میترا امام
استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
[ 1 ] - تأثیر همزیستی اکتومیکوریزایی بر رشد و فیزیولوژی گیاهچههای بلندمازو (Quercus castaneifolia C. A. Mey.)
بلندمازو (Quercus castaneifolia) از درختان مهم و صنعتی جنگلهای شمال ایران بوده که به‌دلیل بهره‌برداری‌های بی‌رویه به‌شدت مورد تخریب قرار گرفته است. ازآنجاکه همزیستی اکتومیکوریزایی نقش مهمی در فیزیولوژی، اکولوژی، مقاومت، تکثیر و زادآوری درختان میزبان و اکوسیستمهای جنگلی ایفا می‌کند؛ در میان راهکارهای موجود برای بهبود زندهمانی و استقرار، همزیستی میکوریزایی القاء شده (مصنوعی) و تلقیح گیاهچه...
[ 2 ] - بررسی ریزازدیادی گیاه دارویی انحصاری و نادر Satureja edmondi
گونه مرزه با نام علمی Satureja edmondi Briq از گیاهان دارویی مهم بهشمار می‌آید واز مرزههای انحصاری و نادر ایران است. از آنجایی که بذر این گیاه به اندازه کافی در طبیعت وجود ندارد و بذور موجود نیز بهسختی جوانهدار میشوند، روش ریزازدیادی جهت احیاء و تکثیر انبوه به‌منظور حفظ و جلوگیری از خطر انقراض و نیز بررسی و شناخت بیشتر این گونه در دستور کار این پژوهش قرار گرفت. بدین منظور سرشاخه‌های سبز گ...
[ 3 ] - بررسی دو روش ریزازدیادی مرسوم و فتواتوتروفیک در گونه Eucalyptus maculata
گونه Eucalyptus maculata جزو درختان سریع‌الرشد سازگار به شرایط آب و هوایی ایران است و در جنگل‌کاری، مصارف صنعتی و دارویی اهمیت دارد. در این مطالعه، تکثیر گونة مذکور به روشهای درون‌شیشه‌ای فتواتوتروفیک و درون‌شیشه‌ای مرسوم انجام و کارایی این دو روش مقایسه شد. به این منظور، جوانههای انتهایی گیاهک‌های جوان به‌عنوان ریزنمونه انتخاب گردیدند. تعدادی از این ریزنمونه‌ها برای ریزازدیادی درون‌شیشه‌ای ...
[ 4 ] - بررسی تنوع ژنتیکی در تعدادی از ژنوتیپهای بادام کوهی (Amygdalus scoparia.L) با بررسی صفات ریختی، بیوشیمیایی و پروتئینهای ذخیره‌ای بذر
گونه بادام کوهیscoparia L.) Amygdalus ) به‌عنوان یکی از گونه‌های مهم دارویی و تجاری از خانواده گل سرخ و مقاوم به خشکی و گرماست. با توجه به اینکه کشور ما دارای آب و هوای خشک بوده، توسعه کشت و کار گونه‌های مختلف بادام در مناطق مناسب ضروری به‌نظر می‌رسد. گونه بادام کوهی به طور طبیعی بذر تلخ تولید می‌کند و تاکنون بذر تنها یک پایه از این گونه در شهرستان نائین، شیرین گزارش شده است و با توجه به اهمیت...
[ 5 ] - ریزازدیادی درخت جنگلی تیس (Sorbus aucuparia) از طریق کشت ریزنمونه جوانه گیاه بالغ
ریزازدیادی گونه درختی کُندرشد تیس (Sorbus aucuparia) به دلیل تجدید حیات جنگل در مناطق صخره‌ای بالابند کوهستانی و ارزش دارویی، صنعتی و زینتی آن از اهمیت بالایی برخوردار است. در معرض انقراض بودن پایه‌های تیس در جنگلهای شمال ایران، ریزازدیادی پایه‌های مسن این گونه را از طریق کشت جوانه ضروری نموده است. به‌طوری که برای دستیابی به روش مناسب ریزازدیادی از طریق کشت جوانه انتهایی و جوانه جانبی حاصل از...
[ 6 ] - تکثیر غیر جنسی دورگ‌های دو جانبه پده وکبوده به روش کشت بافت
ریزازدیادی دورگ‌های دو طرفه پده ((Populus euphratica و کبوده(P. alba) با برداشت سرشاخه از پایه‌های دورگ‌های تولید شده مستقر در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از پیش سترون‌سازی توسط برس‌کشی با آب و ما‌یع ظرفشویی، جوانههای جدا شده به همراه بخشی از ساقه (1 تا 5/1 سانتی متر) توسط کلرور مرکوریک 1/0% (W/V) به مدت 1 دقیقه سترون گشته و در محیط کشت MS همراه...
