فاطمه زمانی
دانشجوی دکتری گروه ادبیات و زبان فارسی دانشگاه سمنان
[ 1 ] - روابط بینامتنی رمان «فریدون سه پسر داشت» با داستان «فریدون» در شاهنامه
نقد بینامتنی به تحلیل و بررسی روابط متون می‌پردازد و با توجه به ویژگی‌های رمانهای پست مدرن، تحلیل بینامتنی این متون ضروری به نظر می‌رسد. جریان سیال ذهن، بازگشت به گذشته و به نقد کشیدن آن، حضور شخصیت‌های تاریخی، بینامتنیت، درگیر شدن خواننده با متن، تأکید بر بی‌نهایت بودن معنا و عدم قطعیت از ویژگی‌های رمانهای پست-مدرن است. عباس معروفی از جمله نویسندگانی است که در مجموعه‌ی آثارش مانند پیکر فرهاد...
[ 2 ] - روابط بینامتنی رمان «کیخسرو» با داستان «پادشاهی کیخسرو» در شاهنامه
بازآفرینی اسطوره یکی از رهیافتهای شاخص در ادبیات پسامدرن است. این ویژگی امکان بررسی روابط بینامتنی آثار پستمدرن با متنهای اسطورهای را فراهم میآورد. شاهنامه به عنوان متنی اسطورهای، زیرمتن یا پیشمتن بسیاری از رمانهای مدرن و پستمدرن قرار گرفتهاست. یکی از این متون رمان «کیخسرو» اثر آرش حجازی است که در آن داستان جنگ بزرگ کیخسرو در شاهنامه، بازآفرینی و بازخوانی شدهاست. این جستار، بر اساس ...
[ 3 ] - تحلیل رمان سالمرگی براساس نظریة نشانه شناسی بینامتنی مایکل ریفاتر
یکی از دستاوردهای مایکل ریفاتر در زمینة نقد بینامتنی، نشانهشناسی بینامتنی است. وی با طرح مباحثی چون غیردستورزبانی، تفسیرگر، هیپوگرام و ماتریس، گامی مؤثّر در کاربردیکردن نظریة بینامتنیّت در متن و کشف دلالتهای معنایی و ضمنی متون برداشت. در خوانش نشانهشناسانه، مخاطب در مواجهه با متن، ابتدا با «غیردستورزبانی»ها برخورد میکند. سپس منتقد با بررسی «انباشت»، «منظومة توصیفی» و «هیپوگرام»، میتواند دل...
[ 4 ] - تحلیل اسطورهای ـ بینامتنی رمان حیرانی براساس نظریه آلوده‌انگاری ژولیا کریستوا
ژولیا کریستوا با طرح نظریة بینامتنیت و با تکیه بر مباحث زبان‌شناسی و روان‌کاوی، رویکردهای نوینی برای تحلیل متون ارائه داده است. براساس نظریة «آلوده‌انگاری» که برآمده از دیدگاه‌های پساساختارگرایانه کریستواست، آفرینش‌گر ادبی به مثابة فاعل سخنگوی از خلال زبان نشانه‌ای از آلودگی‌های پیرامون خود برائت می‌جوید و به منظور تطهیر خود و جامعة پیرامونش، راه‌حل‌هایی ارائه می‌دهد از جمله پناه بردن به عالم ا...
[ 5 ] - تحلیل پیوند بینامتنیت با روایت پسامدرنی رمان سوگ مغان
در یک تعریف کلی، بینامتنیت اصطلاحی است که به روابط بین متون اطلاق می‌شود. لیکن بینامتنیت در آثار پستمدرن صرفاً به معنی تأثیر و تأثر متون از یکدیگر نیست، بلکه با دیگر ویژگی‌های این گونه متون مانند عدم قطعیت، نسبی‌گرایی، تشکیک واقعیت، زمان‌پریشی، پارانویا و انتقاد از گذشته و غیره پیوندی ناگسستنی دارد. این جستار با هدف بازنمایی نقش بینامتن‌ها در ساختار روایی آثار پستمدرن، ارتباط آن را با سایر وی...
[ 6 ] - تحلیل بینامتنی «بلبل و مور» با «زنجره و مور» بر اساس رمزگان فرهنگی بارت
پروین اعتصامی یکی از موفق‌ترین شاعران معاصر ایرانی در استفاده از «فابل» به منظور بیان آموزه‌های اخلاقی و اجتماعی است. یکی از پیش‌متن‌های اساسی پروین در آفرینش فابلها و تمثیلات‌اش، افسانههای لافونتن، شاعر سده هفده فرانسوی، است. لیکن به تعبیر رولان بارت ساختار هر روایت، متشکل از تعدادی رمزگان فرهنگی مانند پروآیروتیک، هرمنوتیک، سمیک، نمادین و ارجاعی ا...
[ 7 ] - تحلیل روابط فرامتنی و بیش متنی رمان راز کوه پرنده با شاهنامه
درون مایه، شخصیت ها و نمادهای اسطوره ای شاهنامه همواره مورد توجه شاعران و نویسندگان معاصر بوده است. مؤلفان ادبیات کودک و نوجوان نیز به بازآفرینی و بازنویسی داستان های شاهنامه توجه شایانی داشته اند. آرمان آرین در رمان فانتزی راز کوه پرنده، بخش های حماسی شاهنامه را با تکیه بر حوادث زندگی رستم برای گروه سنی کودک و نوجوان بازآفرینی کرده است. این جستار، برپایه نظریة ترامتنیت ژرار ژنت، روابط فرامتنی ...
نویسندگان همکار