قدریه تاج بخش
دانشجوی دکتری دانشگاه تهران،گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی
[ 1 ] - قرائت نگاری در مغرب دوره مرینی در سده هشتم
نظام آموزش اسلامی در مغرب عمدتا بر پایه حفظ و آموزش رسم الخط قرآن مبتنی بود و به علوم عقلی و استدلالی کمتر توجه می شد. از جمله علومی که در این ساختار آموزشی توانست تکاملی بایسته یابد، علم قرائت بود؛ این علم اگرچه به دلیل فعالیت علمای افریقیه و اندلس، نتوانست در سده های اولیه اسلامی در مغرب مجالی شایسته یابد، اما در سده هشتم به دلیل مهاجرت علمای اندلس به مغرب از یک سو و اهتمام سلاطین مرینی از سو...
[ 2 ] - کوشش‌های مسلمانان برای فتح جزیرۀ سَردانِیَه از سدۀ اول تا پنجم هجری
در این مقاله علل و پیامدهای حملاتِ دریایی مسلمانان به جزیره سَردانِیَه، بررسی شده است؛ مسلمانان در فاصلۀ 84 تا 446ق، به منظور جلوگیری از هجمه‌هایِ مکرر اُسطول‌های بیزانس به شهرهای ساحلی مفتوحه، تأدیب مسیحیان مغرب، دستیابی به منابع اقتصادی ـ نظامیِ جزیره و نیز سلطه بر راه تجاری ِدریای مدیترانه، به سردانیه یورش بردند، امّا دستاورد آنها در این زمینه اندک و به وضع جزیه بر ملوک این جزیره در برخی از دوره‌ها...
[ 3 ] - مهاجرت چچنی‌ها و چرکسی‌ها به زرقاء: پیامدهای فرهنگی و سیاسی
این مقاله زمینه‌ها و علل مهاجرت طوایف چچنی و چرکسی به شام را بررسی خواهد کرد؛ سیاستِ توسعه طلبی روسها در مناطق مسلمان نشینِ شمال قفقاز و سواحلِ دریای سیاه و تصرف این مناطق در 1281ق، گروه‌های بسیاری از مسلمانانِ چرکسی و چچنی را آواره کرد. دولت عثمانی که با روسها درگیر بود، در فاصله سال‌های 1296ـ 1327ق، شماری از آوارگان را با هدف به کارگیری آنها در فعالیت‌های اقتصادی، سیاسی و نظامی، در مناطقی از شام ...
نویسندگان همکار