گذری برتمثیل در مثنویهای طالب علی خان لکهنویی، متحلص به عیشی

نویسندگان

  • زیبا فلاحی دانشجوی دکترای زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان، دهاقان،
  • مریم محمودی دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان، دهاقان، ایران
  • مهرداد چترایی استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد، نجف آباد، ایران.
چکیده مقاله:

تمثیل یکی از مهمترین و کهن ترین شیوه‌های بلاغی در ادب فارسی ایران و فرهنگ اجتماعی جهان است. به دلیل ظرفیت معنایی وکاریزمای گفتمان؛ حجم بزرگی از ادبیات تعلیمی را پوشش می‌دهد. در این مقاله ضمن معرفی ِ نسخه‌ی خطی "کلیات دیوانِ طالب علی خان متخلص به عیشی" نمونه‌های تازه‌ای از تمثیلات داستانی و شعری را از متن آن می‌آوریم. نسخه خطی این دیوان، به خط نستعلیق کتابت شده است. از ذکر تحمیدیه­ها و مناقب اهل بیت و بسیاری از ائمه اطهار (علیه السّلام) می­توان فهمید که طالب علی خان (عیشی) شاعری متدین و در مذهب شیعه­ی اثنی عشری، با مشرب عرفانیست. این تحقیق که به روش تحلیلی-کتابخانه ای انجام شده، تمثیلات در مثنویِ 2161 بیتی عیشی را بررسی نموده است. بیش از 200 تمثیل در نسخه وجود دارد، و مهم‌ترین آن‌ها مثنویِ "چهار دوست" است که به عنوان داستان تمثیلی به آن پرداخته‌ایم.

منابع مشابه

پرتویی از آراء فقهی امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب(ع) در کلیّات حدود و گذری بر آثار آن در قانون جزای اسلامی

از زمانی که بشر پا به عرصه وجود هستی نهاد، شوق به کمال هم با او متولد شد و بعضی از انسان‌ها به جهت غفلت از تعالیم انبیاء کمال خود را در امور مادی جستجو می‌کردند و نتیجه این امر، سودجویی از یکدیگر شد. که قهراً بعضی ظالم و بعضی مظلوم گشته و سپس جدال بین این دو گروه آغاز شد و گاهی ظالمان خویش را به حق و مظلومان را بر باطل می‌پنداشتند. ولی تلاش بی­وقفه و شبانه­روزی این سفیران الهی، منجر به تربیت انس...

متن کامل

گذری بر تحفة‌العراقین (ختم‌الغرایب) خاقانی شروانی به کوشش علی صفری آق‌قلعه

با شناخته شدن و چاپ عکسی (فاکسیمیلۀ) نسخۀ مورخ 593 ق مثنوی ختم‌الغرایب خاقانی به همت استاد فقید ایرج افشار، زمینه برای تصحیح پیراست‌ه­ای از این مثنوی فراهم گردید. نخستین گام اساسی را در برآوردن این مهم، یوسف عالی عباس­‌آباد در سال 1386 برداشت. گویا همزمان با این تلاش، علی صفری آق‌­قلعه نیز در حال تهیۀ متن منقحی از این اثر بوده و حاصل کوشش او به سال 1387 در اختیار دوستداران فرهنگ و ادب ...

متن کامل

قتل علی اصغر خان امین السلطان (نخست وزیر مشروطه)

ترور میرزا علی اصغر خان امین السلطان از پر سر و صداترین رویدادهای دوره نخست مشروطیت به شمار می رود، او که توسط محمد علی شاه از اروپا فراخوانده شده و به مقام صدارت عظمی منصوب شده بود تلاش داشت تا با ایجاد تقرفه در مجموعه مشروطه خواهان – به قول خود – به تعطیلی آن همت گمارد. در مقابل نیز عده ای از مشروطه طلبان اندیشه برکناری و یا قتل او را برنامه ریزی نموده و در نهایت به دست عباس آقای تبریزی به ای...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 11  شماره 39

صفحات  79- 96

تاریخ انتشار 2019-04-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023