فاطمه دست رنج
استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اراک
[ 1 ] - بررسی تطبیقی منابع و روش‌ها و گرایش‌های تفسیر زید بن علی(ع) و عبد الرحمان بن زید
قرن دوم در تفسیرنگاری، از جایگاه ممتازی برخوردار است. تفسیر«زید بن علی(ع)» و «عبدالرحمان بن زید بن اسلم» از تفاسیر مهم قرن دوم و از جملۀ «تفاسیر جامع» تلقّی می‌شوند. بررسی تطبیقی این تفاسیر با روش تحلیلی و توصیفی، نشان می‌دهد، علی رغم آن که مفسران مذکور در روش‌ها و رویکردهای تفسیری دارای اشتراکاتی هستند، اما در استفاده از روایات، دیدگاه‌های عقلی، نحوۀ ارجاع به آیات و اتّخاذ اصول تفسیری هر یک شیوه...
[ 2 ] - بررسی تطبیقی مواجهه مفسران با فرآیند هم معنایی ( با تکیه بر نقدهای علامه طباطبایی بر سایر مفسران)
هم معنایی یا ترادف از جمله روشهای مفسران در فهم و تفسیر واژگان قرآن و مجالی پر از اختلاف نظر و تکثر اصطلاحات است. این پژوهش در صدد بررسی روش کاربست هم معنایی یا ترادف در تفسیر المیزان و تحلیل تطبیقی نقدهای علامه طباطبایی بر روش برخی مفسران با هدف فهم دقیق و موشکافانه معنای واژگان است. نتایج حاصل، حاکی از آن است که وجه تشابه روشهای به کار رفته در ترادف، عدم تطابق کامل واژگان است. نقدهای علامه ش...
[ 3 ] - بررسی زبان شناختی روش کاربست ترادف در قرآن (با محوریت آراء علامه طباطبایی)
ترادف از جمله روابط مفهومی است که مورد توجه اصولیون، عالمان علوم قرآنی و تفسیر و نیز زبانشناسان قرار گرفته است. استعمال واژگان در آیات با توجه به نوع هم‌پوشانی آنها در میدان معناشناسی واژگان مترادف، نشان از گزینش هدفمند واژه‌هاست که در تفسیر قرآن کریم از اهمیت بسیاری برخوردار است و شناخت روشهای کاربست ترادف در تعامل با نوع هم‌پوشانی واژگان و ترسیم میدان معناشناسی واژگان مترادف و بررسی تمایزات ...
[ 4 ] - معنا شناسی «اغواء» در قرآن با تأکید بر روابط مفهومی
تحلیل معنایی واژگان و شناخت روابط مفهومی بین آنها، یکی از راههای دستیابی به دقایق معناست، این امر در رابطه با قرآن کریم که از سطوح معنایی متعددی برخوردار است و چینش واژگان آن در نهایت انسجام بوده ضرورتی ویژه می‌یابد. در این پژوهش، معنای واژه إغواء برحسب روابط بینامتنی میان واحدهای زبان، با روش تحلیلی و توصیفی بررسی گردید. در پرتو شناخت روابط مفهومی این واژه و بسامد بالای همنشینی «ربّ» و «إغواء...
[ 5 ] - بررسی آیات «تحدّی» براساس نظریة تحلیل گفتمان انتقادی « نورمن فرکلاف»
تحلیل گفتمان انتقادی«نورمن فرکلاف» یکی از نظریات مهم در حوزۀ گفتمانکاوی است که ضمن بیان رابطۀ میان ملاکهای درونی و بیرونی متن و با تکیه بر اشکال زبانی و نشانهها، درتلاش است قدرت مسلّط جامعه و فضایی را که اثر ادبی در آن شکل گرفته از طریق سه محورِ «توصیف»، «تبیین» و «تفسیر» مورد واکاوی قرار داده و نوعی مفهوم ایدئولوژیک را در ورای متن، بازخوانی کند؛ لذا با عنایت به اهمیت آیات تحدّی در مبحث إعجاز...
[ 6 ] - کاربست تحلیل گفتمان در تبیین پیوستگی سورۀ احزاب (با محوریّت تفسیر المیزان و فی ظلال القرآن)
This article has no abstract.
[ 7 ] - بررسی دلایل ادبی جایگزینی اسم ظاهر به جای ضمیر در سوره های بقره و آل عمران
تحلیل الفاظ و شناخت روابط مفهومی بین آنها، یکی از راههای دستیابی به دقایق معناست، در رابطه با قرآن کریم که از سطوح معنایی متعددی برخوردار است و چینش واژگان آن در نهایت انسجام است، تحلیل کیفیت کاربست واژگان و توصیف مقولۀ معنایی آن به وسیلۀ شرایط و چگونگی کاربرد آن از اهمیت بسزایی برخوردار است. مقالۀ حاضر با روش تحلیلی - توصیفی در راستای بررسی دلایل اظهار در سورههای بقره و آلعمران به این ن...
نویسندگان همکار