یک الگوریتم ابتکاری برای مکان یابی اقتصادی ترین دپوی فرآورده های چوبی جنگل (مطالعه موردی: سری شیوادره حوضه کجور)

سابقه و هدف: یکی از رویکردهای نوین در پژوهش های طراحی شبکه جاده جنگلی و شبکه ریز بافت یافتن پایانه­های مناسب در سطح واحد­های بهره­برداری و پس از آن طراحی و پیاده­سازی شبکه جاده­ای است که به طور بهینه پایانه­ها را به هم پیوند دهد. در پژوهش حاضر محاسبات بر اساس فواصل اقلیدسی هر نقطه در درون پارسل یا دپوی کاندیدا، موجودی در هکتار هر نقطه و همچنین میانگین شیب کلیه نقاط درون پارسل تا دپوی کاندیدا انجام شده است. هدف از به کارگیری این روش، پیدا کردن بهترین نقطه برای دپو از نظر اقتصادی معرفی می­نماید. مواد و روش ها: هر واحد بهره­برداری در این روش به صورت یک مسئله­ شبکه فرموله می­شود که در آن هر سلول به عنوان نقطه ورودی چوب در شبکه دارای دو ویژگی ارتفاع و موجودی در هکتار باشد. نقاط خروجی چوب در این شبکه همان نقاط احتمالی برای دپو می­باشند که تنها بر اساس عامل شیب عرضی دامنه، توسط طراح انتخاب شده­اند . هر نقطه ورودی چوب بوسیله یک یال مستقیم به نقطه کاندیدا متصل شد. طبق معیار در نظر گرفته شده در پژوهش حاضر، اقتصادی ترین مکان برای دپوی فرآورده های چوبی نقطه ای است که بیشترین حجم موجودی درون پارسل را در کمترین فاصله و کمترین شیب متوسط در دسترس قرار دهد. الگوریتم ابتکاری دو پارامتر را برای هر دپوی کاندیدا محاسبه نمود: 1) درجه جذابیت به عنوان تابعی از تعداد نقاط زیر پوشش مستقیم، موجودی در هکتار نقاط و فاصله­شان تا دپوی کاندیدا، و 2) میانگین شیب طولی یال­های متصل به دپو. در نتیجه یک دپو با حداقل هزینه چوبکشی و شیب طولی انتخاب شد. در این برنامه واحد بهره­برداری، یک پارسل، و جهت رو به بالا یا رو به پایین چوبکشی نیز به طور جداگانه برای هر دپو در نظر گرفته شده است یافته ها:. برنامه حاضر در پارسل 423 سری 4 شیوا دره در جنگل آموزشی و پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس و برای چهار نقطه کاندیدا برای دپو به عنوان نمونه پیاده شده است. نتایج نشان داد که از بین نقاط مذکور، نقطه «ب» با درجه جذابیت 79/5585 و میانگین شیب 41/10 درصد به عنوان اقتصادی ترین نقطه برای دپوی فرآورده­های چوبی در پارسل مورد مطالعه برگزیده شد. نتیجه گیری: برنامه حاضر می­تواند به عنوان یک ابزار مفید در پیشنهاد  مکان های اقتصادی دپو به عنوان نقاط اجباری مثبت در یک پارسل، مورد استفاده در طراحی خودکار جاده جنگلی قرار گیرد.