«گزاره‌های شعاری» و زمینه‌های پیدایش آن در داستان‌های «سیمین دانشور» بر پایه‌ دیدگاه «بختین»

نویسندگان

  • فرشته رستمی نویسنده
  • مسعود کشاورز نویسنده
چکیده مقاله:

این پژوهش با توجه به دست­آوردهای «میخاییل بختین» (1975-1895) آهنگ آن دارد که «شعار» در داستان­های «سیمین دانشور» را کندوکاو نماید. پیش پندار آغازین این جستار آن است که دانشور روند داستان­نویسی را به سوی «گزاره­های شعاری» کشانده است. هر چه از نخستین نوشته­های او به پایان آن­ها نزدیک می­شویم، گرایش به شعار چنان گسترده می­شود که داستان، ماهیت خود را از دست داده و بیش­تر نقش و نگاشتی از تک­گویی در آن دیده می‌شود. از این رو گرایش به «شعار» که یکی از نشانه­های متنِ تک­گوست، «چندصدایی» را در این داستان­ها بسیار کم­رنگ ساخته است. این گزاره­های شعاری چیده شده در داستان هستند، قلمرو خاصی ندارند و ماهیت آن­ها گفت­وگویی نیست؛ بنابراین مکالمه پویا نیز در این بخش‌ها وجود ندارد. این نوشتار با یاری از اندیشه­ها و نوشته­های بختین به بررسی نوشتار گزاره­ای در داستان­های دانشور پرداخته است. در این میان پنج زمینه در داستان­ها وجود دارد که بسترساز شعاری­شدن داستان­ها گردیده است. این جستار، ویژگی­هایی را که گزاره­های شعاری در آن پدید آمده­اند، بررسی کرده است. گردآوری داده­ها به پشتیبانی فن کتابخانه­ای و فیش­برداری انجام یافته، همچنین داده­های آماری که بر پایه «واحد جمله» گردآوری گشته­اند، نمودار پراکندگی شعارها در داستان­های کوتاه و بخش­های چندگانه رمان­ها است که بررسی آن با روش «تحلیلی–توصیفی» انجام شده است. 

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

«گزاره های شعاری» و زمینه های پیدایش آن در داستان های «سیمین دانشور» بر پایه دیدگاه «بختین»

این پژوهش با توجه به دست­آوردهای «میخاییل بختین» (1975-1895) آهنگ آن دارد که «شعار» در داستان­های «سیمین دانشور» را کندوکاو نماید. پیش پندار آغازین این جستار آن است که دانشور روند داستان­نویسی را به سوی «گزاره­های شعاری» کشانده است. هر چه از نخستین نوشته­های او به پایان آن­ها نزدیک می­شویم، گرایش به شعار چنان گسترده می­شود که داستان، ماهیت خود را از دست داده و بیش­تر نقش و نگاشتی از تک­گویی در ...

متن کامل

شیوه های زبانی شخصیت پردازی در داستانهای کوتاه سیمین دانشور

سیمین دانشور از جمله معدود نویسندگان معاصر زن است که توانسته است با استفاده از اطلاعات و دانش قابل قبول خود در قالب داستان و رمان آثار ارزشمندی به جامعه علمی و ادبی تقدیم نماید و از مسائل و مشکلات زمانة خود پرده بردارد. او تلاش کرده است به عنوان چشم بیدار جامعه را از زوایا وگوشه های مختلف-مخصوصاً از دید یک زن نگاه کند و مباحثی را مطرح نماید که قبل از او یا اصلاً بدان پرداخته نشده یا اگر هم پرداخت...

متن کامل

سیمین دانشور: شهرزادی پسامدرن

به رغم جایگاه رفیعی که سیمین دانشور در ادبیات مدرن فارسی کسب کرده است، آثار او کمتر مورد بررسیهای نقادانۀ نظام مند قرار گرفته اند. مقالۀ حاضر کوششی است در اثبات این برنهاد که دو رمان اخیر دانشمند (جزیرۀ سرگردانی و ساربان سرگردان) مبیّن پویایی این نویسنده و توان چشمگیر او برای داستان نویسی به سبک و سیاق پسامد رنیستی است. از آنجا که "پسامد رنیسم" اصطلاحی چند معناست و نظریه های گوناگونی دربارۀ آن م...

متن کامل

بررسی دیدگاه زن مدارانه و بازتاب آن در آثار سیمین دانشور

هدف از پژوهش حاضر بررسی دیدگاه زن مدارنه در آثار سیمین دانشور است تا به این پرسش پاسخ داده شود که، آیا او در آثار داستانی خود گرایش‌های زن مدارانه و فمینیستی داشته است؟ داستان‌های دانشور، که از نویسندگان معاصر است، نوعی دیدگاه رئالیستی است که نسبت به وضعیت زن در جامعه و روزگار دارد. در پردازش شخصیت زن، نویسنده تلاش می‌کند که با نمادگرایی زنی بیافریند که باید باشد. این سازگاری نتیجه‌ی تحکّم خودآگ...

متن کامل

نشانه های فمینیسم در آثار سیمین دانشور

مطالبات حقوقی زنان در کشورهای غربی از سده نوزده میلادی، به صورت جنبش های فمینیستی شکل گرفت. این جنبش ها به سرعت در کشورهای در حال توسعه گسترش یافت و به گونه ها و شکل های مختلف ظاهر شد.سیمین دانشور، نخستین نویسنده زن ایرانی است که در تمام آثار خود، به شیوه های گوناگون، در پی بیان حقوق از دست رفته زنان است. او که به صراحت خود را فمینیست می داند، به نوعی از فمینیسم ایرانی و شرقی معتقد است که در آن...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره 18

صفحات  73- 104

تاریخ انتشار 2013-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023