گردشگری زمین‌شناسی در استان زنجان

استان زنجان با مساحت  22164کیلومتر مربع که در شمال باختری کشور ایران واقع شده است، از دیدگاه زمین‌شناسی در ایران مرکزی و در تقسیم‌بندی‌های واحدهای زمین‌ریخت‌شناسی ایران، بخشی از واحد شمال باختری است. وجود سازندهای آتشفشانی، توده‌های نفوذی گرانیتی، عملکرد گسل‌های اصلی، حوضه‌های تبخیری میوسن و فرسایش کارست باعث شده است به‌رغم مساحت کم، از تنوع قابل ملاحظه جایگاه‌های زمین‌شناسی و زمین‌ریخت‌شناسی برخوردار باشد. روند کوه‌ها  و دشت‌های بین آنها شمال باختری- جنوب خاوری است و توسط رود قزل اوزن، ابهر رود و خرارود به ترتیب به سوی دریای خزر و دریاچه حوض سلطان زهکشی می‌شوند. بلندترین نقطه ارتفاعی استان در کوه بلقیس 3332 متر(از سطح دریاهای آزاد) و کمترین نقطه ارتفاعی استان 250 متر در مجاور دریاچه سد سفیدرود قرار گرفته است. غارهای کارستی کتله خور، زرین‌غار و خرمنه‌سر  در جنوب خاوری و شمال خاوری استان، معدن نمک تاریخی چهرآباد که شش مرد مومیایی شده طبیعی در آن یافت شده در شمال باختری، ده‌ها نمونه  دودکش‌ جن و تخت دیو در سازندهای کنگلومرایی منطقه ماه‌نشان و انگوران، هزار دره (Bad-land) در منطقه طارم، زنجان و ماه نشان، گنبد‌های نمکی متعدد در حوضه آبریز قزل اوزن در اطراف ماه‌نشان و حلب، قارچ سنگی در توده‌های گرانیتی و چندین چشمه آب معدنی و گرم نمونه‌هایی از این جایگاه‌ها است. فهرست‌برداری از این عوارض طی عملیات میدانی با استفاده از دستگاه موقعیت‌یاب جهانی(GPS) انجام شده و برای تحلیل سایت‌ها از نقشه‌های زمین‌شناسی، توپوگرافی در مقیاس‌های متفاوت استفاده شده است. تعدد عوارض زمین‌شناسی و زمین‌ریخت‌شناسی که بعضی از آنها در مقیاس بین‌المللی و بعضی دیگر در مقیاس ملی و ناحیه‌ای مهم هستند، نشان‌دهنده آن است که استان زنجان شرایط مناسبی برای توسعه گردشگری زمین‌شناسی (ژئوتوریسم‌) دارد.