گفتمان سیاست جنایی و جرم‌شناسی در «آخرین روزِ یک محکوم»

اثرِ «آخرین روز یک محکوم» داستانِ محکومی را به تصویر می‌کشد که شش هفته به اجرای حکم اعدامش زمان دارد. ویکتور هوگو به نقل از محکوم و در ورای این روایت، با تمرکز بر نهادهای عدالت کیفری سده نوزدهم، به تشریح فضای کیفری حاکم بر فرانسه پرداخته است. هوگو افق‌های گوناگونی از این مفاهیم را با هدف تبیین و توضیح ساختار مشخصی از سیاست جنایی در قالب داستانی مستندگونه به مخاطب ارائه می‌نماید. نمادها و نشانه­هایی که او عرضه می­کند، بیشتر بیان این واقعیت است که بزه­کاری ریشه در بزه­دیدگی دارد و فرد در نبود پایگاه­ اجتماعی و فرایند برچسب­زنی و ساختار معیوب سیاست جنایی لاجرم به سمت ارتکاب بزه متمایل می­شود. با کندوکاو در اثر مذکور و دیگر آثار ادبی، این باور شکل می­گیرد که رویکرد جرم­شناسی به جرم، خوانش ادبیاتی نیز دارد و بعید نیست در آینده نزدیک بتوان از رشته­ای به نام جرم­شناسی ادبی سخن گفت.