سید امیر منصوری
استادیار دانشکده معماری. پردیس هنرهای زیبا. دانشگاه تهران
[ 1 ] - مفهوم طراحی مشارکتی منظر
بیان مسئله: کلمه مشارکت از حدود دویست سال پیش، برای اولین بار در امور سیاسی اروپا، برای مشارکت مردان در رای دادن و تصمیم‌سازی مطرح شد. پس از آن، به‌تدریج استفاده از این کلمه در سایر ابعاد اجتماعی و محیطی اروپا، رواج پیدا کرد. از حدود سال 1370 تا به امروز در کشور ایران، شاهد است...
[ 2 ] - ارتباط مجموعۀ مظفریه با سازمان فضایی شهر تبریز از دورۀ قراقویونلوها تا دورۀ قاجار
سازمان فضایی شهر، امری ذهنی و بیانگر نظم حاصل از ارتباط میان عناصر شهر است. شناخت شأن و نقش یک عنصر شهری در کلیت شهر، منوط به تشخیص چگونگی رابطه آن با سازمان فضایی یا به عبارت دیگر انتظام شهر به‌مثابه یک سیستم و کل است. هدف پژوهش حاضر این است که بر اساس نظریۀ سازمان فضایی شهر، به بررسی ارتباط میان مجموعۀ مظفریه با شاخص‌های سازمان فضایی شهر تبریز و به عبارتی نقش این مجموعه در سیستم کلی شهر از زم...
[ 3 ] - سیر تحول مفهوم منظر در شعر فارسی قرون اولیه هجری (3 تا 7)
نخستین گام برای فهم معنی عبارات و ابیات در متون، پی‌بردن به معانی صحیح و ترکیبات به کار رفته آنهاست. تاریخ زبان‌شناسی و مردم‌شناسی ایران نشانگر آن است که شناخت منظر و تصوّر آن، همه‌جا و همه وقت وجود داشته است و رابطه‌ای معنادار میان مفهوم و فضای متصوّر برای آن وجود دارد. منظر از واژگان کهن و پرکاربردی است که در شعر قرون اولیه هجری با ظاهری مشابه و معانی مختلفی به کار رفته است. . بارزترین ویژگی من...
[ 4 ] - نقش‌های آسمانه
در زیر پیش‌آمدگی سقف خانه‌ای در کامو، که هویتش را از وقتی شهر خوانده شد، رفته‌رفته از دست می‌دهد، ردیفی از نقاشی جلب نظر می‌کند که تزیین آسمانۀ کوچه است. منظر کوچه‌های کامو استثنایی و خاطره‌انگیز است. نه به خاطر عناصر آن، که شاخص‌های ویژه برای این نوشهر هستند، بلکه به خاطر نور فضا. شفافیت منظر در کامو که در ارتفاع ... متری از سطح دریا قرار دارد، جلوه‌ای خاص نسبت به منظره‌های دیده‌شده در روستاها...
[ 5 ] - نقش زیباشناسی باغ ایرانی در پایداری اجتماعی پارک‌های معاصر تهران
با توجه به رشد سریع جمعیت در کلان‌شهرها و افزایش توسعۀ شهری و ساخت‌و‌ساز، پهنه‌های طبیعی و فضاهای سبز موجود در بافت این شهرها به طور چشمگیری کاهش یافته است. عناصر طبیعی در محیط شهری و نیاز انسان به تعامل با آن از ضروریاتی است که در شهرسازی مدرن نادیده گرفته شده است. این مسئله چالش‌های جدیدی را در جهان مطرح کرد. این روند که با گسترش شهرنشینی پس از انقلاب صنعتی در قرن نوزدهم آغاز شد، در قرن بیستم...
[ 6 ] - منظر مردمی شهر
شهر، عالی‌ترین محصول تمدن انسان است. عدۀ زیادی از متفکران و صاحب‌نظران بر سر این عبارت، اتفاق نظر دارند. شهر، «مکانی» است که انسان‌ها در «آن» گردهم می‌آیند، زندگی می‌کنند و به واسطۀ «آن» با یکدیگر «تعامل» دارند. در نتیجه تعامل میان انسان‌ها، عملی مشروط به واسطۀ «شهر» است. از این رو است که شهر، هم هدایت‌کنندۀ نحوۀ تعامل انسان‌ها و هم مولود آن است. موجودی دوگانه که در عین حال که فاعل است، مفعول ن...
