مهدی علیزاده
استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
[ 1 ] - خودفریبی از منظر روان‌شناسی و اخلاق با تأکید بر اندیشة آیت‌الله جوادی آملی
خودفریبی پدیدهای شایع است که هرکس آن را در حیات خود تجربه می‌کند؛ بااین‌حال تبیین چیستی و عوامل شکل‌گیری آن چندان ساده نیست. در خودفریبی شخص به عملی اقدام می‌کند که باعث ایجاد باور و شناخت خطا برای او میشود. این تعریف اجمالی بسیاری را قانع نکرده و آنان را برآن داشته است تا با نظر به مفهوم فریب، خودفریبی را تعریف کنند. مشابه‌سازی این‌دو پدیده به تناقض و چاره‌اندیشی برای برون‌رفت از آن منجر شده...
[ 2 ] - تبیین برهم‌کنشی عناصر شناختی، هیجانی و ارادی در فرآیند تصمیم‌گیری انسان در پرتو آموزه‌های اسلامی
تبیین رفتارهای ارادی و سازوکارها و قانونمندی حاکم بر نظام تصمیم‌گیری آدمی در طول تاریخ دغدغه اندیشمندان بوده است. فلاسفه زنجیره‌ای معروف برای شکل‌گیری اراده ترسیم می‌کنند که از «تصور»، شروع شده به «تصدیق به فایده» می‌رسد، از آن به شوق و آنگاه شوق اکید عبور می‌کند و در نهایت اراده شکل می‌گیرد. در این نوشتار تلاش شده است عناصر شناختی این زنجیره بازنگری و تکمیل شود. این پژوهش با روش کتاب‌خ...
[ 3 ] - سنجش قرآنی دو رویکرد شناختی و غیر شناختی در ضعف اخلاقی
از مسائل دیرپای اخلاقی در حوزه روان‌شناسی اخلاق که فیلسوفان اخلاق بدان پرداخته‌اند، تحلیل «خطای اخلاقی آگاهانه» است. آیا ممکن است انسان، آگاهانه و عامدانه مرتکب خطای اخلاقی شود؟ اگر آری، این رخداد مستند به چه عاملی است؟ در پاسخ به این پرسش، دو رویکرد شناختی و غیرشناختی شکل گرفته است؛ دیدگاه اول، امکان ارتکاب خطای آگاهانه اخلاقی را منتفی می‌داند و معتقد است همواره خطای اخلاقی، مستند به جهل و فق...
[ 4 ] - Global Poverty and Moral Responsibility
Global poverty is one of the most important challenges encountering human beings. Thousands of people die every day and 18 million people die every year as a result of poverty and its problems. The main question in this regard is whether the rich have a moral responsibility for poverty or not. Taking advantage of descriptive-analytical methods, this article examines the views of Peter Singer, J...
[ 5 ] - تبیین وحیانی از اخلاق فضیلت به روایت قرآن کریم
اخلاق فضیلت یکی از مشهورترین نظریههای اخلاق هنجاری است که وجه تمایز اصلیاش با نظریههای فایدهگرا و وظیفهگرا، تأکید بر فضیلتها و منشهای اخلاقی است. تاکنون تقریرهای مختلفی از اخلاق فضیلت ارائه شده که تقریر سعادتگرا و تقریر فاعلمبنا از جمله مهمترین آنهاست. علیرغم وجود بایدها، نبایدها و الزامات اخلاقی فراوان در قرآن که دال بر وظیفهگرایی است و همچنین وجود برخی از تردیدها و مخالفتها در ...
نویسندگان همکار