گونه‌شناسی و سیر تحول پشت‌بندها از ابتدا تا انتهای دوران تاریخی در معمــاری ایــران
نویسندگان
چکیده مقاله:
دیوار پشت‌بند به عنوان یک سازة بنایی، نقش مهار نیروی رانشی دیوار اصلی را به عهده دارد. این عنصر معمارانه از سالیان دور، در بناهای مسکونی و غیرمسکونی، به شیوه‌ها و انواع مختلف استفاده شده است. در این راستا شواهد باستان‌شناسی، تنها شاخص معتبری هستند که می‌توان با رجوع به آنها از پیشینة دیوارهای پشت‌بند به صورت ضمنی آگاه شد. اینکه اولین‌بار در چه بنایی و کجا استفاده شده مشخص نیست، درجایی هم به صراحت به آن اشاره نشده و حتی باستان‌شناسان نیز در گزارشات حفاری خود به اشاراتی کوتاه و ضمنی بسنده کرده‌اند، ولی مبتنی بر گزارشات محدود در دسترس، می‌توان به صورت احتمالی استفادة گسترده از این سازه را از دورة نوسنگی به بعد دانست که معماران به عملکرد سازه‌ای این عنصر آگاه شده و به مرور زمان با تجربیات گذشته خود از گونه‌های متفاوت آن استفاده کردند. در این پژوهش گونه‌های متفاوت پشت‌بندها از لحاظ موقعیت قرارگیری، فرم و شکل، مصالح به‌کاررفته، فن اجرا، کارکرد فنی و تزیینات پشت‌بندها تقسیم‌بندی و مورد بررسی قرار گرفته است. با مطالعه دیوارهای پشت‌بند در دوران پیش از تاریخ و دوران تاریخی، مشاهده خواهد شد که هر چند در زمان گذشته یک چارچوب ساختاری با زیربنای علمی، بر‌اساس یافته‌های مربوط به قدرت مصالح و قوانین مکانیک‌ها وجود نداشته ولی بر‌اساس تجربه و نگرش عمیق به ماهیت و رفتار ساختمان‌های بنا شده، کم‌کم و به مرور زمان به درک ساختاری و عملکرد سازه‌ای بهتر دیوارهای پشت‌بند دست پیدا کردند و نه تنها در تعادل نیروها بلکه در ظاهر و زیبایی آنها نیز تأکید داشتند. عدم تحقیق جامع در این خصوص ضرورت پژوهش را ایجاب کرد که با ابزار مطالعة کتابخانه‌ای و روش تحقیق توصیفی و تحلیلی به این مهم پرداخته شود.
منابع مشابه
بررسی و تحلیل سیر تاریخی سیمای خانواده در رمان فارسی از ابتدا تا دهۀ 50
رماننویسی در ادبیات فارسی گونۀ ادبی جدیدی است که مقارن با مشروطه رواج یافت. این نوع ادبی در ایران همزمان با ورود به دورۀ نوین اجتماعی شکل گرفت و واقعگرایی و توجه به مسائل اجتماعی یکی از اصلیترین مضامین آن گردید. رمان واقعگرا در ایران به دلیل اهمیت و کارکرد خاص خود، همواره در تعامل با نهادهای اجتماعی بوده است و نویسندگان عموماً بیان واقعیتهای اجتماعی را برای خود نوعی رسالت میدانستهاند. یک...
متن کاملبررسی سیر تحول نقش هارپی در هنر ایران (از دوران پیش از تاریخ تا دوران معاصر)
هارپی به‌عنوان مخلوقی ترکیبی، قدمتی طولانی در هنر ایران دارد و باید خاستگاه آن را در هنر پیش از تاریخ جست. این نقش به‌عنوان موجود ترکیبی انسان- پرنده، با اساطیر کهن گره خورده است و در گذر زمان، در فرم مشخص و مفاهیم متفاوت استمرار یافته است. هارپی را در دوران پیش از تاریخ، حامل مردگان به جهان دیگر تصویر می‌‌کردند که در دوران تاریخی با مفاهیم اسطوره‌‌ای پیوند خورد و در دورۀ اسلامی با مفاهیم...
متن کاملبازخوانی و بازشناسی ساختار و سیر تحول تاریخی محله امام‌زاده جعفر (ع) یزد تا پیش از تغییرات دوران معاصر
شهرهای تاریخی مشحون از آثار و لایه‌هایی هستند که در گذر زمان به تدریج در زیر لایه‌های جدید پنهان گردیده یا در اثر عوامل مختلف، در معرض فرسایش و دگرگونی قرار گرفته‌اند، اما با این وجود، قصۀ شکل‌گیری هسته‌های تاریخی شهرها و عناصر مهم و شاخص آنها در همین لایه‌ها مضبوط گردیده است. معمولاً در روند حفاظت عالمانه از شهرهای تاریخی جهان سعی می‌گردد از آثار و لایه‌های تاریخی شهرها به نحو شایسته‌ای صیانت گ...
متن کاملبررسی سیر تحول طلاکاری قرآن‌های موزۀ آستان قدس رضوی از ابتدا تا دورۀ قاجار
قرآن کریم پراهمیت‌ترین متن اسلامی است که همواره از ابتدای دورۀ اسلامی تاکنون اقوام مختلف جهان اسلام از جمله ایرانیان را بر آن داشته که بالاترین هنر خود را در آراستن آن به کار گیرند. هنرمندان ایرانی پس از اسلام هر ورق قرآن را با استفاده از طلا تبدیل به اثری نفیس در نهایت زیبایی کرده‌اند. هدف از انجام این پژوهش مشخص نمودن روند تزئین قرآن‌ها با طلا بوده و این پرسش مطرح است که در طی قرون اسلامی میز...
متن کاملبررسی و تحلیل سیر تاریخی سیمای خانواده در رمان فارسی از ابتدا تا دهۀ ۵۰
رماننویسی در ادبیات فارسی گونۀ ادبی جدیدی است که مقارن با مشروطه رواج یافت. این نوع ادبی در ایران همزمان با ورود به دورۀ نوین اجتماعی شکل گرفت و واقعگرایی و توجه به مسائل اجتماعی یکی از اصلیترین مضامین آن گردید. رمان واقعگرا در ایران به دلیل اهمیت و کارکرد خاص خود، همواره در تعامل با نهادهای اجتماعی بوده است و نویسندگان عموماً بیان واقعیتهای اجتماعی را برای خود نوعی رسالت میدانستهاند. یک...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 13 شماره 40
صفحات 55- 68
تاریخ انتشار 2016-08-01
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023