فهیمی‌تبار, حمیدرضا
[ 1 ] - احادیث نبوی و کارکردهای آن در نهج‌البلاغه
Every literary text, arise from the previous text and outcome of the interaction and dependencies between structural and semantic aspects and collection of quotes. Nahj al-Balagheh as a text, contains Quranic intertextuality, the Prophetic hadiths and Arab poetry. Since intertextuality divided to three types; quotation, plagiarism, allusion. in this paper, for answering the ques...
[ 2 ] - روایت «لا نُوَرِّثُ ماترکنا صَدَقَه» در دو نگاه
According to Sunni narrative sources, Abu Bakr quotes the Prophet’s words that “We, the group of prophets, do not leave any inheritance what we leave is counted as alms.” Although Sunnis believe in authenticity of this narration, Shi'ites reject it because of lack of the chain of transmission and its conflict with the Quran and the Prophet's tradition. This article attempts to search this hadit...
[ 3 ] - کاوشی در روایت تأبیرالنخل
In some of the Sunni sources of narrations, such as Sahih Muslim, Musnad by Ibn Hanbal, Sunan by Ibn Majah, Sahih by Ibn Habban, and Majma al-Zawaid by Haythami, there is a narration known as the “pollination of the palm trees” which is considered as authentic by the Sunnis. The researcher in this article first traces the sources of this narration and shows that some of the transmitters of this...
[ 4 ] - تفسیر فقهی اهل بیت علیهم السلام از قصه‌های قرآنی و رهیافت‌های آن
بخش زیادی از قرآن روایت داستان امّت‌های پیشین و انبیاء الهی است. جایگاه و نقش این داستان‌ها به‌عنوان یک منبع فقهی از جمله مباحث نظری آیات احکام است. از آنجایی‌که زبان داستان زبان اخبار است این پرسش در بین فقیهان و مفسّران همواره مطرح بوده است که آیا آیات قصص می‌تواند مفهوم انشایی داشته باشد؟ آیا می‌توان از قصص قرآن احکام فقهی را استنباط کرد؟ در بخش اول این مقاله روایاتی ذکر کرده‌ایم که در آنها ا...
[ 5 ] - تأثیر مبنای لایه لایه بودن معنا در قرآن در تفسیر واژه های «شهاب» و «سبع سموات» از منظر علامه طباطبایی
چکیده:مبنای اعتقاد به لایه لایه بودن معنا در تفسیر قرآن از منظر علامه ی طباطبایی به این معناست که هر یک از صور و گونه های ترکیبی کلام الهی که امکان نگاه مستقل را داشته باشد می تواند حجت و معتبر تلقی شود به گونه ای که هر معنایی اختصاص به افق و مرتبه ای از فهم و درک باشد. هدف این نوشتار بر آن است تا تأثیر این مبنا را در تفسیر واژه ها ی «سبع سموات» و «شهاب» در تفسیر «المیزان فی تفسیر القرآن» نشان ...
[ 6 ] - تأملی در اسناد احادیث ناظر به عدالت صحابه
بیشتر اهل سنت، تمام صحابة رسول خدا (ص) را عادل می‌دانند؛ از این روی، در‌نگاه آنها، هر روایتی که به یکی از صحابه ختم شود، به‌شرطی که سند آن، متصل باشد و وثاقت راویانش احراز شود، از‌نوع صحیح دانسته می‌شود و باید از هر‌گونه نقد و ارزیابی متن آن خودداری کرد؛ بنابراین، عدالت صحابه از مبانی رجالی اهل سنت است. اهل سنت برای اثبات عدالت صحابه، به آیاتی از قرآن و روایاتی از پیامبر (ص) استناد می‌کنند. در...
[ 7 ] - اجتهاد در تفسیر روایی قمی
تفسیر منسوب به قمی از جمله تفاسیر امامیه است که در قرن چهارم تالیف شده است، در طبقه بندی تفاسیر آن را جزء تفسیرهای روایی و نقلی می آورند، اما بر مبنای متن تفسیر مولف در موارد پر شماری برای رسیدن به فهم آیات اجتهاد کرده است، یعنی وی با تکیه بر دانسته های غیر نقلی کوشیده است مراد آیات را بیابد. در قسمت اول این جستار در این تفسیر می پردازیم و قسمت سوم را به عوامل مؤثر در اجتهاد مؤلف اختصاص داده ای...
[ 8 ] - روش شناسی تفسیر آیت الله نجفی با مروری بر زندگی و آثار او
مرحوم آیتالله حاج شیخ علی آقا نجفی کاشانی، از نوادر علمایی است که در پنجاه سال اخیر در کاشان، مجدانه به تفسیر قرآن روی آورد و کل قرآن را دوبار طی سی سال برای مر دم کاشان تفسیر کرد. او تحصیلات سطح و خارج را در حوزه نجف گذراند و در دو حوزه نجف و قم به تدریس پرداخت. وی علاوه بر تدریس تفسیر برای عموم مردم، به نوشتن تفسیر مبادرت کرد. از مجموعه آثار تفسیری وی، به عنوان میراث مکتوب منطقۀ کاشان، روش شن...
[ 9 ] - «بررسی تحلیلی روایات تفسیر عصری اهل بیت ع»
تفسیر عصری یکی از مسائل بحث برانگیز در علوم قرآنی است که مخصوصا در قرون اخیر، معرکه آراء مختلف از طرف مسلمانان و مستشرقین شده است و نظریات مختلف و متضاد نیز در این مورد بیان شده و برخی نیز تا مرز انکار آن پیشرفته‌اند.این مقاله با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای و تحلیل محتوا و بررسی و پژوهش متن محور در روایات تفسیری اهل بیت ع، اثبات می‌کند که تاثیر علوم و شبهات و گروه‌ها و عقائد و مسائل رایج عص...
[ 10 ] - بررسی نقش قرائن در گوناگونی رهیافت های تفسیری با محوریت تفسیر آیت الله صادقی تهرانی و عزت دروزه
نگرشی تاریخی–تحلیلی به سیر پیدایش و تطوّر تفسیر قرآن نشان دهندۀ گوناگونی رهیافت های تفسیری با ویژگی های مختلف مفسران است؛ به گونه ای که ظهور پیوستة مفسران و ارائة تفاسیر جدید، فهم آیاتی از قرآن را به پدیده ای متغیر تبدیل کرده است. پرسش در خور تأمل این است که منشأ اختلاف برداشت ها در فرآیند فهم قرآن چیست؟! به این پرسش پاسخ های گوناگونی داده شده است. این پاسخ ها عمدتاً با نص قرآن یا شخصیت مفسران ار...
نویسندگان همکار