[ 7 ] - تنوع در پروفیل پروتئینهای ذخیره‌ای بذر در دو گونه از گز روغنی (Moringa peregrina و M. oleifera)
گونههایی از جنس Moringa قادر به رویش در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری ایران هستند که با ارزشهای زیاد دارویی، غذایی، صنعتی و زیستمحیطی روز به روز بر اهمیت آنها افزوده میشود. با استخراج پروتئینهای ذخیره‌ای بذر از دو گونه از این جنس به نامهای Moringa peregrina و M. oleifera و استفاده از تکنیک SDS-PAGE، پروفیل پروتئینهای ذخیره‌ای بذر جمعیتهایی از این دو گونه مشخص گردید. باندهای تفکیک شده شما...
[ 8 ] - تکثیر درون‌شیشه‌ای درختان بالغ اکالیپتوس گرندیس (Eucalyptus grandis)
اکالیپتوس گرندیس، یک گونه گیاهی سریع‌الرشد، با ارزش و دارای اهمیت اقتصادی و صنعتی فراوانی است که به‌دلیل فیبرهای چوبی آن در صنعت کاغذسازی و تولید زغال و سوخت، در مقیاس وسیعی کشت میشود. برای تکثیر رویشی این گونه به طریق کشت بافت از جوانههای رأسی و جانبی درختان بالغ از منطقه شمال ایران (ایستگاه تحقیقاتی واز چمستان) و در فصل‌های مختلف سال استفاده شد. برای ضدعفونی کردن سطحی نمونه‌ها، تیماره...
[ 9 ] - توانمندی ژنتیکی در القاء کالوس و رشد جنین نارس در جمعیتهایی از گز روغنی (Moringa peregrina ( Forssk). Fiori)
گز روغنی (Moringa peregrina) یکی از گونه‌های مهم ولی فراموش شده است که به‌رغم اهمیت و گسترش وسیعی که در عرصههای جنوبی کشور ما دارد تاکنون اقدام کافی در زمینه شناخت بیولوژی آن صورت نگرفته و در معرض فرسایش ژنتیکی قرار گرفته است. به منظور مطالعه تنوع ژنتیکی درون و بین جمعیتی از این گونه در قابلیت به کلنزایی و تکثیر درون شیشهای و نیز یافتن روش مناسب نجات جنین با استفاده از کشت تخمک تلقیح شده و ...
[ 10 ] - تکثیر درون شیشهای گونه اوجا (Ulmus carpinifolia)، از طریق کشت جوانه
با توجه به رو به انقراض بودن پایه‌های نارون در جنگلهای شمال ایران، به دلیل آلوده شدن به بیماری موسوم به مرگ نارون و این احتمال که بعضی از پایه‌های باقیمانده از نظر ژنتیکی مقاوم به بیماری شده باشند، تکثیر غیرجنسی پایه‌های مسن از طریق کشت بافت می‌تواند به تکثیر و حفاظت پایه‌های مقاوم به بیماری کمک نماید. از طرف دیگر، با استفاده از کشت بافت جوانه از پایه‌های نخبه مورد نظر، جهت حصول به درختان برتر ...
[ 11 ] - تأثیر ژنوتیپ و تنظیم کننده‌های رشد بر کال‌زایی در گل محمدی Rosa damascena Mill.
گل‌محمدی (Rosa damascena Mill.) به‌عنوان مهمترین گیاه معطر جهان و نیز بهترین گونه رزهای تولیدکننده اسانس در ایران و بسیاری از کشورها بشمار می‌آید. در این بررسی، میزان کال‌زایی در گل محمدی مناطق مختلف و تحت ترکیبهای مختلف هورمونی با استفاده از یک آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی ارزیابی گردید. کشت ریزنمونه‌ها روی محیط MS نیمه جامد حاوی یک یا چند نوع تنظیم کننده رشد انجام گرفت. از غلظتهای...
[ 12 ] - تکثیر گونه کیکم (Acer cinerasens) به روش کشت جنین بذری
درخت کیکم (Acer cinerasens)، از گونه‌های مهم و با ارزش جنس افرا ((Acer است. در پژوهش حاضر، امکان تکثیر گونه کیکم به روش کشت جنین بذری بررسی شد. نمونه‌ها از پایه برگزیده در رویشگاه طبیعی گیاه واقع در جنگل سرچهان شیراز در فصول مختلف سال، برداشت و پس از سترون‌سازی با تیمار‌های متفاوت، در محیط کشت MS دارای انواع هورمونهای سیتوکینینی و اکسینی، مورد کشت قرار گرفت. در مورد کشت جنین بذر رسیده، روش ک...
