علیرضا دبیرنیا
استادیار گروه حقوق عمومی دانشگاه قم
[ 1 ] - تحلیلی بر مفهوم نظام نمایندگی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران « با نگاهی تطبیقی به اندیشه سیاسی غرب »
اندیشه دموکراسی از درون فرآیند تاریخی و تحولات فلسفی- سیاسی غرب متولد شده است و تأسیس نظام نمایندگی همراه با پذیرش ارادۀ مردم به عنوان منبع مشروعیّتِ نظام سیاسی از آثار چنین تفکری است؛ از یک سو تضمین حقوق بنیادین شهروندان مستلزم این است که مفهوم نمایندگی تنها در شکل باقی نماند بلکه به عنوان معیاری انحصاری در مشروعیّتبخشی به مجموعه قدرت سیاسی مورد شناسایی قرار گیرد. از سوی دیگر، حاکمیّت مؤثر مردم م...
[ 2 ] - صلاحیّت مجلس شورای اسلامی در تأسیس شوراهای عالی اجرایی « استقلال قوا یا تحدید صلاحیّت های قوه مجریه »
وجود شوراهای عالی اجرایی متعدد در نظام حقوقی ایران و استقلال نسبی آن ها از ساختار قوه مجریه ابهاماتی را در خصوص جایگاه و صلاحیّت های این دسته از شوراها مطرح کرده است به نحوی که اقدام پارلمان در تأسیس شوراهای عالی اجرایی می تواند به تحدید صلاحیّت های یک قوه و توسعه اختیارات قوه دیگر منجر شود. بر همین اساس در مواردی که پارلمان به تأسیس شوراهای عالی در ساختار قوه مجریه اقدام کرده است از یک سو مباحثی...
[ 3 ] - جایگاه دستورگرایی جوهری در اندیشه حقوق اساسی و اسلامی شهید بهشتی (ره)
دستور گرایی جوهری، روند شناسایی حقوق مردم در قوانین اساسی است. این روند در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در قالب فصل سوم نمود یافته است. شهید بهشتی(ره) به عنوان یک شخصیت تأثیر گذار، در فرآیند تدوین قانون اساسی و شناسایی حقوق ملت و تأکید بر جایگاه آن در نظریه حقوق اسلامی منطبق با شرایط دنیای جدید، تأثیر بسزایی داشته‌اند. در این پژوهش سعی شده است روند تأثیر این اندیشه و جایگاه آن را در ت...
[ 4 ] - نماینده‌گرایی، نظام نمایندگی پویا و ظرفیت‌های قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
امروزه حکمرانی مبتنی‌بر نمایندگی نه یک جایگزین معیوب و ناگزیر برای دمکراسی مستقیم، بلکه خود شیوه‌ای ذاتاً مطلوب برای مردم‌سالاری به‌شمار می‌رود. با این وجود هنگامی می‌توان نمایندگی را در هر نظام سیاسی ـ حقوقی مفهومی راستین تلقی کرد که آیین‌ها و شیوه‌های اعمال قدرت سیاسی در آن نظام، به‌طور مستمر پویش و دینامیسم برآمده از قدرت مؤسس را به رسمیت شناخته و از آن تبعیت کند. ازاین‌رو پژوهش حاضر ...
نویسندگان همکار