سلیمانی دهکردی, کریم
[ 1 ] - بازخوانی مفهوم آزادی در مطبوعات مشروطه (1324-1327 ق)
انقلاب مشروطه نه تنها باعث ایجاد تغییر در ساختارهای سیاسی شد، بلکه به همراه خود مفاهیم و اصطلاحات گستردهای را راجع به سیاست، اجتماع و حقوق فردی و اجتماعی وارد ادبیات سیاسی، حقوقی و اجتماعی کشور کرد. مفهوم آزادی یکی از مفاهیمی است که در دورۀ انقلاب مشروطه مورد توجه مطبوعات قرار گرفت و نویسندگان مطبوعات به ارائۀ تعاریف گوناگون از این مفهوم و ایضاح و بازنمایی آن پرداختند. این پژوهش با تحلیل محتوا...
[ 2 ] - مفهوم آزادی نزد روشنفکران ایرانی پیش از انقلاب مشروطه
از زمان آشنایی ایرانیان با غرب در دوره قاجار، آزادی بهعنوان مفهومی اعتباری به کار رفت که معنا و تعریفی خاص و متفاوت از گذشته داشت. در این معنا، روشنفکران دورهی قاجار؛ بهخصوص عهد ناصرالدینشاه سهم بسزایی در وارد کردن این مفهوم و تطبیق دادن آن با فرهنگ جامعهی اسلامی ـ ایرانی داشتند. این پژوهش درصدد است تا با واکاوی مفهوم آزادی در آثار متفکران غربی، به مسیر انتقال این مفهوم به ایران، تعریف آن و چ...
[ 3 ] - بازخوانی رویکردهای فکری و سیاسی خلیل ملکی (با تکیه بر فعالیت وی در آستانه ملی شدن صنعت نفت)
خلیل ملکی به عنوان رهبر فکری معنوی حزب زحمتکشان ملت ایران (نیروی سوم) و به عنوان یکی از شخصیتهای مؤثر در تاریخ معاصر ایران، از جمله کسانی بود که قلم و گفتار وی همواره در جهت تبیین و ارائه راهحلهایی به منظور بهبود وضعیت جامعه بوده است. او به پشتوانه آگاهی سیاسی که محصول فعالیتهای حزبی و شرکت در بحثهای ایدئولوژیک و فکری بوده، توانست ساختار نهضت ملی شدن صنعت نفت را با ارائه چارچوب فکری و اید...
[ 4 ] - اقدامات میلسپو برای حل بحران نان سالهای 1323ـ1321
با اشغال ایران در پی جنگ دوم جهانی، برای بهبود اوضاع نابسامان اقتصادی ایران از دکتر آرتور میلسپو، توسط دولت ایران و با سمت رئیس کل دارایی، دعوت به همکاری شد. از مهمترین مسائلی که وی برای حل آن تلاش کرد، بحران نان بود. مقالهی حاضر در تلاش است به این سوال اساسی پاسخ دهد که دکتر میلسپو برای رفع بحران نان در سالهای 1321 تا 1323 چه اقداماتی انجام داد و نتایج این اقدامات چگونه بوده است؟ در پاسخ به...
[ 5 ] - قانون مالیات بر درآمد آرتور میلسپو
دکتر آرتور میلسپو، مستشار امریکایی، در سال 1321 با دعوت دولت ایران به منظور ساماندادن به وضعیت آشفتۀ اقتصاد، وارد ایران شد. او بر این باور بود که به منظور تعادل بودجه و مبارزه با تورم، باید بر درآمد کسانی که سودهای هنگفت میبرند، مالیات فراوان وضعکرد؛ بنابراین، وی لایحۀ مالیات بر درآمد را به مجلس تقدیم کرد. مجلس شورای ملی در تاریخ 19 آبان 1322، لایحۀ مالیات بر درآمد را طی 27 بند تصویب کرد. م...
[ 6 ] - چالش های مرزی ایران و افغانستان در دورۀ رضا شاه
اختلاف بر سر تعیین مرزها، ناآرامی و ناامنی در مرزها، مسئله رود هیرمند و مشکل مهاجرت اتباع دو کشور به شهرهای مرزی یکدیگر در دوره رضاشاه ) 6311 م/ 6901 ش- 6316 م/ 6910 ش( محورهای این مقاله را تشکیل می دهد. کشور افغانستان، یکی از مهم ترین همسایگان ایران، نقش مهمی در روابط خارجی ایران داشته است. بنابراین در این پژوهش تلاش شده است از دغدغه ها و چالش های این دو کشور در مرزها و اقدام های به کاررفته آگ...
[ 7 ] - ظهور شهر و شهرنشینی در قرون وسطی از برابریخواهی اصناف پیشهوری تا تسلط اصناف تجاری
با هجوم ژرمنها به امپراتوری روم غربی و سقوط آن، اقتصاد پولی ـ مبادلهای و زندگی شهرنشینی به نازلترین حد خود رسید. اقتصاد و تولید در جامعة غربی بر تولید کشاورزی و مبادلة تهاتری استوار و روستاها به جای شهرها مرکز اصلی حیات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی شدند؛ اما از قرن دوازدهم مجدداً شهرها قدرت گرفتند. در این مقاله، با تکیه بر منابع و به روش تاریخی، سعی میکنیم تصویری از ظهور دوبارة شهرها در اروپا...
[ 8 ] - سازمانیابی شبهنظامیان حامی شاه در ایران؛ سازمانهای فداییان شاه (1320ـ1336ش)
در دورۀ پهلوی دوم، شبهنظامیان حامی شاه تحتعنوان «فداییان شاه» در برخی نقاط کشور تشکیل شدند که بهلحاظ شکلگیری، عملکرد، تشکیلات و ارتباط با حکومت، با گروههای مشابه حامی حکومت مانند اوباش شهری یا پارتیزانهای موقتی، متفاوت بودند و در برخی حوادث ناشی از جنگ دوم جهانی و کودتای 28 مرداد 1332 از شاه و ارتش حمایت میکردند. مسئلۀ اصلی در اینجا مطالعۀ روند سازمانیابی چنین گروههای برخوردار از طبیع...
[ 9 ] - نقش آلمانیها در تأسیس راهآهن در ایران عصر رضاشاه
هدف: مرور تلاش دولت آلمان در ساخت راهآهن در ایران عصر قاجار و نقش شرکتهای آلمانی در ساختن راهآهن سراسری ایران در دورۀ رضاشاه و تأمین ملزومات آن. روش/رویکرد پژوهش: دادهها از اسناد آرشیوی ایران، منابع کتابخانهای فارسی، انگلیسی، آلمانی و دانمارکی استخراج شده است. یافتهها و نتیجهگیری: باوجود سربرآوردن آلمانها در سپهر سیاست ایران در نیمۀ د...
نویسندگان همکار