هوشنگ سرور
هیات علمی
[ 1 ] - تبیین دلایل نهادی- مدیریتی در شکلگیری سکونتگاههای غیررسمی در ایران
در توسعهى فزآینده کنونی شهرها، اداره و ساماندهی برخی از مسائل و پیچیدگیهای بوجود آمده، ناشی از تبلور ناکامیها در حوزهى مدیریتشهری است. یکی از مسائلی که به انبوه مشکلات مدیریت شهری اضافه شده و با توجه به روند کنونی شهری شدن دنیا، وخیمتر شده و حساسیتهای خاص خود را برانگیخته، مسأله سکونتگاههای غیررسمی میباشد. با توجه به این موضوع هدف کلی پژوهش حاضر، تبیین دلایل نهادی- مدیریتی تأثیرگذار در ...
[ 2 ] - ارزیابی آسیبپذیری کالبدی شهر اهر در برابر بحران زلزله
همگام با رشد شتابزده شهرها و پیچیدهشدن فرآیندهای درونی جوامع، بر تعداد بحرانها و پیچیدگی شهرها نیز افزوده میشود و در پی آن، آسیبپذیری افزایش مییابد. با توجه به اینکه که انسان محوریت اصلی در آسیبپذیری و مقابله با بحران است و نیز فضاهای شهری دربرگیرنده بیشترین جمعیت هستند، توجه به این فضاها نیاز مبرم عصر کنونی میباشد. در این راستا به منظور سیاستگذاری کاهش آسیبپذیری فضاهای شهری در مقابل ...
[ 3 ] - تحلیل وضعیت اشتغالِ بخش های عمده اقتصادی در شهرستان های استان اردبیل
مبحث اشتغال و به طور کلی نوع فعالیت نیروی انسانی در بخشهای مختلف از موضوعات مهم جغرافیای اقتصادی میباشد. در اقتصاد ایران اشتغال از دغدغههای اصلی سیاستگذاران اقتصادی است و همچنین بخشهای اقتصادی از ارکان توسعه هر منطقه محسوب میشود. لازمهی تدوین یک برنامه مناسب برای اشتغالزایی و توسعه پایدار منطقه، شناخت دقیق از استعدادها و توانهای بالقوه بخشها و چگونگی ترکیب آن در مناطق میباشد، تا بر ...
[ 4 ] - بررسیتاثیر نمادها و نشانه های شهری در توسعه گردشگری (مطالعه ی موردی: شهرتبریز)
امروزه یکی از مهمترین فضاهایی که مورد توجه و بازدید گردشگران قرار گرفته و فرصتهای بسیاری برای گردشگران بهوجود آوردهاند، فضاهای شهری میباشند. آنچه که فضاهای یک شهر را پویا و جذاب ساخته و سبب ایجاد رضایت در بین شهروندان و جذبگردشگران میشود، تاریخ، فرهنگغنی، زیباییبصری و منظر شهری است که نمود ویژه آنها در المانها و نمادهایشهری به وضوح قابل رویت است. در این پژوهش تلاش بر...
[ 5 ] - سنجش بازار سرپوشیده اردبیل به لحاظ برخورداری از مؤلفههای پویایی فضای شهری
فضاهای شهری مکانهایی برای برقراری ارتباطات و تعامل جوامع انسانی هستند که افراد با علایق و خواستهای متفاوت گرد هم میآیند. بازارها و مراکز تجاری بهعنوان یکی از مهمترین فضاهای شهری که به اشکال مختلف در کالبد شهرها تبلور یافتهاند، جز مهمی از سیستم فضای شهری محسوب میشوند. بازارها اعم از سنتی و مدرن در حکم اسناد هویتبخش به یک جامعه شهری محسوب میشوند، بهطوریکه حیات شهر و بازار به هم پیوند خ...
[ 6 ] - نقش عوامل محیطی در امکان سنجی توسعه فیزیکی بهینه شهر ملکان
بررسی و شناخت ویژگیهای طبیعی هر منطقه میتواند نقش عمدهای را در امر برنامهریزی و مکانیابی مناسب جهت توسعه و استقرار ساختمانها و تاسیسات شهری ایفا کند و از طرفی میتواند مخاطرات محیطی را به حداقل برساند. در این تحقیق، مناسبترین مناطق برای توسعه فیزیکی آتی شهر ملکان (واقع در جنوب استان آذربایجانشرقی) با توجه به ویژگیهای طبیعی منطقه مورد بررسی قرار گرفت. مهمترین عوامل طبیعی شامل: واحد...
