گونه‌شناسی فضایی الگوهای رشد در مناطق شهر بنیان

نویسندگان

  • احمد خلیلی استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران
  • اسفندیار زبردست استاد دانشکده شهرسازی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
  • محمد مهدی عزیزی استاد دانشکده شهرسازی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده مقاله:

    در مطالعه حاضر به تدقیق در ویژگی­­ها و گونه­های مختلف سه کلان مفهوم رشد شهری، گسترش شهری و پراکنده­رویی شهری، و در راستای گونه­شناسی از انواع زیر­گونه­های آنها در مطالعات مختلف برنامه­ریزی شهری و منطقه­ای پرداخته شده است که همواره در متون مختلف، مشابه هم به کار رفته­اند. به عبارت دیگر، هدف این مقاله تبیین مفهومی و فضایی از واژه­هایی همچون رشد شهری، گسترش شهری و پراکنده­رویی شهری و گونه های مربوط به آن است و به دلیل تشابه و جایگزینی این مفاهیم در ادبیات جهانی، تا حد ممکن، حد و مرز هر یک از آنها و نقاط تشابه و افتراق را شناسایی نموده و در نهایت چارچوب مفهومی مشخصی برای شناسایی آنها ارائه نماید. روش تحقیق در این مطالعه نیز تلقیقی از روش­های اسنادی و روش تحلیل اکتشافی مبتنی بر تدقیق در ادبیات موضوع و تبیین تطبیقی مطالعات جهانی است. بر اساس یافته­های این مطالعه، مقاله حاضر بعد از رسیدن به 10 الگوی مشخص از سه کلان مفهوم مربوطه در حوزه ادبیات شهرسازی، در نهایت، گونه­شناسی خاص این مطالعه را با تکیه بر یافته­های نظری پژوهش ارائه داده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل الگوهای فضایی رشد شهری در مناطق کلان‌شهری ایران (مطالعۀ موردی: مناطق کلان‌شهری تهران، مشهد، اصفهان و شیراز)

مناطق کلان‌شهری ایران، از دیرباز تاکنون، مراکزی قدرتمند برای جذب جمعیت در کشور بوده و به تناسب، الگوهای فضایی مختلفی شکل داده‌ است. هدف اصلی مقاله، تحلیل الگوهای فضایی رشد در مناطق کلان‌شهری ایران (شامل منطقۀ کلان‌شهری تهران، مشهد، اصفهان و شیراز) است که بر مبنای مدل آنتروپی شانون، ضریب جینی مکانی، شاخص تراکم فضایی و برآوردگر کریجینگ انجام شده است. نتایج یافته‌ها بر روند کاهش تمرکز در مناطق کلا...

متن کامل

تحلیل فضایی شاخص‎های رشد هوشمند شهری (مطالعه‎ی موردی: مناطق شهر اصفهان)

هدف این مقاله بررسی و تحلیل فضایی شاخص‎های رشد هوشمند شهری و عوامل مؤثر بر آن از طریق 75 شاخص مختلف (اجتماعی ـ اقتصادی، کالبدی و کاربری اراضی، زیست‎محیطی و دسترسی و ارتباطات) است. روش پژوهش تحلیلی و همبستگی است. برای تجزیه‎وتحلیل داده‎ها از مدل‎های کمّی برنامه‎ریزی، ازجمله تصمیم‎گیری‎های چندمعیاره‎ی تاپسیس، آنتروپی، ضریب پراکندگی، تحلیل خوشه‎ای و تحلیل رگرسیون استفاده شده است. بر اساس بررسی‎های ...

متن کامل

تحلیل فضایی توزیع جرم در مناطق دهگانه شهر تبریز

 یکی از مشکلات امروزی شهرها به ویژه در ایران، پدیده جرم و انحرافات اجتماعی می باشد. شهر تبریز با مسایل خاص خودش از این قاعده مستثنی نیست. علوم مختلف در قالب نظریه های گوناگون به ویژه در جامعه شناسی شهری به تبیین جرم پرداخته اند. بعضی از این نظریه ها این مهم را از منظر شهری  و عوامل تاثیر گذار آن نگریسته اند که بوم شناسی شهری مهمترین آنهاست. پژوهش حاضر با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، اسنادی و...

متن کامل

تحلیل نقش الگوهای سفر در ساختاریابی فضایی مناطق کلان شهری: مورد مطالعاتی منطقه کلان شهری تهران

در دهه‌های اخیر الگوهای رشد و توسعه مناطق کلانشهری دستخوش تغییرات زیادی شده است. این تغییرات در حال ایجاد فضاهایی هستند که به طور فزاینده‌ای ناپیوسته، پراکنده و چند پاره بوده و بر نحوه جابه‌جایی‌های افراد و جریان سفر آن‌ها بسیار مؤثر است. در این میان چگونگی وقوع الگوهای سفر برای انواع مختلف فعالیت‌های انسانی نقش عمده‌ای در ساختاریابی فضایی مناطق کلانشهری دارند. در این مقاله با بهره‌گیری از روش ...

متن کامل

سنخ شناسی الگوهای فضایی پراکنده رویی در شهر- منطقه ها (مورد مطالعه: شهر- منطقه مرکزی مازندران)

ساخت­وسازهای با برنامه و بدون برنامه، منجر به گسترش شهرها و نواحی پیرامونی آنها در اراضی کشاورزی استان مازندران شده‌ و این اراضی را دستخوش تغییرات و یا حتی تخریب گسترده قرار داده است. هدف مقاله حاضر سنخ­شناسی الگوهای فضایی پراکنده‌رویی در شهر_منطقه مرکزی مازندران( شامل شهرستان‌های ساری، بابل و قائمشهر)  است. روش­شناسی پژوهش کمی بوده و داده­های اصلی آن از طریق دو مؤلفه جمعیتی و کالبدی_فضایی به د...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 23  شماره 2

صفحات  53- 66

تاریخ انتشار 2018-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023