[ 7 ] - آسمان منظرین روز
دورترها، کبوتربازی یا کفتربازی سنت رایجی در شهرهای ایران بود که تاریخ حوادث قرن چهارم نیز از آن یاد کرده و شرح منع کبوتر بازی و تخریب کبوترخانه‌ها توسط مقتدی عباسی (قرن پنجم) را در کتاب‌های تاریخی آورده است. دقت در سنت کبوتر بازی و قوانین پیچیدۀ آن، حاکی از عمر طولانی آن است. این که سنت کبوتر بازی که به آن عشقبازی نیز گفته شده و فرهنگ درونی کبوتر بازان از آداب و روابط پیچیده‌ای برخوردار ب...
[ 8 ] - تأملی بر مکان‌مندی صورت‌بندی اجتماعی در فضای شهری؛ بر مبنای «جامعه‌شناسی فضا»ی گئورگ زیمِل؛ مطالعۀ موردی: خیابان انقلاب (حدفاصل میدان انقلاب تا چهارراه ولیعصر)
بیان مسئله:متفکران بسیاری در رابطه با مقولة شهر، نظریات گوناگونی ارائه کرده‌اند. از این میان «گئورگ زیمِل» آلمانی، شهر را به عنوان یک ساخت اجتماعی می‌پنداشت تا یک واقعیت ماهیتاً فیزیکی و مادی. زیمل با ارائة پنج بُعد فضایی، شهر را واقعیتی ذهنی می‌داند که در بستری از برهم‌کنش‌های اجتماعی شکل می‌گیرد. خیابان انقلاب تهران علاوه بر اینکه به عنوان یکی از نمادهای گسست تاریخی در شکل رشد شهر تهران به شمار ...
[ 9 ] - نقش رویکرد منظرین در ارتقای رضایتمندی از محیط شهری
بیان مسئله: رضایتمندی فرایند داوری مثبت نسبت به پدیده‌ها است و تحت تأثیر مؤلفه‌هایی ایجاد می‌شود که این مؤلفه‌ها به پایگاه نظری مورد مطالعۀ آن وابسته است. امروزه در شهرها شاهد افزایش کمّی پروژه‌های منظر شهری هستیم؛ اما این مسئله که چرا این پروژه‌ها از نظر کیفی نتوانسته‌اند رضایت مخاطب را جلب کنند و تأثیر عمده‌ای در کیفیت محسوس شهر و داوری مثبت شهروندان برجای بگذارند، محل پرسش ا...
[ 10 ] - تاب آوری محیطی در برابر مخاطرات سیلاب فروردین 1398 در شهر شیراز با رویکرد منظر، تئوری سیستم ها و مدل DPSIR
منظر از مفاهیم چالشبرانگیزی است که در دیسیپلینها و در میان متخصصان مختلف به گونههای متفاوتی تعبیر شده است. این تفاوتها دامنۀ وسیعی از معانی عینیتگرا تا ذهنیتگرا یا ترکیبی از این دو را در خود دارد. این مقاله با پذیرفتن تعریف منظر به‌عنوان پدیدهای مرکب از عینیت و ذهنیت که مدعی نگاه کلنگر و سیستمی است، به ارزیابی تابآوری منظر شیراز میپردازد. بسیاری از رویکردها مانند علم سیستمهای پیچیده...
[ 11 ] - برداشت صحیح از پیشینه های معماری منظر برای تولید دانش
برداشت از پیشینۀ طرح‌ها در حوزۀ معماری به‌عنوان امری رایج، از یک‌سو دچار تابوی «تقلیدی بودن»، و از سوی دیگر دچار اتهام «بدعت‌گذاری» است. در این زمینه تاکنون به سه مسئلۀ «استخراج دانش کاربردی از پیشینه‌ها»، «تعریف برداشت صحیح از پیشینه‌ها» و «ابهام‌زدایی از تفاوت آموزشی و تحقیقی بودن مطالعه موردی» پرداخته شده است. آنچه همچنان معنای «برداشت صحیح از پیشینه‌های معماری منظر» را نیازمند تحقیق بیشتر...
نویسندگان همکار