[ 7 ] - تحلیل نقش کاربریهای تجاری در پویایی و ایجاد فضاهای جدید شهری، مطالعه موردی: مجتمع تجاری لالهپارک تبریز
مجتمعهای تجاری به عنوان یکی از مهمترین کاربریهای شهری ، در کنار توسعه اقتصاد شهری، نقش مهمی در تولید فضاهای جدید شهری ایفا میکنند. امروزه ایجاد مجتمعهای تجاری چندمنظوره در شهرها راهکار مناسبی برای تولید هستههای جدید شهری محسوب میشود. در برنامهریزی برای ایجاد مجتمعهای تجاری جدید توجه همزمان به مولفههای دسترسی مناسب، طراحی فضاهای فراغت و گردشگری از اهمیت زیادی برخوردار میباشد. در این پ...
[ 8 ] - تحلیل اثرات گسترش شهری بر امنیت محلات شهری (مطالعۀ موردی: شهر مراغه)
پراکندهرویی در شهرها علاوهبر تأثیرات منفی زیستمحیطی و اقتصادی، هزینههای اجتماعی زیادی دارد. این هزینهها با جابهجایی و فاصلهگرفتن محلههای شهری از مرکز شهر و شکلگیری حومههای شهری روزبهروز افزایش مییابد. هدف از این مطالعه تحلیل و بررسی تأثیر پراکندهرویی شهری بر امنیت در محلات شهر مراغه است. پژوهش حاضر متشکل از سه مرحله شامل بررسی پراکندهرویی شهری، بررسی امنیت محلات و درنهایت سنجش میز...
[ 9 ] - بررسی نقش نظام مدیریت و برنامه ریزی در سازماندهی فضایی جمعیت و فعالیت در منطقه کلانشهری تهران
منطقه کلانشهری، پهنهای جغرافیایی است که از یک شهر مرکزی و مراکز جمعیتی، تولیدی، خدماتی و گردشگری پیرامون آن تشکیل شده است. این مراکز همواره در تعامل محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فضایی با یکدیگر قرار دارند. از این رو، چالش اصلی مدیریتی در این مناطق، یافتن راهی برای سازماندهی «ارتباط و پیوند» میان این حوزه های مختلف عملکردی است. به عبارتی اگر مدیریتهای مستقلِ مستقر در منطقه کلانشهری به سمت یکپارچگی ...
[ 10 ] - سیر تکوینی نظریههای ژئومورفولوژی
هر علمی، یک خاستگاه زمانی، شیوۀ نگرش و سیر تکوینی در طول تاریخ دارد و هیچ علمی از شرایط محیطی، تفکرات و پارادایمهای علمی همسو با آن برکنار نمانده است. بنابراین بررسی علمی مکتبهای مهم جغرافیایی و پارادایمهای علمی از قرن شانزدهم و پیشرفت همسوی علم جغرافیا و بهخصوص ژئومورفولوژی با بقیۀ علوم در تاریخ، محققان را در درک پیدایش و تا حدی ضرورت وجود رشتۀ ژئومورفولوژی یاری میکند. ژئومورفولوژی به صور...
[ 11 ] - تحلیل و رتبهبندی پایداری کلانشهر تهران در بین شهرهای جهانی
در عصر جهانی شدن اقتصاد کلانشهرها نقش مهمی در توسعهی کشورها بویژه درکشورهای در حال توسعه ایفا میکنند. امروزه کلانشهرها با ورود به شبکهی شهرهای جهانی به بازارهای وسیع جهانی سرمایه، فناوریهای پیشرفته، گردشگری و تجارت دسترسی پیدا نموده و از این طریق زمینهی پویایی اقتصادی و اجتماعی آنها فراهم میگردد. این تحقیق به دنبال اثبات این نظریه است که برنامهریزی و تلاشهای مدیران شهرها به ویژه کل...