[ 13 ] - ریزازدیادی گونه کیکم ( (Acer cinerasens از طریق کشت سرشاخه
درخت کیکم (Acer cinerasens)، یکی از گونه‌های مهم و با ارزش جنس افرا ((Acerاست که در ناحیه رویشی زاگرس رشد می‌کند. مشکلات متعدد ازدیاد آن از طریق روشهای معمول تکثیر به‌ویژه ریشه‌زایی سخت قلمه‌های درختان بالغ افرا، ما را به انجام این تحقیق رهنمون ساخت. در پژوهش حاضر، امکان ریزازدیادی درخت کیکم به روش کشت سرشاخه‌ای (جوانه انتهایی و ریزقلمه: جوانه سبز شده از قلمه‌های شاخه درخت بالغ)، بررسی شد. ابت...
[ 14 ] - تکثیر درون شیشهای درخت نوش (Thuja orientalis L.) از طریق سرشاخه‌های آن
درخت نوش از گونه‌های مهم و اقتصادی در میان سوزنی برگان موجود در ایران می‌باشد که به‌دلیل ظاهر زیبا و برگهای همیشه سبز خود در میان گیاهان زینتی و نیز به‌دلیل داشتن چوب سبک، کم‌وزن و مقاوم به پوسیدگی، در میان درختان جنگلی از جایگاه و اهمیت خاصی برخوردار می‌باشد. با توجه به مشکل اساسی تکثیر سوزنی برگان از طریق قلمه‌زنی (ریشه‌دهی سخت آنها) و نیز این واقعیت که ریشه‌زایی قلمه‌های ساقه و برگ با بالا ر...
[ 15 ] - بررسی تأثیر محیط کشت، تنظیم‌کننده رشد و ژنوتیپ بر تکثیر درون‌شیشه‌ای گیاه دارویی تیس (Sorbus aucuparia L.)
گیاه دارویی تیس (Sorbus aucuparia L.) از گونه‌های مهم جنس Sorbus در خانواده Rosaceae است و ارزش دارویی آن به دلیل میوه و برگ آن می‌باشد. به‌منظور بررسی تأثیر عوامل محیط کشت و تنظیم‌کننده‌های رشد بر تکثیر درون‌شیشه‌ای گیاه تیس، برداشت جوانه از پایه‌های بالغ مناطق سنگده ساری، سیاه‌بیشه مازندران و فولادمحله سمنان در تمام فصول سال انجام و بهترین روش سترون‌سازی جوانه‌ها تعیین گردید. این روش عبارت ا...
[ 16 ] - بررسی تنوع درون و بین جمعیت‌های مختلف گز روغنی (Moringa peregrina (Forssk.) Fiori) در رویش بذر نارس
علاوه بر اثرهای محیطی، واکنش گیاهان به جوانه‌زنی بذر در بسترهای مختلف کاشت می‌تواند منشأ ژنتیکی داشته و توارث آن کمّی یا کیفی باشد. ازجمله اهداف این تحقیق، بررسی تنوع درون و بین جمعیتهایی از گونه در حال انقراض گز روغنی (Moringa peregrina (Forssk.) Fiori) در قابلیت رویش بذر نارس در محـیط‌های مختلف کشت بود. به این منظور جنین و بذر نارس تعداد زیادی از ژنوتیپهای گز روغنی از شش رویشگاه واقع در جنوب...
[ 17 ] - عوامل مؤثر در ریزازدیادی بادام‌کوهی (Amygdalus scoparia Spach.)
بادام کوهی (Amygdalus scoparia Spach.)، که توزیع گسترده‌ای در مناطق وسیعی از کشور دارد، از ارزشهای زیستمحیطی و دارویی برخوردار است که به دلایل مختلف در معرض فرسایش ژنتیکی قرار گرفته و باید احیا شود. تکثیر رویشی پایه‌های برتر از این گونه مستلزم بهینه‌کردن روشهای مختلف از جمله ریزازدیادی است. در این پژوهش اثر ژنوتیپهای مختلف، هورمونپاشی قبل از برداشت نمونه از درخت و محیط کشت بر ویژگی‌های مو...
نویسندگان همکار