over the world. Despite the improvement of attributes such as grain yield and tolerance to biotic and abiotic stresses, a significant portion of farmers still prefer local varieties over the improved cultivars. The main reasons for this perference are the absence of a dire...
[ 12 ] - Evaluation of genetic parameters and heritability of traits in rice (Oryza sativa L.) using diallel method
To study the genetic control of grain yield and its components in rice using Hayman graphical method, 56 progenies obtained from diallel mating with eight parents (64 genotypes in total) were evaluated using randomized complete block design with three replications at research field of the Rice Research Institute of Iran in 2013. Agronomic traits, grain yield and its components were measured and...
[ 13 ] - Evaluation and grouping of rice (Oryza sativa L.) genotypes of Central and West Asia using agronomic traits and grain yield
Rice is the staple food of half of the world's population and one of the most important crops in Central and West Asia. To assess variation in some important agronomic traits and grouping of rice genotypes, this study was performed and 49 genotypes from Azerbaijan, Kazakhstan, Afghanistan, Turkey, Kyrgyzstan, Iraq, and Uzbekistan along with 7 genotypes from Iran were evaluated using randomized ...
[ 14 ] - The reaction of 109 rice lines to blast disease
Shahbazi H, Tarang A, Padasht F, Hosseini Chaleshtari M, Allah-Gholipour M, Khoshkdaman M, Mousavi Qaleh Roudkhani SA, Nazari Tabak S, Asadollahi Sharifi F, Pourabbas Dolatabad M (2022) The reaction of 109 rice lines to blast disease. Plant Pathology Science 11(1):24-35. Doi: 10.2982/PPS.11.1.24. Introduction: Blast caused by Pyricularia oryzae is the most important fungal disease of ri...
[ 15 ] - Rice grain quality: related properties and effective factors
Rice provides food for more than half of the world's population. Unlike other cereals used in the form of processed, rice is mostly consumed directly with removal of paddy and brown husks. Therefore, considering rice grain quality is one of the main factors in product marketability and consumption. Rice grain quality can be considerd and evaluated by assessment of four properties: physical, che...