[ 12 ] - ارزیابی معیارهای پویایی در بازار تاریخی شهر تبریز
یکی از عناصر مهم کالبدی در شهرهای ایرانی – اسلامی بازارها هستند که از قدمت طولانی برخوردار بوده و نقش مهمی در ساختار اقتصادی و اجتماعی شهرها ایفا نمودهاند. در جغرافیای شهری ایران شهر و بازار از پیوندهای عمیقی برخوردار هستند. این عنصر از گذشته تابحال علاوه بر کارکردهای اقتصادی و تأمین بخش زیادی از کالاها و خدمات مورد نیاز مردم فضای مهمی برای تعاملات اجتماعی محسوب گردیده و همواره در طول روز پذیر...
[ 13 ] - بررسی الگوی بهینه توسعه فیزیکی شهر بانه بر اساس شاخصهای توسعه میان افزا
رشد شتابان جمعیت شهرنشین، هجوم جمعیت مهاجر به شهرها و لزوم پاسخ گویی به نیازهای ساکنین شهرها ضرورت به کارگیری تمام توان و ظرفیتهای موجود شهر را ضروری می سازد. بدین منظور لازم است تا به جای توسعه و رشد بی رویه شهر به صورت افقی،از طریق پر کردن بافت موجود شهر، افزایش متعادل تراکم و تغییر کاربری بناهای قدیمی به رشد و توسعه پایدار شهر دست یافت. یکی از روشهای دستیابی به این مهم توسعه میان افزا است،که...
[ 14 ] - ارزیابی آسیبپذیری فضاهای شهری در برابر بحران زلزله با استفاده از منطق فازی (مطالعه موردی شهر اهر)
امروزه با گسترش شهر و شهرنشینی و با افزایش بارگذاریهای محیطی و اقتصادی بر بستر آنها باید اذعان کرد که بر تعداد بحرانها نیز افزودهشده و از طرفی آسیبپذیری شهرها نیز به دلایل متعدد در برابر بلایای طبیعی افزایش یابد. باید خاطرنشان کرد که پدیدههای طبیعی، زمانی مخاطرهآمیز خواهند بود که جامعه در معرض آن، نسبت به آن آسیبپذیر باشد که در این صورت مخاطرات تبدیل به بحرانهای طبیعی-تکنولوژیکی خواهند...
[ 15 ] - شناسایی بافتهای فرسوده شهری براساس شاخصهای کالبدی (مطالعه موردی: منطقه یک شهر تبریز)
شهرها بهعنوان سیستمهای پویای اقتصادی- اجتماعی و زنده، بهناچار در طول حیات خود شاهد فرسودگیهای کالبدی در بافت خود میشوند که از این بافتها میتوان بهعنوان عضو بیمار شهرها نام برد. محدودیتهای فضایی موجود در حریم شهرها مانعی برای توسعه افقی شهرها محسوب میشود و از طرف دیگر توسعههای جدید در پیرامون شهرها هزینههای بالایی را در مقایسه با توسعه میان افزا طلب میکند. با این اوصاف توجه به بافت...
[ 16 ] - ارزیابی معیارهای پویایی در بازار تاریخی شهر تبریز
یکی از عناصر مهم کالبدی در شهرهای ایرانی – اسلامی بازارها هستند که از قدمت طولانی برخوردار بوده و نقش مهمی در ساختار اقتصادی و اجتماعی شهرها ایفا نمودهاند. در جغرافیای شهری ایران شهر و بازار از پیوندهای عمیقی برخوردار هستند. این عنصر از گذشته تابحال علاوه بر کارکردهای اقتصادی و تأمین بخش زیادی از کالاها و خدمات مورد نیاز مردم فضای مهمی برای تعاملات اجتماعی محسوب گردیده و همواره در طول روز پذیر...
[ 17 ] - بررسی الگوی بهینه توسعه فیزیکی شهر بانه بر اساس شاخصهای توسعه میان افزا
رشد شتابان جمعیت شهرنشین، هجوم جمعیت مهاجر به شهرها و لزوم پاسخ گویی به نیازهای ساکنین شهرها ضرورت به کارگیری تمام توان و ظرفیتهای موجود شهر را ضروری می سازد. بدین منظور لازم است تا به جای توسعه و رشد بی رویه شهر به صورت افقی،از طریق پر کردن بافت موجود شهر، افزایش متعادل تراکم و تغییر کاربری بناهای قدیمی به رشد و توسعه پایدار شهر دست یافت. یکی از روشهای دستیابی به این مهم توسعه میان افزا است،که...
