وحید عیدگاه طرقبهی
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران
[ 1 ] - بررسی بسامدی اختیارات وزنی در قصیدههای ناصرخسرو
وزن شعر ناصرخسرو همیشه موردتوجه ادیبان و شعرپژوهان بوده است و همواره این شاعر را با ویژگیهای وزنی خاصش میشناخته اند. با اینهمه، کمتر پژوهش کاملی دربارة ویژگیهای وزنی شعر او صورت گرفته است. در این جستار کوشش در آن بوده است تا با بررسی دقیق بیتبیت شعر ناصرخسرو، دگرگونیهای وزنیای که در شعرش رخ دادهاست، شناسایی و دستهبندی شود و با بهدستدادن بسامد هرکدام از دگرگونیها، تصویر دقیقتری از ...
[ 2 ] - تصحیح بیتهایی از حدیقة سنایی
از میان آثار سنایی، مثنویِ حدیقةالحقیقه و شریعةالطّریقه اهمیت دارد و از دیر باز مورد توجّه سخنوران سدههای گوناگون قرار گرفته است. در این مثنوی انبوهی از آگاهیهای اجتماعی و فرهنگی و مذهبی با زبانی هنری و دارای گسترة واژگانیِ بسیار بیان شده و این در نتیجه متنی را فراهم آورده است که دریافتنش گاه به آسانی و برای همه کس ممکن نیست. با این همه، شماری از دشواریهای این کتاب مربوط به پیچیدگیِ سخن سنای...
[ 3 ] - تلفّظ چند واژه در شاهنامه
تلفظ واژه ها در متون کهن فارسی، به دلیل فاصلۀ زمانی ما نسبت به آن متون و تغییرات و تحولاتی که در زبان فارسی اتفاق افتاده، همیشه مسأله انگیز بوده است. در این مقاله به تلفّظ چند واژه در شاهنامه پرداخته شدهاست که دربارۀ خوانش آنها توافقی میان اهل ادب وجود ندارد یا تصوّر رایج در مورد آنها نادرست است. برخی از این واژهها در همۀ چاپهای شاهنامه به صورت نادرست حرکتگذاری شدهاند و برخی در شماری از چا...
[ 4 ] - وزن دوری چیست؟
مقالۀ حاضر کوششی برای به دست دادن توصیفی استوار از گونهای از وزنهای فارسی به نام «وزن دوری» است. وزنپژوهان وزن دوری را بر پایۀ کاربرد آن، و نه ساختار عروضی تعریف کردهاند. از همین روی، از دست یافتن به توصیفی فراگیر از آن بازماندهاند. از آنجا که رابطۀ معنیداری میان وزنهای دوری و دایرههای عروضی وجود دارد، برای تعریف دقیق هر وزن دوری، نخست باید دایرۀ مخصوص بدان را با رویکردی توصیفی بررسی...
نویسندگان همکار