[ 18 ] - ارزیابی شاخصهای راهبرد توسعه شهری(CDS) در زنجان
مقدمه و هدف پژوهش: یکی از رویکردهای نوین در طرحهای توسعه شهری، رویکرد راهبرد توسعه شهری (CDS) می باشد که در سال 1999 با هدف کاهش فقر، توسعه پایدار، ارتقای مشارکت و ایجاد حکمرانی خوب شهری ایجاد گردید. این طرح اساساً بر رشد اقتصادی شهرها تأکید داشته و با شناسایی و به کارگیری پتانسیلها و امکانات بالقوه اقتصادی شهر، مبنایی برای توسعه در سایر جوانب را نیز، فراهم می کند. راهبرد توسع...
[ 19 ] - بررسی میزان رضایتمندی شهروندان از سیستم اتوبوسرانی شهری (نمونه موردی: شهرمراغه)
امروزه، اتوبوس مهمترین وسیله حمل و نقل عمومی در اکثر شهرهای بزرگ و متوسط بشمار می آید. برای راه اندازی اتوبوس به سرمایه گذاری کمی نیاز است؛ و وابستگی به مسیر خاصی در مقایسه با دیگر سیستمهای حمل و نقل جمعی ندارد.از اینرو قابل توسعه می باشد. همچنین در مقایسه با دیگر وسایل نقلیه سطح کمتری از فضای شهری را در بر می گیرد؛ و از نظر صرفهجویی در هزینه ها و کاهش ترافیک شهری اتوبوس نسبت به بسیاری از وسای...
[ 20 ] - تحلیل پایداری مناطق شهری تبریز با استفاده از روش ترکیبی AHPوFUZZEY
توسعه پایدار یکی از جامعترین مفاهیم در دهههای اخیر میباشد این واژه در مفهوم گسترده آن به معنی اداره و بهرهبرداری صحیح و کارا از منابع مالی،نیروی انسانی و... برای دستیابی به الگوی مصرف مطلوب است که با به بکارگیری امکانات فنی،ساختار و تشکیلات مناسب برای رفع نیاز نسل امروز و آینده به طور رضایت بخش امکان پذیر میشود.هدف این تحقیق تحلیل و اولویت بندی پایداری مناطق شهر تبریز از نظر شاخص های پای...
[ 21 ] - شبیهسازی تغییرات کاربری اراضی و دینامیک شهری با استفاده از مدل ترکیبی ماشینهای خودکار سلولی- زنجیره مارکف(مطالعه موردی: شهر مراغه)
در دهههای اخیر همگام با رشد شهرنشینی، مدلهای مختلفی جهت بررسی و پیشبینی رشد شهری بکار گرفته شده است.در این زمینه، ماشینهای خودکار سلولی در چهارچوب رویکرد سیستمی وارد مباحث جغرافیایی شد. مدلهای مختلفی به منظور ایجاد قوانین گذار در ماشینهای خودکار سلولی ترکیب میشوند که در این زمینه میتوان به زنجیره مارکوف اشاره کرد.در زنجیره مارکوف،حالت آینده یک سیستم تنها وابسته به حالت پیشین سیستم است، ...
[ 22 ] - تحلیل فضایی مؤلفه های تاثیرگذار بر آلودگی هوای شهر تبریز
کلان شهر تبریز به عنوان بزرگ ترین شهر در شمال غرب کشور در دهه های اخیر با رشد فزاینده جمعیت و توسعه انواع سازه های صنعتی، تجاری، خدماتی و مسکونی روبرو بوده است. توسعه فزاینده به موازات عدم رعایت معیارهای برنامه ریزی کاربری اراضی زمینه افزایش آلودگی هوا در سطح شهر شده است. پژوهش حاضر برای آگاهی از عوامل ایجادکننده آلودگی هوا در سطح شهر تبریز انجام گرفته است. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و نوع اطلاع...
نویسندگان همکار
حسن آهار 1